مدیرعامل شرکت درفک منجیل گفت: چند سال قبل قصد احداث واحد تولید کاتد مس را داشتیم؛ در آن زمان شرایط با امروز کاملا متفاوت بود. با این حال مجبور شدیم بنا به دلایلی پروژه کاتد را کاملا کنار بگذاریم که یکی از دلایل آن طولانی شدن روند صدور مجوزها بوده است.
روزبه عسگری در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» در خصوص احداث پروژه کاتد شرکت درفک منجیل مس، اظهار داشت: شرکت ما در سال ۱۳۸۰ تاسیس شد و قرار بود ابتدا به تولید مفتول بپردازیم و سپس با احداث حلقههای بالایی و پایینی، زنجیره را تکمیل کنیم.
وی افزود: در آن زمان که ما قصد احداث کارخانه تولید کاتد مس را داشتیم، شرکت ملی مس تنها تولیدکننده این محصول در کشور بود. دلیل اصلی حرکت شرکت ما به سمت حلقههای دیگر یعنی کاتد این بود که ما یک مجموعه تولیدی سیم و کابل نیز در اختیار داشتیم و میخواستیم با احداث کارخانههای کاتد و مفتول، زنجیره را تکمیل کنیم.
مدیرعامل شرکت درفک منجیل در رابطه با تکمیل زنجیره و روند آن، تصریح کرد: شرکت ما برای تولید مفتول در سال ۸۰ تاسیس شد. این در حالی است که ۱۰ بعد یعنی سال ۹۰ پروانه بهرهبرداری آن صادر شد. با این وجود پس از شروع به کار این شرکت، هیچ وقت نتوانستیم سرمایه در گردش مورد نیاز را تامین کنیم. این روند نبود نقدینگی تا حال حاضر هم ادامه دارد، به طوری که در یک سال اخیر برای تامین نقدینگی شریک جدید گرفتیم.
عسگری در خصوص دشواریهای امر تولید بهویژه در صنعت مس، خاطرنشان کرد: شرکت ما در آن زمان در منطقه محروم قرار داشت که حتی جاده دسترسی مناسبی هم وجود نداشت. ظرفیت تولید سیم و کابل در مجموعه یک هزار تن در ماه است که متاسفانه این میزان به دلیل نظام سهمیهبندی به قدری کاهش یافت که به ۲۰۰ کیلوگرم رسید. این میزان حتی از بار یک نیسان هم کمتر است و میزان تولید و ارزش محصول کفاف هزینه حمل و نقل را هم نمیدهد.
وی دلیل کنار گذاشتن پروژه کاتد را اینگونه توضیح داد: زمانی که دیدیم امر تولید در صنعت مس با چه دشواریهایی مواجه است، دیگر به دنبال تکمیل حلقه بالادست یعنی کاتد نرفتیم. متاسفانه در کشور ما برای همه مسائل اقتصادی از جمله تولید و معدن شعار داده میشود ولی اغلب به آنها عمل نمیشود. در ۲۰ سال گذشته نگاه مجموعه ما به امر تولید واقعی بوده است؛ در حالی که به طور کلی در کشور ما نگاه درستی به مقوله تولید وجود ندارد.
مدیرعامل شرکت درفک منجیل به دشواریهای بازار مس و مشکلات موجود در زنجیره اشاره کرد و گفت: وضعیت تولید به ویژه در صنایع مس به قدری سخت شده که حتی حفظ همین واحدی هم که داریم، بسیار دشوار است، چه رسد به اجرای پروژه کاتد!
وضعیت بازار کاتد
عسگری در خصوص وضعیت بازار مس و مشکلات موجود در تامین مواد اولیه اظهار کرد: بازار مس اکنون با مشکلاتی مواجه شده که بهنوعی کار را برای تولیدکنندگان سخت کرده است. به طور مثال در صنعت مس صادرات مفتول ۸ میلیمتر ممنوع است، دلیل این مساله آن است که به زعم مسئولان از خامفروشی جلوگیری شود. در حالی که صادرات کاتد ممنوع نیست و این یک تناقض بزرگ است.
وی دومین مشکل بازار مس را نحوه قیمتگذاری محصولات در زنجیره دانست و عنوان کرد: در حال حاضر قیمت کاتد در بورس با احتساب مالیات بر ارزش افزوده و عوارض بورس حدود ۷۲ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم است. در حالی که قیمت مفتول مس ۸ میلیمتر در بازار به ۷۰ تا ۷۱ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم میرسد. مشخص نیست که قیمتگذاری محصولات مس در بورس کالا به چه صورت و با چه مبنایی انجام میشود که بتوان از کاتد ۷۲ هزار تومانی مفتول ۷۰ هزار تومانی تولید کرد.
مدیرعامل درفک منجیل به قیمت مفتول اشاره کرد و گفت: علاوه بر این قیمت مفتول در بورس کالا با احتساب مالیات بر ارزش افزوده و سایر هزینههای بورسی، ۷۵هزارتومانی عرضه میشود، در حالی که سیم هوایی در بازار ۷۰ هزار تومان است. باید دلیل این تناقضات در بازار مس را پیدا کرد و نهادهای ناظر بر بازار باید به این مسائل رسیدگی کنند.
عسگری به نحوه قیمتگذاری آن هم به صورت دستوری در بازار پرداخت و خاطرنشان کرد: این شیوه قیمتگذاری کاملا اشتباه است و باعث شده بورس کالایی که باید نهاد واسطه و بازار واقعی باشد، تنها نام آن را یدک بکشد و عملا کارایی خود را از دست بدهد.
وی در توضیح نحوه کارکرد بورسهای کالایی در دنیا بیان کرد: در همه بورسهای کالایی در دنیا، قیمت کالا را خریدار و فروشنده تعیین میکنند. در صورتی که خریدار وجود داشته باشد، قیمت حفظ میشود، هنگامی که تقاضا بیشتر از عرضه باشد، قیمت افزایش مییابد؛ اما زمانی که عرضه بیش از تقاضا باشد، عرضه کننده قیمت را آنقدر کاهش میدهد که متقاضیان به خرید رغبت پیدا کنند.
مدیرعامل درفک منجیل روند بورس کالا در کشور ما را مانند رویه ذکر شده فوق ندانست و در توضیح آن بیان کرد: قیمت مس در ایران از بورس فلزات لندن تبعیت میکند که در حال حاضر قیمت آن ۶ هزار دلار در هر تن است اما کدام بخش اقتصادی در کشور ما شبیه لندن و بورس فلزات آن است که باید حتما قیمت کاتد از آنجا گرفته شود؟
عسگری وضعیت سال گذشته و مشکلات پیش آمده در بازار مس اشاره کرد و گفت: در فروردین ماه سال گذشته قیمت کاتد در بورس لندن در متوسط نرخ ارز بازار آزاد دو هفته گذشته ضرب میشد و قیمت بورس کالا به دست میآمد. اواخر فروردین ماه نرخ ارز بازار آزاد ۵ هزار و ۵۰۰ تومان بود و کاتد با این نرخ فروخته شد، اما به یکباره تصمیم گرفته شد دلار در نرخ چهرهزارو ۲۰۰تومان تثبیت شود و همه کالاها از جمله در بورس کالا با این نرخ قیمت گذاری شوند. به این ترتیب قیمت کاتد مس هم به یکباره ۳۰درصد ارزان شد. در این بین چه نهادی باید زیان ۳۰درصدی تولیدکنندگان را میداد؟ اکنون نرخ ارز به ۱۲ هزار تومان رسیده و قیمت کاتد بر این اساس تعیین میشود.
وی به وضعیت بازار مس در یک ماه گذشته اشاره و عنوان کرد: در این مدت عرضههای بسیاری در بورس انجام شده و هزاران تن کاتد و مفتول مسی عرضه شد، اما ۳۰۰ تن در هر بار عرضه به فروش نمیرود. در حالی که باید به دلیل نبود تقاضا همانند بورسهای کالایی دنیا، قیمت عرضه کاهش پیدا میکرد اما نهتنها کاهش نیافت، بلکه در عرضههای اخیر شاهد افزایش قیمت نیز بودیم.
مدیرعامل درفک منجیل با اشاره به اینکه در هفته اول مرداد یک هزار تن عرضه در بورس انجام شد که تنها ۶۰ تن آن به فروش رفت، از وضعیت قیمتگذاری گلایه کرد و افزود: باید طبق قاعده به دلیل کمبود متقاضی شاهد کاهش قیمت عرضه میبودیم اما در کمال تعجب، در هفته بعد قیمتها در بورس افزایش پیدا کرد و حتی همان تقاضای قبلی هم دیگر وجود نداشت!
مسئولان تصمیمات درست را اتخاذ کنند
عسگری با بیان اینکه ما انتظاری از دولت برای حمایت نداشتیم، تصریح کرد: برای تاسیس و راهاندازی کارخانه مجموعه ما، ۹۰درصد سرمایهگذاری با سرمایه سهامداران و تنها ۱۰ درصد آن از طریق اخذ وام تامین مالی شده است. انتظار ما از سازمانهای حامی و متولی تولید این است که در شرایط گوناگون تصمیم درست را اتخاذ کنند.
وی سخنان خود را اینگونه پایان داد: اگر امروز گفته میشود که بخش خصوصی در صنعت مس حضور دارد، ابعاد این شرکتها در مقایسه با شرکتهای بزرگ خصولتی و به ظاهر خصوصی شده بسیار کوچکتر است و به عبارتی قادر به رقابت با آنها نیستند. بنابراین انتظارات متفاوتی دارند. دغدغه شرکتهای کوچک در حد تامین سرمایه در گردش ۳ تا ۴ میلیارد تومان است، در حالی که این میزان برای شرکتهای بزرگ رقم قابل توجهی محسوب نمیشود.