مدیر گروه معدنی و بازرگانی زرمش گفت: یکی از برنامه‌های گروه زرمش در مسیر توسعه معدن شمال تنگه دزدان، تبدیل این معدن به یک معدن زیرزمینی طی سه سال آینده است تا از این طریق بتوانیم به ذخایر پرعیارتری از سرب و روی دست یابیم. این فرآیند علاوه بر اینکه عملیات هزینه استخراج مواد معدنی را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد، میزان باطله کمتری نیز به همراه خواهد داشت و در نتیجه، مخاطرات زیست‌محیطی را نیز تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
منوچهر جلالی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: معدن سرب و روی گروه زرمش در استان اصفهان واقع شده است. این معدن که حدود ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر مربع با فریدون شهر فاصله دارد، به معدن شمال تنگه دزدان شناخته می‌شود که به تازگی به معدن امین آباد تغییر نام داده است.
وی افزود: مراحل اکتشاف این معدن پس از کسب مجوزهای لازم، از اواخر سال ۱۳۸۵ و اوایل ۱۳۸۶ آغاز شد. با توجه به اینکه مراحل تکمیل مدارک مورد نیاز جهت کسب مجوزهای لازم برای اکتشاف یک معدن مشمول زمان می‌شود، ما نیز پس از طی فرآیندی نسبتا طولانی توانستیم مراحل اخذ مجوز اکتشاف معدن سرب و روی امین آباد را طی کنیم و در مرحله آخر، پروانه بهره‌برداری این معدن را تحویل بگیریم.
مدیـــر گروه معـــدنی و بازرگانــی زرمـــش گفت: ظرفیت مندرج در پروانه بهره‌برداری این معدن، استخراج رقمی حدود یک‌میلیون‌و ۴۰۰ هزار تن خاک معدنی در مدت زمان ۱۰سال است. در سال ۱۳۹۰ و پس از اخذ پروانه بهره‌برداری، مراحل تجهیز معدن فوق را آغاز کردیم و بعد از آن در بازه زمانی اواخر سال ۱۳۹۲ و اوایل سال ۱۳۹۳، حدود ۱۰۰ هزار تن ماده معدنی از معدن امین آباد استخراج و جهت فروش و فرآوری بخشی از آن، مورد استفاده قرار گرفت.
جلالی یادآور شد: در حال حاضر از استخراج ۱۰۰ هزار تن ماده معدنی، حدود ۲۰ هزار تن در مجموعه دپو و بقیه آن به صورت کانسنگ به شرکت‌های مختلف معدنی در بخش سرب و روی کشور فروخته شده است. از طرفی در راستای شناسایی و تست نوع سنگ استخراج شده، حدود ۶ تا هفت هزار تن از ماده معدنی به کنسانتره تبدیل و طی بازه زمانی کوتاه به شرکت‌های بزرگ معدنی تحویل داده شد.
ذخایر روی بیشتر از سرب است
مدیر گروه معدنی و بازرگانی زرمش اذعان کرد: با توجه به اینکه گروه زرمش در حال حاضر کارخانه استحصال فلز سرب و روی از ماده معدنی را در اختیار ندارد، مراحل فرآوری ۶ تا هفت هزار تن ماده معدنی به کنسانتره را از طریق شرکت‌هایی در استان‌های زنجان و یزد محقق کردیم که از این میزان حدود یک هزار و ۵۰۰ تن کنسانتره سرب و روی فرآوری شده است. نسبت کنسانتره سرب و روی در عملیات فرآوری، یک به چهار است و این میزان نشان می‌دهد که ذخایر فلز روی در معدن امین آباد چهار برابر بیشتر از ذخایر فلز سرب است.
جلالی ادامه داد: از ۱۰۰ هزار تن ماده معدنی استخراج شده از معدن امین آباد، حدود ۶۰هزار تن به صورت سولفیدی است و بقیه آن به عنوان خاک اکسیدی شناخته می‌شود. همچنین برای به دست آوردن ۱۰۰ هزار تن ماده معدنی طی عملیات استخراج، حدودا ۵۰۰ هزار تن باطله استخراج شده است.
وی افزود: کانسنگ اکسیدی و سولفیدی معدن امین آباد، به ترتیب در استان‌های زنجان و اصفهان فروخته شده است. شرکت‌های طرف همکاری ما در این زمینه، شرکت باما و مجتمع روی تیران در استان اصفهان هستند که منابع سولفیدی معدن را در اختیار گرفته‌اند. همچنین شرکت خالص‌سازان روی زنجان به همراه سدید روی زنجان، دو شرکتی هستند که از استان زنجان خریدار کانسنگ‌های اکسیدی مجموعه بوده و هستند. در این میان البته اشخاص حقیقی هم خواستار خرید کانسنگ استخراج شده از معدن امین آباد بوده‌اند که ما نیز به برخی از این خریداران، درصدی از کانسنگ‌ها را فروخته‌‌ایم.
عملیات استخراج همیشه اقتصادی نیست
مدیر گروه معدنی و بازرگانی زرمش عنوان کرد: اگرچه میزان ذخیره معدن امین آباد حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن است اما مجموع ذخایر قابل برداشت این معدن شاید نزدیک به یک میلیون تن ارزیابی شود. دلیل این مسئله به عیار بخشی از ذخایر این معدن برمی‌گردد که عملا استخراج آن را غیراقتصادی می‌کند. ذخیره مورد نظر مجموعه همان یک میلیون تن است که از این میزان حدود ۷۰۰ هزار تن به سرب و روی سولفیدی و ۳۰۰ هزار تن به سرب و روی اکسیدی تعلق دارد.
جلالی یادآور شد: میزان عیار خاک روی معدن امین آباد رقمی حدود ۵٫۲ درصد است که این میزان برای خاک سرب به یک درصد می‌رســـد. به‌طور معمــول پــس از عملیـــات استخراج ماده معدنی سرب و روی از رگه‌های مختلف سنگ‌های معدن، عیار خاک ورودی به ۱۰، ۱۵، ۲۰ و گاهـــی ۳۰ درصـــد افزایـــش پیـــدا می‌کند. به طور کلی هرچه میزان عیار خاک معــدنی کمتر باشد، میزان استخراج باید افزایش یابد که در نهایت به حجم مورد نظر از سرب و روی دست یابیم.
استفاده از ماشین‌آلات معدنی ساخت داخل
مدیر گروه معدنی و بازرگانی زرمش اذعان کرد: ماشین‌آلات مورد استفاده در عملیات استخراج معدن به طور کامل از شرکت‌های داخلی تهیه شده است. بنابراین هیچ‌گونه واردات ماشین‌آلات از سایر کشورهای دارای تکنولوژی ساخت ابزارآلات معدنی نداشته‌ایم و احتمالا در آینده نیز به دلیل اینکه با مشکل خاصی در استفاده از ماشین‌آلات و تجهیزات در اختیار نداریم، نیاز به واردات نخواهیم داشت. ازجمله ماشین‌آلات مورد استفاده در معدن می‌توان به دریل واگن اشاره کرد که در عملیات استخراج مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین بیل مکانیکی که در فرآیند استخراج ماده معدنی در کنار باطله‌برداری مورد استفاده قرار می‌گیرد، ازجمله ابزارآلات معدن امین آباد محسوب می‌شود. کامیون و لودر نیز در خط استخراج مواد معدنی این معدن مشابه معادن دیگر در فرآیند بارگیری خاک معدنی کاربرد فراوانی دارند.
جلالی یادآور شد: علاوه‌براین با توجه به دانش و تجربه گروه معدنی و بازرگانی زرمش، توانایی و البته آمادگی لازم جهت انفجارهای زیرزمینی را دارا هستیم و امیدوار هستیم در این زمینه بتوانیم ضمن دریافت مشاوره‌های مناسب، عملیات موفقیت‌آمیزی در این زمینه داشته باشیم.
چالش حمل بار مواد معدنی
مدیر گروه معدنی و بازرگانی زرمش اظهار کرد: از نظر حمل‌ونقل صرفا در زمینه هزینه حمل خاک معدنی دچار مشکل هستیم. معمولا فرآیند تولید و فروش محصول معدن به این صورت تعریف شده است که هزینه حمل بار بر عهده خریدار باشد ولی با این حال هر اندازه که فاصله محصول تا مقصد نهایی بیشتر شود، صرفه اقتصادی خرید محصول توسط خریدار از بین می‌رود.
جلالی تاکید کرد: موضوع حمل بار در مسافت‌های طولانی به عنوان یک چالش مهم در مسیر فروش محصولات مجموعه قرار دارد. یکی از عمده دلالیل افزایش هزینه بار، صعود آنی قیمت سوخت ماشین‌آلات طی سال ۱۳۹۸ بود. با افزایش قیمت سوخت مورد استفاده در ماشیــن‌آلات معدنی و حمــل بار، چالش‌ها و نگرانی‌های متعددی را در سال گذشته برای معدن‌کاران به وجود آورد.
وی اضافـــه کــرد: در سال‌هــای گذشتــه وقتی خاک معدنی به استان زنجان ارسال می‌کردیم، قیمــت حمل هر تن خاک معدنی به ۴۵ هزار تومان می‌رسید؛ در حالی که این رقم هم‌اکنون قریب به دو برابر افزایش یافته است.
حافظ زیست‌بوم منطقه هستیم
مدیر گروه معدنی و بازرگانی زرمش اذعان کرد: خوشبختانه در زمینه موضوعات زیست‌محیطی مشکلاتی وجود ندارد و تا جایی کــه از عهــده مـــا برمی‌آیـــد، تلاش می‌کنیم تا به شکل ویژه‌ای حافظ زیست‌بوم منطقه باشیم. با این حال مجوزهای لازم برای دپوی باطله‌های معدنی در ۸۰۰ متری معدن امین آباد، از طریق سازمان منابع طبیعی صادر شده است.
معدن امین آباد زیرزمینی می‌شود
مدیر گروه معدنی و بازرگانی زرمش بیان کرد: یکی از برنامه‌های مهم ما در زمینه توسعه بخش سرب و روی گروه زرمش، احداث کارخانه فـــرآوری در راستــای استقلال هرچــه بیشتر مجموعه است. برای تحقق این امر با برخی از گروه‌های تخصصی در زمینه احداث واحدهای فرآوری مذاکره کرده‌ایم که خوشبختانه تا به امروز نتایج خوب و عملیاتی مهمی به دست آمده است و امیدوار هستیم به زودی ساخت اولین کارخانه کنسانتره سرب و روی در گروه زرمش، کلید زده شود.
جلالی در پایان خاطرنشان کرد: معدن امین آباد به دلیل همجواری با روستای تنگه دزدان و نیز به لحاظ ابعاد، جایی برای توسعه مکانی ندارد مگر اینکه معدن ظرف سه سال آینده زیرزمینی شود. یکی از مزیت‌های مهم زیرزمینی شدن معدن امین آباد، کاهش چشمگیر باطله‌برداری طی عملیات استخراج است. زمانی که استخراج یک معدن به صورت زیرزمینی صورت می‌گیرد، نسبت برداشت ماده معدنی چندین برابر باطله‌ها افزایش خواهد یافت و این موضوع مخاطرات زیست‌محیطی را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد و می‌تواند منجر به تولید مقرون‌به‌صرفه مواد معدنی شود.
