شرکت صنایع مس شهید باهنر با بهره‌گیری از تجربه چندین دهه فعالیت در صنعت مس، به عنوان یکی از پیشگامان تولید محصولات مسی شناخته می‌شود. این شرکت با تکیه بر فناوری‌های نوین و فرایندهای پیشرفته، توانسته است علاوه بر تامین بخشی از نیاز داخلی، در مسیر توسعه صادرات و نقش‌آفرینی در بازارهای بین‌المللی گام بردارد. محصولات مسی شرکت صنایع مس شهید باهنر از استانداردهای بین‌المللی برخوردارند و در صنایع مختلف مانند الکترونیک، خودروسازی، انرژی و ساخت‌وساز کاربرد دارند. بنابراین تمرکز این شرکت بر رشد تولید و توسعه سبد محصولات علاوه بر اینکه می‌تواند منجر به تامین نیاز صنایع پایین‌دستی و تکمیل زنجیره‌های ارزش شود، جایگاه و عملکرد این شرکت را در تولید محصولات استراتژیگ، جلوگیری از خام‌فروشی و توسعه صادرات ارتقا می‌دهد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین»، از فلز مس به عنوان کلید تحقق آینده مدرن جهان یاد می‌شود که همه تحولات اقتصادی و صنعتی و رشد جوامع بشری متکی بر آن هستند. در واقع ابرروندهای جهانی مانند برقی‌شدن «Electrification»، افزایش سهم منابع تجدیدپذیر از سبد انرژی، گسترش خودروهای الکتریکی و کالاهای الکترونیکی در کنار کاربردهای سنتی مس در زیرساخت‌ها و صنایع مختلف، عواملی هستند که بر جهش بازار مس در جهان دامن می‌زنند؛ به طوری که پیش‌بینی می‌شود در طول دو تا سه دهه آینده، مصرف مس جهان با رشد تقریبا ۱۰۰ درصدی از مرز ۵۰ میلیون تن نیز عبور کند. طبعا این بازار بالقوه فرصت مناسبی را برای کشورهایی که از ظرفیت‌های تولید مس برخوردار هستند، ایجاد می‌کند تا با ایجاد ظرفیت‌ها و توسعه تولید، جایگاه مناسبی را در این بازار رو‌به‌رشد نصیب خود کنند.
ایران به عنوان یکی از کشورهای ثروتمند جهان در زمینه برخورداری از ذخایر مس تلقی می‌شود و طبعا توسعه حلقه‌های زنجیره ارزش محصولات مسی، راهبردی کلیدی برای استفاده از این فرصت ارزشمند به شمار میآید که می‌تواند تحولی اساسی را در توسعه صادرات غیرنفتی کشور به دنبال داشته باشد؛ چنان‌که چشم‌انداز صادرات ۱۰ میلیارد دلاری مس و محصولات مسی برای کشور تدوین شده است. در این بین، شرکت صنایع مس شهید باهنر از مهم‌ترین فعالان حلقه‌های پایانی زنجیره مس کشور محسوب می‌شود که از توانمندی‌های بالایی در خصوص تولید محصولات مسی استراتژیک با ارزش افزوده بالا برخوردار است و نقش حلقه واسط را میان صنایع بالادستی مس و صنایع مصرف‌کننده این فلز بازی می‌کند و از پتانسیل‌های بالایی برای تولید محصولات باکیفیت و حضور در بازارهای بین‌المللی بهره می‌برد.
مس، نبض پیشرفت و توسعه
همان‌طور که اشاره شد، در دنیای مدرن امروز مس نقشی حیاتی و مهم را در توسعه و تامین نیاز صنایع و زیرساخت‌ها ایفا می‌کند و رشد تقاضای این فلز استراتژیک به عنوان بازتابی از شتاب بی‌سابقه توسعه صنعتی، رشد شهرنشینی و پیشرفت فناوری‌های نوین تلقی می‌شود و هم‌زمان با عصر انقلاب صنعتی چهارم و حرکت به سمت تحقق اهداف توسعه پایدار، تقاضای جهانی مس نیز روزبه‌روز افزایش می‌یابد. تقاضای جهانی مس در دو دهه گذشته به طور قابل‌توجهی افزایش یافته است و چین به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده این فلز حدود نیمی از تقاضای جهانی مس را به خود اختصاص می‌دهد. رشد تقاضای مس در چین و جهان بیشتر از هر چیز تحت تاثیر رشد جمعیت، توسعه ساخت‌وسازها، رشد صنایع مصرف‌کننده‌ای مانند خودرو و کالاهای الکترونیکی بوده است و پیش‌بینی می‌شود این روند طی سال‌های آینده نیز با شدت و سرعت بیشتری ادامه یابد.
تامین انرژی از منابع تجدیدپذیر، اولین و شاید مهم‌ترین محرک تقاضای مس جهان در سال‌های آینده به شمار میآید و در توسعه زیرساخت‌های انرژی، این فلز غالبا به شکل سیم و کابل و تجهیزات برقی استفاده می‌شود. پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد سهم فناوری‌های انرژی پاک از تقاضای جهانی مس از ۲۱ درصد از سال ۲۰۲۰ به حدود ۳۰ درصد در سال ۲۰۴۰ می‌رسد و تقاضای جهانی این فلز در شبکه‌های توزیع و انتقال برق نیز از پنج میلیون تن به ۱۰ میلیون تن در این سال افزایش یابد. علاوه‌براین، تولید خودروهای الکتریکی نیز از دیگر محرکهای بازار مس جهان به شمار میآید که با توجه به مفهوم توسعه پایدار و حرکت عملی به سمت ایجاد زیرساخت‌های برق متکی بر منابع تجدیدپذیر، محرک قدرتمند دیگری در تقاضای جهانی مس برشمرده می‌شود. بر اساس پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی، تقاضای مس در تولید خودروهای الکتریکی در سال ۲۰۴۰ به ۳٫۳ میلیون تن خواهد رسید و مصرف آن به اشکال مختلف از جمله سیم و کابل و مقاطع مسی خواهد بود.
از آنجایی که ایران روی کمربند جهانی مس قرار گرفته و جزو کشورهای ثروتمند جهان از حیث برخورداری از ذخایر مس به حساب میآید، در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری فراوانی برای توسعه صنعت مس انجام شده است و فعالان این صنعت توانسته‌اند با تمرکز بر توسعه اکتشاف و معدن‌کاری، به پیشرفت‌های قابل‌توجهی در این خصوص دست یابند. با این حال، بررسی آمار صادرات مس کشور در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که کاتد همواره در صدر فهرست محصولات صادراتی کشور بوده و سهم حدود ۷۰ درصدی از تناژ صادراتی مس کشور را در سال‌های اخیر به خود اختصاص داده است. این در حالی است که محصولات پایین‌دستی مانند انواع مقاطع و لوله‌های مسی و آلیاژی سهم پایینی از صادرات را به خود اختصاص می‌دهند. به عنوان مثال، سهم لوله‌های مسی از کل صادرات گروه محصولات صنعت مس کشور در سال ۲۰۲۳ برابر با ۱٫۵ درصد بوده است. این نکته را باید در نظر داشت که فروش کاتد به عنوان مهم‌ترین محصول مسی صادراتی در کشور، به منزله خام‌فروشی و از دست رفتن فرصت‌های ارزش‌آفرینی از طریق تولید محصولات مسی با ارزش افزوده بالاتر است. برای نمونه، قیمت کاتد در بازارهای جهانی به بیش از ۹ هزار دلار بر تن می‌رسد؛ این در حالی است که با تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر می‌توان حتی به درآمدهای بیش از ۱۵ هزار دلار بر تن نیز دست یافت.
در مسیر خلق ارزش
شرکت صنایع مس شهید باهنر به عنوان یکی از تولیدکنندگان برجسته محصولات مسی شناخته می‌شود که تمرکز خود را بر رشد کمی و کیفی و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا قرار داده است و در حال حاضر با ارائه سبد متنوعی از محصولات مسی و آلیاژی به شکل ورق، لوله و مقاطع یکی از نقش‌آفرینان مطرح کشور در بازار داخلی و بین‌المللی به شمار میآید. با توجه به اینکه کاتد خوراک ورودی خط تولید محصولات مسی است، این شرکت با تمرکز بر تولیدات داخلی و تبدیل آن به محصولاتی با کاربردهای گسترده‌تر و ارزش افزوده بالاتر می‌تواند هم پاسخ‌گوی نیاز کشور به محصولات مسی و آلیاژی باشد و هم در عرصه بین‌المللی با توسعه صادرات، در مسیر رشد درآمدهای ارزی گام بردارد. از آنجایی که مقاطع و لوله‌های مسی و آلیاژی در ساخت و تولید قطعات الکترونیکی و تجهیزات خودرو، برق و … کاربرد دارند، به جرات می‌توان گفت که این شرکت توانایی تامین بخشی از نیاز بازار به این محصولات استراتژیک را دارد و به این ترتیب می‌تواند هم از واردات بی‌رویه این محصولات جلوگیری کرده و هم از طریق رشد تولید و توسعه صادرات ارزش افزوده چشمگیری را حاصل کند. در کارنامه ۹ ماهه سال ۱۴۰۳ این شرکت تولید ۱۰ هزار و ۸۲۱ تن تسمه و ورق مسی، ۶ هزار و ۶۴۷ تن مقاطع برنجی، ۵۲۹ تن لوله برنجی، ۶ هزار و ۵۳۹ تن تسمه ورق برنجی، دو هزار و ۶۴۳ تن مقاطع مسی و پنج هزار و ۲۱۴ هزار تن لوله مسی به ثبت رسیده است. تنوع بالای سبد محصولات شرکت صنایع مس شهید باهنر توانمندی بالای این شرکت در پاسخ‌گویی به نیاز بازار را به تصویر می‌کشد. بنابراین رویکردهای آینده‌نگرانه این شرکت همواره در جهت تقویت توانایی پاسخ به نیاز بازار داخلی و حرکت به سمت توسعه بازارهای بین‌المللی متمرکز می‌شود.
به طور کلی، شرکت صنایع مس شهید باهنر در نقش حلقه واسط میان حلقه‌های نخست زنجیره و صنایع پایین‌دستی می‌تواند جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده و با تولید محصولات ارزش‌افزا سطح درآمدهای عملیاتی خود را ارتقا دهد. مجموع درآمدهای حاصل از فروش محصولات این شرکت در ۹ ماهه سال ۱۴۰۳ برابر با ۱۵۰ هزار و ۳۷۶ میلیارد ریال بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل دو برابر شده و این رشد درآمد حاصل از افزایش تناژ فروش محصولات این شرکت در بازار داخلی بوده است. تسمه و ورق مسی (۴۰ درصد)، تسمه ورق برنجی (۱۸٫۸ درصد)، مقاطع برنجی (۱۲٫۵ درصد) و لوله مسی (۱۷٫۶ درصد) بیشترین سهم از آمار فروش این شرکت را در بازه زمانی مذکور به خود اختصاص می‌دهند. نگاهی به فروش صادراتی این شرکت نیز نشان می‌دهد که تسمه و ورق مسی و لوله مسی از مهم‌ترین محصولات صادراتی این شرکت بوده‌اند.
مقایسه عملکرد شرکت صنایع مس شهید باهنر با رقبای خود نشان می‌دهد که این شرکت از نقاط قوت ارزشمندی مانند سبد متنوع محصولات، امکان تولید محصولات با کیفیت بالا و پاسخ‌گویی سریع به نیاز مشتریان برخوردار است و این موضوع می‌تواند در ارتقای جایگاه این شرکت در بازارهای داخلی و بین‌المللی موثر واقع شود. باید در نظر داشت که این شرکت با تمرکز بر خلق ارزش افزوده و شناخت نیاز بازار مشتریان داخلی و خارجی، مسیر روشنی را برای ارتقای جایگاه خود در زنجیره ارزش ترسیم کرده است که این مسئله می‌تواند شرکت صنایع مس شهید باهنر را به الگویی برای توسعه و ارزش‌آفرینی تبدیل کند. همچنین این شرکت استراتژی‌های خود را برای ارزش‌آفرینی با نگاه به آینده و دورنمای تحولات صنعت و بازار مس ترسیم می‌کند و با بهره‌گیری از جدیدترین فناوری‌ها و ارتقای سطح بهره‌وری، در صدد رشد کمی و کیفی تولید است تا محصولات ارزش‌افزایی را به بازار عرضه کند که هم نقش پررنگ‌تری در توسعه زنجیره مس داشته باشد و هم فرصت ارزشمندی را برای نقش‌آفرینی در بازارهای جهانی ایجاد کند.
نمودار ۱٫ پیش‌بینی تقاضای جهانی مس تا سال ۲۰۴۰
انتهای پیام//
