سرمایه‌گذاری کلان چین در معادن جمهوری دموکراتیک کنگو، رشد قابل‌توجه واردات مس به این کشور را به همراه داشته است و به نظر می‌رسد هم‌زمان با افزایش تولید مس کنگو، صادرات این فلز به چین نیز رشد پیدا خواهد کرد؛ صرف‌نظر از وضعیت تقاضای داخلی این کشور.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به نقل از خبرگزاری رویترز، صادرات مس تصفیه شده از کنگو در سال ۲۰۲۴ با رشد ۷۱ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۳، به یک میلیون و ۴۸۰ هزار تن رسید. این کشور آفریقای مرکزی اکنون با اختلاف زیاد، بزرگ‌ترین تامین‌کننده مس تصفیه شده برای بزرگ‌ترین خریدار جهان است. در نمودار یک، واردات مس چین از کنگو و شیلی نمایش داده شده است.
نمودار ۱٫ واردات مس چین از کنگو و شیلی
شرکت‌های چینی، کنترل کمربند مس کنگو را در دست دارند و جریان مس میان دو کشور به عاملی جدید در تحولات ساختاری بازار جهانی بدل شده است. با این حال، این تحول می‌تواند نقش واردات مس چین را به عنوان معیاری برای سنجش میزان تقاضای داخلی این کشور کمرنگ کند.
سال گذشته، کل واردات مس تصفیه‌شده چین به دومین رکورد تاریخی خود رسید اما چه میزان از آن ناشی از رشد تقاضا بود و چه بخشی تحت تاثیر عرضه فزاینده آفریقا قرار داشت؟ در نمودار ۲، به رویکرد چین در تجارت مس تصفیه شده اشاره شده است.
نمودار ۲٫ رویکرد چین در تجارت مس تصفیه شده
رشد واردات
افزایش چشمگیر صادرات چین در اواسط سال گذشته میلادی، بازار صعودی مس را در هم شکست و باور به کمبود عرضه را تضعیف کرد. این جریان غیرعادی صادرات، ناشی از یک اختلال کم‌سابقه در آربیتراژ جهانی بود که در نتیجه فشار بر قراردادهای مس در بورس کالای شیکاگو (CME) و افزایش قیمت آن رخ داد.
حدود ۱۷ هزار تن مس مستقیما به ایالات متحده آمریکا صادر شد اما عمده صادرات چین به انبارهای بورس فلزات لندن (LME) در تایوان و کره‌جنوبی هدایت شد تا به این ترتیب از این افزایش قیمت سودمندی حاصل شود.
روند صادرات که در نیمه نخست سال ۲۰۲۴ شدت گرفته بود، در نیمه دوم به میزان قابل‌توجهی کاهش یافت. در همین حال، روند واردات که حتی در اوج صادرات نیز ثبات خود را حفظ کرده بود، در ماه‌های پایانی افزایش پیدا کرد.
در سال ۲۰۲۴، کل واردات مس تصفیه شده چین با رشد ۸.۶ درصدی نسبت به سال قبل از آن، به چهار میلیون و ۴۰ هزار تن رسید؛ سطحی که تنها سال ۲۰۲۰، با واردات چهار میلیون و ۶۷۰ هزار تنی از آن بالاتر بوده است.
براساس داده‌های بازار فلزات شانگهای، تولید داخلی مس تصفیه شده چین نیز در سال گذشته میلادی با رشدی قابل‌توجه، به میزان ۵.۴ درصد معادل ۶۲۰ هزار تن افزایش یافت. ترکیب تولید داخلی بالا و واردات گسترده به بهبود تقاضا اشاره دارد اما این بهبود در شاخص‌های کلان اقتصادی و قیمت مس انعکاس نیافته است.
شاخص رسمی مدیران خرید (PMI) چین نشان می‌دهد که فعالیت‌های تولیدی این کشور در ماه ژانویه ۲۰۲۵ کاهش یافته است. هم‌زمان، قیمت قراردادهای سه ماهه مس در بورس فلزات لندن (LME) نه تنها از رسیدن به اوج ۱۰ هزار دلاری سال گذشته بازمانده بلکه برای حفظ سطح ۹ هزار و ۵۰۰ دلار در هر تن نیز با چالش روبه‌رو است.
کنگو در مسیر رشد
شاید دلیل اصلی رشد واردات مس چین، افزایش تولید کنگو باشد؛ چراکه بخش عمده‌ای از تولید این کشور به طور خودکار به چین صادر می‌شود. شرکت چینی «CMOC» بازار کبالت را با عرضه مازاد از معادن خود در کنگو اشباع کرده است اما باید توجه داشت که کبالت، صرفا محصول جانبی فرایند تولید مس محسوب می‌شود. تولید مس این شرکت در سال گذشته ۵۵ درصد افزایش داشت و به ۶۵۰ هزار تن رسید.
سایر شرکت‌های چینی نیز همچنان در حال افزایش سرمایه‌گذاری‌های خود در معادن مس کنگو هستند و این کشور با پشت سر گذاشتن پرو، به دومین تولیدکننده بزرگ مس در جهان پس از شیلی تبدیل شده است.
شیلی که زمانی نقشی کلیدی در تامین مس چین داشت، در سال ۲۰۲۴ با کاهش صادرات به ۵۷۸ هزار تن، کمترین میزان طی ۱۸ سال گذشته یعنی تنها ۱۴.۳ درصد از واردات مس چین را به خود اختصاص داد.
سهم کنگو از واردات مس چین از ۱۰ درصد در سال ۲۰۲۰، به ۳۶.۷ درصد افزایش یافته است. این روند صعودی در سه ماهه پایانی سال گذشته به اوج خود رسید؛ به گونه‌ای که واردات در ماه دسامبر ۲۰۲۴ با ۱۶۷ هزار و ۷۳۵ تن، یک رکورد ماهانه جدید ثبت کرد.
پروژه «Lobito Corridor» که با هدف ارتقای خط ریلی بین بندر «Lobito» در آنگولا و معادن مس کنگو در حال اجراست، می‌تواند مسیر صادرات به غرب را هموارتر کند. شرکت راه‌آهن «Lobito Atlantic» در ماه آگوست ۲۰۲۴، نخستین محموله مس جمهوری دموکراتیک کنگو را به مقصد ایالات متحده آمریکا حمل کرد.
با این حال، انتظار می‌رود که معادن تحت مالکیت شرکت‌های چینی همچنان بیشتر تولید خود را به چین ارسال کنند؛ مگر آنکه مشوق‌های مالی جذابی برای تغییر مسیر صادرات فراهم شود.
سیستم تحویل کالای بورس
به نظر نمی‌رسد که سیستم تحویل کالای بورس بتواند چنین مشوقی را فراهم کند. در حال حاضر بورس (CME) هیچ برند ثبت‌شده‌ای از مس جمهوری دموکراتیک کنگو ندارد و بورس فلزات لندن (LME) تنها دو برند «SCM» و «COMIKA» را ثبت کرده است. این دو برند در مجموع ۱۲۲ هزار و ۴۰۰ تن تولید سالانه دارند که در مقایسه با تولید کل مس کنگو ناچیز است. موجودی ثبت شده مس کنگو در انبارهای (LME) تا پایان ماه دسامبر ۲۰۲۴، تنها سه هزار و ۷۷۵ تن بود.
با توجه به اینکه بورس آتی شانگهای (SHFE) نیز هیچ برند ثبت‌شده‌ای از مس کنگو ندارد، این فلز معمولا با تخفیف در بازار داخلی چین معامله می‌شود.
محدودیت‌های موجود در سیستم تحویل کالای بورس موجب شده است عرضه فزاینده مس کنگو، به جای ورود به موجودی‌های ثبت شده، مستقیما به بازار غیررسمی چین منتقل شود. با توجه به نقش کلیدی کنگو در امنیت زنجیره تامین چین، بعید است که این روند تغییر پیدا کند.
در پایان باید خاطرنشان کرد که با افزایش تولید مس کنگو، صادرات این فلز به چین نیز افزایش خواهد یافت؛ صرف‌نظر از وضعیت تقاضای داخلی این کشور.
انتهای پیام//
