روند صعودی قیمت‌ انرژی، موجب افزایش سرمایه‌گذاری در بخش انرژی به ویژه در صنعت زغال‌سنگ در منطقه آسیا-اقیانوسیه شده است. بر همین اساس قیمت‌ها به سرعت در حال کاهش بوده و موجب به خطر افتادن وضعیت تقاضا برای سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی باتری‌ها شده است.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌ آنلاین» و به‌ نقل از موسسه «Wood Mackenzie»، با توجه به وضعیت فعلی انرژی در منطقه آسیا-اقیانوسیه، پیش‌بینی وضعیت آن برای سرمایه‌گذاران کمی دشوار به نظر می‌رسد. طبق بررسی‌های انجام شده، حجم تقاضا برای استفاده از انرژی و عرضه آن در این منطقه بسیار بالا است.

افزایش قیمت انرژی، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری ۱۰ ساله این منطقه را تا ۵۰ درصد افزایش داده و به ۳٫۳ تریلیون دلار در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر و سوخت‌های فسیلی رسانده است اما طبق پیش‌بینی‌های انجام شده، تقاضا برای استفاده از زغال‌سنگ و انرژی‌های تجدیدپذیر به سرعت در حال افزایش است. همچنین انتظار می‌رود تقاضا برای استفاده از انرژی خورشیدی و بادی تا سال ۲۰۳۸، از تقاضا برای سوخت‌های فسیلی پیشی بگیرد و تا سال ۲۰۵۰، حدود ۴۹ درصد از سهم انرژی این منطقه را به خود اختصاص دهد. به نظر می‌رسد که بحران افزایش قیمت انرژی در حال کاهش است؛ به طوری که تخمین زده می‌شود متوسط قیمت مولدهای تولید برق تا سال ۲۰۲۵، تا حدود ۲۵ درصد یا بیشتر کاهش یابد.

چالش‌های موجود بر سر راه افزایش استفاده از انرژی‌های پاک

اوضاع آن چنان که گفته می‌شود، برای انرژی‌های تجدیدپذیر مساعد نیست. وقوع بحران انرژی، موجب تغییر اولویت دولت‌ها از مسائل سیاسی و اجتماعی، به مسئله تامین امنیت انرژی متمرکز شده است. در همین راستا، کشورهای کره‌جنوبی و استرالیا برای کاهش هزینه‌های برق در سال ۲۰۲۲، محدودیت‌های سقف قیمت سختگیرانه‌تری را بر بازارهای مصرفی عمده برق اعمال کردند. فیلیپین و ژاپن نیز مبلغ یارانه‌های پرداختی و تعرفه‌های دریافتی مصرف‌کننده نهایی را افزایش دادند. بسیاری از کشورها، طرح حذف تدریجی استفاده از زغال‌سنگ را به تعویق انداختند. برخی دیگر از کشورها نیز ترجیح می‌دهند از انرژی هسته‌ای استفاده کنند.

علی‌رغم افزایش حجم سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های بادی و خورشیدی، این انرژی‌ها برای دستیابی به بهترین بازدهی خود به سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در شبکه برق نیاز دارند. قیمت انرژی‌های بادی و خورشیدی در منطقه آسیا-اقیانوسیه نسبت به سوخت‌های فسیلی به دلیل افزایش هزینه خطوط انتقال آن‌ها همچنان در حال کاهش است.

متوسط قیمت انرژی‌های بادی و خورشیدی در بازارهای مصرفی عمده در حال کاهش است. قیمت این انرژی‌ها حدود ۴ درصد کمتر از انرژی زغال‌سنگ در سال ۲۰۲۲ بود و پیش‌بینی می‌شود که این شکاف قیمتی تا سال ۲۰۳۰ به ۲۰ درصد افزایش یابد؛ چراکه حجم تقاضا برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به طور گسترده‌ای در حال افزایش است.

چشم‌انداز تولید برق در منطقه آسیا-اقیانوسیه در بازه سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۵۰

پیشتازی چین در زمینه استفاده ار انرژی‌های تجدیدپذیر و زغال‌سنگ

چین به شدت در حال افزایش ظرفیت تولید و استفاده از زغال‌سنگ و انرژی‌های تجدیدپذیر طی پنج سال آینده است. این اقدام ناشی از رشد شدید حجم تقاضا و نیاز به امنیت اقتصادی و انرژی است. زغال‌سنگ همچنان یکی از ارزان‌ترین گزینه‌های موجود برای تولید برق در قاره آسیا محسوب می‌شود اما این افزایش استفاده از زغال‌سنگ موجب شده میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از تولید برق به اوج خود در این منطقه برسد.

بر اساس گزارش‌های دریافتی، میزان انتشار دی‌اکسید کربن بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ به میزان ۵۶۸ میلیون تن افزایش یافت و پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۷ به ۷٫۸ میلیارد تن برسد. همچنین انتظار می‌رود میزان انتشار دی‌اکسید کربن با فراگیر شدن استفاده از انرژی‌های پاک تا سال ۲۰۵۰، حدود ۴۸ درصد کاهش یابد. با برنامه‌ریزی انجام شده در قاره آسیا و عمدتا کشورهای چین و هند جهت تولید ۳۷۴ گیگاوات برق با استفاده از زغال‌سنگ تا سال ۲۰۲۷، بیشتر این دی‌اکسید کربن تولیدی مرتبط با استفاده از زغال‌سنگ خواهد بود. این میزان انتشار دی‌اکسید کربن، تقریبا دو برابر میزان انتشار دی‌اکسید کربن تولید برق با استفاده از انرژی‌ گاز است.

انتظار می‌رود سهم چین از انتشار کربن در بخش تولید برق در این منطقه به طور تدریجی کاهش یابد. لازم به ذکر است که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در چین در مسیر رسیدن به اهداف تعیین شده این کشور مبتنی بر طرح انتشار کربن صفر، تا سال ۲۰۳۰ به اوج خود خواهد رسید. همچنین سهم این کشور از انتشار گازهای گلخانه‌ای منطقه‌ای همچنان بالا خواهد بود و از ۶۴ درصد در سال ۲۰۲۲، به ۴۵ درصد در سال ۲۰۵۰ کاهش خواهد یافت. همچنین انتشار گازهای گلخانه‌ای در هند در حال افزایش است و احتمال می‌رود تا سال ۲۰۵۰، حدود ۲۵ درصد از میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای منطقه را به خود اختصاص دهد.

گزارش‌ها حاکی از این است که قیمت زغال‌سنگ و گاز در حال کاهش است. در سال ۲۰۲۳، قیمت زغال‌سنگ و گاز تاکنون به ترتیب حدود ۱۷ و ۸ درصد نسبت به سال ۲۰۲۲ کاهش یافته است. انتظار می‌رود قیمت زغال‌سنگ از سال ۲۰۲۷ کاهش بیشتری پیدا کند و به حدود چهار دلار آمریکا در هر یک میلیون واحد حرارتی بریتانیا برسد؛ در حالی که قیمت گاز در بازه زمانی مشابه، احتمالا به حدود ۹ تا ۹٫۶ دلار آمریکا در هر یک میلیون واحد حرارتی بریتانیا خواهد رسید.

صرفه اقتصادی استفاده از انرژی هسته‌ای برای برخی کشورها

پیش‌بینی می‌شود که روند افزایشی استفاده از زغال‌سنگ در دهه‌های آینده به میزان قابل‌ توجهی کاهش یابد. انتظار می‌رود تا سال ۲۰۵۰، حجم تقاضا برای استفاده از زغال‌سنگ به نصف حجم مورد استفاده فعلی برسد. تعدادی از کشورهای آسیایی از جمله چین، ژاپن و کره‌جنوبی، انرژی‌ هسته‌ای را به عنوان یک جایگزین امن، کم‌هزینه و با میزان انتشار کربن پایین به نسبت زغال‌سنگ در نظر می‌گیرند.

انتظار می‌رود، ظرفیت تولید برق هسته‌ای منطقه آسیا-اقیانوسیه به لطف چین، از ۱۰۲ گیگاوات در سال ۲۰۲۲، به ۴۷۶ گیگاوات در سال ۲۰۵۰ افزایش یابد. به علاوه راه‌اندازی نیروگاه‌های هسته‌ای در شهرهای ساحلی که محدودیت دسترسی به زمین دارند و پتانسیل استفاده از منابع تجدیدپذیر در آن‌ها محدود است، هدف‌گذاری منطقی خواهد بود. بر همین اساس در این مناطق هزینه استفاده از انرژی هسته‌ای احتمالا تا اواخر دهه ۲۰۳۰ و پس از آن کمتر از هزینه استفاده از انرژی گاز و انرژی بادی خواهد بود؛ اگرچه استفاده از انرژی هسته‌ای از نظر سیاسی همچنان با چالش‌هایی روبه‌رو است اما پیش‌بینی می‌شود استفاده از آن تا سال ۲۰۵۰ از تقاضا برای استفاده از انرژی گاز و آب در تولید برق پیشی بگیرد.

سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی باتری‌

در کوتاه‌مدت و بلند‌مدت، سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی باتری‌، سریع‌ترین فناوری در حال رشد محسوب می‌شوند. با افزایش استفاده از سیستم‌های ذخیره‌سازی باتری در چین و هند در بلندمدت پیش‌بینی می‌شود ظرفیت آن‌ها از ۱۷ گیگاوات کنونی، به یک هزار و ۲۷۷ گیگاوات در سال ۲۰۵۰ افزایش یابد. کشورهایی مانند استرالیا، هند، ژاپن و سنگاپور اخیرا به استفاده از سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی باتری‌ تمایل پیدا کرده‌اند و در حال حاضر مشوق‌های ارائه شده در کشورهای مذکور، بیشتر در بازارهای مصرفی عمده و بخش خدمات جانبی ارائه شده است.

نکته حائز اهمیت در رابطه با سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی باتری‌ این است که علی‌رغم رشد سریع استفاده از آن‌ها، سهم این سیستم‌ها کمتر از ۰٫۵ درصد از کل ظرفیت نصب شده سیستم‌های مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر در سال ۲۰۲۲ را به خود اختصاص داده است.

پیش‌بینی‌ می‌شود سهم استفاده از این سیستم‌ها تا سال ۲۰۳۰، به حدود ۲٫۹ درصد و تا سال ۲۰۵۰، به حدود ۱۰ درصد برسد؛ اگرچه حجم سرمایه‌گذاری در بخش سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی باتری‌ در حال افزایش است اما هنوز برای همگام شدن با حجم تقاضای روبه‌رشد انرژی‌های تجدیدپذیر کافی نیست. فقدان سیاست‌گذاری‌های مناسب از طریق ارائه مشوق‌ها و افزایش هزینه تولید سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی باتری‌، یک خطر بالقوه برای گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر محسوب می‌شود.

 انتهای پیام//