بازار گاز طبیعی اروپا در سال ۲۰۲۵ با چالش‌هایی متعددی مواجه است. با این حال، ارزیابی‌های انجام شده نشان می‌دهد که قیمت این سوخت فسیلی احتمالا روندی نزولی را در پیش خواهد گرفت. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد بازار گاز طبیعی در آمریکا با افزایش محدودیت و رشد قیمت‌ها مواجه خواهد شد.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به‌ نقل از موسسه تحقیقاتی «ING Research»، بازار گاز طبیعی اروپا با فرا رسیدن فصل زمستان در سال ۲۰۲۵ روند رو‌به‌رشدی را تجربه می‌کند. در همین رابطه، قیمت آتی گاز طبیعی «Dutch TTF» به حدود ۵۰ یورو در هر مگاوات ساعت که آخرین بار در ماه نوامبر ۲۰۲۳ گزارش شده بود، رسیده است.

حجم ذخایر انبار گاز طبیعی اروپا حدود ۹۵ درصد در ابتدای ماه دسامبر ۲۰۲۴ اعلام شد که البته مقدار آن به کمتر از آنچه که انتظار می‌رفت، رسیده است. همچنین، کمبود تولید برق از نیروگاه‌های بادی در ماه نوامبر ۲۰۲۴ باعث شد که اتکای بخش برق به گاز طبیعی برای تولید انرژی در قاره سبز افزایش یابد. این تغییر استراتژی اجباری باعث شد که حجم ذخایر انبار گاز طبیعی اروپا با آغاز فصل سرما به کمتر از مقدار مورد انتظار برسد.

حجم ذخایر انبار گاز طبیعی اروپا در انتهای ماه دسامبر ۲۰۲۴، به حدود ۸۲ درصد رسید که کمتر از میانگین پنج ساله در این مدت از سال بود. با این تفاسیر، با فرض اینکه حجم تقاضا در زمستان سال ۲۰۲۵ برای گاز طبیعی در اروپا روندی معمول داشته باشد، در این صورت حجم ذخایر انبار این سوخت فسیلی زودتر از پیش‌بینی‌ها به پایان خواهد رسید.

طبق ارزیابی‌های انجام شده، حجم ذخایر انبار گاز طبیعی اروپا در پایان ماه مارس ۲۰۲۵ به حدود ۴۰ درصد خواهد رسید که در مقایسه با رقم ۵۸ درصد در پایان ماه مارس ۲۰۲۴ روندی کاهشی را نشان می‌دهد. اگرچه حجم کاهشی احتمالی ذخایر انبار گاز طبیعی اروپا در سال ۲۰۲۵ در مقایسه با سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ کمتر از پیش‌بینی‌ها است اما انتظار می‌رود که قیمت این سوخت فسیلی در قاره سبز در سال ۲۰۲۵ روندی نزولی را به ثبت برساند.

در همین راستا، قیمت گاز طبیعی «Dutch TTF» در سال ۲۰۲۵ به طور میانگین ۳۳ یورو در مگاوات ساعت پیش‌بینی شده که البته ممکن است به دلیل برخی چالش‌ها، قیمت مورد انتظار تغییراتی را تجربه کند. از سوی دیگر، اخیرا صادرات گاز روسیه به اروپا که از طریق خط لوله‌ای در اوکراین به این قاره می‌رسد، متوقف شد.

طبق ارزیابی‌های انجام شده، احتمالا اتحادیه اروپا حدود چهار میلیارد مترمکعب گاز طبیعی مایع بیشتر در بازه زمانی ماه نوامبر ۲۰۲۴ تا پایان ماه مارس ۲۰۲۵ ذخیره خواهد کرد که در مقایسه با مدت مشابه یک سال قبل از تاریخ اعلام شده، روندی افزایشی را نشان می‌دهد. علاوه‌براین، انتظار می‌رود حجم تقاضای گاز طبیعی اروپا در سال ۲۰۲۵ حدود ۲ درصد افزایش یابد. با این حال، حجم تقاضای این سوخت فسیلی تا حد زیادی به شرایط آب‌وهوایی اروپا در زمستان ۲۰۲۵ بستگی خواهد داشت.

حجم ذخایر انبار گاز طبیعی اروپا زودتر از انتظارات به پایان می‌رسد

انتقال گاز روسیه به اروپا از طریق اوکراین متوقف شد

همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره شد، صادرات گاز روسیه از طریق اوکراین به اروپا در روز ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴ متوقف شد. در همین رابطه، اوکراین به وضوح اعلام کرده بود که قصد تمدید قرارداد صادرات گاز طبیعی به اروپا با شرکت «Gazprom» که خط لوله آن از این کشور می‌گذرد را ندارد. این بدان معناست که اتحادیه اروپا سالانه حدود ۱۵ میلیارد مترمکعب گاز را از دست خواهد داد که معادل حدود ۵ درصد از کل واردات گاز طبیعی به قاره سبز محسوب می‌شود.

از سوی دیگر، تلاش‌هایی برای حفظ جریان گاز از طریق سوآپ احتمالی با آذربایجان صورت گرفته است. با این حال، به نظر می‌رسد متوقف شدن جریان صادرات گاز روسیه به اروپا بر روند قیمت‌گذاری این سوخت فسیلی در بازار قاره سبز تاثیر خواهد گذاشت. ناگفته نماند اگر به هر دلیل جریان صادرات گاز روسیه به این قاره قطع نمی‌شد، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در خصوص عرضه گاز طبیعی در بازار در وضعیت بهتری قرار می‌گرفتند؛ البته حجم صادرات گاز طبیعی روسیه به بخشی‌هایی از اروپا از طریق خط لوله ترک استریم ممکن است اندکی افزایش را تجربه کند اما اتحادیه اروپا برای جبران این کسری به وجود آمده ناشی از توقف واردات گاز طبیعی از طریق اوکراین باید واردات گاز طبیعی مایع را افزایش دهد.

علاوه‌براین، اخیرا تمایل روسیه برای ادامه عرضه گاز طبیعی به اروپا نسبت به سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است. افزایش تمایل روسیه برای ادامه صادرات گاز به اروپا درست در زمانی اتفاق می‌افتد که این کشور تحویل گاز به شرکت اتریشی «OMV» را متوقف کرد.

سخنگوی شرکت اتریشی «OMV» در این خصوص مطرح کرد: به منظور دریافت غرامت به سبب توقف صادرات گاز از طریق شرکت روسی «Gazprom» که در سال ۲۰۲۲ انجام شده بود، هیچ مبلغی بابت واردات گاز طبیعی از روسیه پرداخت نخواهد کرد.

یک مسئله مهم دیگر که باید در خصوص بازار گاز طبیعی اروپا بیان شود، اینکه تحریم‌های اخیر ایالات متحده آمریکا علیه بانک «Gazprombank» ممکن است بر روند صادرات گاز روسیه تاثیر منفی بگذارد. در همین رابطه، لازم به ذکر است که هزینه پرداخت گاز مصرف‌گنندگان اروپایی صادر شده از روسیه از طریق بانک «Gazprombank» انجام می‌پذیرفت؛ البته دولت روسیه اقداماتی را در خصوص نحوه پرداخت‌ بدهی بابت صادرات گاز به اروپا را در دستور کار قرار داده است اما هنوز مشخص نیست که آیا این تغییر استراتژی، تاثیر مثبتی در حفظ جریان صادرات گاز روسیه به قاره سبز خواهد داشت یا خیر؟

ناگفته نماند که وضع تحریم بر بانک مذکور حتی ممکن است بر صادرات گاز روسیه از طریق خط لوله ترک اسریم نیز تاثیر منفی بگذارد. گفتنی است که حجم واردات گاز روسیه از طریق خط لوله اوکراین و ترک استریم، حدود ۹ درصد از حجم واردات گاز طبیعی به اتحادیه اروپا را به خود اختصاص داده است.

وضعیت واردات گاز طبیعی به اروپا از منابع مختلف از ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴

وضعیت قیمت آتی گاز طبیعی «Dutch TTF»

در حال حاضر وضعیت قیمت آتی گاز طبیعی «Dutch TTF» نشان ‌می‌دهد که این گاز در  فصل تابستان ۲۰۲۵ با پریمیوم‌های بیشتری نسبت به زمستان ۲۰۲۶ عرضه خواهد شد. در حالت عادی، گاز طبیعی در فصل تابستان نسبت به فصل زمستان به قیمت کمتری عرضه می‌شود و این مسئله به دلیل آن است که انگیزه برای ذخیره این گاز به منظور استفاده در فصل سرما به سبب افزایش رشد حجم تقاضا افزایش پیدا کند.

طبق بررسی‌های انجام شده، کمیسیون اروپا هدف‌گذاری پر بودن ۵۰ درصد از ذخایر انبار گاز طبیعی این قاره را برای ماه فوریه ۲۰۲۵ تعیین کرده بود؛ این در حالی است که پیش از این، این کمیسیون رقم ۴۵ درصد را بدین منظور مشخص کرده بود. طبق آخرین ارزیابی‌های انجام شده، قاره سبز به هدف‌گذاری‌های تعیین شده دست یافته است.

با توجه به بررسی‌های انجام شده، به نظر می‌رسد تا زمان راه‌اندازی کریدور صادراتی گاز طبیعی مایع از قطر، قیمت آتی گاز طبیعی «Dutch TTF» تا سال ۲۰۲۶ روند نزولی قابل‌توجهی را تجربه نخواهد نکرد. بر همین اساس، بازار گاز طبیعی اروپا در سال ۲۰۲۵ به یک ثبات نسبی خواهد رسید اما روند افزایش حجم عرضه این سوخت فسیلی در بازار مذکور در سال ۲۰۲۶ اتفاق خواهد افتاد.

پیش‌بینی وضعیت قیمت آتی گاز طبیعی «Dutch TTF» از ماه ژانویه سال ۲۰۲۵ تا نوامبر سال ۲۰۲۸

حجم تقاضای گاز طبیعی در اروپا افزایشی خواهد بود

طبق ارزیابی‌های اولیه انجام شده، حجم تقاضای گاز طبیعی در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۵ حدود ۲ درصد رشد خواهد داشت. این رقم نسبت به میانگین رشد گزارش شده در سال‌‎های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ مقدار کمتری را نشان می‌دهد؛ البته مسئله مهم دیگر که باید در این ارزیابی مدنظر قرار داده شود، اینکه حجم تقاضای گاز طبیعی در بازار اروپا به وضعیت آب‌وهوا در فصل زمستان ۲۰۲۵ بستگی خواهد داشت. با این احتساب اگر قیمت گاز طبیعی در بخش صنایع اروپا برای بلندمدت روندی افزایشی را دنبال کند، بنابراین حجم تقاضای این سوخت فسیلی روندی افزایشی را تجربه نخواهد کرد.

از سوی دیگر، اگرچه حجم تقاضای گاز طبیعی در بخش تولید برق در ماه نوامبر ۲۰۲۴ روندی صعودی را به ثبت رساند اما به نظر می‌رسد حجم تقاضای سوخت فسیلی نامبرده در بخش مذکور در سال ۲۰۲۵ روندی نزولی را در پیش می‌گیرد.

تداوم روند صعودی حجم تقاضا برای گاز طبیعی مایع در بازار آسیا

تقاضای گاز طبیعی مایع در بازار آسیا در سال ۲۰۲۴ افزیش قابل‌توجهی را به ثبت رساند. کاهش قیمت این سوخت فسیلی باعث شد تعداد خریداران در بازار آسیا روندی صعودی به خود بگیرد. از سوی دیگر، حجم واردات گاز طبیعی مایع به چین با وجود افزایش حجم صادرات از طریق خط لوله گاز روسیه صعودی بوده است.

حجم فروش کامیون‌های مبتنی بر سوخت گاز طبیعی مایع در بخش‌هایی از چین روندی افزایش را تجربه کرده؛ در حالی که هم‌زمان حجم تقاضای کامیون‌های مبتنی بر سوخت دیزلی در این کشور روندی نزولی را دنبال کرده است. حجم واردات گاز طبیعی مایع به چین در ۱۱ ماهه ۲۰۲۴ از ۹۸ میلیارد مترمکعب فراتر رفت که ۱۳ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳ افزایش را به ثبت رساند. بر همین مبنا، به نظر می‌رسد حجم کل واردات گاز طبیعی مایع به چین در کل سال ۲۰۲۴ از رقم ۱۰۷ میلیارد متر مکعب گزارش شده در سال ۲۰۲۱ فراتر رود.

اگرچه گاز طبیعی مایع در بازار فیزیکی آسیا با پریمیوم بیشتری نسبت به قیمت آتی گاز طبیعی «Dutch TTF» عرضه می‌شود اما اختلاف قیمت این دو در تابستان ۲۰۲۵ به کمترین مقدار خود می‌رسد. با توجه به شرایط فعلی، به نظر می‌رسد رقابت در بازار اروپا و آسیا برای تامین حجم تقاضای گاز طبیعی مورد نیاز با توجه به تقلای اروپا به منظور افزایش حجم ذخایر خود روندی صعودی به خود خواهد گرفت.

از سوی دیگر، با توجه به راه‌اندازی تعدادی از پروژه‌ها در صنایع تولیدی جدید مبتنی بر سوخت گاز طبیعی مایع در قاره آسیا در سال ۲۰۲۵، انتظار می‌رود تلاش‌ها از هم‌اکنون برای واردات بیش از ۱۱۵ میلیارد مترمکعب از این سوخت فسیلی به قاره کهن آغاز شود؛ البته همچنان چین بیشترین سهم واردات گاز طبیعی مایع که در حال حاضر حدود ۷۰ درصد اعلام شده را به خود اختصاص خواهد داد.

با این تفاسیر، اگرچه افزایش حجم تقاضا برای گاز طبیعی مایع به سبب راه‌اندازی تعدادی از پروژه‌ها در صنایع تولیدی جدید لزوم حجم تقاضای این سوخت فسیلی را افزایش نخواهد داد اما با توجه به سرمایه‌گذاری انجام شده در زیرساخت‌ها، حجم تقاضای گاز طبیعی مایع در این بازار به شدت افزایش پیدا خواهد کرد.

رشد عرضه گاز طبیعی مایع در بازار جهانی در سال ۲۰۲۵

در حال حاضر ظرفیت صادرات گاز طبیعی مایع ایالات متحده آمریکا در حال افزایش است و انتظار می‌رود این روند در سال ۲۰۲۵ ادامه داشته باشد. به نظر می‌رسد حجم تقاضای گاز طبیعی مایع علاوه بر آمریکا، در کانادا و مکزیک نیز افزایش را تجربه کند.

با توجه به این مسئله، حجم تقاضای جهانی برای گاز طبیعی مایع در سال ۲۰۲۵، حدود ۵۰ میلیارد مترمکعب برآورد شده که این میزان با افزایش همراه خواهد بود. با این حال، مشکل قطعی برنامه‌ریزی نشده برق به دلیل محدودیت دسترسی گاز طبیعی مایع در برخی واحدهای تولیدی که ممکن است با افزایش حجم تقاضای این سوخت فسیلی در سه کشور مذکور مواجه شوند، باید در ارزیابی‌ها لحاظ شود.

بازار گاز طبیعی مایع آمریکا در سال ۲۰۲۵ با محدودیت دسترسی مواجه خواهد بود

قیمت گاز طبیعی در ایالات متحده آمریکا با فرا رسیدن زمستان ۲۰۲۵ افزایش یافته است. در همین راستا، قیمت گاز طبیعی «Henry Hub» اخیرا به بالاترین سطح خود از ماه نوامبر ۲۰۲۳ رسیده است؛ اگرچه حجم ذخایر انبار گاز طبیعی آمریکا در حال حاضر حدود ۷٫۸ درصد بالاتر از میانگین پنج ساله خود قرار دارد اما به نظر حجم ذخایر انبار گاز آمریکا با توجه به تداوم هوای سرد در فصل زمستان کاهش خواهد یافت.

طبق ارزیابی‌های اولیه انجام شده، به نظر می‌رسد حجم تولید گاز طبیعی آمریکا در سال ۲۰۲۴ روندی نزولی را تجربه کرده؛ در حالی که تقاضای این سوخت فسیلی به دلیل رشد حجم تقاضا در بخش تولید برق و افزایش حجم صادرات تولیدکنندگان گاز «LNG»، روند صعودی چشمگیری را به ثبت رسانده است. بر همین اساس، انتظار می‌رود تولید گاز طبیعی برای سال ۲۰۲۵ در ایالات متحده آمریکا افزایش یابد و ۱٫۱ میلیارد فوت مکعب در روز رشد را هم‌زمان با افزایش حجم تقاضا برای آن تجربه کند.

در همین رابطه، انتظار می‌رود حجم تقاضای صادرات گاز طبیعی مایع آمریکا در سال ۲۰۲۵ حدود ۱٫۷ میلیارد فوت مکعب در روز افزایش یابد. افزایش حجم تقاضای صادرات به همراه رشد تقاضا برای این سوخت فسیلی در بخش تولید برق آمریکا، باعث خواهد شد بازار این کشور در سال ۲۰۲۵ با محدودیت دسترسی همراه شود.

انتهای پیام//