فلز منیزیم، حدود ۲.۵ درصد از عناصر پوسته زمین را تشکیل می‌دهد و پس از آلومینیوم و آهن، سومین فلز فراوان در ساختار زمین به شمار می‌رود و به دلیل سختی زیاد، قابلیت بازیافت بالا و هزینه تولید کم در صنایع مختلف، جهت کاهش وزن محصول بدون تضعیف استحکام کلی محصول مورد نظر، مورد استفاده قرار می‌گیرد. تولید فلز منیزیم در جهان، ۹۵۰ هزار تن در سال ۲۰۲۱ برآورد شده است که چین با در اختیار داشتن ۸۴ درصد از سهم تولید، بزرگ‌ترین تولیدکننده منیزیم در جهان محسوب می‌شود. همچنین این کشور با کسب ۵۷ درصد از سهم مصرف، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منیزیم در جهان نیز به‌شمار می‌رود.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، فلز منیزیم، حدود ۲.۵ درصد از عناصر پوسته زمین را تشکیل می‌دهد و پس از آلومینیوم و آهن، سومین فلز فراوان در ساختار پوسته زمین به شمار می‌رود. این ماده به صورت آزاد در طبیعت یافت نمی‌شود و اغلب به صورت ترکیبات معدنی کربنات منیزیت (MgCO۳)، کربنات دولومیت (CaMg(CO۳)۲)، بسیاری از سیلیکات‌های رایج از جمله تالک و الیوین و بسیاری از انواع آزبست و همچنین به‌صورت هیدروکسید (بروسیت)، کلرید (KMgCl۳∙۶H۲O) و سولفات (کیزریت) نیز یافت می‌شود.
عنصر شیمیایی منیزیم، به عنوان سبک‌ترین فلز ساختاری شناخته می‌شود که به دلیل سختی زیاد، قابلیت بازیافت بالا و هزینه تولید کم در کاربردهای مختلف، جهت کاهش وزن محصول بدون تضعیف استحکام کلی آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. صنعت خودروسازی و حمل‌و‌نقل، بزرگ‌ترین صنعت مصرف‌کننده فلز منیزیم محسوب می‌شوند که به عنوان مهم‌ترین کاربرد آن، می‌توان به ساخت قطعات هواپیما و موشک، بدنه خودرو، دوچرخه و سایر وسایل ورزشی، تجهیزات دیجیتالی مانند لپ‌تاپ، تلویزیون و گوشی همراه، ماشین‌آلات چاپی و … اشاره کرد.
با توجه به کاربرد گسترده منیزیم، در این گزارش، تولید و مصرف آن در کشورهای برتر تولیدکننده در جهان، طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گرفته و در نمودارهای ۱ و ۲ ارائه شده است. ذکر این نکته ضروری است که به دلیل عدم دسترسی به داده‌های موجودی انبار در کشورهای مورد بررسی، با استفاده از میزان تجارت هر یک از کشورها، مصرف ظاهری این ماده برآورد شده که جهت بررسی تجارت آن از کد تعرفه ۸۱۰۴۱۱ استفاده شده است.
چین در صدر تولیدکنندگان منیزیم جهان
نمودار ۱، بیانگر تولید سالیانه کشورهای برتر تولیدکننده منیزیم بوده که بر اساس این نمودار، میزان تولید فلز منیزیم در جهان، با ۲ درصد رشد سالیانه، از ۸۰۲ هزار تن در سال ۲۰۱۲، به ۹۵۰ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است. چین با در اختیار داشتن ۸۴ درصد از سهم تولید، بزرگ‌ترین تولیدکننده فلز منیزیم در جهان محسوب می‌شود. تولید منیزیم در چین طی بازه زمانی مذکور، با ۲ درصد رشد سالانه، از ۶۹۸ هزار تن به ۸۰۰ هزار تن رسیده است.
پس از چین، کشورهای روسیه و اسرائیل به ترتیب با در اختیار داشتن ۶ درصد و ۲ درصد از سهم تولید در سال ۲۰۲۱، به ترتیب در جایگاه دوم و سوم کشورهای تولیدکننده منیزیم قرار دارند که تولید منیزیم در روسیه، با ۸ درصد رشد سالانه، طی بازه زمانی ۱۰ ساله مورد بررسی، از ۲۹ هزار تن به ۶۰ هزار تن رسیده است. همچنین میزان تولید این فلز در اسرائیل با ۲ درصد کاهش سالانه، از ۲۷ هزار تن در سال ۲۰۱۲، به ۲۲ هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است.
لازم به ذکر است که فلز منیزیم را می‌توان از آب دریا و آب نمک طبیعی و همان طور که در ابتدای گزارش گفته شده است، از دولومیت، منیزیت و سایر مواد معدنی به‌دست آورد. بنابراین اغنای کشورهای چین، روسیه و اسرائیل از منابع مذکور موجب شده است تا کشورهای نام‌برده، سهم عمده‌ای از تولیدات فلز منیزیم را در اختیار داشته باشند.
همان‌طور که در نمودار ۱ قابل مشاهده است، میزان تولید معدنی منیزیم از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ روند صعودی را طی کرده است اما در سال ۲۰۱۸، میزان تولید منیزیم در جهان، با کاهش تولید ۵۰ هزار تنی نسبت به سال قبل از آن مواجه شد. تعطیلی بسیاری از کارخانجات تولید منیزیم در نیمه دوم سال ۲۰۱۸ توسط دولت‌مردان چین جهت کاهش آلودگی و صرفه‌جویی انرژی، مهم‌ترین دلیل آن بوده است، علاوه‌براین، کاهش ظرفیت تولید منیزیم اولیه در ایالات متحده آمریکا نیز در آن سال، از دیگر دلایل کاهش رشد تولید در آن سال به شمار می‌رود.
با توجه به اطلاعات در دسترس از سازمان زمین‌شناسی آمریکا، افزایش پروژه‌های توسعه‌ای تولید منیزیم از آب نمک دریاچه در چین و برخی از کشورها، کشف ذخایر جدید دولومیت و تولید منیزیم حاصل از آن و همچنین احداث کارخانه‌های جدید تولید منیزیم از سرپانتین موجود در باطله‌های آزبست، ازجمله عوامل رشد تولید منیزیم در سال ۲۰۱۹ به‌شمار می‌رود. شروع همه‌گیری ویروس کرونا و اعمال محدودیت‌های حاصل از آن، منجر به روند نزولی تولید منیزیم در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ شده است.
سهم عمده چین از مصرف جهانی منیزیم
همان طور که گفته شده است، علاوه‌برتولید، میزان مصرف منیزیم در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱، در کشورهای برتر تولیدکننده نیز مورد بررسی قرار گرفته که در نمودار ۲ نشان داده شده است. مطابق با این نمودار، چین با در اختیار داشتن ۵۷ درصد از سهم مصرف، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منیزیم در جهان محسوب می‌شود که میزان مصرف آن طی بازه زمانی مذکور، با کاهش ناچیز ۰.۱ درصدی روبه‌رو بوده و در سال ۲۰۲۱ حدود ۵۲۰ هزار تن برآورد شده است.
روسیه نیز با در اختیار داشتن ۷ درصد از سهم مصرف، دومین کشور بزرگ مصرف‌کننده منیزیم در جهان شناخته می‌شود. میزان مصرف منیزیم آن با ۱۰ درصد رشد سالانه، طی بازه زمانی ۱۰ ساله مورد بررسی، از حدود ۲۷ هزار تن به ۶۳ هزار تن رسیده است.
صنعت خودروسازی در چین، از منظر شمار خودروی تولیدشده نسبت به صنایع خودروسازی سایر کشورها در جایگاه نخست قرار دارد. از آنجایی که صنعت خودروسازی و حمل‌و‌نقل، بزرگ‌ترین صنعت مصرف‌کننده منیزیم محسوب می‌شود، این مسئله منجر به مصرف بالای منیزیم در این کشور شده که از دلایل مشابهت روند تولید و مصرف منیزیم در چین است.
ذکر این نکته ضروری است که کشور اسرائیل علی‌رغم اینکه سومین کشور تولیدکننده منیزیم در جهان محسوب می‌شود، تنها ۱ درصد از سهم مصرف منیزیم در جهان را در اختیار دارد و بخش عمده منیزیم تولیدی از این کشور، به سایر کشورهای مصرف‌کننده منیزیم مانند برزیل و کانادا صادر می‌شود.
شایان ذکر است که مصرف سالانه منیزیم در سال‌های مورد بررسی با افت و خیز زیادی همراه بوده است. نوسان‌های موجود در صنعت خودروسازی در جهان، از مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در مصرف منیزیم در کشورهای برتر مصرف‌کننده و سایر کشورها در جهان محسوب می‌شود.
انتهای پیام//
