چین در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۸.۵ میلیون تن محصولات نیمه‌ساخته مسی را تولید و حدود ۳.۵ میلیون تن قراضه مسی و بیش از ۱۵ میلیون تن کاتد مس برای آن مصرف کرد. این کشور با سهم حدود ۴۸ درصدی، در رتبه اول واردات مس تصفیه‌ شده جهانی قرار دارد. در سال ۲۰۲۴، چین با سهم حدود ۴۸ درصدی، بزرگ‌ترین واردکننده مس تصفیه‌ شده جهانی بود که عمدتا از کشورهایی مانند کنگو و شیلی تامین کرده است. تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی با نرخ ۲.۵ درصد رشد داشت و بیشترین تولید در ماه دسامبر ۲۰۲۴ معادل ۱.۸ میلیون تن ثبت شد. مصرف مس تصفیه‌ شده این کشور در سال ۲۰۲۴ ثابت بود و در اوایل و اواخر سال افزایش یافت؛ در حالی‌ که در میانه این سال کاهش داشت.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، صنایع تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی، اولین مصرف‌کنندگان مس تصفیه شده در زنجیره این ماده معدنی هستند که نسبت‌های متفاوتی از مس تصفیه‌ شده، قراضه و عناصر آلیاژساز برای تولید آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصولات عموما در شکل مفتول، مقاطع، محصولات تخت و لوله مسی و آلیاژی، در صنایع نهایی مصرف‌کننده نظیر صنعت برق، ساختمان، صنایع حمل‌‎ونقل، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی و صنعت کاربرد دارند. کشورهای صنعتی مانند چین، ایالات متحده آمریکا، ژاپن و آلمان سهم بیشتری از تولید این محصولات را در اختیار دارند؛ جایی که مس پس از ذوب و تصفیه به محصولات نیمه‌ساخته‌ای تبدیل می‌شود که به‌ عنوان مواد اولیه برای تولید قطعات نهایی در صنایع مختلف به‌ کار می‌رود.

چین به‌ عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده مس تصفیه‌ شده، نقشی کلیدی در بازار جهانی این محصولات دارد. تقاضای مس این کشور از معادن و منابع داخلی، واردات کنسانتره، مس تصفیه‌ شده و قراضه مسی تامین می‌شود. این کشور با هدف کاهش وابستگی به منابع معدنی، استفاده از قراضه را افزایش داده است.

چین، یکه‌تاز واردات مس تصفیه‌ شده

با وجود تولید بالای مس تصفیه‌شده در چین، این کشور همچنان مقداری از نیاز خود را از طریق واردات تامین می‌کند. چین در سال ۲۰۲۴، با سهم حدود ۴۸ درصدی، در رتبه اول واردات و با سهم ۹ درصدی، در رتبه سوم صادرات مس تصفیه‌ شده جهانی قرار گرفت. عمده واردات مس تصفیه‌ شده چین از کشورهایی مانند کنگو و شیلی بوده است. همچنین، چین به‌ عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مس تصفیه‌ شده، این محصول را به کشورهای مختلف، به‌ ویژه در آسیا از جمله تایوان و تایلند صادر می‌کند.

نمودار یک، روند واردات و صادرات مس تصفیه‌ شده چین در سال ۲۰۲۴ را نشان می‌دهد. حجم واردات این محصول در ماه‌های مختلف، حدود ۲۰ برابر حجم صادرات آن بود؛ به‌ جز ماه ژوئن که حجم صادرات به نصف حجم واردات رسید. آمارها نشان می‌دهد که در ماه‌های فوریه و آگوست، واردات مس تصفیه‌ شده نسبت به سایر ماه‌های سال کاهش‌ یافته است که کاهش واردات ماه فوریه را می‌توان با تعطیلات سال نوی چینی در این ماه مرتبط دانست. بیشترین حجم واردات در ماه دسامبر، با حدود ۳۷۰ هزار تن و کمترین میزان آن در ماه آگوست، با حدود ۲۵۰ هزار تن گزارش شده است.

دلایل افزایش واردات مس تصفیه‌ شده شامل افزایش تقاضا در فصول خاصی از سال، به‌ ویژه قبل از سال نوی چینی به‌ منظور افزایش موجودی‌های انبارها است. همچنین، در مواقعی که تولید داخلی به‌ دلیل نگهداری و تعمیرات کارخانه‌ها کاهش می‌یابد یا مشکلاتی در زنجیره تامین داخلی مس به‌وجود می‌آید، واردات مس تصفیه‌ شده افزایش می‌یابد. علاوه‌براین، نوسانات قیمت جهانی مس نیز می‌تواند موجب افزایش واردات در صورت کاهش قیمت‌ها و به‌ صرفه بودن واردات شود.

دلایل کاهش واردات نیز به عواملی مانند افزایش ظرفیت تولید داخلی مس، نوسانات قیمت جهانی مس (که در صورت افزایش قیمت‌ها ممکن است واردات را محدود کند و به منابع داخلی یا قراضه مسی توجه شود)، افزایش بازیافت مس و تغییرات در تقاضای داخلی (به‌ ویژه در دوره‌های رکود اقتصادی) بستگی دارد. همچنین، برداشت از موجودی ذخایر انبارهای داخل چین نیز می‌تواند منجر به کاهش واردات مس تصفیه‌ شده شود.

تداوم رشد تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی

چین حدود ۵۸ درصد از مصرف جهانی مس تصفیه‌ شده را به خود اختصاص داده و مصرف آن در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۵.۱ میلیون تن بوده است. این کشور بیش از ۵۴ درصد از تولید جهانی محصولات نیمه‌ساخته مسی را در اختیار دارد و تولید محصولات نیمه‌ساخته در این کشور در سال ۲۰۲۴، نزدیک به ۱۸.۶ میلیون تن بوده است.

همان‌طور که در نمودار ۲ مشاهده می‌شود، تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی طی ماه‌های مختلف سال ۲۰۲۴، تحت تاثیر تغییرات تولید و مصرف مس تصفیه‌ شده بوده و با نرخ متوسط ۲.۵ درصد افزایش داشته است. بیشترین میزان تولید این محصولات در ماه‌های پایانی سال، به‌ویژه در ماه دسامبر، به ۱.۸ میلیون تن رسید. در مقابل، مصرف مس تصفیه‌ شده تقریبا ثابت بوده است و در اوایل و اواخر سال افزایش‌ یافته اما در اواسط سال کاهش داشته است. افزایش تقاضای فصلی و بهبود چشم‌انداز مصرف این فلز، از جمله عوامل اصلی رشد تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی طی ماه‌های پایانی ۲۰۲۴ محسوب می‌شود.

چین در مسیر استفاده بهینه از قراضه مسی

نمودار ۳، روند مصرف قراضه مسی در تولید محصولات نیمه‌ساخته مسی در سال ۲۰۲۴ در چین را با توجه به ارزیابی‌های انجام شده در خصوص میزان تولید این محصولات و مصرف مس تصفیه شده نمایش می‌دهد. متدلوژی مورد استفاده برای برآورد مصرف مستقیم قراضه در تولید محصولات نیمه‌ساخته و عدم دسترسی به تغییرات موجودی انبارهای واحدهای فعال در این بخش از صنعت، باعث شده است داده‌های ماه ژانویه و به‌ خصوص فوریه منطقی نباشد که افزایش ذخایر انبارها در ماه ژانویه و تعطیلات سال نوی چینی در ماه فوریه را می‌توان دلیل اصلی چنین خطای محاسباتی در نظر گرفت.

به‌ طور کلی، بررسی روند مصرف مستقیم قراضه در تولید محصولات نیمه‌ساخته نشان می‌دهد که در ماه‌هایی که مصرف مس تصفیه‌ شده کاهش‌ یافته مصرف قراضه افزایش داشته است و بالعکس. این الگو ناشی از تنظیم ترکیب مواد اولیه توسط تولیدکنندگان براساس عوامل اقتصادی و فنی است. در اوایل و اواخر سال ۲۰۲۴، مصرف قراضه مسی کاهش‌ یافته که این امر عمدتا به دلیل نوسانات فصلی در عرضه، تقاضا و کاهش فعالیت‌های صنعتی در دوران تعطیلات بوده است. در مقابل، در ماه‌های میانی سال، افزایش قیمت مس تصفیه‌ شده و بهبود عرضه قراضه، مصرف این ماده را به بیشترین سطح خود رسانده است. علاوه‌براین، افزایش تقاضا برای محصولات نیمه‌ساخته با خلوص پایین‌تر در برخی بخش‌های صنعتی، موجب شده است تا استفاده از قراضه در این مقاطع زمانی ترجیح داده شود.