بر اساس گزارش اخیر اتاق فکر «Agora Energiewende»، کاهش شدید استفاده از زغال‌سنگ در آلمان منجر به روند نزولی میزان انتشار گاز دی‌اکسید کربن در سال ۲۰۲۳ شد و میزان آن به پایین‌ترین سطح خود طی ۷۰ سال گذشته رسید.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌ آنلاین» و به‌ نقل از موسسه «Mining»، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در آلمان به حدود ۶۷۳ میلیون تن دی‌اکسید کربن معادل رسید که این میزان به انتشار تمام گازهای گلخانه‌ای از جمله متان و اکسید نیتروژن که به دی‌اکسید کربن معادل تبدیل می‌شود، اشاره دارد. بر همین اساس، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در مقایسه با میزان گازهای گلخانه‌ای انتشار یافته در سال ۱۹۹۰، حدود ۴۶ درصد کاهش یافت که پایین‌ترین میزان گزارش شده از دهه ۵۰ میلادی محسوب می‌شود. در همین راستا، میزان انتشار دی‌اکسید کربن حدود ۴۹ میلیون تن کمتر از هدف سالانه ۷۲۲ میلیون تن گاز کربن تعیین شده در قانون فدرال «Climate Protection Act» آلمان است.

تجزیه‌ و تحلیل اتاق فکر «Agora Energiewende» نشان می‌دهد که دو عامل اصلی باعث کاهش میزان انتشار ۷۳ میلیون تنی دی‌اکسید کربن در آلمان نسبت به مقدار گزارش شده این گاز آلاینده در سال ۲۰۲۲ شده است. عامل اول، کاهش تولید برق با استفاده از سوخت زغال‌سنگ در آلمان بود که مقدار آن به پایین‌ترین سطح خود از دهه ۶۰ میلادی کاهش یافت و موجب کاهش میزان انتشار ۴۴ میلیون تن دی‌اکسید کربن شد. از دلایل عمده این روند کاهشی می‌توان به کاهش قابل‌توجه حجم تقاضا برای برق، افزایش حجم واردات برق از کشورهای همسایه که حدود نیمی از آن از منابع انرژی‌های سبز تامین می‌شود و همچنین کاهش متناسب در حجم صادرات برق و افزایش جزئی در مقدار تولید برق داخلی در آلمان مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره کرد. به عنوان عامل دوم می‌توان از کاهش قابل‌توجه میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در بخش صنعتی آلمان نام برد. این روند نزولی را تا حد زیادی می‌توان به افت مقدار تولید شرکت‌های انرژی‌بر در نتیجه شرایط رکود اقتصادی و بحران‌های بین‌المللی نسبت داد.

در گزارش این اتاق فکر بیان شده است که بر اساس ارقام اولیه، مقدار کلی بخش تولید حدود ۰٫۳ درصد و بخش تولید انرژی‌بر در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۱ درصد کاهش را به ثبت رسانده است. با این حال، محاسبات این اتاق فکر نشان می‌دهد که تنها حدود ۱۵ درصد از میزان دی‌اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانه‌ای طی سال ۲۰۲۳ در آلمان کاهش یافته که ناشی از افزایش ظرفیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، افزایش بهره‌وری انرژی و گذار به استفاده از سوخت‌هایی با میزان انتشار دی‌اکسید کربن پایین‌تر است. همچنین حدود نیمی از کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در این کشور، به عوامل کوتاه‌مدت مانند کاهش قیمت برق مرتبط است.

به گفته این اتاق فکر، بیشترین کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در سال ۲۰۲۳ در آلمان به بخش صنعت، یا اجرای قوانینی همچون قانون فدرال «Climate Protection Act» مربوط نمی‌شود و بر همین اساس ممکن است میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای دوباره با رشد اقتصاد در این کشور افزایش پیدا کند. بر اساس این گزارش، میزان انتشار دی‌اکسید کربن بخش ساختمان‌ و حمل‌ونقل در سال ۲۰۲۳، تقریبا تغییری را به ثبت نرسانده است که در نتیجه برای سومین و چهارمین بار متوالی، اهداف قانون فدرال «Climate Protection Act» در این دو بخش به طور کامل به اجرا در نیامده است.

سیمون مولر، مدیر این اتاق فکر بیان کرد: سرعت اجرای بخشی از قانون فدرال «Climate Protection Act» در سال ۲۰۲۳ نسبت به قبل با افزایش دو برابری همراه بود. این مسئله رکورد جدیدی در استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر آلمان را به ثبت رساند و این کشور را به اهداف طرح کاهش میزان کربن تولیدی تا سال ۲۰۳۰ نزدیک‌تر کرد.

وی در ادامه عنوان کرد: به نظر می‌رسد روند کاهش میزان انتشار دی‌اکسید کربن در بخش صنعت آلمان ادامه نداشته باشد. لازم به ذکر است که بحران انرژی در بخش صنعت آلمان، موجب کاهش مقدار تولید در این بخش از این کشور شده است. اگر تولیدات در بخش صنعت به خارج از آلمان منتقل شود، این اقدام به هیچ وجه مطابق با اهداف تعیین شده به منظور کاهش دی‌اکسید کربن تولیدی نخواهد بود؛ همچنین بخش ساختمان و حمل‌و‌نقل در آلمان در رسیدن به اهداف قانون فدرال «Climate Protection Act» طبق برنامه‌ریزی‌ها پیش نمی‌روند.

مولر معتقد است که به منظور جایگزینی نیروگاه‌های تولید برق مبتنی بر سوخت ترکیبی به جهت کاهش میزان انتشار دی‌اکسید کربن در بخش انرژی، استقرار سیستم‌های مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر در سال‌های آتی باید افزایش پیدا کند.

در این گزارش اعلام شده است که به منظور افزایش سرمایه‌گذاری در بخش صنعت آلمان، شرایطی همچون تولید فولاد سبز و گذار به استفاده از انرژی گاز به جای برق در فرایند حرارتی صنعتی باید فراهم شود؛ همچنین توافقاتی در بخش ساختمان صورت گرفته است که در سال ۲۰۲۴ اهداف تعیین شده مبتنی بر قانون فدرال «Climate Protection Act»، به طور جدی‌تری اجرایی شود. با این وجود، بخش حمل‌و‌نقل این کشور نیازمند اصلاحات اساسی رویکردهای سیاسی برای دستیابی به اهداف در نظر گرفته شده مبتنی بر قانون فدرال «Climate Protection Act» و طرح کاهش میزان کربن تولیدی است.

وضعیت استفاده از زغال‌سنگ در آلمان

در این گزارش اعلام شده است که میزان انتشارات گازهای گلخانه‌ای در نیروگاه‌های تولید برق آلمان با کاهش ۴۶ میلیون تنی دی‌اکسید کربن، به ۱۷۷ میلیون تن از این گاز آلاینده در سال ۲۰۲۳ رسید که کمتر از نصف میزان ثبت شده در سال ۱۹۹۰ است. کاهش ۲۱ درصدی میزان انتشار دی‌اکسید کربن در سال ۲۰۲۳ در مقایسه با سال ۲۰۲۲، عمدتا به دلیل افت شدید مقدار تولید برق با استفاده از سوخت زغال‌سنگ بود. روند نزولی مقدار تولید برق مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ در آلمان، موجب کاهش ۲۹ میلیون تن دی‌اکسید کربن در بخش تولید برق شد؛ این در حالی است که میزان انتشار دی‌اکسید کربن در راستای تولید برق در این بخش با استفاده از سوخت زغال‌سنگ سخت، حدود ۱۵ میلیون تن کاهش را به ثبت رساند.

در واقع یکی از دلایل اصلی برای کاهش مقدار دی‌اکسید کربن در بخش تولید برق، افت ۳٫۹ درصدی مصرف برق در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال ۲۰۲۲ در نتیجه بحران سوخت‌های فسیلی بود. یکی از دلایل دیگر این روند نزولی، افزایش حجم واردات انرژی برق سبز به آلمان به جای افزایش مقدار تولید انرژی در نیروگاه‌های برق مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ این کشور است. در همین راستا، آلمان در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۸ تراوات ساعت برق تولید داخلی خود را به دیگر کشورها صادر کرد و حدود ۶۹ تراوات ساعت برق نیز به این کشور وارد شد. حدود ۴۹ درصد از برق وارداتی به آلمان مربوط به منابع انرژی تجدیدپذیر، عمدتا نیروگاه‌های برق‌آبی و نیروگاه‌های بادی و ۲۴ درصد از این برق وارداتی مربوط به انرژی هسته‌ای بود.

دلیل سومی که موجب کاهش مقدار تولید برق مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ در آلمان شد، افزایش مقدار تولید برق مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر در این کشور طی سال ۲۰۲۳ بوده است. در مجموع میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در بخش صنعت انرژی آلمان، شامل پالایشگاه‌ها و بخش گرمایش منطقه‌ای علاوه بر بخش برق حدود ۲۱۰ میلیون تن کاهش یافته است. بر همین اساس میزان انتشار گاز دی‌اکسید کربن در این بخش‌ها حدود ۴۶ میلیون تن برآورد شد که حدود ۱۸ درصد کمتر از میزان دی‌اکسید کربن تولیدی در این دو بخش طی سال ۲۰۲۲ بوده است.

تغییر قیمت انرژی برق بیشتر از نوسانات قیمت سوخت‌های فسیلی مانند نفت و گاز، تحت تاثیر مالیات و هزینه‌های مربوط به اضافه بهای مالیاتی قرار دارد. مولر در همین رابطه مطرح کرد: این موضوع موجب تردید خانوارهای آلمانی به سمت استفاده از فناوری‌های سازگار با محیط‌ زیست مانند ماشین‌های الکتریکی و یا پمپ‌های حرارتی شده است.

وی بر این باور است که تغییر در قوانین دریافت مالیات و هزینه‌های مربوط به اضافه بهای مالیاتی در این کشور، می‌تواند موجب ایجاد تعادل در این ناترازی شود. علاوه‌براین، این تغییرات شرایطی را فراهم خواهد کرد که تولید برق با استفاده از انرژی بادی و خورشیدی با قیمت پایین‌تری به دست مصرف‌کنندگان برسد.

 عملکرد بخش انرژی‌های تجدیدپذیر در آلمان

مدیر اتاق فکر «Agora Energiewende» عنوان کرد: ثبت رکورد افزایش ظرفیت سیستم‌های تولید برق مبتنی بر انرژی خورشیدی در آلمان، در کاهش قیمت برق نقش اساسی داشته است. در سال ۲۰۲۳، حدود ۱۴٫۴ گیگاوات ظرفیت سیستم‌های فتوولتائیک (فناوری تبدل نور به الکتریسیته) در آلمان راه‌اندازی شد که نسبت به رکورد قبلی در سال ۲۰۱۲، افزایش ۶٫۲ گیگاواتی را تجربه کرد.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگرچه تعداد روزهای آفتابی در سال ۲۰۲۳ در آلمان نسبت به سال ۲۰۲۲ کمتر بود اما تاسیسات تولید برق با استفاده از انرژی خورشیدی، ۶۱ تراوات ساعت برق بیشتری نسبت به سال ۲۰۲۲ تولید کردند. بر همین اساس استفاده از سیستم‌های خورشیدی و فتوولتائیک نسبت به اهداف در نظر گرفته شده برای این بخش، مطابق با طرح کاهش کربن تولیدی تا سال ۲۰۳۰ در آلمان در وضعیت مناسب‌تری قرار دارند.

در گزارش مذکور، به تولید ۱۳۸ تراوات ساعت برق با استفاده از انرژی باد به عنوان بزرگ‌ترین منبع تولید برق در آلمان اشاره شده است. این مقدار تولید برق با استفاده از انرژی باد، بیش از مقدار تولید برق در تمام نیروگاه‌های مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ آلمان (۱۳۲ تراوات ساعت) است. با این وجود افزایش تولید برق با استفاده از نیروگاه‌های بادی فراساحلی در آلمان، تنها ۲٫۹ گیگاوات در سال ۲۰۲۳ بود.

در همین راستا و برای دستیابی به اهداف طرح کاهش کربن تولیدی تا سال ۲۰۳۰ در این کشور، میانگین سالانه ظرفیت تولید برق با استفاده از نیروگاه‌های بادی فراساحلی باید طی سال‌های ۲۰۲۴ تا سال ۲۰۳۰، به ۷٫۷ گیگاوات افزایش پیدا کند. با توجه به این مسئله، مجوزهای لازم برای راه‌اندازی این نیروگاه‌ها به منظور تولید ۷٫۷ گیگاوات انرژی برق صادر شده است. علاوه‌براین، حجم تولید برق در نیروگاه‌های فراساحلی در سال ۲۰۲۳ نسبت به سال قبل از آن، حدود ۷۴ درصد افزایش را به ثبت رساند. به طور کلی بیش از ۵۰ درصد از حجم کل تقاضای ناخالص برق در آلمان برای اولین بار در سال ۲۰۲۳ از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر تامین شد.

انتهای پیام//