مقوله صادرات همواره یکی از موضوعات مهم و تاثیرگذار بر اقتصاد کشورها در جهان به شمار می‌آید اما این مسئله برای ایران با توجه به وابستگی آن به درآمدهای نفتی، تحریم‌های اعمال شده علیه کشور و نوسانات ارزی از اهمیت بیشتری برخوردار است. به این ترتیب برای گذر از این موانع و رونق اقتصادی باید از مزایا و امتیازاتی که در اختیار داریم به بهترین نحو بهره‌مند شویم؛ در حال حاضر بخش معدن و صنایع معدنی یکی از گزینه‌های مناسبی به شمار می‌آید که توسعه صادرات تولیدات آن می‌تواند ارزش‌ افزوده چشمگیری برای ایران به همراه داشته باشد. شرکت معدنی و صنعتی گل‌‌گهر نیز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین فعالان این حوزه به خوبی در بازارهای صادراتی حضور یافته و در پی کسب‌ موفقیت‌های ارزشمند است.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین»، بدون تردید می‌توان گفت که اکنون یکی از اهداف کلان و مشترک اکثر کشورها در جهان، رشد و توسعه اقتصادی است که یکی از ابزارهایی که می‌تواند سبب تسریع در تحقق این مهم شود، صادرات است. باید توجه داشت که صادرات و توسعه آن مزایای متعددی به همراه دارد که نمی‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی کرد؛ به‌ گونه‌ای که این مقوله به سبب ارزآوری و رشد تقاضای مصرف‌کنندگان برای تولید محصولات، زمینه افزایش توان تولیدی صنایع کشور، رشد سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، آموزش و توانمندی‌سازی نیروی متخصص ماهر، توسعه بازارهای هدف و… فراهم می‌کند. در نتیجه توسعه صادرات مقوله مهم و تاثیرگذاری بر سطوح مختلف یک جامعه به شمار می‌آید که به واسطه مزایای آن در راستای رشد اقتصادی کشور نیابد از انجام اقدامات لازم برای تحقق آن غافل شد.

در حال حاضر ایران نیز با توجه اهمیت بالای این مقوله و تاثیرات منفی‌ای که ممکن است به دلیل وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی و کاهش این درآمدها متحمل شود، در سیاست‌گذاری‌های کلان خود توسعه صادرات به خصوص صادرات غیرنفتی را مورد توجه قرار داده است؛ به طوری که اکنون یکی از پایه‌های اصلی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در کشور، رشد تولید محصولات صادرات‌محور با ارزش افزوده بالاتر و کمرنگ شدن مسئله خام‌فروشی است. باید توجه داشت که یکی از مزیت‌های مهم و در دسترس ایران پس از منابع نفتی و گازی، بهره‌مندی از ذخایر معدنی متعدد، غنی و گسترده در جای جای کشور است. بنابراین، پس از صنعت نفت توسعه بخش معدن و صنایع معدنی موضوع انکارناپذیری خواهد بود که مقام معظم رهبری نیز تاکید ویژه‌ای بر آن دارند. در همین راستا، با همت و تلاش بنگاه‌های اقتصادی و هدایت سازمان‌های دولتی طرح‌های جامعی‌ای به منظور رشد روزافزون این بخش اندیشیده شده است که همگام با آن اقدامات لازم اجرا و اکنون شاهد کسب دستاوردهای متعدد و باارزشی در این حوزه هستیم. یکی از صنایعی که در این زمینه بسیار خوش درخشیده صنعت فولاد است که امروزه زنجیره تولید و ارزش آن سهم قابل‌توجهی از صادرات و درآمد صادراتی کشور را به خود اختصاص داده است.

ارزش و میزان صادرات غیرنفتی ایران

بر اساس آمار اعلام شده، میزان صادرات غیرنفتی کشور در چهار ماهه ۱۴۰۳ با افزایش ۸٫۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به ۱۷٫۴ میلیارد دلار رسید و میزان وزنی صادرات غیرنفتی طی این مدت افزایش ۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲ را تجربه کرد. در این بین، حجم کل صادرات زنجیره آهن و فولاد ایران طی چهار ماهه نخست سال ۱۴۰۳ برابر با ۱۰ میلیون و ۱۷۱ هزار تن بود. شایان ذکر است که حجم صادرات محصولات معدنی این صنعت همچون گندله و کنسانتره سنگ‌آهن در این مدت به ترتیب به سه میلیون و ۸۴۷ هزار تن و دو میلیون و ۵۲۱ هزار تن رسید.

ایران با برخورداری از ذخیره سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون تنی سنگ‌آهن خام (عیار ۴۵٫۵ درصد)، طی سال ۲۰۲۳ در بین ۱۰ کشور برتر دارای ذخایر این ماده معدنی استراتژیک، در جایگاه هشتم جهانی ایستاد و بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان زمین‌شناسی آمریکا، میزان تولید سنگ‌آهن جهان در سال گذشته میلادی بالغ بر دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تن برآورد شد که ایران با تولید ۷۷ میلیون تن رتبه ششم جهانی تولید این ماده معدنی را به دست آورد. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده گندله و کنسانتره و یکی از فعالان بخش معدن در کشور، طی سال ۱۴۰۲ (سهم ۲۲٫۷ درصدی تولید کنسانتره و سهم ۲۲٫۸ درصدی تولید گندله) نقش بسزایی در کسب این دستاوردهای ارزشمند داشت اما این مجموعه در نظر دارد تا علاوه بر صنعت فولاد ایران، بر صنعت فولاد جهان نیز تاثیرگذار باشد. یکی از راهکارهای تحقق این مهم، ورود به بازارهای صادراتی است تا این شرکت بتواند با افزایش سهم خود از این بازارها روی روند قیمت‌گذاری‌های زنجیره ارزش فولاد تاثیر بگذارد. شایان ذکر است که بر اساس تحلیل «SWOT» (تکنیکی برای شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای کسب‌وکار) صورت گرفته، فرصت‌های مناسبی همچون تامین ارز مورد نیاز از طریق صادرات محصولات، امکان مشارکت با فعالان بازار فولاد جهت سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه داخل کشور و برون مرزی و… در مقابل شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر وجود دارد.

با این وجود، متغیرهایی در فضای کسب‌و‌کار وجود دارند که ممکن است تهدیدی برای فرصت‌های بنگاه‌های اقتصادی محسوب شوند. به عنوان مثال، محدودیت در صادرات محصولات فولادی به صورت مستقیم و بدون واسطه به بازارهای جهانی به دلیل تحریم‌های اعمال شده علیه کشور، عدم ثبات سیاست‌ها و مقررات واردات و صادرات و ایجاد محدودیت‌های متعدد از سوی وزارت صمت، افزایش هزینه واردات، فناوری تجهیزات، قطعات یدکی و مواد مصرفی به دلیل افزایش نرخ برابری ارزهای اصلی، محدودیت در خرید فناوری، تجهیزات، قطعات یدکی، مواد اولیه و مصرفی و تبادلات مالی با بانک‌های خارجی و… برخی از این تهدیدها به شمار می‌روند. به همین دلیل علاوه بر حمایت‌های سازمان‌های مربوطه، واحدهای صنعتی نیز باید با استفاده از نقاط قوت و مزایای خود نسبت به خنثی‌سازی اثرات منفی و مقابله با این چالش‌ها بپردازند. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر نیز از این موضوع مستثنی نبوده و به سبب بهرمندی از امتیازاتی همانند برند و اعتبار گل‌گهر، بزرگ‌ترین تولیدکننده کنسانتره و گندله کشور و در نتیجه آن توان مذاکرات و رایزنی مناسب‌تر، اعتبار در بازار سرمایه، وجود شرکت‌های تخصصی در پشتیبانی از تولید و… می‌تواند بخشی از چالش‌هایی را که در مسیر رشد و توسعه با آن روبه‌رو می‌شود برطرف کند.

شفاف‌سازی مسیر رشد و توسعه

باید توجه داشت که فعالیت در بازارهای جهانی و حفظ قدرت رقابت‌پذیری در این بازارها به مراتب دشوارتر از بازارهای داخلی است زیرا مصرف‌کنندگان با گزینه‌های بیشتری مواجه هستند که با دقت تمام خدمات ارائه شده، قیمت پیشنهادی، کیفیت و سایر عوامل را بررسی و با یکدیگر مقایسه می‌کنند. ضمن اینکه سطح فناوری، تکنولوژی و دانش رقیبان خارجی یکسان نیست و تمام این موارد بر مولفه‌های کمی و کیفی تولیدات تاثیر می‌گذارد. در نتیجه شرکت‌های داخلی اعم از شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر برای رقابت در این بازارها باید قبل از انجام هر کاری و صرف سرمایه‌های هنگفت که ممکن است ریسک بازگشت آن‌ها بسیار بالا باشد، نسبت به اتخاذ استراتژی‌های خود بر مبنای شناخت بازار صنعت فولاد و عوامل موثر بر رقابت در این صنعت، تحلیل شرایط محیطی و تحلیل قابلیت‌های درونی اقدام کنند. هدف نهایی نقشه استراتژیک این مجموعه سودآوری پایدار است که در گروه تحقق بهبود بهره‌وری و افزایش درآمد است؛ البته سطوح بعدی نقشه استراتژیک شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر شامل دستیابی به اهداف مالی با توجه به انتظارات مشتریان (تحویل به موقع محصولات، قیمت رقابتی و شرایط پرداخت منعطف و کیفیت مطلوب و پایدار)، عملیات و فرایندهای استراتژیک در چهارچوب سازمانی «کگل»، تامین مالی و مدیریت نقدینگی و زیرساخت‌های نرم و مدیریتی (سرمایه انسانی، سرمایه سازمانی و سرمایه اطلاعاتی و هوشمندسازی) نیز می‌شود.

در نهایت تدوین و پیاده‌سازی این نقشه در شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر منجر به این شد که این شرکت در زمینه صادرات نیز خوش بدرخشد و علاوه بر تحقق اهداف تعیین شده، نقش بسزایی در ارزآوری برای کشور داشته باشد. به طوری که بر اساس آمار منتشر شده، میزان صادرات این مجموعه طی چهار ماهه نخست سال ۱۴۰۳ برابر با ۵۴۹ هزار و ۴۲۶ تن گندله به ارزش ۲۵ هزار و ۵۲۲ میلیارد ریال بود. شایان ذکر است که در مدت مشابه سال گذشته شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر موفق به صادرات ۵۹ هزار ۳۱۳ تن کنسانتره و ۴۳۸ هزار و ۶۴۰ تن گندله (در مجموع ۴۹۷ هزار و ۹۵۳ تن) به ترتیب به ارزش دو هزار و ۴۲ میلیارد ریال و ۱۷ هزار و ۶۷۸ میلیارد ریال شد. بنابراین، میزان صادرات گندله «کگل» در چها ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۲، از نظر وزنی ۲۵٫۲ درصد و از لحاظ ارزش ۴۴٫۳ درصد رشد را تجربه کرد.

انتهای پیام//