مدیرعامل مجتمع معدنی سرب و روی مهدی‌آباد گفت: ایران با وجود دارا بودن سهم ۵ درصدی از ذخایر سرب و روی جهان، تنها حدود ۱٫۵ درصد از تولید جهانی شمش روی را به خود اختصاص داده است. به منظور ارتقای بهره‌برداری از ذخایر سرب و روی کشور و همچنین افزایش سهم ایران در تولید سرب و روی جهان، پروژه احداث کارخانجات فرآوری سرب و روی مهدی‌آباد طی سه فاز طراحی شد که هم‌اکنون فاز اول آن در آستانه بهره‌برداری قرار گرفته است. در گذشته یکی از موانع بزرگ در مسیر بهره‌برداری از ذخیره مهدی‌آباد، نبود زیرساخت‌های لازم از جمله آب و برق مورد نیاز کارخانجات بوده که خوشبختانه تمامی این موارد مرتفع شده است. در راستای تامین آب مورد نیاز پروژه، خط انتقال پساب از شهر یزد به مجتمع مهدی آباد به طول ۱۰۰ کیلومتر احداث شد که به وسیله آن ۳۰ درصد از فاضلاب انباشته‌شده در شهر یزد به معدن مهدی‌آباد منتقل خواهد شد. در راستای تامین برق مورد نیاز نیز پست کاهنده ۴۰۰/۱۳۲/۳۳ کیلوولت و خط انتقال مربوطه به طول ۲۷ کیلومتر توسط سرمایه‌گذار احداث شده تا برق مصرفی مورد نیاز این طرح تامین شود.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، حمیدرضا حمایت طی گزارشی در خصوص رفع چالش تامین زیرساخت‌ها در ابر پروژه سرب و روی مهدی‌آباد نوشت: میانگین سهم معدن و صنایع معدنی در اقتصاد و تولید ناخالص داخلی ایران، به حدود ۵ تا ۷ درصد می‌رسد؛ این در حالی است که پتانسیل‌های معدنی بالقوه‌ متنوع و فراوانی در کشور وجود دارد که بهره‌برداری از آن‌ها و توسعه صنایع معدنی می‌تواند سهم این بخش را در رونق اقتصادی کشور و تولید ناخالص داخلی ارتقا دهد.

ذخایر معدنی سرب و روی کشور، سهم ۵ درصدی از فلزمحتوی ذخایر سرب و روی جهان را به خود اختصاص می‌دهند. بهره‌برداری از این ذخایر، موضوعی است که در چند سال گذشته مورد توجه قرار گرفته و برنامه‌ریزی‌های لازم برای استخراج و فرآوری آن انجام شده است. معدن سرب و روی مهدی‌آباد که حدود ۳ درصد از فلز محتوی ذخایر سرب و روی جهان و ۷۵ درصد از ذخایر قابل استخراج کشور را در خود جای داده است، یکی از بزرگ‌ترین معادن سرب و روی جهان به‌شمار می‌آید. با وجود برخورداری از چنین ذخیره ارزشمندی، بررسی آمارها نشان می‌دهد که صنایع تولید شمش سرب و روی کشور به ترتیب با نرخ بهره‌برداری حدود ۲۰ و ۵۰ درصد ظرفیت اسمی خود مشغول به فعالیت هستند که این مسئله عملا به معنای خالی ماندن بخش عمده‌ای از ظرفیت‌های ایجادشده و هدررفت سرمایه‌گذاری‌های صورت‌گرفته است.

به منظور بهره‌برداری از معدن بزرگ مهدی‌آباد، طرح سرمایه‌گذاری احداث کارخانجات فرآوری مجتمع سرب و روی مهدی‌آباد در سه فاز برنامه‌ریزی شده است و فاز نخست طرح، به عنوان گام اول توسعه در چند قدمی بهره‌برداری بوده و تامین زیرساخت‌هایی مانند آب و برق برای هر سه فاز صورت گرفته است. سرمایه مورد نیاز این پروژه به میزان یک میلیارد دلار برآورد شده که تماما توسط بخش خصوصی تامین شده است.

فاز اول این کارخانجات با ظرفیت مصرف دو میلیون تن خوراک سولفیدی در سال جهت تولید سالانه ۲۰۰ هزار تن کنسانتره روی، به زودی وارد مدار تولید می‌شود. با ورود این مجتمع به مدار تولید و بهره‌برداری از فاز سولفیدی آن، بخشی از خوراک ظرفیت خالی کارخانجات تولید شمش روی کشور تامین می‌شود. این پروژه عظیم در راستای تامین مواد اولیه و رشد صنعت سرب و روی کشور تعریف شده است. به واسطه فعالیت این مجتمع، درآمدزایی و اشتغال در منطقه مهدی‌آباد یزد رشد قابل توجهی خواهد یافت.

یکی از چالش‌های اصلی و دیرین معدن مهدی‌آباد، فراهم‌سازی و دسترسی به زیرساخت‌های لازم از جمله آب و برق بوده است که با تلاش بخش خصوصی و همراهی مسئولان دولتی مرتفع شده و امروز پروژه انتقال پساب تصفیه‌خانه فاضلاب یزد و احداث پست برق و خط انتقال مربوطه، از جمله جدیدترین بخش‌های راه‌اندازی شده در مجتمع سرب و روی مهدی‌آباد است.

بهره‌برداری از پروژه انتقال پساب

نقش آب در توسعه صنعت بسیار حیاتی است و توسعه صنعتی باید با مدیریت منابع آب و استفاده از تکنولوژی‌های صرفه‌جویی در مصرف آب صورت پذیرد. معدن مهدی‌آباد با ذخیره زمین‌شناسی ۷۰۰ میلیون تن، یکی از بزرگ‌ترین ذخایر سرب و روی در سطح جهان به شمار می‌آید که با توجه به عیار پایین و نیاز به فرآوری مواد معدنی در محل استخراج، بهره‌برداری از این ذخیره عظیم کاملا وابسته به وجود کارخانجات و نهایتا دسترسی آب در منطقه است. در واقع بدون حل مشکل تامین آب، توسعه و تولید در معدن مهدی‌آباد معنایی ندارد.

در حال حاضر با همکاری و مشارکت بخش خصوصی با همت و پشتکار بالا، اقدامات انجام شده توسط سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و همچنین همراهی مسئولان استان یزد و شهرستان مهریز، پروژه بزرگ‌ترین طرح انتقال پساب به صنعت کشور در معدن سرب و روی مهدی‌آباد به مرحله اجرا رسیده است و به این ترتیب پساب تصفیه‌خانه فاضلاب یزد با انجام ۱۰۰ کیلومتر لوله گذاری، به مجتمع سرب و روی مهدی‌آباد انتقال می‌یابد.

تست اولیه طرح انتقال پساب تصفیه‌خانه فاضلاب یزد به مجتمع سرب و روی مهدی‌آباد در خرداد ماه سال ۱۴۰۲ انجام شد و پساب تصفیه‌خانه یزد به منظور استفاده در کارخانجات فرآوری با ظرفیت تولید ۸۰۰ هزار تن کنسانتره روی در سال به منطقه مهدی‌آباد منتقل می‌شود. با این اقدام ۳۰ درصد از فاضلاب انباشته‌شده استان یزد به این معدن منتقل خواهد شد و این به معنای حل بخشی از مشکلات بهداشتی چندین‌ساله مردم شاهدیه و زارچ است. در واقع پروژه مذکور هم مشکلات منطقه پیرامون تصفیه‌خانه شهر یزد را رفع خواهد کرد و هم موجب توسعه اشتغال و تولید در منطقه مهدی‌آباد می‌شود.

چنانچه اشاره شد، طول مسیر انتقال پساب ۱۰۰ کیلومتر بوده که با استفاده از لوله‌های (GRP) با قطرهای ۳۵۰ میلی‌متر و ۴۰۰ میلی‌متر، ساخت شرکت داخلی فراسان فارس انجام شده است. ظرفیت خط لوله ۱۰۰ لیتر بر ثانیه، معادل سه میلیون مترمکعب در سال با فشار ۳۲ بار و اختلاف ارتفاع مبدا تا مقصد نیز حدود ۶۳۰ متر است.

انتقال آب با احداث سه ایستگاه پمپاژ به مهدی‌آباد انجام می‌شود. در هر ایستگاه یک مخزن ذخیره یک هزار و ۲۰۰ مترمکعبی وجود دارد و نهایتا آب به مخزن ذخیره آن در مجتمع سرب و روی مهدی‌آباد با ظرفیت ۱۰ هزار مترمکعب می‌ریزد. شایان ذکر است که تمامی تجهیزات به‌کارگرفته شده در پروژه انتقال آب، شامل پمپ‌‎ها، لوله‌ها و اتصالات، شیرآلات، مخازن و… از شرکت‌های معتبر داخلی تامین شده‌اند. با اجرای پروژه انتقال پساب فاضلاب یزد به مجتمع سرب و روی مهدی‌آباد، بسترهای لازم به منظور بهره‌برداری از کارخانجات فرآوری فراهم می‌‎شود و به این ترتیب فاز اول کارخانجات با ظرفیت مصرف دو میلیون تن خوراک جهت تولید ۲۰۰ هزار تن کنسانتره روی سولفیدی به زودی راه اندازی خواهد شد.

صنعتی کم‌مصرف و پربازده

در راستای توسعه فعالیت مجتمع سرب و روی مهدی‌آباد به تامین سایر زیرساخت‌ها به عنوان بخش مهمی از نهاده‌های تولید توجه ویژه‌ای شده و اقدامات زیربنایی گسترده‌ای در این خصوص در دستور کار قرار گرفته است. ایجاد پست برق ۴۰۰ به ۱۳۲ و سپس ۳۳ کیلوولت با خط انتقال۲۷ کیلومتری که از محور اصلی نخلستان – مهرگان به شبکه سراسری برق متصل می‌‌شود، از جمله مهم‌ترین اقدامات به شمار می‌آید. ترانسفورماتور کاهنده پست بهادران با ظرفیت ۲۰۰ مگاوات آمپر در خروجی ۱۳۲ کیلوولت و ۵۵ مگاوات در خروجی ۳۳ کیلوولت، توانایی تامین برق مورد نیاز این طرح را خواهد داشت. این ترانسفورماتور که حدود ۳۰۰ تن وزن دارد، یکی از سنگین‌ترین تجهیزات این پروژه به شمار می‌آید و توسط متخصصان ایرانی تولید شده است.

به طور کلی، انرژی برق مصرفی در کشور بیش از ۳۰۰ میلیارد کیلووات ساعت برآورد می‌شود که از این مقدار سهم صنایع ۳۵ درصد است. با توسعه صنعت سرب و روی، در چشم‌انداز بیست‌ساله، مصرف برق، گاز طبیعی و آب این صنعت به ترتیب سه میلیارد کیلووات ساعت،۹۰ میلیون مترمکعب و ۷٫۲ میلیون مترمکعب برآورد می‌شود. بنابراین، صنعت سرب و روی در زمره صنایع کم‌مصرف و پربازده قرار می‌گیرد و این امر فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌های این بخش به شمار می‌آید.

طرح سرمایه گذاری احداث کارخانجات عظیم مهدی آباد که در واقع یک طرح ملی محسوب می‌شود، در سه فاز برنامه‌ریزی شده است که فاز نخست آن به تنهایی بزرگ‌ترین کارخانه فرآوری صنعت سرب و روی کشور خواهد بود و با بهره‌برداری از کلیه فاز های این طرح، حدود ۲٫۵ درصد فلز محتوای روی جهان تولید خواهد شد.

انتهای پیام//