آلومینیوم، فلزی استراتژیک و پرکاربرد به شمار می‌آید که استفاده از آن در صنایع مختلف روز‌به‌روز در حال افزایش است. بر همین اساس، واحدهای ریخته‌گری بسیاری در داخل کشور به دنبال تولید شمش آلیاژی آلومینیومی جهت تامین مواد اولیه مورد نیاز قطعه‌سازان و… هستند. در حالی که هدف از تامین شمش مورد نیاز تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی جز توسعه تولید و رونق اقتصادی نیست اما متاسفانه واحدهای ریخته‌گری با چالش‌هایی اعم از نحوه عرضه شمش پرایمری در بورس، افزایش بهای انرژی، کمبود نیروی انسانی و… مواجه هستند. در همین راستا، به نظر می‌رسد که تشکیل انجمن دایکست، اقدامی تاثیرگذار در راستای رفع معضلات موجود بوده است و ادغام واحدهای کوچک ریخته‌گری و تشکیل یک کنسرسیوم مشترک نیز می‌تواند اثرگذار واقع شود. در همین راستا، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» گفت‌وگویی را با امین صفایی، مدیرعامل شرکت ریخته‌گری آلیاژ ناب تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
در خصوص تاریخچه و زمینه فعالیت شرکت ریخته‌گری آلیاژی ناب توضیحاتی ارائه بفرمایید.
این شرکت فعالیت خود را با توجه به کسب سابقه ۱۵ ساله در عرصه ریخته‌گری آلومینیوم در سال ۱۳۹۶ با ظرفیت اسمی تولید سالانه ۱۰ هزار تن شمش آلیاژی آلومینیوم و نیم‌کره آلومینیومی در شهرک صنعتی شمس‌آباد آغاز کرده است و هم‌اکنون با حدود یک سوم ظرفیت خود مشغول تولید هستیم. شمش پرایمری آلومینیوم، ماده اولیه مورد نیاز مجموعه است که آن را از طریق بورس کالای ایران از تولیدکنندگان بزرگ داخلی همچون المهدی، ایرالکو و… خریداری و در ادامه با افزودن عناصر آلیاژی ضمن رعایت خواص فیزیکی و شیمیایی، محصول نهایی یعنی شمش آلیاژی را تولید می‌کنیم و تحویل مصرف‌کنندگانی ازجمله قطعه‌سازان می‌دهیم. همچنین این مجموعه از آمیژان‌های داخلی برای تولید محصولات خود استفاده می‌کند که این محصول در گذشته از خارج از کشور تهیه می‌شد اما اکنون سطح تولیدات داخلی به حدی رسیده است که بتواند نیاز ما را برآورده کند و قیمت این آمیژان‌ها نسبت به نمونه خارجی مقرون به صرفه‌تر است.
در زمینه تامین شمش پرایمری آلومینیومی با چه چالش‌هایی مواجه هستید؟
حقیقت امر این است که تولیدکنندگان بزرگ شمش آلومینیومی و مسئولان بورس باید پاسخگوی شرایط عرضه شمش در سطح بازار باشند. با توجه به ساز‌و‌کار بورس و عرضه غیر‌اصولی شمش آلومینیوم، حتی در زمانی که تقاضا برای شمش آلومینیوم بسیار زیاد است، تولیدکنندگان با چالش جدی در زمینه تامین شمش مواجه می‌شوند. همچنین وابستگی جدایی‌ناپذیر اقتصاد کشور از بهای ارز سبب شده است تا تولیدکنندگان این امکان را نداشته باشند که در زمان عقد قرارداد با مصرف‌کننده، بر سر قیمت نهایی توافق کنند و بهای محصولات را ارائه دهند زیرا عدم عرضه مناسب شمش آلومینیوم و یا عرضه آن با قیمت‌های غیرمنطقی که هیچ فرمول محاسباتی دقیقی برای آن وجود ندارد، منجر‌به بی‌ثباتی در معاملات می‌شود. از سوی دیگر، عده‌ای خاص با رانت اطلاعاتی در خصوص میزان و نحوه عرضه شمش تصمیم‌گیری می‌کنند که همین مسئله نیز از اصلی‌ترین مشکلات تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی به شمار می‌آید و به دنبال آن نمی‌توان شرایط مناسبی را در این زمینه متصور شد.
رشد تولید شمش پرایمری آلومینیوم در داخل کشور، چه تاثیری بر شرایط این صنعت استراتژیک گذاشته است؟
همگام با افزایش میزان تولید شمش خالص آلومینیوم در داخل، شرایط تا حدودی مناسب‌تر شده است اما با توجه به شرایط صادراتی که برای تولیدکنندگان انبوه شمش آلومینیوم در نظر گرفته‌اند، این شرکت‌ها تمایل بیشتری به صادرات شمش تولیدی خود به صورت خام پیدا کرده‌اند و به همین علت تغییرات چندانی را در زمینه تامین شمش آلومینیومی شاهد نیستیم. اگرچه این تولیدکنندگان با صادرات شمش و تبادل ارزی و همچنین واردات کالا‌هایی که نیاز کشور است، از شرایط مطلوبی برخوردارند اما در این میان تولیدکنندگان میانی و پایین‌دستی بیشترین آسیب را می‌بینند و برای افرادی که هدفی جز انجام فعالیت‌های اقتصادی و درآمدزا را ندارند، این اقدام کارساز نبوده است.
آیا شرکت ریخته‌گری آلیاژ ناب در زمینه بازیافت آلومینیوم فعالیت دارد و اهمیت این مقوله را به چه میزان در داخل کشور ارزیابی می‌کنید؟
شرکت ریخته‌گری آلیاژ ناب در زمینه بازیافت نیز فعالیت دارد و حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد تولید محصولات آلومینیومی باید به واسطه بازیافت انجام شود. دلایل اصلی که مقوله بازیافت را بسیار حائز اهمیت می‌کند، این است که تمام محصولات تولیدی در نهایت از چرخه مصرف خارج می‌شوند و با توجه به منابع مالی و انرژی که صرف تولید این محصولات شده است و همچنین حجم عظیمی از این میزان مواد بازیافتی که می‌تواند معضلی بزرگ برای محیط زیست باشد، امر بازیافت بسیار ضروری به نظر می‌رسد. شرایط بازیافت در ایران نسبت به کشور‌های توسعه‌یافته چه از دیدگاه فرایند تولید و چه عوامل محیط زیستی پیشرفت چشمگیری نداشته است و فاصله بسیاری با آن‌ها داریم اما خوشبختانه نوع نگرش به موضوع بازیافت از گذشته تاکنون و همچین فرایند بازیافتی که در واحدهای تولید در جریان بوده، بسیار تغییر کرده است و اگر به همین شکل به مسیر خود ادامه دهیم، این امید وجود دارد که بتوانیم سطح فعلی بازیافت را به کشور‌های پیشرفته نزدیک کنیم.
در خصوص اهمیت تطابق شمش‌های تولیدی با استانداردهای جهانی در بازار مصرف توضیحاتی ارائه بفرمایید.
تشکیل انجمن دایکست ایران، از جمله اتفاقات بسیار خوبی به شمار می‌آید که در صنعت آلومینیوم به ویژه در حوزه دایکست رخ داده است. با تشکیل این انجمن، این بستر فراهم شد که سطح آگاهی مردم ارتقا یابد و همچنین تجربه فعالان صنعت آلومینیوم به اشتراک گذاشته شود و تولیدکنندگان توانستند با تکیه بر دانش و تجربه دیگر فعالان صنعت آلومینیوم به پیشرفت و هم‌افزایی قابل‌توجهی دست پیدا کنند. تشکیل این انجمن سبب شد تا سطح استاندار‌های موجود ارتقا پیدا کند و دیدگاه‌ها نسبت به تهیه مواد اولیه و کیفیت تولید محصول نهایی سخت‌گیرانه‌تر باشد. این اتفاق در حالی رخ داد که در ابتدا نیاز به وجود همچنین انجمنی بین تولیدکنندگان احساس شد و با تلاش و پشتکار آن‌ها در ادامه مسیر با افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان، این افراد نیز در کنار تولیدکنندگان قرار گرفتند. این امر در نهایت منجر به کاهش هزینه‌های تولید و هدررفت مواد اولیه و همچنین سودآوری بیشتر شد که در نهایت تمامی این مسائل به ارتقای سطح استاندارد محصولات تولیدی در کشور انجامید. همچنین باید در نظر داشت که هم‌زمان با بهبود کیفیت محصولات تولیدی، قیمت نهایی محصولات نیز دستخوش تغییراتی می‌شود اما قیمت برای مصرف‌کنندگان در الویت قرار دارد. با یک حساب ساده در رابطه با ضرر‌های احتمالی از خرید یک محصول بی‌کیفیت که ممکن است مصرف‌کنندگان متحمل شوند، می‌تواند آن‌ها را ترغیب به استفاده از محصولات با‌کیفیت کند زیرا خرید محصولات بی‌کیفیت صرفه اقتصادی ندارد. خوشبختانه امروز با افزایش سطح درخواست‌های مشتریان از یک تولیدکننده که ناشی از آگاهی آن‌هاست، سبب شده است که مصرف‌کنندگان قیمت و کیفیت را با یکدیگر در نظر بگیرند و هر دو مورد را در هنگام خرید در اولویت قرار دهند و بیشتر مایل به خرید محصولات با کیفیت باشند.
در حال حاضر مهم‌ترین چالش‌های موجود در تولید شمش آلیاژی آلومینیومی چیست؟
افزایش سرسام‌آور بهای انرژی مانند گاز و برق، از دیگر معضلات عدیده‌ای است که مسیر تولید را ناهموار کرده‌اند. در این زمینه به این علت که سوخت کوره‌های مورد استفاده در مجموعه گاز است و علی‌رغم پیگیری‌های فراوانی که از سازمان‌های ذی‌ربط انجام داده‌ایم اما متاسفانه به نتیجه مطلوب نرسیده ایم و افزایش بهای گاز را مطابق با تعرفه‌های اعلام شده بر میزان ظرفیت پروانه بهره‌برداری شرکت عنوان کردند. گفتنی است در سال ۱۳۹۹، میزان بهای پرداختی ماهانه گاز مجموعه در حدود ۲۰ میلیون تومان بود اما هم‌اکنون بهای گاز به رقم باورنکردنی ۱۵۰ تا ۱۶۰ میلیون تومان افزایش یافته است. حدود سه سال پیش به دلیل سرمای ناگهانی آب‌و‌هوا برای تامین گاز منازل مسکونی، گاز واحدهای صنعتی قطع شد و در این زمان، به ناچار یک روز کامل کاری را از دست دادیم و برای جبران وقفه‌ای که در تولید به وجود آمده بود، روز پایانی هفته را برای ادامه روند تولید جایگرین کردیم. از سوی دیگر، تمایل و انگیزه نیروی انسانی به دنبال حقوق و دستمزد پایین نسبت به تلاشی که در واحدهای تولیدی دارند، کاهش یافته است و به دنبال عدم توانایی تامین هزینه مایحتاج زندگی با این میزان حقوق، بیشتر افراد به سمت شغل‌های کاذب مانند تاکسی‌های اینترنتی روی آورده‌اند. البته در شرکت ریخته‌گری آلیاژ ناب تمام تلاش خود را جهت حفظ نیروی انسانی هم‌زمان با افزایش حقوق، پاداش و… به کار گرفته‌ایم تا بتوانیم سهمی در اشتغال‌زایی کشور داشته باشیم.
آیا شرایط سرمایه‌گذاری جدید در بازار تولید شمش‌های ثانویه در داخل کشور فراهم است و ارزیابی شما از شرایط حاکم در بازار چیست؟
سرمایه‌گذاری جدید در بازار زمانی محقق می‌شود که بتوانیم با کشور‌های توسعه‌یافته مبادلات تجاری داشته باشیم که این مبادلات نباید به صورت مقطعی و موقتی بلکه باید دائم در جریان باشد و تحقق این امر، مستلزم عواملی همچون رفع تحریم‌ها و تسهیل و گسترش تبادلات ارزی و بانکی است. در این شرایط، بی‌شک سودآوری مناسبی برای سرمایه‌گذاران فراهم خواهد شد که فعالیت در این حوزه را با توجیه اقتصادی همراه می‌کند. با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و قیمت مناسب سوخت در داخل نسبت به سایر کشورها، فعالیت در این زمینه علی‌رغم افزایش بهای انرژی مقرون به صرفه است اما از آنجایی که ما ارتباط تجاری با سایر کشورها نداریم و برقراری تبادلات تجاری به شدت دشوار شده است، بنابراین کشش و انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری جدید در داخل کشور وجود ندارد. بنابراین برای اینکه بتوانیم به یک رونق اقتصادی در صنعت آلومینیوم دست پیدا کنیم، در کنار برطرف شدن تحریم‌ها و محدودیت‌های تبادل ارزی، باید شرکت‌های کوچک‌مقیاس با یکدیگر ادغام شوند و یا یک کنسرسیوم مشترک را تشکیل دهند تا قدرت بیشتری در دست داشته باشند و بتوانند موانع دیگری که در مسیر تولید قرار دارند را کنار بزنند و با یک نیروی پیشران قدرتمند در جهت ارتقا صنعت آلومینیوم و افزایش کیفیت محصولات تولیدی گام بردارند. متاسفانه تنها عاملی که باعث جلوگیری از شکل‌گیری این نیروی عظیم می‌شود، عدم آگاهی از نتیجه این عمل و ضعف در انجام کار‌های گروهی است و همچنین عدم صداقت در بین افراد می‌تواند باعث عقب ماندن از ماشین توسعه اقتصادی در صنعت آلومینیوم شود.
ارزیابی شما از آینده صنعت آلومینیوم در جهان چیست؟
با توجه به فراوانی فلز آلومینیوم بعد از آهن و به علت کاربرد بسیار زیاد و متنوع آن در صنایع مختلف مانند حمل‌ونقل، خودرو‌سازی، بسته‌بندی و…، می‌توان چشم‌انداز روشنی برای آن متصور شد اما توسعه هرچه بیشتر این صنعت در داخل، مستلزم رفع موانع موجود است. علی‌رغم افزایش نرخ بهره در ایالات متحده آمریکا و تنش‌های ژئوپلیتیکی که در جریان است و بر صنایع فلزی بسیار تاثیر می‌گذارد، باز هم می‌توان به آینده این صنعت امیدوار بود. بنابراین اگر ما بتوانیم از شرایط موجود بیشترین بهره را داشته باشیم و به راحتی از کنار موقعیت‌های طلایی مانند برگزاری جام جهانی فوتبال در کشور همسایه عبور نکنیم، این پتانسیل را داریم که بتوانیم اتفاق مهمی را برای صنعت آلومینیوم کشور رقم بزنیم.
انتهای پیام//
