معاون امور معادن و صنایع معدنی «ومعادن» گفت: بخش معدن و صنایع معدنی پیشران اقتصاد است و با متحول شدن این بخش، سایر بخشهای صنعتی و اقتصادی کشور متحول خواهد شد اما این بخش همچنان با چالشهای بسیاری مواجه است. از دید کارشناسان، یکی از چالشهای بسیار مهم بخش معدن در شرایط کنونی کمبود نیروی انسانی ماهر است. نیروهای انسانی آن طور که باید از مهارتهای لازم و کافی برای فعالیت در این صنعت برخوردار نیستند و سرمایهگذاری در آموزش و ارتقای منابع انسانی، از مهمترین اقداماتی است که منجر به توسعه هرچه بیشتر و افزایش بهرهوری بخش معدن کشور خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت سرمایهگذاری توسعه معادن و فلزات، امین صفری بیان کرد: از منظر نبود نیروی انسانی ماهر در این بخش میتوانیم از دو جنبه به مسئله بپردازیم. یکی ورود نیروی انسانی متخصص در حوزه معدن و دیگری خروجیها در این بخش است.
وی در همین راستا فزود: در بخش ورودیها، ورود نیروی انسانی از دانشگاههای داخل است. دانشگاههای ما به طرز بارز و روشنی در سالهای اخیر نه تنها رشدی نداشتنهاند و متناسب با تغییرات تکنولوژی و تغییرات روز دنیا پیش نرفتهاند بلکه به نظر میرسد با افت کیفی خروجیهای دانشگاهها نیز مواجه هستیم. برای نمونه، واحدهای درسی رشته معدن حداقل در بیست سال اخیر هیچ تغییری نکرده و منابع درسی همان منابع بیست سال گذشته است. نه تنها فهرست موضوعات بلکه منابع هم تغییر نکرده است اما امور اجرایی، فرایندها و تکنولوژی طی چند سال اخیر به شدت دستخوش تغییر بوده و پوست انداخته است. در نتیجه ورودیهای ما، ورودیهایی با علم ۳۰ سال گذشته هستند.
معاون امور معادن و صنایع معدنی «ومعادن» مطرح کرد: مسئله دیگر این است که رشته معدن، یک رشته تئوریک و آزمایشگاهی نیست بلکه یک رشته کاملا اجرایی است اما متاسفانه در واحدهای درسی به بحث اجرایی بودن آن پرداخته نمیشود و نتیجه این است که وقتی نیروهایی از بهترین دانشگاههای کشور استخدام میکنیم، با نیروی انسانی مواجه هستیم که هیچ آشنایی با بخشهای معدن ندارد و نه تنها برای انجام کار از مهارت لازم برخوردار نیستند بلکه نسبت به این کار آشنایی هم ندارند.
صفری خاطرنشان کرد: این امر نیازمند یک تغییر جدی در این بخش است که اراده آن حتما باید از سوی دانشگاه باشد نه صنعت. همچنین دانشگاه میتواند با وجود سازمانهای چون ایمیدرو، یک تعامل جدی ایجاد کند و کمیته مشترکی را شکل دهد تا واحدهای درسی را تغییر و بازدیدهای حین تحصیل را افزایش دهند. این امری ضروری است تا موضوعات کاربردی افزایش یابد و در کنار آن باید از الگوی دانشگاههای بینالمللی استفاده و سرفصل دروس با علم روز دنیا متناسب شود.
وی با اشاره به گفته معاون معادن و فرآوری وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه استفاده از متخصصان خارجی، گفت: در دوره وزارت محمدرضا نعمتزاده نیز این موضوع عنوان شد و دلیل پیشامد این پیشنهادات این است که زمانی که مدیران به صورت جدی وارد مرحله اجرا میشوند کمبود نیروی انسانی متخصص را احساس میکنند.
معاون امور معادن و صنایع معدنی «ومعادن» اظهار داشت: ما از نظر دانش نیروی انسانی و متخصص داخلی بدون تعارف فقیر هستیم. تعدد و کمیت ما بالا است اما این دانش عمق ندارد و به روز نیست. دانش فارغالتحصیلان ما در بخش معدن قدیمی است و دانشجویان و فارغالتحصیلان ما از تکنولوژیهای روز حوزه خود اطلاعی ندارند. بنابراین این حوزه نیازمند تغییر جدی است.
صفری ادامه داد: لازمه این کار اراده دانشگاه، تعامل جدی برای تغییر واحدهای درسی و استراتژیها و تغییر نگرش به تدریس در دانشگاه است. مرحله بعدی تشکیل کمیته مشترک با سازمانهایی همچون ایمیدرو است که خود اجرایی هستند و کارشناسان این حوزه به عنوان دستگاههای حاکمیتی و اجرایی در آن کار میکنند. به نظر میرسد باید کمیته تشکیل شود و از ابتدا و دوباره این بخش شکل گیرد.
وی یادآور شد: دانشکده مهندسی معدن دانشگاه صنعتی امیرکبیر از گذشته به عنوان یکی از بهترین دانشگاهها در این رشته بوده است اما منابع ما بهروز نیست و باید از منابعی که در دنیا استفاده میشوند، الگو بگیریم. واحدهای درسی باید تغییر کنند و کاربردیتر شود و رابطه دانشجو با حوزه عملیاتی عینیتر شود.
این فعال معدنی کشور تاکید کرد: دانشگاه باید در بخش پایاننامه به شدت سختگیر باشد؛ چراکه پایاننامهها در تمام رشتهها به ویژه در معدن تکراری و غیرواقعی هستند و به همین علت باید در این حوزه به شدت سختگیر باشیم. شرکتهای معدنی کشور شرایط خوبی به لحاظ درآمدی دارند که پس از اینکه دانشگاه نگاه خود را تغییر داد، میتواند با شرکتهای بزرگ وارد توافق شود و این شرکتها در قالب نقش مسئولیت اجتماعی خود از نخبگان حمایت کنند.
صفری در ادامه عنوان کرد: نهادهای مختلف برای تامین نیروی انسانی خود دانشگاه تشکیل میدهند که اگر این اتفاق در صنعت نیز بیفتد، اتفاق خوبی است. در گذشته موسسه آموزش و پژوهشی وزارت صنایع و معادن وجود داشت که علاقهمندان در آنجا دوره میدیدند.
وی تصریح کرد: باید از ظرفیتهای موجود استفاده کرد. این کار پیچیده و سختی نیست و فقط باید اراده آن اتفاق بیفتد که نتیجه آن را طی پنج تا ۱۰ سال آینده مشاهده کنیم. در کشور نیروهای مستعد و دانشجویان علاقمند وجود دارد که باید تحت آموزشهای صحیح قرار گیرند. ورودیهای ما بدون تعارف نه تنها علم روز را ندارند بلکه توانمندیهای اجرایی نیز نداشته و شناخت حداقلی با معدن دارند.
معاون امور معادن و صنایع معدنی «ومعادن» اضافه کرد: باید از دانشگاهها پرسید که تا کی میخواهند به این شیوه ادامه بدهند. اگر پای درد دل دانشگاه بنشینید، میگوید حوزه صنعت با ما همکاری نمیکند، مقصود از این همکاری چیست؟ ایجاد پروژههایی که دانشگاه انجام بدهد و در قبال آن درآمدزایی کند. به عنوان کسی که سعی کردهام این اتفاق را رقم بزنم، متاسفانه در هر جایی که با دانشگاه وارد عمل شدیم، به شکست برخورد کردیم. متاسفانه دانشگاه توانایی انجام پروژههای بهروز را ندارد. دانشگاه باید از تغییر واحدهای درسی شروع کند و در این صورت اساتید مجبور میشوند خود را بهروز کنند و بعد دانشجوها بهروز شده و پروژهها و درآمدزایی خود به خود به دنبال آن ایجاد میشود.
صفری در ادامه با اشاره به مهاجرت متخصصان از کشور، گفت: بر اساس آمار، در چند سال اخیر مهاجرت افزایش پیدا کرده است. در بخش معدن نیز این اتفاق با توجه به بازار کار خوبی که در برخی کشورها برای متخصصان معدن وجود دارد، افتاده است. در کشورهای معدنخیزی مانند استرالیا و کانادا که هم مهاجرپذیر و هم معدنخیز هستند، این آمار بیشتر است. اخیرا نیز کشورهای حوزه خلیجفارس که در حوزه معدن کار میکنند و وضعیتی رو به رشد دارند، این متخصصان را جذب میکنند. مهاجرت اگر با هدف کسب تجربه باشد و پس از آن متخصصان به کشور بازگردند، عالی است که باید این موضوع به صورت جدی پیگیری شود و متخصصان که علاقهمند به آن هستند نیز مورد حمایت قرار گیرند.
وی ضمن اشاره به ایجاد تحول در بخش معدن کشور، تاکید کرد: بخش معدن کشور باید با ایجاد سازوکارها و مشوقهایی متحول شود تا مهاجرت کمتری از سوی متخصصان این بخش صورت پذیرد. در غیر این صورت در آیندهای نه چندان دور وضعیت خوبی در این بخش نخواهیم داشت؛ چراکه هم فارغالتحصیلان متخصص و با مهارتی در بخش نداریم و هم با مهاجرت متخصصان حوزه مواجه هستیم و از متخصصان این عرصه تهی میشویم.
معاون امور معادن و صنایع معدنی «ومعادن» در پایان خاطرنشان کرد: این حوزه به غیر از تجهیزات، به شدت به نیروی انسانی ماهر نیاز دارد و فقط با تجهیزات خالی نمیتوان در این حوزه کار کرد. در بخش اکتشاف اگر بهترین تجهیزات را هم داشته و اگر متخصصان امر را نداشته باشید، فقط هزینه میکنید و به نتیجه مطلوبی نخواهید رسید. در کشور بخشهای مختلفی تجهیزات خوبی دارند اما متخصصان معدن ضعیف هستند و یا از متخصصان خارجی استفاده میکنند تا بتوانند به ذخایر خوبی برسند. با توجه به شرایط تحریمی باید روی این بحث توجه و تمرکز بیشتری داشته باشیم.
انتهای پیام//