در حال حاضر جهان پیرامون بشر در مسیر توسعه و پیشرفت قرار گرفته و انقلاب صنعتی چهارم در کشورهای در حال توسعه و انقلاب صنعتی پنجم در کشورهای توسعه‌یافته در حال شکل‌گیری است. در این میان، هوش مصنوعی می‌تواند به یکی از مهم‌ترین ارکان اثرگذار در انقلاب‌های صنعتی تبدیل شود. ایران به عنوان یکی از ۱۰ کشور برتر فولادساز جهان، به خوبی توانسته است مسیر توسعه و پیشرفت در این صنعت مهم و پرکاربرد را طی سالیان اخیر طی کند اما متاسفانه با توجه تحریم‌های خارجی از یک سو و سوء مدیریت‌های داخلی از سوی دیگر، شاهد عدم به‌روزرسانی تکنولوژی و دانش فنی تولید در شرکت‌های مختلف فولادی هستیم که ضرورت دارد با توجه به افزایش سرعت روزافزون انقلاب صنعتی چهارم، دانش و تکنولوژی مورد استفاده تقویت و به‌روزرسانی شود. شرکت فولاد نرخ ایرانیان، علاوه بر فعالیت در زمینه تامین مواد اولیه و تجهیزات شرکت‌های بزرگ فولادی و سایر صنایع فلزی و همچنین بازرگانی در حوزه‌های مذکور، یکی از شرکت‌های پیشتاز در عرصه انقلاب صنعتی چهارم و کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت فولاد و سایر فلزات شناخته می‌شود. در همین راستا، این شرکت با به‌کارگیری جوانان نخبه و متخصص از معتبرترین دانشگاه‌های کشور، در حال مطالعات و پژوهش با موضوع هوشمندسازی صنعت فولاد و کاربرد هوش مصنوعی در این صنعت است که بدون شک نتایج حاصل از آن می‌تواند آثار شگرفی در صنعت فولاد کشور داشته باشد. در همین راستا، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» گفت‌وگویی با نوید یاراحمدی، مدیرعامل این شرکت تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
در خصوص زمینه فعالیت و اقدامات فولاد نرخ توضیحاتی ارائه بفرمایید.
تامین مواد اولیه مورد نیاز شرکت‌های بزرگ فولادی مانند فولاد خوزستان، صنعتی و معدنی اپال پارسیان سنگان، صبا فولاد خلیج فارس، سنگ آهن مرکزی ایران بافق و…، محوریت اصلی فعالیت شرکت فولاد نرخ ایرانیان را تشکیل می‌دهد؛ این مواد اولیه به طور عمده شامل سنگ‌آهن، کنسانتره، گنداله، آهن اسفنجی و … است. ما فعالیت خود را از سال ۱۳۷۴ آغاز کردیم و دفاتر و انبارهای مجموعه در شهرهای تهران و اهواز واقع شده است. در ادامه طی دو تا سه سال اخیر، مسیر حرکت خود را به سمت و سوی استارت‌آپ فولادی تغییر دادیم و در راستای فعالیت در حوزه خرده‌فروشی، تیم فوق‌العاده قوی و کاربلد شامل نخبگان برتر دانشگاهی را به منظور طراحی و راه‌اندازی یک پلتفرم کاملا نوین و جدید در کنار هم تشکیل دادیم. این پلتفرم از قوی‌ترین زیرساخت‌های موجود در حوزه استارت‌آپ کشور برخوردار است که ۸۰ درصد آن بر مبنای هوش مصنوعی بوده و ۲۰ درصد باقی‌مانده آن برنامه‌نویسی شده است. باید توجه داشت که خرید و فروش آهن‌آلات، یک فرایند زمان‌بر است که مواردی همچون تعیین برند محصول، نحوه حمل‌ونقل، اعمال کنترل کیفیت نهایی و… باید در آن لحاظ شود و در نتیجه این فرایند، کاملا متفاوت از خرید و فروش سایر کالاهاست؛ بر همین اساس ما تلاش کرده‌ایم در پلتفرم جدید که بر مبنای هوش مصنوعی طراحی شده، اکثر مراحل خرید محصول مانند ثبت سفارش اولیه توسط هوش مصنوعی انجام شود؛ در حالی که مشتری به هیچ وجه متوجه این مسئله نخواهد شد و عملکرد ربات های هوش مصنوعی به شکلی است که گویا یک کارشناس فروش واقعی تمامی اقدامات لازم در این زمینه را انجام می‌دهد.
علاوه‌براین، تفاهم‌نامه‌های مطالعاتی و پژوهشی بسیاری با دانشگاه‌های شاخص کشور در حوزه فلزات (آهنی و غیرآهنی) منعقد کرده‌ایم. اساس کار فولاد نرخ، صنعت فلزات اساسی به ویژه فولاد است و ما برخلاف برخی همکاران که در زمینه انواع محصولات غیر فلزی نیز فعالیت می‌کنند، ذهنیت خود را روی فلزات متمرکز کرده‌ایم و اقدامات متنوعی در راستای به‌روزرسانی خطوط مختلف تولید برخی واحدهای فولادی و همچنین هوشمندسازی منابع انرژی و نیروی انسانی انجام داده‌ایم. در همین راستا مکاتباتی با مدیران عامل محترم شرکت‌های فولادی داشته‌ایم و در صورت موافقت طرف‌های متقابل، می‌توانیم برنامه‌های خود در این زمینه را عملیاتی کنیم.
آیا مشابه چنین اقداماتی در داخل کشور طی سالیان اخیر انجام شده است؟
باور ما بر این است که این اقدامات برای نخستین بار در سطح کشور توسط مجموعه ما انجام شده است. رقبای ما در این حوزه مانند مرکز آهن، آهن آنلاین و … انصافا عملکرد بسیار خوبی به ویژه در زمینه خرده‌فروشی داشته‌اند؛ در حالی که ما پس از تحقیقات و بررسی‌های فراوان متوجه شدیم که تقریبا عملکرد و ساختار اکثر استارت‌آپ‌های فولادی کپی‌برداری از یک ساختار موجود در کشور است. بنابراین تصمیم گرفتیم از حدود دو سال قبل، مسیر حرکت مجموعه که سنتی بود را به سمت استارت‌آپ فولادی با زیرساختی نوین و متفاوت تغییر دهیم و معتقدیم که فولاد نرخ در آینده نزدیک، به معتبرترین مرجع نرخ‌های لحظه‌ای فولاد و فلزات تبدیل خواهد شد. در حال حاضر نرخ‌ها توسط کارشناسان یک سایت به‌روزرسانی می‌شود و یا یک سری برنامه‌نویسی انجام شده که نرخ‌ها را بر اساس برخی سایت‌های معتبر و مرجع به‌روزرسانی می‌کند. بر اساس طراحی‌های انجام شده در پلتفرم جدید فولاد نرخ، نرخ‌ها با استفاده از هوش مصنوعی، به طور لحظه‌ای و با توجه به قیمت‌های اعلام‌شده در سایت‌های مرجع به‌روزرسانی می‌شود و بر همین اساس به نظر می‌رسد هیچ استارت‌آپ فولادی در کشور چنین قابلیتی را ندارد و فولاد نرخ در این زمینه پیشتاز و بی‌رقیب است. از طرفی، مشغول فعالیت در زمینه خرید و فروش پسماندهای فولادی هستیم. در واقع ما نسبت به خرید پسماندها و دورریزهایی اقدام کرده‌ایم که از اهمیت بالایی در تولید بریکت‌ها و… برخوردارند و تا پیش از این، هیچ مجموعه‌ای به طور عمده در این زمینه فعالیت نکرده بود.
در خصوص کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت فولاد توضیحاتی ارائه بفرمایید.
به‌کارگیری هوش مصنوعی در صنعت فولاد می‌تواند به بهبود کارآیی و کاهش هزینه‌های تولید کمک شایانی کند. با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان پیش‌بینی نیاز به تعمیرات و نگهداری تجهیزات را بررسی کرد و از این رو این مهم می‌تواند با کاهش تعطیلی تجهیزات و خطوط تولید، به بهبود کارآیی و کاهش هزینه‌ها یاری رساند. بهینه‌سازی فرایند تولید، دیگر مزایای استفاده از هوش مصنوعی به شمارمی‌آید؛ با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، می‌توان به بهینه‌سازی فرایند تولید فولاد پرداخت. برای مثال، می‌توان بهبود کیفیت محصولات، کاهش مصرف انرژی و مواد اولیه و کاهش زمان تولید را با استفاده از سیستم‌های هوشمند به‌دست آورد. همچنین با استفاده از سیستم‌های هوشمند هوش مصنوعی، می‌توان با دقت بسیار بالایی، کیفیت محصولات فولادی را کنترل کرد و از این طریق با تشخیص خودکار عیوب، از ارسال محصولات معیوب به بازار جلوگیری کرد. بهینه‌سازی زمان‌بندی تولید، یکی دیگر از مزایای به‌کارگیری هوش مصنوعی در صنعت فولاد است. با استفاده از سیستم‌های هوشمند می‌توان به بهینه‌سازی زمان‌بندی تولید در صنعت فولاد پرداخت. در واقع با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، می‌توان زمان دقیق تولید هر محصول را محاسبه کرد و با بهینه‌سازی زمان‌بندی، به کاهش زمان تولید و هزینه‌های آن پرداخت. از آنجایی که صنعت فولاد یکی از صنایع انرژی‌بر محسوب می‌شود، به‌کارگیری الگوریتم‌های هوش مصنوعی در این صنعت می‌تواند به کاهش قابل توجه مصرف انرژی و بهبود کارآیی و کاهش چشمگیر هزینه‌های تولید منجر شود. این پنج مورد، جزو اساسی‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت فولاد بوده و امیدواریم در آینده نزدیک، شاهد به‌کارگیری هرچه بیشتر الگوریتم‌های هوش مصنوعی در این صنعت مهم و پرکاربرد باشیم.
با چه چالش‌های عمده‌ای در مسیر استارت‌آپی شدن مواجه هستید؟ راهکارهای پیشنهادی شما جهت رفع این معضلات چیست؟
تحریم‌های شدید خارجی از یک سو و سوء مدیریت‌های داخلی از سوی دیگر، منجر به عدم تامین زیرساخت‌های کافی در صنایع مختلف به ویژه فولاد شده است. ما در حالی با چالش کمبود زیرساخت در صنعت فولاد کشور مواجهیم که این صنعت در حال پیشروی به سمت انقلاب صنعتی چهارم در سطح جهان است. از این رو در تلاش هستیم سمینار انقلاب صنعتی چهارم با هدف تحلیل و بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت فلزات اساسی به ویژه فولاد را طی شهریور ماه سال جاری برگزار کنیم. دبیرخانه این سمینار با حضور اساتید و برخی هیئت‌های علمی داخلی تشکیل شده است و در تلاشیم ضمن دعوت از هیئت‌های علمی خارجی شاخص و برجسته، از حضور آن‌ها در سمینار بهره‌مند شویم؛ ضمن اینکه از متخصصان و صاحب‌نظران این عرصه دعوت به عمل آورده‌ایم تا در این همایش حضور داشته باشند و امیدواریم که به عنوان مجری برگزاری سمینار انقلاب صنعتی چهارم، بتوانیم این سمینار را همه ساله برگزار کنیم. یکی دیگر از چالش‌های این بخش، تعدد شرکت‌های استارت‌آپی فعال در سطح کشور است که بدون هیچ گونه شناخت و آگاهی نسبت به سازوکارهای موجود، وارد این حوزه شده‌اند. به نظر می‌رسد هدف این افراد از حضور در عرصه استارت‌آپ، تنها سودآوری آن هم با فروش محصولات به مشتریان با قیمت‌های کاذب و غیرواقعی بوده که متاسفانه این معضل در داخل کشور روزبه‌روز در حال افزایش است و کیفیت و نتیجه کار هیچ اهمیتی برای آن‌ها ندارد.
نحوه قیمت‌گذاری محصولات فولادی در داخل کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قیمت‌گذاری محصولات فولادی در داخل کشور، به طور معمول از طریق تعیین قیمت توسط شرکت‌های فولادی صورت می‌پذیرد. این شرکت‌ها بر اساس متغیرهایی مانند قیمت سهام، قیمت فلزات اولیه، نرخ ارز، قیمت حمل‌ونقل و سایر هزینه‌های تولید، قیمت محصولات خود را تعیین می‌کنند. همچنین، دولت نیز از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، برخی از قیمت‌های محصولات فولادی را تعیین می‌کند.در بازار داخلی فولاد، قیمت‌های محصولات فولادی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. در صورت افزایش تقاضا برای محصولات فولادی، قیمت ها نیز معمولا افزایش می‌یابد و برعکس، در صورت کاهش تقاضا، قیمت‌ها کاهش می‌یابد. همچنین، تحریم‌های اقتصادی و تحریم‌های دیگر نیز می‌تواند بر قیمت‌های محصولات فولادی در داخل کشور تاثیر بگذارد. به طور کلی، قیمت‌گذاری محصولات فولادی کشور از تاثیر متغیرهای متعددی تبعیت می‌کند.
آیا علاوه بر تامین مواد اولیه و فعالیت در حوزه بازرگانی، به دنبال تولید محصولات فولادی نیز هستید؟
ما همواره معتقدیم که تولید در کشور ما مهجور واقع شده است و بر همین اساس هیچ برنامه‌ریزی در زمینه تولید نداریم. در سال گذشته، متاسفانه یکی از کارخانجات بزرگ فولادی در زمینه تولید میلگرد در شهرک صنعتی شمس‌آباد ورشکسته و تعطیل شد و در حالی که می‌خواستیم نسبت به خرید و راه‌اندازی مجدد آن اقدام کنیم، پس از بررسی‌های دقیق و کارشناسانه متوجه شدیم که تولید در آن برهه زمانی مقرون به صرفه نبوده و فعالیت در حوزه بازرگانی صرفه اقتصادی بیشتری دارد. در واقع ریسک‌پذیری و خطرپذیری فعالیت در حوزه بازرگانی نسبت به حوزه تولید کمتر است. متاسفانه شرایط اقتصادی کشور به سمت و سویی سوق پیدا کرده که یک تولیدکننده نمی‌تواند برنامه مشخصی برای خود داشته باشد و ممکن است تمام سرمایه خود که با تلاش و زحمت فراوان به دست آورده است را یک شبه از دست بدهد.
فولاد نرخ چه رویکردهایی را در ادامه مسیر فعالیت خود متصور شده است؟
به‌کارگیری جوانان نخبه دانشگاهی از دانشگاه‌های معتبر کشور همچون صنعتی شریف، تهران، علم و صنعت، علامه طباطبائی و…، مهم‌ترین رویکرد ما طی ماه‌های اخیر بوده است. شاید باور این موضوع کمی دشوار باشد که ما در ابتدای امر، به دنبال جذب یک گروه ۶ تا هفت نفره از جوانان نخبه و مسلط به هوش موصنوعی و برنامه‌نویسی در مجموعه بودیم اما در ادامه با تامین فضا و امکانات لازم که پیش از این برای آن‌ها فراهم نشده بود، توانستیم جوانان بسیاری را در قالب فولاد نرخ کنار هم قرار دهیم و به آن‌ها اجازه دادیم علاوه بر فعالیت در مجموعه، نسبت به اجرا و تکمیل پروژه‌های دانشگاهی خود هم اقدام کنند. ما به دنبال آن هستیم که به عنوان اولین مجموعه در به‌کارگیری هوش مصنوعی در حوزه استارت‌آپی کشور شناخته شویم و امیدوار هستیم به لطف و یاری خداوند به این موفقیت دست پیدا کنیم.
انتهای پیام//
