طی یک دهه اخیر، توجه مسئولان و دست‌اندرکاران صنعت فولاد کشور به احداث واحدهای جدید فولادی در جنوب کشور معطوف شده است و بر این اساس، چندین واحد تولیدی در استان هرمزگان احداث شده‌اند. با توجه به نزدیکی به بندر و نیز در دسترس بودن مواد اولیه، آب، برق و گاز به عنوان ملزومات تولید فولاد، توسعه آتی این صنعت در استان‌های جنوبی کشور رقم می‌خورد. شرکت فولاد هرمزگان ازجمله فولادسازانی است که با وجود گذر یک دهه از فعالیت خود، توانسته هم در بازار داخلی و هم در بازارهای بین‌المللی به یک برند معتبر تبدیل شود. در همین راستا، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با عطالله معروفخانی، مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان در خصوص وضعیت این شرکت و طرح‌های توسعه‌ای آن به گفت‌وگو نشسته که شرح آن در ادامه آمده است:

وضعیت تولید و فروش شرکت فولاد هرمزگان را در یکی دو سال اخیر چگونه ارزیابی می‌کنید؟ این شرکت در این دو حوزه چه موفقیت‌هایی را کسب کرد؟

شرکت فولاد هرمزگان با تولید حدود ۷ درصد از فولاد خام کشور، چهارمین تولیدکننده این محصول استراتژیک محسوب می‌شود. این شرکت از ظرفیت تولید سالانه ۱٫۵ میلیون تن تختال (اسلب) به ضخامت ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلی‌متر، عرض ۹۰۰ تا ۲ هزار میلی‌متر و طول ۶ هزار تا ۱۲ هزار میلی‌متر برخوردار است.

آمار تولید این شرکت در سال گذشته از مرز یک میلیون و ۵۲۲ هزار تن نیز فراتر رفت که این امر به معنای رشد ۴٫۵ درصدی تولید نسبت به سال ۱۳۹۸ و نیز ظرفیت اسمی این شرکت بود. گفتنی است که تولید آهن اسفنجی شرکت فولاد هرمزگان در سال ۱۳۹۹، با رشدی ۸ درصدی نسبت به سال قبل از آن، به بیش از یک میلیون و ۶۵۱ هزار تن رسید. نکته قابل توجه در خصوص میزان تولید تختال شرکت در سال گذشته، رکوردشکنی‌های پیاپی در ماه‌های مختلف بود؛ به طوری که پنج ماه از سال تولید فولاد هرمزگان با رکوردشکنی همراه بود و در بهمن ماه میزان تولید ۱۴۲ هزار تن ثبت شد.

در سال جاری نیز علی‌رغم قطعی گسترده برق در صنعت فولاد کشور، تولید فولاد هرمزگان در برخی از ماه‌ها با رکوردشکنی همراه بوده است. به طوری که هم در فروردین ماه و هم در مهر ماه امسال رکوردهای تولید ماهانه شکسته شد و در مهر ماه با تولید ۱۴۶ هزار و ۱۰۶ تن، بالاترین میزان تولید را در یک ماه ثبت کردیم. میزان تولید هشت ماه امسال فولاد هرمزگان نیز ۹۰۲ هزار و ۲۶۲ تن بود.

در حوزه فروش نیز امسال و سال گذشته، فولاد هرمزگان بسیار درخشان ظاهر شده است. به طوری که در ۱۲ ماه سال قبل با فروش یک میلیون و ۴۵۷هزار تن تختال در بازارهای داخلی و صادراتی، ۱۳۴ هزار و ۴۱۱ میلیارد ریال درآمد کسب کردیم. در حالی که طی هشت ماه سال جاری، با فروش ۹۰۰هزار و ۵۰۲ تن تختال، ۱۴۱ هزار و ۷۶۳ میلیارد ریال درآمد حاصل شده است. به این ترتیب در هشت ماه امسال، به اندازه کل سال قبل درآمد کسب کردیم.

با توجه به کسب درآمد فولاد هرمزگان در سال جاری، سودآوری این شرکت چگونه بوده است؟ چه اقداماتی را در راستای کاهش هزینه‌ها و سودآوری بیشتر صورت داده‌اید؟

طبق اطلاعات و صورت‌های مالی حسابرسی نشده منتشر شده فولاد هرمزگان در ۶ ماه نخست امسال، این شرکت حدود ۴۳ هزار و ۹۷۲ میلیارد ریال سود خالص به دست آورد که در مقایسه با سال گذشته این میزان حدود ۱۰۸ درصد افزایش یافته است. همچنین سود خالص هر سهم نیز یک هزار و ۷۵۹ ریال برآورد شده است. علت افزایش سودآوری در سال جاری توجه به تولید محصولات ویژه و دارای ارزش افزوده و صادرات بوده است. در ۶ ماه نخست سال جاری بیش از ۲۸۵ هزار تن تختال به سراسر دنیا صادر کردیم که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۱۲ درصدی داشته است. به این ترتیب با کسب درآمد ۴۰ هزار و ۵۵۲ میلیارد ریال از صادرات، حدود ۴۰ درصد درآمدهای کلی از این حوزه بوده است. همچنین در سال جاری چندین محصول جدید به بازار معرفی کرده‌ایم که تختال با گرید SQ690 ازجمله این محصولات بوده است. این گرید فولادی استراتژیک آلیاژی با استحکام بالا در شرایط کوئنچ و تمپر بوده و در تجهیزات معدنکاری، سدها، پل‌ها و سکوهای حفاری به کار می‌رود. ساخت این گریدهای فولادی در فولاد هرمزگان، کشور را از واردات محصولات مشابه بی‌نیاز خواهد کرد.

در کنار آن، بومی‌سازی ۱۵ تجهیز استراتژیک، افزایش راندمان ریخته‌گری از ۹۶٫۹۹ درصد در سال ۱۳۹۸ به ۹۸٫۱۳ درصد در سال ۱۳۹۹، افزایش راندمان کوره‌های قوس الکتریکی از ۷۹٫۵ درصد به ۸۰٫۹ درصد در سال ۱۳۹۹، صرفه‌جویی اقتصادی بابت افزایش ۵ درصدی نسبت حمل ریلی به جاده‌ای و ایجاد سیستم محاسبه هزینه تعمیرات ازجمله اقدامات و دستاوردهای این شرکت برای ارتقای بهره‌وری، مدیریت هزینه‌ها و سودآوری بیشتر محسوب می‌شوند. در همین حال مصرف نسوز تاندیش و پاتیل به ترتیب با ۰٫۲۲ و ۰٫۲۱ درصد کاهش نسبت رکورد قبلی به ۱٫۷ و ۱٫۴ کیلوگرم بر تن مذاب در سال جاری رسید. کاهش زمان آماده‌سازی برای ریخته‌گری و افزایش سرعت ریخته‌گری، همچنین افزایش تعداد ذوب در روز و نیز در ماه و کاهش توقفات تولید باعث شده است تا هزینه‌ها در فولاد هرمزگان کاهش یافته و در مقابل سودآوری افزایش یابد. به این ترتیب، فولاد هرمزگان در میان همه فولادسازان، پرچمدار کاهش هزینه‌ها بوده است.

بسیاری از شرکت‌های فولادی در سال جاری با چالش قطعی برق مواجه شدند؛ این چالش چه اثری بر تولید فولاد هرمزگان گذاشت؟ چه تدابیری را برای مقابله با این چالش‌ها اندیشیده‌اید؟

همان‌طور که آمار تولید نشان می‌دهد، در هشت ماه امسال حدود ۵۰ هزار تن از میزان تولید در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاسته شده و اگر قیمت هر تن تختال در بازار ۱۵۰ هزار ریال به ازای هر کیلوگرم باشد، این یعنی حداقل حدود ۷۵۰میلیارد تومان از فروش شرکت در سال جاری کاسته شده است. راه حل تامین کمبود انرژی، پاک کردن صورت مسئله و قطع برق و گاز صنایع نیست. ضرر و زیان کاهش تولید در صنایع مادری چون فولاد دامن بسیاری از صنایع پایین‌دستی را خواهد گرفت و مشکلات جدیدی را برای کشور ایجاد خواهد کرد.

در حال حاضر، مهم‌ترین چالش شرکت فولاد هرمزگان برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و رشد تولید، قطعی برق در تابستان و قطعی گاز در زمستان است. در زمینه سرمایه‌گذاری برای تولید برق، احداث نیروگاه نیز جزو برنامه‌های فولاد هرمزگان بوده است. البته این امر با هماهنگی با سهامدار عمده یعنی فولاد مبارکه انجام خواهد شد. لازم به ذکر بوده که اعتقاد در فولاد هرمزگان به «ما می‌توانیم» بوده است و در این راستا، کمیته‌ای با این عنوان با عضویت نخبگان صنعت تشکیل شد. قطعا در این کمیته به تبعیت از شعار سال جاری یعنی «تولید، پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها»، تلاش خواهیم کرد تا هم در بومی‌سازی و هم در رشد تولید قدم‌های موثری را برداریم.

شرکت فولاد هرمزگان برای افزایش سهم خود از بازار داخلی و نیز سودآوری بیشتر چه طرح‌های توسعه‌ای را در نظر گرفته است؟

حیات شرکت‌ها و سازمان‌ها به توسعه آن‌ها بستگی دارد. از این رو توسعه و ارتقای کیفی، کمی و نوآورانه ظرفیت‌ها، تکنولوژی‌ها، فرایندها و محصولات را جزو اهداف و ماموریت‌های مهم شرکت قرار داده‌ایم.  با توجه به گذر آمار تولید شرکت فولاد هرمزگان از ظرفیت‌های اسمی این شرکت، به نظر می‌رسد که مهم‌ترین اولویت و استراتژی برای ماه‌های پیش رو، توسعه ظرفیت‌های تولیدی است. استراتژی اصلی فولاد هرمزگان این است که هر سال، با توجه به نیاز کشور و نیز به منظور قطع وابستگی بخش‌های پایین‌دستی به واردات، محصولات جدیدی را به بازار عرضه کند.

علاوه بر این قصد داریم تا سال ۱۴۰۴ به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان محصولات فولادی در جنوب کشور با ظرفیت تولید دو میلیون تن فولاد خام و ورق عریض تبدیل شویم. در همین راستا این شرکت در نظر دارد تا با اجرای پروژه‌های زیرسقفی، ظرفیت تولید اسلب خود را از ۱٫۵ میلیون تن فعلی به دو میلیون تن ارتقا دهد. به همین منظور و با توجه به اهمیت تامین پایدار مواد اولیه، احداث یک واحد احیای مستقیم با ظرفیت ۹۰۰ هزار تن را نیز در دستور کار قرار دادیم که بهره‌برداری از این واحد مجموع ظرفیت تولید آهن اسفنجی شرکت فولاد هرمزگان را به ۲٫۵ میلیون تن در سال افزایش خواهد داد.

گفتنی است که برای اجرای دو طرح یاد شده باید چندین طرح جانبی احداث شوند که ازجمله آن‌ها می‌توان به ایجاد یک واحد گازهای صنعتی با ظرفیت ۱۰ هزار نرمال متر مکعب در ساعت، احداث سیلوهای آهن اسفنجی با ظرفیت ۳۰هزار تن، احداث تصفیه‌خانه صنعتی واحد احیا، ایجاد واحد سولفورزدا برای واحدهای موجود و آینده احیای فولاد هرمزگان و… اشاره کرد. همچنین فولاد هرمزگان با حساسیت به مقوله محیط زیست پرداخته و برای ارتقای عملکرد زیست‌محیطی، برنامه‌ها و پروژه‌های متعددی را تعریف کرده است.

در دومین همایش ریخته‌گری فولاد هرمزگان چه برنامه‌هایی را مد نظر قرار داده‌اید؟

امسال نیز همانند دو سال قبل، کنفرانس ریخته‌گری فولاد هرمزگان در اسفند ماه برگزار خواهد شد. در سال جاری که «سال تولید، پشتیبانی و مانع‌زدایی» نام گرفته، اشتراک گذاشتن تجربیات صنعتی و به کارگیری ایده‌های نخبگان و صاحب‌نظران در تولید، به مانع‌زدایی و پشتیبانی از تولید می‌انجامد. باید توجه داشت که فولادسازی و ریخته‌گری مداوم نقش کلیدی در زنجیره تولید فولاد ایفا می‌کند و فعالیت و تمرکز بر آن بر ارتقای کیفیت و کاهش بهای تمام شده محصولات نهایی موثر خواهد بود. در این کنفرانس بر دو اصل مهم کاهش بهای تمام شده و افزایش کیفیت محصولات به جهت حضور موثر در بازارهای صادراتی توجه خواهیم داشت.