طی سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲، به طور میانگین حدود ۵۳.۹ میلیون تن سنگ معدن و کنسانتره نیکل در جهان تجارت شده که در این سال‌ها نوسان زیادی را تجربه کرده است. آمار تجارت نشان می‌دهد که فیلیپین، جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان کنسانتره نیکل در جهان است. چین با سهم ۸۴ درصد، کره جنوبی و ژاپن با سهم ۶ درصد، مقدونیه شمالی و اوکراین با سهم ۲ درصد، بزرگ‌ترین واردکنندگان کنسانتره نیکل به شمار می‌روند. در سمت عرضه، فیلیپین با ۶۳ درصد، کالدونیا با ۱۲ درصد، گوآتمالا با ۳ درصد و ساحل عاج با سهمی معادل ۲ درصد، از صادرکنندگان برتر کنسانتره نیکل محسوب می‌شوند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، در نمودار ۱، تجارت کنسانتره نیکل طی سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ نمایان است. تجارت کنسانتره نیکل در سال ۲۰۱۸، به میزان ۵۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تن بوده و در سال ۲۰۲۲، به حدود ۴۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تن رسیده است. در سال ۲۰۱۹ با افزایش تولید نیکل که اندونزی نقش بسزایی در آن داشت، افزایش تجارت کنسانتره نیکل نیز اتفاق افتاد و نسبت به سال ۲۰۱۸ با رشد ۱۶ درصدی، به ۶۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تن رسید.
در سال ۲۰۲۲ برای تجارت کنسانتره نیکل کمترین مقدار رقم خورده است. این افت در نتیجه سیاست‌های صادراتی اندونزی و همچنین جنگ اوکراین بود که موجب کاهش تولید نیکل در این دو کشور به عنوان قطب‌های بزرگ تولید و مصرف کنسانتره نیکل اتفاق افتاد و اثر عمیقی بر تجارت کنسانتره نیکل گذاشت. در سال ۲۰۲۰ نیز تجارت کنسانتره نیکل با افت بی‌سابقه ۱۸ میلیون تنی نسبت به سال قبل برابر با ۴۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تن ثبت شده است که عامل اصلی کاهش به وقوع پیوسته، همه‌گیری کرونا بود.
اندونزی برای توسعه صنعت داخلی خود، سیاست‌هایی را برای محدود کردن صادرات سنگ نیکل اجرا کرده است. محدودیت صادراتی این کشور، نااطمینانی‌های خاصی را برای عرضه جهانی نیکل ایجاد کرده است. از سوی دیگر در سال ۲۰۲۲، جنگ اوکراین باعث آشفتگی در بازار تجارت نیکل شد که انقباض عرضه نیکل در اروپا را تشدید کرد. به طور کلی پیش‌بینی می‌شود در آینده برای رسیدن به کربن صفر، تقاضا و رقابت برای نیکل با توجه به کاربرد این فلز در باتری و ماشین‌‌های هیبریدی افزایش خواهد یافت.
نگاهی به واردات و صادرات کشورهای برتر
همان‌طور که در نمودار ۲ قابل مشاهده است، بزرگ‌ترین کشورهای واردکننده کنسانتره نیکل چین، کره جنوبی، ژاپن، اوکراین و مقدونیه شمالی هستند و در صادرات کشورهای فیلیپین، کالدونیا، گوآتمالا و ساحل عاج سهم بسزایی دارند. دو کشور فیلیپین و چین با اختلاف بسیار محسوس با سایر کشورها، در قله صادرات و واردات کنسانتره نیکل قرار گرفته‌اند.
حدود ۷۰ درصد از نیکل تولید شده در جهان به منظور تولید فولاد زنگ‌نزن، تبدیل به فرونیکل می‌شود. چین به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد زنگ‌نزن در جهان، با میانگین واردات کنسانتره نیکل به مقدار بیش از ۴۵ میلیون تن در بازه زمانی پنج ساله بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲، در رده اول واردکنندگان جهانی قرار دارد و بیش از ۷۵ درصد کل سهم واردات را به خود اختصاص داده است. نکته حائز اهمیت اینکه واردات این کشور طی بازه مورد بررسی کاهش ۴ درصدی را تجربه کرده است. البته در سال ۲۰۲۰، چین تحت تاثیر بیماری کرونا قرار گرفت و شوک عظیمی به واردات کنسانتره نیکل این کشور وارد شد که این میزان با کاهش چشمگیری، به ۳۹.۲ میلیون تن رسید که حدود ۱۶.۹ میلیون تن از سال ۲۰۱۹ کمتر بود.
در سال ۲۰۲۲، چین عمده کنسانتره نیکل خود را از فیلیپین، کالدونیا و ساحل عاج تامین کرده است. واردات کنسانتره نیکل چین در این سال با کاهش ۳.۵ میلیون تنی نسبت به سال ۲۰۲۱، به میزان ۴۰ میلیون تن بود که در نتیجه تصمیمات دولت اندونزی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین کشورهای صادرکننده کنسانتره نیکل به چین در سال‌های اخیر برای ممنوعیت صادرات سنگ و کنسانتره نیکل و افزایش تعرفه‌های صادراتی رخ داد.
کره جنوبی و ژاپن با اختلاف بسیار زیاد بعد از چین با سهم حدودا یکسان، دیگر واردکنندگان بزرگ کنسانتره نیکل به شمار می‌روند. واردات کنسانتره نیکل کره جنوبی طی پنج سال گذشته، روند تقریبا ثابتی را دنبال کرده است و با کاهش حدود ۷۰۰ هزار تنی، واردات کنسانتره نیکل از ۳.۳ میلیون تن در سال ۲۰۱۸، به ۲.۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۲ رسیده است. در این میان ژاپن، روند پرتلاطم‌تری را طی کرده است و بیشینه واردات حدود ۳.۸ میلیون تنی را در سال ۲۰۱۹ و کمینه واردات حدود ۲.۵ میلیون تنی را در سال ۲۰۲۲ ثبت کرده است.
اوکراین نیز همانند سه کشور پیشین به واسطه فعالیت نسبتا گسترده در حوزه تولید انواع فولاد، در کنار واردکنندگان بزرگ نیکل دیده می‌شود. نکته قابل توجه در خصوص واردات کنسانتره نیکل اوکراین این است که این کشور با افت ناگهانی در سال ۲۰۲۲، حدود ۳۴۷ هزار تن کنسانتره نیکل وارد کرده و این کاهش به سبب جنگ با روسیه اتفاق افتاده است.
همان طور که انتظار می‌رود، بازار صادراتی کنسانتره نیکل در دست کشورهایی است که از ذخایر و تولید معدنی مناسبی برخوردار هستند؛ البته عدم فعالیت چشمگیر در زمینه تولید فولاد زنگ‌نزن نیز موجب شده است تا این کشورها عمده تولید خود را صادر کنند و در صورت ورود کشورهای صادرکننده کنسانتره نیکل به حوزه تولید این نوع فولاد، ریسک بزرگی به واردکنندگان نیکل تحمیل خواهد شد.
فیلیپین، بزرگ‌ترین صادرکننده کنسانتره نیکل در بازه زمانی پنج ساله بین ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ بوده است؛ به طوری که هر ساله بیش از نصف و به طور میانگین ۶۳ درصد از کل صادرات پنج سال مذکور را به خود اختصاص داده است. این کشور در سال ۲۰۲۲ با کاهش ۱۱ درصدی نسبت به سال قبل، حدود ۳۸ میلیون تن صادرات کنسانتره نیکل را به ثبت رسانده است. صادرات کالدونیا به عنوان دیگر کشور برتر در این عرصه، با اختلاف زیاد نسبت به فیلیپین از ۶.۳ میلیون تن در سال ۲۰۱۸، به ۶.۵ میلیون تن در سال ۲۰۲۲ رسیده است.
گواتمالا و ساحل عاج، دیگر صادرکنندگان بزرگ کنسانتره نیکل در جهان به شمار می‌رود که هر یک به ترتیب و به طور میانگین در پنج سال مورد بررسی، ۳ و یک درصد از بازار کنسانتره نیکل در جهان را به خود اختصاص داده‌اند و در بازه زمانی مورد بررسی، در مجموع حدود ۲.۷ میلیون تن صادرات کنسانتره نیکل داشتند. در این بین ساحل‌عاج در سال‌های اخیر با رشد چشمگیر تولید و صادرات، در بین کشورهای بزرگ صادرکننده قرار گرفته و در سال‌های دورتر، کمتر نشانی از این کشور در بین صادرکنندگان کنسانتره نیکل به چشم می‌خورد.
انتهای پیام//
