در این گزارش به بررسی و ارزیابی موسسه «Fastmarkets» در خصوص چشمانداز وضعیت مواد اولیه بهکاررفته در تولید باتری در سال ۲۰۲۴ و پس از آن و تحولات پیرامون برخی بازارهای کلیدی همزمان با افزایش سرعت گذار به انرژیهای تجدیدپذیر و سرعت بازیابی رشد اقتصادی و مسائل ژئوپلیتیکی جهانی اشاره خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از موسسه «Fastmarkets»، اگرچه در سالهای اخیر روند عرضه و تقاضا برای باتری و تامین مواد اولیه آن تا حد زیادی از نوسانات اقتصاد کلان جهانی مصون بودهاند اما به نظر میرسد که این وضعیت در سال ۲۰۲۳ به دلیل کاهش روند رشد بازیابی اقتصادی و تاثیر بر روند تقاضا از سوی مصرفکنندگان تغییراتی را به خود دید.
در عین حال، اگرچه حجم فروش خودروهای الکتریکی (EV) در سال ۲۰۲۳ روند صعودی به خود گرفت اما نتوانست رکورد افزایش نرخ رشد سالانه فروش این خودروها طی سالهای اخیر را بشکند. عواملی همچون افزایش ظرفیت تولید خودروهای الکتریکی، افزایش موجودی انبارها و آغاز فرایند انبارتکانی توسط تولیدکنندگان کاتد، منجر به کاهش چشمگیر تقاضا برای مواد اولیه مورد نیاز برای تولید باتری شده است. این عوامل در کنار مواردی مانند توسعه صنایع بالادستی و روند افزایشی مازاد عرضه در بازار، منجر به کاهش قابلتوجه قیمت مواد اولیه مورد استفاده در تولید باتری در سال ۲۰۲۳ شد. با این تفاسیر، چشمانداز بازار مواد اولیه بهکاررفته در تولید باتریها در سال ۲۰۲۴ چگونه خواهد بود؟
کاهش رشد حجم فروش خودروهای الکتریکی در سال ۲۰۲۴
پیشبینی میشود روند صعودی حجم فروش خودروهای الکتریکی در سال ۲۰۲۴ ادامه داشته باشد. با این تفاوت که نرخ رشد سالانه فروش این خودروها در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۳ (۳۶ درصد)، کاهش را تجربه کند. از جمله عواملی که بر سرعت این روند رشد تاثیر میگذارد، میتوان به شرایط نامطمئن اقتصادی همچون افزایش نرخ بهره بانکی اشاره کرد. گفتنی است نرخ رشد سالانه فروش خودروهای الکتریکی برای سال ۲۰۲۴، حدود ۲۳ درصد پیشبینی شده است.
به نظر میرسد این روند کاهش نرخ رشد سالانه فروش خودروهای الکتریکی در بازارهایی مانند ایالات متحده آمریکا، جایی که تامین مالی خودروها نقشی اساسی در خرید مصرفکننده دارد، بیشتر به چشم میآید. در پایان سال ۲۰۲۳، پیشبینی شد که میزان تولید خودروهای الکتریکی از سوی برخی از خودروسازان بزرگ غربی در سال ۲۰۲۴ کاهش خواهد یافت. از آنجایی که پیشبینی میشود حجم فروش خودروهای الکتریکی در اروپا و ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۴ کاهش یابد، انتظار میرود افزایش ظرفیت تولید این خودروسازان در سال مذکور با تاخیر آغاز شود.
کاهش نرخ رشد در زنجیره ارزش خودروهای الکتریکی در چین
وضعیت عرضه لیتیوم نسبت به حجم تقاضا
پس از شروع مجدد فعالیت برخی از واحدهای تولیدی، افزایش ظرفیت تولید برخی دیگر و راهاندازی پروژههای نوپا در سال ۲۰۲۲، افزایش سریع حجم عرضه لیتیوم در چین، آغاز و این موضوع باعث شد که وضعیت کسری عرضه به مازاد عرضه در بازار در سال ۲۰۲۳ تغییر پیدا کند.
برخی از تولیدکنندگان لیتیوم در سال ۲۰۲۴ در شرایطی قرار دارند که به علت افزایش هزینه تولید محصولات ظرفیت تولید خود را کاهش خواهند داد. از طرفی، بعضی دیگر قصد دارند حجم عرضه لیتیوم تولیدی خود را در این سال افزایش دهند. موسسه «Fastmarkets» در همین راستا پیشبینی کرده است که حجم عرضه لیتیوم در سال ۲۰۲۴ حدود ۳۰ درصد افزایش یابد. با این حال، باید تاثیر وضعیت قیمت فعلی لیتیوم بر روند عرضه آن را در نظر گرفت؛ چراکه بعضی از تولیدکنندگان ممکن است تصمیم بگیرند مقدار تولید خود را کاهش دهند و یا بعضی دیگر بخواهند زمان افزایش ظرفیت تولید لیتیوم خود را به تعویق بیندازند.
علاوهبراین، اگرچه به نظر میرسد روند افزایش تولید لیتیوم همانند افزایش ظرفیت تولید در پروژههای لپیدولیت در چین و اسپودومن در آفریقا با تاخیر کمتری روبهرو خواهد شد اما انتظار میرود در برخی موارد افزایش ظرفیت تولید پروژههای نوپا با اندکی تاخیر همراه شود که این مسئله منجر به ایجاد نگرانیهایی در سمت عرضه لیتیوم خواهد شد.
فعالان بازار انتظار دارند حجم تقاضا برای لیتیوم در صنایع پاییندستی نسبتا کاهشی باقی بماند. بر اساس ارزیابی موسسه «Fastmarkets»، وضعیت تقریبا با ثباتی برای بازار لیتیوم در سال ۲۰۲۴ پیشبینی میشود.
وضعیت عرضه و تقاضای لیتیوم
به نظر میرسد با توجه به اینکه شاخص قیمتها در صنعت لیتیوم همچنان به روند نزولی خود ادامه میدهد، انتظار میرود بازار به وضعیت کف قیمت نزدیکتر شود. این اتفاق احتمالا منجر به افزایش قیمتهای لیتیوم خواهد شد زیرا تولیدکنندگان قصد دارند به منظور متعادل کردن بازار و جلوگیری از ضررهای بیشتر ظرفیت تولید خود را کاهش دهند.
با توجه به تعطیلات سال نوی چینی در ماه فوریه ۲۰۲۴، بعید به نظر میرسد که مصرفکنندگان در ابتدای سال برای آغاز فرایند ذخیرهسازی مجدد در انبارهای لیتیوم به بازار فیزیکی رجوع کنند. بر همین اساس پیشبینی میشود قیمتها احتمالا در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ در محدوده فعلی باقی بمانند. از این رو، انتظار میرود در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۴ اندکی فرایند ذخیرهسازی روند صعودی به خود بگیرد که این مسئله میتواند منجر به افزایش جزئی قیمتهای لیتیوم و همچنین نوسانات سریع قیمتی لیتیوم شود.
پس از پایان فرایند ذخیرهسازی مجدد در انبارها، پیشبینی میشود قیمتهای لیتیوم به ثبات برسد اما انتظار میرود نرخ قیمت به طور کلی برای نیمه دوم سال مذکور روند نزولی داشته باشد.
احتمال ادامه روند نزولی فعلی در قیمت و حجم تقاضای لیتیوم
تحت فشار بودن قیمت کبالت
اگرچه حجم تقاضای کلی برای کبالت در سال ۲۰۲۳ روند افزایشی را به ثبت رساند اما نرخ رشد تقاضا برای این ماده معدنی به دلیل عملکرد ضعیف بخش کلان اقتصاد و به دنبال تاثیر آن بر روند تقاضای مصرفکننده نهایی و همچنین کاهش حجم تقاضا برای باتریهای نیکل کبالت منگنز (NCM) نسبت به باتریهای لیتیوم یون فسفات (LFP) در چین، روندی نزولی را دنبال کرد.
با در نظر گرفتن چشمانداز نامطمئن اقتصاد جهانی در سطح کلان همراه با رشد مداوم، استفاده از باتریهای بدون کبالت به این معنی است که تهدید کاهش حجم تقاضا برای این مواد اولیه حیاتی همچنان در سال ۲۰۲۴ به قوت خود باقی میماند. همچنین با در نظر گرفتن افزایش قابلتوجه ظرفیت تولید کبالت در جمهوری دموکراتیک کنگو و اندونزی در سال ۲۰۲۳ و برنامهریزی برای افزایش تولید این ماده اولیه حیاتی در سال ۲۰۲۴ در کنار افزایش ظرفیت تولید کبالت تصفیه شده در چین تا سال ۲۰۲۳، پیشبینی میشود این فلز وضعیت مازاد عرضه مداوم و در حال افزایش در بازار جهانی را در سال ۲۰۲۴ تجربه کند.
بر مبنای پویاییهای بازار فلز کبالت، انتظار میرود قیمتهای این فلز با روند نزولی در نیمه اول سال ۲۰۲۴ همراه باشد و میانگین قیمت در این سال نیز نسبت به سال ۲۰۲۳ رقم کمتری را به ثبت برساند. کاهش قیمت کبالت ممکن است تولیدکنندگان تجهیزات اصلی را به دلیل صرفهجویی در هزینهها در برخی بازارهای خاص به استفاده از باتریهای نیکل کبالت منگنز (NCM) با محتوای نیکل کمتر و کبالت بیشتر سوق دهد؛ اگرچه میزان تولید کبالت تصفیه شده در خارج از چین در سال ۲۰۲۴ به رشد خود ادامه خواهد داد اما انتظار میرود که این افزایش ظرفیت تولید، با گسترش صنعت کبالت تصفیه شده چین کمتر فرصت خودنمایی پیدا کند.
پروژههای در درست راهاندازی تولید کبالت در ماه ژانویه ۲۰۲۴
وضعیت مازاد عرضه منگنز و چشمانداز نزولی قیمت آن
انتظار میرود با ادامه روند نزولی در بخش مواد فعال کاتدی باتریهای نیکل کبالت منگنز (NCM)، تقاضای افزایشی برای استفاده از ترکیب معدنی سولفات منگنز با خلوص بالا (HPMSM) در تولید باتریها در سال ۲۰۲۴ حفظ شود.
لازم به ذکر است بازار سولفات منگنز با خلوص بالا از سال ۲۰۲۱ در وضعیت مازاد عرضه قرار دارد؛ البته این وضعیت مازاد عرضه در بازار در سال ۲۰۲۳ با روند نزولی همراه شد اما به نظر میرسد به دلیل برنامهریزی برای افزایش ظرفیت تولید این ترکیب معدنی در چین، حجم مازاد عرضه در سال ۲۰۲۴ افزایش پیدا کند. عواملی همچون مازاد عرضه، افزایش حجم ذخایر انبارها و رشد تقاضای کمتر از حد انتظار، همچنان بر قیمتهای سولفات منگنز با خلوص بالا در سال ۲۰۲۴ تاثیرگذار خواهد بود. علاوهبراین، اعتقاد بر این است که قیمتهای فعلی سولفات منگنز با خلوص بالا برای چندین تولیدکننده در چین نزدیک به هزینه تولید باشد که به طور بالقوه منجر به کاهش ظرفیت این تولیدکنندگان خواهد شد.
قبل از بازیابی قیمت سولفات منگنز با خلوص بالا تا میانگین سطوح قیمتی به ثبت رسیده در سال ۲۰۲۲، بازار در انتظار تغییر وضعیت مواد اولیه حیاتی مورد استفاده در تولید باتری و حجم مورد تقاضا برای آنها از سوی مصرفکنندگان در صنایع پاییندستی است. از سوی دیگر، استفاده از منگنز با خلوص بالا در تولید باتریهای لیتیوم یون فسفات (LFP) برای افزایش چگالی انرژی، توجه شمار زیادی از تولیدکنندگان باتریها را به خود جلب کرده که ممکن است این مسئله بر حجم تقاضای منگنز در آینده تاثیرگذار باشد. گفتنی است سرمایهگذاریهای زیادی در پروژههای باتری لیتیوم منگنز فسفات آهن (LMFP) در سال ۲۰۲۳ انجام شد. همچنین ظرفیت تولید اعلام شده از سوی ابرتولیدکنندگان این باتریها، ارقام پایینتر از حد انتظاری را نشان میدهد اما انتظار میرود حجم عرضه این باتریها در سال ۲۰۲۴ بیشتر شود.
افزایش حجم تقاضا برای استفاده از باتری لیتیوم منگنز فسفات آهن (LMFP)، همراه با دیگر مواد اولیه بهکاررفته در باتری لیتیومیونی که از ترکیب معدنی سولفات منگنز با خلوص بالا (HPMSM) و سایر نمکهای منگنز با خلوص بالا استفاده میکنند، ممکن است تقاضا برای منگنز از سال ۲۰۲۵ به بعد را به طور قابلتوجهی افزایش دهد.
ادامه وضعیت مازاد عرضه در بازار نیکل
اگرچه بخش فولاد زنگنزن همچنان بزرگترین مصرفکننده نیکل اولیه به شمار میآید اما کماکان از صنعت باتری به عنوان دومین مصرفکننده بزرگ نیکل به دلیل افزایش استقبال از خودروهای الکتریکی نام برده میشود. لازم به ذکر است که بازار جهانی نیکل در سال ۲۰۲۲، وارد وضعیت مازاد عرضه شد و این وضعیت علیرغم نگرانیها در خصوص میزان تولید نیکل از معادن اندونزی در سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۳ ادامه پیدا کرد. ارزیابیهای انجام شده نشان میدهد بازار این فلز در سال ۲۰۲۴، همچنان در وضعیت مازاد عرضه باقی خواهد ماند. وضعیت مازاد عرضه در این بازار، عمدتا به دلیل افزایش عرضه نیکل از معادن اندونزی بوده که باعث افزایش تولید نیکل تصفیه شده در چین و اندونزی شده است.
آنطور که به نظر میرسد، عوامل تاثیرگذار بر قیمت نیکل همچون وضعیت سطح کلان اقتصادی و روند عرضه و تقاضا در بازار در سال ۲۰۲۳، همچنان بر روند قیمت این فلز در سال ۲۰۲۴ اثرگذار خواهد بود. پیشبینی میشود که قیمت این فلز در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ اندکی افزایش یابد اما با توجه به روند عرضه و تقاضا، قیمتهای میانگین نیکل در سال ۲۰۲۴ روند نزولی به خود خواهد گرفت. به علاوه، وضعیت سولفات نیکل در اوایل سال ۲۰۲۳ به دلیل حجم تقاضای کمتر از حد انتظار بخش خودروهای الکتریکی تحت فشار قرار گرفت. این روند با بازیابی پریمیوم نیکل در سال ۲۰۲۳ دنبال شد و بر همین اساس انتظار میرود که پریمیوم این فلز در سال ۲۰۲۴ اندکی افزایش یابد و طی سالهای بعدی نیز روند صعودی داشته باشد.
با این تفاسیر انتظار میرود افزایش ظرفیت تولید نیکل، منجر به وضعیت مازاد عرضه ساختاری و کاهش متوسط قیمت نیکل در سال ۲۰۲۴ شود.
باقی ماندن نیکل در وضعیت مازاد عرضه در سال ۲۰۲۴
افت سرمایهگذاری به دنبال روند کاهشی قیمت گرافیت
انتظار میرود در سال ۲۰۲۴، بازار گرافیت همچنان وضعیتهایی چون مازاد عرضه، بازار بسیار رقابتی چین، افزایش حجم ذخایر انبارها در سراسر زنجیره تامین و کاهش حجم تقاضا برای این ماده اولیه حیاتی در هر دو بخش باتریهای لیتیومیونی و فولاد به دلیل کاهش نرخ رشد اقتصادی چین و کند شدن سرعت رشد اقتصاد جهانی در کنار کاهش سرعت حجم فروش جهانی خودروهای الکتریکی وجود داشته باشد.
پیشبینی میشود بازیابی قابلتوجهی در قیمت گرافیت در سال ۲۰۲۴ رخ ندهد و انتظار میرود که قیمتهای این ماده معدنی در سطح قیمتهای ارائه شده در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ باقی بمانند. در این وضعیت میانگین قیمتهای سالانه در سال ۲۰۲۴، بسیار کمتر از قیمتهای سال ۲۰۲۳ خواهد بود.
اعمال محدودیتهای صادراتی برای گرافیت از سوی چین که در پایان سال ۲۰۲۳ اجرایی شد، ممکن است به دلیل نگرانیهای کوتاهمدت روند عرضه و طولانیتر شدن زمان عرضه محمولهها، منجر به افزایش قیمت گرافیت در سال ۲۰۲۴ شود. علاوهبراین، اجرای محدودیتهای صادراتی با کاهش میزان تولید گرافیت در چین در ماههای زمستان همزمان است. با این حال، با توجه به کاهش حجم تقاضا و افزایش حجم ذخایر انبارهای گرافیت، پیشبینی میشود تاثیر محدودیتهای وضع شده بر قیمت این ماده اولیه حیاتی محدود باشد. از سوی دیگر، رقابت در استفاده از گرافیت مصنوعی و گرافیت طبیعی در بازار طی سال ۲۰۲۴ افزایش خواهد یافت.
ادامه روند نزولی و نوسانی قیمت
ابهامات زیادی در ارتباط با روند عرضه و تقاضای مواد اولیه مورد استفاده در تولید باتری در سال ۲۰۲۴ وجود دارد؛ اگرچه حجم فروش خودروهای الکتریکی در حال حاضر پایین است اما انتظار میرود این میزان در سال ۲۰۲۴ به طور پیوسته افزایش یابد که این مسئله خود به عاملی برای روند صعودی حجم تقاضا برای مواد اولیه حیاتی بهکاررفته در تولید باتری تبدیل میشود.
روند نزولی قیمتی که برای مواد اولیه حیاتی مورد استفاده در تولید باتری در سال ۲۰۲۴ پیشبینی میشود، در درجه اول به دلیل وضعیت مازاد عرضه خواهد بود زیرا بازار همچنان به جذب و سازگاری با افزایش ظرفیت استخراج و فرآوری جدید که طی دو سال گذشته ایجاد شده است، ادامه میدهد.
در آغاز سال ۲۰۲۴، بخشهای خاصی از صنعت باتری به طور فزایندهای به دنبال کاهش هزینهها و حرکت در جهت فرایند ادغام و اکتساب با دیگر شرکتها هستند. همچنین، نوسانات قیمت به دلیل ادامه چرخههای ذخیرهسازی مجدد در انبارها و فرایند انبارتکانی، وقفههای ایجاد شده در روند عرضه و دورههایی که حجم عرضه جدید افزایش مییابد، ادامه خواهد داشت.
در سال ۲۰۲۴، عواملی همچون کاهش نرخ رشد بازیابی اقتصادی، تحولات ژئوپلیتیکی، تنشهای تجاری، اختلال در مسیر حملونقل کالاها و تغییر وضعیت زنجیرههای تامین بینالمللی بر بازار مواد اولیه مورد استفاده در تولید باتری تاثیرگذار خواهند بود. همچنین انتظار میرود مسائلی مانند حجم عرضه کافی، قیمتهای نزولی و عملکرد ضعیف در بازار، مانع از سرمایهگذاری در بخش مواد اولیه حیاتی بهکاررفته در تولید باتری در سال ۲۰۲۴ شود.
این موارد ممکن است منجر به کندی یا توقف توسعه پروژههای مربوط به مواد اولیه حیاتی باتریها شود. به علاوه، این اتفاقات مانع از توسعه زنجیرههای تامین در کشورهای غربی خواهد شد.
انتهای پیام//