پیشبینی شما از وضعیت صنعت سیم و کابل مخابراتی در ایران چگونه است؟
ما در این سالها به واسطه الگوهای متفاوت اقتصادی چالشهای زیادی را تجربه کردهایم و این الگوهای اقتصادی متفاوت سبب شده که تا حدودی مدیریت بحرانهای اقتصادی را یاد بگیریم، اما با همه این تفاسیر امسال از لحاظ اقتصادی سال سختی در پیش داریم، این تحلیلی است که بنده به عنوان مدیر یک بنگاه اقتصادی از شرایط بازار امسال دارم، البته کارشناسان اقتصادی نیز این گفته بنده را تصدیق میکنند، با وجود این شرایط سخت، بنگاههای اقتصادی نباید فعالیت خود را متوقف کنند، بلکه باید با مدیریت درست در مسیر موفقیت گام بردارند.
ظرفیت تولید سیم و کابل مخابراتی در کشور چقدر است؟
متاسفانه آمار دقیقی از ظرفیت تولید سیم و کابل مخابراتی کشور در دسترس نیست اما کارخانه کابلهای شهید قندی ۸۰ درصد از نیاز کابلهای نوری کل کشور را تامین میکند، خوشبختانه هم در بازار داخلی و هم در بازارهای خارجی برند کابلهای ما توانسته جای خود را باز کند.
دولت چگونه میتواند از تولیدکنندگان داخلی حمایت کند؟
نوع حمایت دولت از تولیدکنندگان داخلی باید فرایند تامین مالی را چابکسازی کند به این معنی که کمترین زمان و کمترین اتلاف، فراهم شدن نقدینگی را برای ما تسهیلگری کند تا بتوانیم گردش مالی را بهینه کنیم و از ایجاد وضعیت مبهم جلوگیری کنیم، به طور مثال در گذشته زمانی که کالایی را سفارشسازی خارجی میکردیم حداکثر در یک بازه زمانی دو ماهه به دست ما میرسید اما در حال حاضر این فرایند ۶ تا هشت ماه زمان میبرد، از دولت انتظار داریم زمان ثبت سفارش را کاهش دهد، ۸۰ درصد معضلات این بخش نیز منتج از اما و اگرهای داخلی است و تنها ۲۰ درصد آن متاثر از اتفاقات خارج از مرزها است، گلوگاههایی که با ایجاد نظامهای کنترلی بیجهت بهوجود آوردهاند فراگیر شده و دامان ما را نیز گرفته است، چند نشست در جهت رفع این مشکلات گذاشته شده و قولهایی نیز به ما دادهاند اما تا امروز که هیچ اقدامی در این راستا انجام نشده است. اگر بین واردات مواد اولیه و کالاهای مصرفی تفاوت قائل شوند بسیاری از معضلات تولیدکنندگان برطرف میشود. تخصیص ارز نیز اگر تسهیل یابد وضعیت صنعت کشور رونق چشمگیری خواهد داشت.
آیا سیاست خاصی برای توسعه صنعت سیم و کابل مخابراتی تدوین شده است؟
با توجه به شرایط ویژهای که کشور دارد، حمایت از تولیدکننده داخلی افزایش داشته است، من این شرایط را به اصطلاح شرایط قحطی ارزی نفتی مینامم، شرایط برای تولید تسهیل یافته است، اگر تولیدکننده داخلی توان تولید محصولی را داشته باشد، دولت بلافاصله واردات آن را ممنوع میکند؛ انصافا این همکاری خوبی است که دولت با واحدهای تولیدی دارد. در زمان فراوانی ارز، واردات بسیار رونق داشت و هر محصولی به هر شکلی و با هرکیفیتی وارد کشور میشد. در واقع فشارهای خارجی و تحریمها سودهای این چنینی نیز برای صنعت کشور داشته است. خوشبختانه مدیریت و نظارت بر واردات نسبت به سالهای گذشته بهتر شده و توانستهاند واردات را نظاممند کنند. در گذشته این نظارت بر واردات به این شکل نبود، به طور مثال چند سال پیش ما خط تولید جدید FTTH را وارد کشور کردیم، FTTH یعنی کابلهای فیبری خانگی که پهنای اینترنت را به شدت افزایش میدهد، زمانی که تحلیل بازار کردیم، متوجه شدیم که این نوع کابلها به وفور از چین وارد کشور شده است، حال ما باید صبر کنیم تا این کابلها مصرف شود و بازار مجددا به این نوع از کابل نیاز داشته باشد تا بتوانیم تولید این محصول را آغاز کنیم. به طور کلی هر زمان اوضاع ارزی کشور مطلوب باشد تولیدکننده به حال خود رها میشود و هر زمان که قحطی ارزی بهوجود میآید از تولید ملی حمایت میشود. این نوسانات باعث میشود که سرمایهگذار رغبتی به سرمایهگذاری در بحث تولید نداشته باشد. البته این معضل از سالهای بسیار دور وجود داشته که با وفور ارز، کشور بهشت واردات میشود. این بیماری ۱۰۰ سال است که گریبان کشور را گرفته است.
با توجه به رواج مصرف فیبر نوری، آینده سیم و کابل مخابراتی مسی به شکل خواهد بود؟
با پیشرفتی که فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته و رواج مصرف فیبر نوری به دلیل پهنای باند بیشتر، قطعا تولید سیم و کابل مخابراتی مسی کاهش خواهد داشت، از سیم و کابل مخابراتی مسی در مصارفی که استفاده فیبر نوری توجیه اقتصادی ندارد و میزان تقاضای پهنای باند به اندازهای نیست که نیاز به فیبر نوری باشد، استفاده میشود؛ البته در حال حاضر در بیشتر مناطق شهری و روستایی کشور از فیبر نوری استفاده میشود. اما در کشورهای همسایه مناطقی هستند که از سیم و کابل مخابراتی مسی استفاده میکنند که اتفاقا ما این نیاز آنها را برطرف میکنیم. در واقع کشورهای توسعه یافته به دلیل کامل بودن زیرساختهای ارتباطی آنها نمیتوانند بازار هدف صادرات سیم و کابل مخابراتی باشند اما کشورهای درحال توسعه به دلیل اینکه در صدد تکمیل زیرساخت ارتباطی خود هستند بازار هدف مطلوبی به حساب میآیند، بنابراین بازار کشورهای خاورمیانه و آفریقا هدف اصلی ما برای صادرات هستند، البته در حال حاضر با کشورهای خاورمیانه همکاری میکنیم و همکاری با آفریقا نیز بر اساس قراردادی که به تازگی عقد کردیم، آغاز میشود؛ ظرفیتهای صادراتی ما بیش از کشورهایی است که نام برده شد. خوشبختانه مشکلات ارزی تاثیر چندانی بر میزان صادرت ما نداشته است. برند شهید قندی در بازارهای خارجی نیز مطرح است و همچنین از لحاظ کیفی در سطح بینالملل حرفی برای گفتن دارد. با اینکه رقابت با کشورهای ترک و چینی دشوار است، ما بازار خود را داریم، سیم و کابل تولید ایران از لحاظ کیفیت نسبت به محصولات کشورهای چین و ترکیه بهتر است اما به دلیل برخی حمایتهای خاصی که دولتهای رقبای خارجی ما از آنها برخوردار هستند، رقابت برای ما سخت است به عنوان مثال دولت ترکیه ۳۰ درصد به تولیدکنندهای که قرارداد خارجی عقد کند یارانه تخصیص میدهد به همین دلیل صادرات برای تولیدکنندگان این کشور راحتتر است.
چه صنایعی مصرف کننده سیم و کابل مخابراتی هستند؟
صنابع نفتی، پتروشیمی و گاز، صنایع نظامی، شهرکهای صنعتی، مخابرات، زیر ساخت و شهرها عمده مصرفکنندگان سیم و کابل مخابراتی هستند، سهم مخابرات، زیر ساخت، صنایع نفتی و پتروشیمی به ترتیب از باقی صنایع بیشتر است.
میزان دسترسی به مواد اولیه تولید سیم و کابل مخابراتی چگونه است؟
در بحث سیم و کابل مسی هیچ مشکلی نداریم اما در بحث تامین مواد اولیه فیبر نوری، تامین تار فیبر و برخی اقلام آن به دلایل تکنولوژیک بودن آنها، دشوار است، البته سعی کردیم که برای برطرف کردن موانع وارداتی بومیسازی کنیم، در آیندهای نزدیک حتی فناوری فیبر نوری نیز بومی میشود تا وابستگی به خارج کشور را به صفر برسانیم. ۹۸ درصد از جدیدترین تکنولوژیهای تولید سیم و کابل در ایران وجود دارد؛ یکی از کابلهای ویژهای که تولید میکنیم، فیبر نوری زیر آب و کابل سنس که برای سنسورهای زیر پل، لب مرز و لولههای گاز استفاده میشود، کابل OPGW جز معدود کابلهایی است که در ایران تولید نمیشود، شاید شرکتهای معدودی تکنولوژی ساخت این نوع سیم و کابل فشار قوی را داشته باشند ولی این نوع کابل از طریق وارادت تامین میشود.
در حال حاضر وضعیت بازار سیم و کابل به چه شکل است؟
بستر اقتصادی هر جامعهای تبینکننده نبض و وضعیت بازار در آن جامعه است، بستر اقتصادی حاکم در کشور ما نیز به دلیل متغیر بودن سیاستهای اعمال شده کمی سردرگم است، البته منظور بنده این نیست که این سردرگمی سبب کاهش تقاضا میشود، خیر، این سر درگمی شکل و نوع تقاضاها را تغییر میدهد؛ در واقع همواره تقاضای خرید سیم و کابل مخابراتی وجود دارد اما مدل رفتاری متقاضیان تغییر میکند و این تغییر بر منابع مالی تاثیر میگذارد، البته تغییرات قیمتی نیز بر رفتار متقاضیان تاثیر میگذارد، این دو به صورت توامان وضعیت بازار را تعیین میکنند، ابهام مشکل اصلی بازار امروز کشور است، شرایط مبهم یعنی شرایطی که ما در آن، منتظر موقعیتهای متفاوتی هستیم تا بتوانیم براساس آن تصمیمات درست را اتخاذ کنیم، یعنی در لحظه باید تصمیم بگیریم که چگونه قیمتگذاری، وصول، تسویه حساب و یا در چه مواقعی عقبنشینی کنیم. از طرفی تولیدکنندگان مواد اولیه سیم و کابل مخابراتی نیز تابع رفتار مذکور هستند، بنابراین سلسه زنجیره مدیریت تامین، دائما دستخوش نوساناتی است که بر هم تاثیر میگذارند و انتهای این زنجیره مشتریان بازار هستند که متاثر از این تغییرات دائمی هستند.
مهمترین عوامل رونق سیم و کابل مخابراتی چیست؟
قاعدتا شرکای تجاری ما که در زمینه سیم و کابل مخابراتی سرمایهگذاری زیربنایی میکنند تابع بودجهای هستندکه دولت در اختیار آنها میگذارد، در بخش دولتی با توجه به بودجهای که در اختیار دولت قرار دارد، تغییرات رفتاری را در کاهش تقاضا شاهد هستیم، کسری بودجه سبب شده که دولت تخصیص بودجه به پروژههای مختلف را اولویتبندی کند، البته این رفتار متوقفکننده توسعه زیرساختها نیست بلکه سرعت توسعه را کندتر میکند و تقاضا شتاب شرایط عادی را ندارد، بنابراین در چنین شرایطی شاهد رکود نسبی در بخش شرکای تجاری دولتی هستیم.
مهمترین نگرانی تولید کنندگان سیم و کابل مخابراتی چیست؟
در چرخه عملیاتی به دو بخش تقسیم میشود، بخش اول چرخه تامین، تولید، تحویل و چرخه دوم چرخه نقدینگی است که هر کدام از این دو زمینه معضلات و نگرانیهای خاص خود را دارد.