پس از چند سال، بازدهی سرمایه‌گذاری در صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) مرتبط با بخش تولید و توزیع انرژی پاک نسبت به سرمایه‌گذاری در بخش صندوق‌های قابل معامله مرتبط با اکتشاف و تولید نفت و گاز افزایش بیشتری یافته است.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به ‌نقل از خبرگزاری رویترز، برای اولین ‌بار بازدهی سرمایه‌گذاری در صندوق‌های قابل معامله در بورس در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر افزایش قابل‌توجهی پیدا کرد.

لازم به ذکر است که از آغاز سال ۲۰۲۲ بیشتر صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) مرتبط با بخش تولید انرژی‌های تجدیدپذیر، بین ۲۰ تا ۷۰ درصد ارزش خود را به دلیل افزایش نرخ بهره، اختلالات ایجاد شده در زنجیره تامین و کاهش سرعت راه‌اندازی سیستم‌های مبتنی بر انرژی پاک از دست داده‌ بودند. این مسئله سبب شد که حجم تقاضا برای انرژی‌های پاک از سوی مصرف‌کننده کاهش یابد و میزان درآمد و قیمت سهام شرکت‌های فعال در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر افت پیدا کند.

نمودار پنج ساله بازدهی صندوق‌های قابل معامله در بورس انرژی پاک

در همان دوره، کاهش میزان تولید نفت خام از سوی شرکت‌های تولیدکننده بزرگ نفت و گاز به افزایش درآمد آن‌ها کمک کرد که به نوبه خود باعث افزایش بیش از ۵۰ درصدی بازدهی صندوق‌های قابل معامله مرتبط با این بخش شد.

با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد در طول ماه گذشته (مارس ۲۰۲۴) صندوق‌های قابل معامله در بورس مرتبط با گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر در راستای مدیریت شبکه هوشمند و استخراج اورانیوم بازدهی مثبتی را به ثبت رسانده‌اند؛ این در حالی است که بازدهی صندوق‌های قابل معامله در بورس مرتبط با بخش تولید نفت و گاز در مدت مشابه تقریبا ۵ درصد کاهش را تجربه کرده است.

بازدهی یک ماهه صندوق‌های قابل معامله در بورس مرتبط با بخش انرژی پاک

عوامل متعددی در بازدهی مثبت صندوق‌های قابل معامله در بورس مرتبط با بخش انرژی پاک موثر بوده است که از میان مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به افزایش درگیری‌های نظامی در خاورمیانه و نرخ‌های بهره بالاتر و طولانی‌تر از حد انتظار در ایالات متحده آمریکا اشاره کرد.

در همین راستا، اگر توافق صلحی بین اسرائیل و گروه حماس در غزه منعقد شود و نرخ‌های بهره در بازارهای مصرفی کلیدی کاهش یابد، فشارها بر کاهش قیمت نفت و گاز افزایش یافته و از سوی دیگر نرخ استفاده از تجهیزات و سیستم‌های مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر با روند صعودی بیشتری ادامه پیدا خواهد کرد.

تاریخچه عملکرد صندوق‌های قابل معامله در بورس

در طول پنج سال گذشته، سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر یک روند نوسانی را تجربه کرده است. تمایل برای استفاده از انرژی‌های پاک از اوایل سال ۲۰۲۰ تا آغاز سال ۲۰۲۱ به یک‌باره جهش پیدا کرد. علت این مسئله را می‌‌توان در اتخاذ سیاست‌گذاری‌های حمایتی چندین اقتصاد بزرگ در راستای تسریع در گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر و کنار گذاشتن تدریجی سوخت‌های فسیلی جست‌و‌جو کرد.

در همین راستا می‌توان به صندوق‌های قابل معامله «iShares Global Clean Energy» و تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های پاک اشاره کرد که با افزایش قیمت‌ها از ماه ژانویه ۲۰۲۰ تا ماه ژانویه ۲۰۲۱، ارزش این صندوق حدود ۱۸۰ درصد افزایش را به ثبت رساند.

در بازه زمانی مذکور، تمایل سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در بخش تولید انرژی‌های فسیلی کاهش یافت و حتی با ثبت رکود جهانی مصرف سوخت‌های فسیلی در طول قرنطینه‌های اعمال شده به دلیل شیوع ویروس کرونا این اقدام شدت یافت.

بحران شیوع ویروس کرونا

به دنبال افزایش تقاضا برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر از سال ۲۰۲۰، توسعه‌دهندگان پروژه‌های مرتبط با این بخش در طول سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ با مشکلاتی در تامین تجهیزات کافی برای راه‌اندازی سیستم‌های مبتنی بر انرژی‌های پاک از جمله پنل‌های خورشیدی و اینورترهای برق، سیستم‌های قفسه‌بندی و پره‌های توربین مواجه شدند؛ چراکه زنجیره‌های تامین به دلیل محدودیت‌های اجتماعی و اقتصادی در چین و کشورهای دیگر با اختلال مواجه شده بود.

محدودیت‌های وضع شده در دوران شیوع کرونا منجر به تاخیر گسترده در راه‌اندازی پروژه‌های مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش هزینه قطعات و تجهیزات سیستم‌های مرتبط با آن شد. علاوه‌براین، افزایش نرخ بهره در این دوران باعث شد تا قدرت خرید و استقراض مصرف‌کننده کاهش یابد که به دنبال آن، سرعت ایجاد زیرساخت‌های مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر در چندین منطقه از جهان با کندی مواجه شد.

لازم به ذکر است که پس از حمله روسیه به اوکراین در اوایل سال ۲۰۲۲، در روند عرضه گاز طبیعی و نفت جهان اختلال ایجاد شد که افزایش قیمت این کالاها و رشد درآمد چندین تولیدکننده کلیدی سوخت فسیلی را به همراه داشت.

روند معکوس

افزایش هزینه راه‌اندازی پروژه‌های مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر و رشد قیمت‌ سوخت‌های فسیلی منجر به کاهش تمایل سرمایه‌گذاران در تمرکز بر صندوق‌های قابل معامله مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش بازدهی صندوق‌های قابل معامله وابسته به سوخت‌های فسیلی از سال ۲۰۲۲ شد.

نمودار یک ساله بازدهی صندوق‌های قابل معامله در بورس در بخش انرژی‌های پاک

افزایش سرمایه‌گذاری مرتبط با استخراج اورانیوم از نیمه دوم سال ۲۰۲۳ موجب شد روند نزولی در بخش سرمایه‌گذاری مبتنی بر انرژی‌‌های پاک، روندی افزایشی به خود بگیرد.

صندوق‌های قابل معامله در بورس مرتبط با ارتقای شبکه برق و سیستم‌های مدیریت هوشمند انرژی نیز در سال ۲۰۲۳ به بازدهی مثبت رسیدند و از سوی دیگر آگاهی از چالش‌های ادغام انرژی‌های تجدیدپذیر در سیستم‌های شبکه فعلی، باعث شد که سرمایه‌گذاری‌های زیادی در مقیاس گسترده به صنعت برق اختصاص پیدا کند.

در همین راستا تاکنون در سال ۲۰۲۴ صندوق قابل معامله «URA uranium» حدود ۱۴ درصد، صندوق قابل معامله اکتشاف و تولید نفت و گاز «S&P» و صندوق قابل معامله «Nasdaq Clean Edge Smart Grid» حدود ۱۲ درصد رشد را تجربه کرده‌ است.

با این اوصاف، اگر روند بازدهی مثبت صندوق‌های قابل معامله در بورس مبتنی بر بخش انرژی‌های تجدیدپذیر تداوم داشته باشد، تمام صندوق‌های قابل معامله مرتبط با این بخش از جمله «First Trust Global Wind Energy»، ممکن است به بازدهی مثبت در طول سال جاری میلادی دست پیدا کنند که این مسئله به نوبه خود موجب تشویق مصرف‌کنندگان به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر خواهد شد.

در پایان اگر این روند رشد با تغییرات مثبت در سطح کلان همچون کاهش تنش‌های ژئوپلیتیکی و افت نرخ بهره بانکی همراه شود، شتاب و تمایل سرمایه‌گذاران برای تمرکز بیشتر بر صندوق‌های قابل معامله مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر با سرعت بیشتری ادامه پیدا خواهد کرد.

انتهای پیام//