چین بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی و انتشاردهنده کربن در جهان و از طرفی بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار در انرژی‌های پاک و کم‌کربن است. در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، ظرفیت و سرمایه‌گذاری چین بر فناوری کم‌کربن افزایش یافته و تغییرات زیرساختی زیادی برای رسیدن به اهداف کاهش انتشار کربن انجام شده است. افزایش ظرفیت و احداث واحدهای زغال‌سنگ همچنان در چین ادامه دارد و تهدیدی برای تعهدات بین‌المللی چین است. در ماه می ۲۰۲۴، دولت چین برنامه‌ای برای کاهش انتشار کربن در کوتاه‌مدت تا سال ۲۰۲۵ منتشر کرد که شامل محدودیت‌هایی برای نفت، فولاد و سیمان بود.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، چین بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی و انتشاردهنده کربن در جهان است که یک سوم از انتشار «CO۲» جهانی را به خود اختصاص می‌دهد. سرعت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای چین در دهه‌های آینده برای تعیین اینکه آیا جهان موفق به جلوگیری از گرمایش جهانی بیش از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد می‌شود، مهم خواهد بود.
بخش انرژی منبع تقریبا ۹۰ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای چین است؛ بنابراین، سیاست‌های انرژی این کشور باید به سمت کنترل کربن هدایت شود. زغال‌سنگ بیش از ۶۰ درصد از تولید برق را تشکیل می‌دهد و نیروگاه‌های زغال‌سنگ جدید همچنان ساخته می‌شوند اما ظرفیت فتوولتائیک خورشیدی (solar photovoltaics) چین از ظرفیت هر کشور دیگری پیشی گرفته است.
چین دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت در جهان است اما ۷۰ درصد ظرفیت تولید باتری خودروهای الکتریکی را هم در خود جای داده است. کمک‌های چین به فناوری‌های کم‌کربن به‌ویژه فتوولتائیک خورشیدی، منجر به کاهش هزینه‌ها و تغییر دیدگاه جهان در مورد آینده انرژی پاک شد. برای دستیابی جهان به اهداف اقلیمی خود، پیشرفت انرژی‌های پاک در مقیاس بزرگ‌تر و در تمام بخش‌ها نیاز است. به طور مثال، چین بیش از نیمی از فولاد و سیمان جهان را تولید می‌کند و انتشار کربن دی‌اکسید «CO۲» از بخش‌های فولاد و سیمان این کشور به تنهایی بیشتر از کل انتشار «CO۲» اتحادیه اروپا است.
منابع اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای چین شامل بخش ساخت نیروگاه و تولید برق (۴۰ درصد)، صنعت (۴۰ درصد)، حمل‌و‌نقل (۱۰ درصد) و ساخت‌وساز (۱۰ درصد) هستند. انتشار بخش صنعت به ترتیب متشکل از مواد معدنی غیرفلزی (عمدتا سیمان) حدود ۱۴ درصد از کل، فلزات از جمله فولاد و آلومینیوم ۱۱ درصد، پتروشیمی حدود ۸ درصد و سایر صنایع ۷ درصد است.
افزایش مجدد انتشار «CO۲» چین پس از همه‌گیری
تجزیه و تحلیل‌ها بر اساس اطلاعات منتشر شده از سایت «Carbon Brief» نشان می‌دهد که روند افزایش انتشار گاز «CO۲» چین پس از دوره ساسیت کووید صفر ادامه دارد و در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۳ حدود ۴.۷ درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش یافته است. بیشترین رشد مربوط به تقاضای نفت و سایر بخش‌هایی بودند که تا پایان سال ۲۰۲۲ تحت تاثیر کنترل همه‌گیری قرار داشتند. نمودار یک انتشار «CO۲» چین را در دوره‌های سه ماهه طی بازه ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳ نشان می‌دهد.
در سال ۲۰۱۷ انتشار «CO۲» چین ۱۰ میلیارد و ۶۸۴ میلیون تن بوده است و در بازه ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳ نرخ رشد سالیانه ۲.۱ درصدی را تجربه کرده است. در سال ۲۰۲۳ با ۵۶۵ میلیون تن افزایش نسبت به سال قبل از آن به ۱۲میلیارد و ۶۰۰ میلیون تن رسید. انتشار «CO۲» چین در دهه‌های اخیر رشد زیادی داشته و رشد آن تنها برای دوره‌های کوتاهی متوقف شده است.
در طول ۲۰ سال گذشته، انتشار سالانه «CO۲» به سرعت افزایش یافته و تنها با کندی اقتصاد در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ و تاثیر محدودیت‌های سیاست‌های کووید صفر در سال ۲۰۲۲ متوقف شده است. رشد اقتصادی چین متاثر از سیاست‌های کووید صفر و کنترل انتشار کربن کند شده و تاکنون توسعه عمده زیرساخت‌ها مانند قبل از پاندمی انجام نشده است.
چین سرمایه‌گذاری‌های جدید به‌ویژه برای فناوری‌های کم‌کربن از جمله خورشیدی، خودروهای الکتریکی و باتری‌ها را انجام داده است. با این وجود، برای همین میزان رشد اقتصادی محدود شده نیز ظرفیت‌های نصب شده تولید انرژی تجدیدپذیر پاسخگوی افزایش تقاضای برق نبود و باعث شد مصرف زغال‌سنگ که دومین محرک انتشار گازهای گلخانه‌ای است، افزایش یابد. افزایش تقاضای برق در ماه جولای ۲۰۲۳ شروع شد؛ قبل از اینکه تولید انرژی برق‌آبی از پایین‌ترین مقدار خود که در اثر بارندگی کم در سال ۲۰۲۲ بود، افزایش یابد. این موضوع نیز در رشد انتشار کربن از محل فعالیت نیروگاه‌های زغال‌سنگ‌سوز موثر بود.
برنامههای دولت چین برای کاهش انتشار «CO۲»
چین تا قبل از سال ۲۰۳۰ به اوج انتشار «CO۲» می‌رسد و قبل از سال ۲۰۶۰ به کربن صفر دست خواهد یافت؛ این چشم‌‌انداز در سال ۲۰۲۰ توسط رهبر چین در جلسات حزب کمونیست اعلام شد. همچنین در تعهد پاریس در سال ۲۰۱۵ همه کشورها به‌ویژه چین متعهد شدند اهداف و برنامههای کنترل کربن تا سال ۲۰۳۵ را در سال ۲۰۲۵ به‌روز کنند. رسیدن به اوج انتشار «CO۲» چین قبل از سال ۲۰۳۰ به پیشرفت در سه زمینه کلیدی بهره‌وری انرژی، توسعه سریع انرژی‌های تجدیدپذیر و کاهش مصرف زغال‌سنگ بستگی دارد.
طبق تعهدات چین تا سال ۲۰۳۰ اقداماتی همچون افزایش سهم سوخت‌های غیرفسیلی در مصرف انرژی اولیه به حدود ۲۵ درصد و افزایش ظرفیت نصب شده انرژی بادی و خورشیدی به بیش از یک هزار و ۲۰۰ گیگاوات در دستور کار قرار دارد. در تعهدات بین‌المللی، چین اعلام کرد که برای کنترل کربن به طور جدی همکاری خود را با کارآفرینان و سرمایه‌گذاران صنایع انرژی پاک با حفظ سلطه خود بر محصولات خورشیدی «PV»، توربین‌های بادی، خودروهای الکتریکی و الکترولیز هیدروژنی تقویت می‌کند. جدول یک افزایش ظرفیت تولید برق به تفکیک منابع در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲ را نشان می‌دهد.
ظرفیت نصب شده جدید نیروگاه زغال‌سنگ‌سوز چین طی سه ماهه سوم ۲۰۲۲ نسبت به ظرفیت نصب شده در مدت مشابه سال قبل از آن تقریبا دو برابر شده و به ۹ گیگاوات رسیده است. همچنین چین در همین دوره حدود ۲۴.۳ گیگاوات ظرفیت انرژی خورشیدی، ۱۰.۵ گیگاوات ظرفیت انرژی بادی و ظرفیت ۲.۵ گیگاواتی انرژی آبی را به ظرفیت تولید برق از منابع غیرفسیلی این کشور افزود. آمار ظرفیت‌های نصب شده نشان‌دهنده آن است که اگرچه کماکان سرمایه‌گذاری روی نیروگاه‌هایی با سوخت فسیلی در چین ادامه داشته است اما ظرفیت‌های نصب شده تجدیدپذیر بیش از چهار برابر ظرفیت نصب شده نیروگاه‌هایی با سوخت فسیلی بوده‌اند.
دولت چین برنامه خود را برای صرفه‌جویی در انرژی و کاهش کربن طی سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵ با محدود کردن ظرفیت تولید در بخش‌هایی مانند زغال‌سنگ، نفت خام و فولاد منتشر کرد. این کشور قصد دارد در سال ۲۰۲۴ مصرف انرژی را حدود ۲.۵ درصد و انتشار «CO۲» به ازای هر واحد تولید ناخالص داخلی (GDP) را ۳.۹ درصد کاهش دهد. همچنین انتظار دارد نسبت مصرف انرژی غیرفسیلی به حدود ۱۸.۹ درصد در سال ۲۰۲۴ و به بیش از ۲۰ درصد در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد.
چین در تلاش است سهم فولاد تولید شده با استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی از کل تولید فولاد خام را به ۱۵ درصد تا پایان سال ۲۰۲۵ افزایش یابد و میزان استفاده از قراضه به ۳۰۰ میلیون تن برسد. همچنین در نظر دارد مصرف انرژی در هر تن فولاد تا پایان سال ۲۰۲۵ به میزان ۲ درصد نسبت به سال ۲۰۲۳ کاهش یابد.
چین همچنین قصد دارد مصرف نفت را تنظیم کند؛ این کشور تا پایان سال ۲۰۲۵ واحدهای تقطیر نفت خام با ظرفیت دو میلیون تن در سال (۴۰ هزار بشکه در روز) یا کمتر را متوقف و کل ظرفیت فرآوری داخلی خود را حدود یک میلیارد تن در سال (۲۰ میلیون بشکه در روز) را حفظ خواهد کرد.
انتهای پیام//
