اطلاعات اتحادیه فولاد عرب نشان میدهد فاصله بین عرضه و تقاضا در سال ۲۰۲۰ در مقایسه با سال ۲۰۱۵ حدود ۱۴ درصد کاهش خواهد داشت اما با این حال در سال ۲۰۲۰ نیز این منطقه با ۱۸ میلیون تن کمبود عرضه خواهد داشت. از این رو واردات فولاد، به خصوص در مورد محصولات فولادی در خاورمیانه از اهمیت زیادی بر خوردار است. در این گزارش واردات محصولات نیمه ساخته در خاورمیانه بررسی خواهد شد.
با وجود گذشت ۵۰ سال از پیدایش صنعت فولاد در خاورمیانه تا قبل از سال ۲۰۰۰ سرعت توسعه این صنعت در این منطقه نسبتا کند بود، زیرا سود حاصل از این بخش از صنعت نفت صنعت اول منطقه خاورمیانه کمتر بود.
با وجود ثبت رشد مثبت تولید فولاد در منطقه خاورمیانه در طول ۱۰ سال گذشته، فاصله بین عرضه و تقاضا در این منطقه همچنان پابرجا است، هر چند اطلاعات اتحادیه فولاد عرب نشان میدهد فاصله بین عرضه و تقاضا در سال ۲۰ در مقایسه با سال ۲۰۱۵ حدود ۱۴ درصد کاهش خواهد داشت اما در سال ۲۰۲۰ این منطقه با ۸۱ میلیون تن کمبود عرضه مواجه خواهد بود.
همانطور که در نمودار شماره ۱ مالحظه میشود کشور مصر در سال ۲۰۱۶ با واردات یک میلیون و ۷۸۰ هزار تن محصولات نیمه ساخته فولادی در جایگاه دوم خاورمیانه و بعد از ترکیه قرار دارد. مصر عمده واردات خود در سال ۲۰۱۶ را از کشور روسیه انجام داده است.
عربستان در طی سالهای مورد مطالعه بین ۱۰ تا ۲۲ درصد از واردات محصولات نیمه ساخته فولادی در منطقه خاورمیانه را در دست داشته است؛ عمده واردات عربستان از کشورهای چین و حوزه کشورهای مستقل مشترکالمنافع CISبوده است. حجم واردات عربستان در سال ۲۰۱۶ حدود یک میلیون و ۷۱ هزارتن بود، امارات متحده عربی نیز در سال ۲۰۱۶ با حدود یک میلیون و ۲۵۰ هزار تن واردات محصولات نیمه ساخته فولادی، ۱۳ درصد از واردات این محصولات در خاورمیانه را در اختیار داشت. همچنین قطر در این سال ۴۲۲ هزار تن، ایران ۳۲۶ هزار تن و چین حدود۲۰۰ هزار تن محصولات نیمه ساخته فولادی به امارات متحده عربی صادر کردهاند.
با توجه به اطلاعات فوق به نظر میرسد بازار اصلی محصولات نیمه ساخته منطقه خاورمیانه در اختیار حوزه CIS و چین بوده و در طی سالهای اخیر بیشترین صادرات محصولات نیمه ساخته را به خاورمیانه داشتهاند.
از مجموع حدود ۷ میلیارد دلار صادرات محصولات نیمه ساخته فولادی از منطقه کشورهای مستقل مشترکالمنافع CIS، حدود ۲ میلیارد و ۶۴۰ میلیون دلار آن به منطقه خاورمیانه بوده است؛ به عبارت دیگر میتوان گفت حدود ۲۷ درصد ارزش صادرات این منطقه به خاورمیانه وارد شده است.
در این میان به نظر میرسد ایران با وجود صادرکننده بودن برای این محصولات در بازار منطقه خاورمیانه نقش پررنگی ندارد و عمده صادرات ایران در سال ۲۰۱۶ به کشور تایلند صورت گرفته است.
این در حالی است که ایران در سال ۲۰۱۶ حدود یک میلیون و ۵۴۲ هزار تن صادرات محصولات نیمه ساخته فولادی داشته است که فقط ۵۶۶ هزار تن آن ۲۴۰ هزار تن به مقصد عمان و ۳۲۶ هزار تن به مقصد امارات به کشورهای منطقه خاورمیانه بوده است. بنابراین با این میزان از صادرات، ایران میتواند تقریبا یکسوم بازار خاورمیانه را تأمین کند.