جهان در حال حاضر در مسیر افزایش دمای بین ۲٫۵ تا سه درجه سانتیگراد تا پایان قرن قرار دارد که به طور قابلتوجهی از هدف ۱٫۵ درجه سانتیگراد تعیین شده در توافقنامه پاریس بالاتر است؛ برای تغییر این روند، شرکتهای معدنی و انرژی باید تریلیونها دلار هزینه کنند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» و بر اساس جدیدترین گزارش وود مککنزی «Wood Mackenzie»، این گزارش یک روز پس از هشدار سازمان ملل مبنی بر اینکه جهان از اقدامات لازم برای مهار گرمایش مخرب زمین فاصله زیادی دارد، منتشر شد که نشان میدهد برای تغییر این مسیر و دستیابی به انتشار صفر خالص تا سال ۲۰۵۰، سرمایهگذاری ۷۸ تریلیون دلاری لازم است. طبق توافقنامه پاریس در سال ۲۰۱۵، دولتها متعهد شدند که گرمایش زمین را به کمتر از دو درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین دمای بین سالهای ۱۸۵۰ تا ۱۹۰۰ محدود کنند و در صورت امکان، به هدف ۱.۵ درجه سانتیگراد دست یابند.
گزارش سالانه «چشمانداز گذار انرژی» از وود مککنزی نشان میدهد که تلاشهای انجام شده تاکنون موفق به برآورده کردن این هدف چالشانگیز نبودهاند. برخلاف دیدگاه بدبینانه سازمان ملل، این شرکت مشاورهای اسکاتلندی معتقد است که اگرچه موانع بزرگی بر سر راه اهداف کوتاهمدت، به ویژه برای سال ۲۰۳۰ وجود دارد اما همچنان امکان دستیابی به هدف صفر خالص تا سال ۲۰۵۰ همچنان ممکن است. وود مککنزی تاکید میکند که برای دستیابی به این هدف، به اقدامی فوری و هماهنگ در سطح جهانی نیاز خواهد بود.
تهدیدهایی بر سر راه مقابله با تغییرات اقلیمی
پراکاش شارما «Prakash Sharma»، معاون رئیس و مسئول سناریوها و فناوریها در وود مککنزی اظهار داشت: مجموعهای از بحرانهای جهانی از جمله درگیری روسیه و اوکراین، افزایش تنشها در خاورمیانه، رشد عوامگرایی در اروپا و تنشهای تجاری جهانی با چین، در حال تضعیف روند و کاهش سرعت گذار انرژی هستند.
وی تصریح کرد: بدون تغییرات فوری در سیاستها و افزایش سرمایهگذاریها، رسیدن گرمایش زمین به ۲.۵ تا سه درجه سانتیگراد امری اجتنابناپذیر خواهد بود.
شارما اضافه کرد: ما از چالشهای گذار به صفر خالص آگاه هستیم؛ چراکه با توجه به در دسترس بودن گسترده سوختهای فسیلی و هزینه پایینتر نسبت به دیگر اشکال انرژی و سهم بالای آنها از سبد انرژی دنیا، وضع مالیات بر کربن ممکن است موثرترین روش برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای باشد اما عملی شدن آن در میان اختلاف نظر بین کشورهای مختلف امری دشوار است.
بر اساس گزارش وود مککنزی، سرمایهگذاریهای اساسی در چندین حوزه حیاتی ضروری است. با رشد منابع انرژی تجدیدپذیر، بهروزرسانیهای قابلتوجهی در تامین انرژی و زیرساختهای برق برای پاسخگویی به تقاضای رو به رشد مورد نیاز است. علاوهبراین، پیشبینی میشود که نیاز به مواد معدنی حیاتی مانند لیتیوم، نیکل و کبالت تا سال ۲۰۵۰ پنج تا ۱۰ برابر افزایش یابد زیرا تقاضا برای باتریها و سایر فناوریهای ضروری برای گذار انرژی همچنان در حال رشد است.
وود مککنزی بر این باور است که حمایت از توسعه فناوریهای نوظهور از جمله فناوری جذب کربن، هیدروژن با کربن کم و انرژی هستهای برای تسهیل حرکت به سمت منابع انرژی پاکتر ضروری است.
مشاوران این شرکت خاطرنشان کردند که تامین این بودجه آسان نخواهد بود. در همین راستا، معاون رئیس و مسئول سناریوها و فناوریها در وود مککنزی عنوان کرد: دو برابر کردن سرمایهگذاریهای سالانه به ۳.۵ تریلیون دلار تا سال ۲۰۵۰، در برنامه ما برای دستیابی به صفر خالص ضروری است که این امر نیازمند هماهنگی سیاستی بیسابقه در سطح جهانی خواهد بود.
نقش الکتریکی شدن
الکتریکی شدن سیستمهای انرژی، نقشی حیاتی در کاهش انتشار کربن خواهد داشت. وود مککنزی پیشبینی میکند که با انتقال از سوختهای فسیلی به الکتریکی، سهم برق در تقاضای جهانی انرژی از ۲۳ درصد به ۳۵ درصد تا سال ۲۰۵۰ در حالت پایه افزایش مییابد و در سناریوی صفر خالص این سهم میتواند به ۵۵ درصد برسد.
تحلیل وود مککنزی نشان میدهد که تقاضای جهانی انرژی تا سال ۲۰۵۰ به طور کلی ۱۴ درصد افزایش خواهد یافت. انتظار میرود که این تقاضا در اقتصادهای نوظهور رشد بیشتری را حتی تا سطوح ۴۵ درصد تجربه کند که این روند ناشی از افزایش جمعیت و پیشرفتهای اقتصادی خواهد بود.
به طور همزمان مراکز داده، خودروهای الکتریکی و هوش مصنوعی به عنوان عوامل محرک جدید مصرف برق در حال ظهور هستند. پیشبینی میشود مصرف انرژی مرتبط با هوش مصنوعی به تنهایی از ۵۰۰ تریلیون واتساعت در سال ۲۰۲۳، به حداکثر چهار هزار و ۵۰۰ تریلیون واتساعت تا سال ۲۰۵۰ افزایش یابد.
بر اساس گزارش وود مککنزی، افزودن منابع انرژی تجدیدپذیر برای تامین تقاضای برق جهان میتواند به کاهش انتشار گازهای گلخانهای کمک کند. انرژی خورشیدی و بادی در حال حاضر ۱۷ درصد از تامین برق جهان را به خود اختصاص میدهند و انتظار میرود ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر در حالت پایه تا سال ۲۰۳۰ دو برابر شود. با این حال، این افزایش هنوز به تعهد بیست و هشتمین کنفرانس تغییر اقلیم سازمان ملل متحد (COP28) که در سال ۲۰۲۳ برای سه برابر کردن منابع تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ داده شده بود، نخواهد رسید.
گذار یا همزیستی؟
در حالی که انرژی هستهای به عنوان منبعی برای تامین برق پایدار و بدون کربن شناخته میشد، هزینههای بالا و تاخیرهای مکرر در پروژههای مربوطه چالشهای قابلتوجهی را ایجاد کردهاند. وود مککنزی معتقد است که انرژی هستهای میتواند نقش مهمتری را نسبت به سایر منابع انرژی ایفا کند زیرا توجه بسیاری از شرکتهای فناوری را که به دنبال تامین پایدار انرژی برای مراکز داده خود هستند، جلب کرده است.
در حالی که پیشبینی میشود مصرف سوختهای فسیلی در دهه ۲۰۴۰ افزایش و سپس به طور تدریجی کاهش یابد، وود مککنزی پیشبینی میکند که هزینههای بالای سرمایهگذاری در فناوریهای کمکربن همراه با تقاضای بالای انرژی، نیاز به استفاده مداوم از نفت و گاز را در کوتاهمدت ضروری خواهد کرد.
وود مککنزی تاکید میکند که برای دستیابی به اهداف اقلیمی، لازم است که کشورها در بیست و نهمین کنفرانس تغییر اقلیم سازمان ملل متحد (COP29) که ماه آینده در آذربایجان برگزار میشود، حاضر شوند و ماده ۶ توافقنامه پاریس را نهایی کنند. این ماده بر روی بازارهای کربن تمرکز دارد و تلاش میکند یک هدف جدید برای تامین مالی اقلیمی ایجاد کند تا جایگزین هدف سالانه ۱۰۰ میلیارد دلاری قبلی شود که کارشناسان آن را ناکافی میدانستند.
گزارش وود مککنزی، نگرانیهای مطرح شده در پژوهشی از برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) را که هفته گذشته منتشر شد، تایید میکند. این پژوهش عنوان میکند که دهه آینده در مبارزه با تغییرات اقلیمی حیاتی است و اضافه میکند در صورتی که اکنون اقدام نشود، هرگونه شانسی برای محدود کردن گرمایش زمین به ۱.۵ درجه سانتیگراد از بین میرود. بر اساس گفتههای این نهاد سازمان ملل، سطح فعلی اقدامات برای مقابله با تغییرات اقلیمی میتواند منجر به افزایش گرمای فاجعهآمیز ۳.۱ درجه سانتیگراد در این قرن شود.
آنتونیو گوترش «Antonio Guterres»، دبیر کل سازمان ملل هشدار داد: رهبران جهان باید انتشار گازهای گلخانهای را محدود کنند؛ در غیر این صورت به سرعت به سمت فاجعهای اقلیمی پیش میرویم که در این میان، فقیرترین و آسیبپذیرترین افراد بیشترین صدمه را خواهند دید.
کارشناسان همچنین توافق دارند که حتی اگر تمام تعهدات موجود برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای بهطور کامل انجام شود، دمای جهانی همچنان به ۲.۶ درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح پیش از انقلاب صنعتی خواهد رسید.
انتهای پیام//