خودروهای الکتریکی که قرار بود حجم تقاضا برای فلزاتی مانند لیتیوم، نیکل و کبالت را افزایش دهند اما با این حال قیمت این سه ماده معدنی حیاتی به قدری کاهش یافته است که خودروسازان ناچار شده‌اند ظرفیت تولید خود را کاهش دهند و راه‌اندازی و یا توسعه پروژه‌های جدید خود را به تعویق بیندازند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به نقل از خبرگزاری رویترز، کاهش قیمت لیتیوم، نیکل و کبالت، موجب ایجاد یک وضعیت مازاد عرضه در بازار این سه ماده معدنی شده است. در همین رابطه، باید به مسئله افزایش قیمت هر سه ماده معدنی مذکور طی سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ اشاره کرد که منجر به افزایش تعداد واحدهای تولید راه‌اندازی شده در آن زمان شد. از سوی دیگر، روند تقاضا برای هر سه ماده معدنی مذکور با مشکل مواجه شده است.
در این حین، آنچه مسلم بوده این است که گذار از خودروهای با موتور احتراق داخلی به خودروهای الکتریکی به هیچ وجه متوقف نمی‌شود. بر اساس گزارش موسسه «Rho Motion»، حجم فروش جهانی خودروهای مبتنی بر انرژی‌های نو در بازه زمانی ماه‌های ژانویه تا آگوست ۲۰۲۴، حدود ۲۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳ افزایش داشته است. واضح است که افزایش حجم فروش وسایل نقلیه الکتریکی و سیر تکاملی صنعت باتری، به طور چشمگیری وضعیت پویای روند تقاضا برای فلزات حیاتی را تغییر داده است.
نوسانات قیمت لیتیوم، نیکل و کبالت در بورس کالای شیکاگو در بازه زمانی می ۲۰۲۳ تا سپتامبر ۲۰۲۴
ظهور خودروهای هیبریدی
بر اساس بررسی‌های انجام شده، حجم فروش خودروهای تمام الکتریکی (BEV) به دلیل نگرانی خریداران در خصوص محدودیت در مسافت طی شده با یک بار شارژ باتری این نوع از خودروها و کمبود زیرساخت‌های شارژ، کمتر از حد انتظار بوده است. در مقابل، خودروهای هیبریدی و خودروهای اتصال الکتریکی دوگانه‌سوز که هم باتری و هم موتور احتراق داخلی دارند، محبوبیت زیادی در بازار پیدا کرده‌اند.
طبق ارزیابی‌های انجام شده، رشد حجم فروش جهانی خودروهای تمام الکتریکی در هشت ماهه سال ۲۰۲۴، حدود ۱۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳ کاهش یافت؛ این در حالی است که حجم فروش خودروهای اتصال الکتریکی دوگانه‌سوز ۴۶ درصد افزایش را در بازه زمانی مذکور به ثبت رساند. این موضوع بیشتر در بازار خودروی چین به عنوان بزرگ‌ترین بازار خودروی جهان به چشم می‌خورد.
افزایش اخیر در حجم فروش خودروهای الکتریکی تا حدودی مدیون ورود وسیله نقلیه الکتریکی با قابلیت طی مسافت طولانی با یک بار شارژ باتری (EREV) است که از موتور احتراقی داخل بنزینی برای شارژ باتری استفاده می‌کنند. به کمک این نوع از خودروی الکتریکی، می‌توان با یک بار شارژ باتری مسافتی بیش از یک هزار کیلومتر (۶۲۱ مایل) را طی کرد.
طبق متن گزارش منتشر شده توسط موسسه تحقیقاتی «Adamas Intelligence»، خودروهای الکتریکی با قابلیت طی مسافت طولانی با یک بار شارژ باتری (EREV)، در حال حاضر ۳۱ درصد از کل حجم فروش خودروی اتصال الکتریکی دوگانه‌سوز در چین را به خود اختصاص داده‌اند و انتظار می‌رود خودروهای مذکور در بازار اروپا و ایالات متحده آمریکا به موفقیتی مشابه برسند. از سوی دیگر، خودروسازان بزرگ نیز از تولید انواع مختلف از خودروهای هیبریدی که صرفه اقتصادی بسیار مناسبی دارند، به گرمی استقبال می‌کنند.
ظرفیت باتری خودروهای الکتریکی با قابلیت طی مسافت طولانی با یک بار شارژ (EREV)، حدود یک سوم کمتر از باتری خودروهای تمام الکتریکی است. این بدان معناست که حجم استفاده از لیتیوم، نیکل و کبالت در تولید باتری مورد استفاده در هر خودروی (EREV)، یک سوم نسبت به دیگر باتری خودروهای تمام الکتریکی کمتر خواهد بود. از سوی دیگر، حجم استفاده از دیگر فلزات مانند پلاتین و پالادیوم که برای تمیز نگه داشتن اگزوزهای خودروهای الکتریکی به کار می‌روند، روندی صعودی را تجربه می‌کنند.
تغییر مواد اولیه مورد استفاده در تولید خودروهای الکتریکی
هم‌زمان با اصلاح ذائقه مشتریان در بازار خودروهای الکتریکی، انتظار می‌رود ترکیبات و مواد اولیه مورد استفاده در تولید باتری این نوع از خودروها تغییر کند. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، باتری‌های لیتیوم آهن فسفات (LFP) بیشترین رشد را در صنعت باتری تجربه کرده و حدود ۴۰ درصد از حجم تقاضا برای باتری در سال ۲۰۲۳ را به خود اختصاص دادند که بیش از دو برابر رقم ثبت شده در سال ۲۰۲۰ بوده است.
آژانس بین‌المللی انرژی تخمین می‌زند که همانند خودروهای الکتریکی با قابلیت طی مسافت طولانی با یک بار شارژ باتری (EREV)، بازار باتری‌های لیتیوم آهن فسفات (LFP) بیشترین سهم در جهان را به ویژه در چین به خود اختصاص دهند؛ به طوری که از این نوع باتری در تولید حدود دو سوم از خودروهای الکتریکی به فروش رفته در سال ۲۰۲۳ استفاده شده است.
در حال حاضر به نظر می‌رسد تولیدکنندگان باتری در چین به سمت استفاده از باتری‌های لیتیوم آهن فسفات (LFP) کم‌مصرف در خودروهای الکتریکی که مناسب مسافت‌های کوتاه بوده، حرکت می‌کنند. در واقع عرضه باتری‌های لیتیوم آهن فسفات (LFP)، این نوع از باتریها را به رقیبی جدی برای باتری‌های نیکل منگنز کبالت (NMC) در بازار تبدیل کرده است.
در همین رابطه، شرکت چینی «CATL» از یک باتری جدید لیتیوم آهن فسفات (LFP) در نمایشگاه خودرو پکن در ماه آوریل ۲۰۲۴ رونمایی کرد. این باتری که «Shenxing Plus» نام دارد، از قابلیت طی مسافت بیش از یک هزار کیلومتر با یک بار شارژ باتری برخوردار است که به طور موثری محدوده اضطراب (مثل ترس راننده خودروهای الکتریکی از اتمام شارژ خودرو و ماندن در وسط راه) رانندگان خودروی‌های الکتریکی را کاهش خواهد داد.
مهم‌ترین فلز حیاتی مورد استفاده در تولید باتری لیتیوم آهن فسفات (LFP)، فلز لیتیوم است. در تولید باتری مذکور نیازی به استفاده از نیکل یا کبالت نیست و این موضوع باعث شده است تا باتری لیتیوم آهن فسفات نسبت به سایر مواد اولیه به کار رفته در تولید باتری، ارزان‌تر و سازگارتر با محیط زیست باشد. طبق پیش‌بینی‌های ارائه شده، حجم تقاضا برای استفاده از نیکل و کبالت در تولید باتریها در سال ۲۰۲۳ به طور پیوسته کاهش یافت است.
در حال حاضر اگرچه تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی در کشورهای غربی بیشتر از باتری‌های با محتوای بالای نیکل در تولید باتری این خودروها استفاده می‌کنند اما این موضوع ممکن است در آینده تغییر پیدا کند.
در همین راستا، دو شرکت «Ford Motor» و «General Motors» از تمایل خود به استفاده از باتری جدید لیتیوم آهن فسفات شرکت «CATL» خبر دادند. از سوی دیگر، به نظر می‌رسد از سال ۲۰۲۲ این موضوع که چین تنها تولیدکننده انبوه باتری‌های لیتیوم آهن فسفات (LFP) در جهان بوده، تغییر کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی طی گزارشی به افزایش سرمایه‌گذاری در بخش تولید باتری لیتیوم آهن فسفات در مراکش اشاره کرد. گفتنی است که مراکش، بزرگ‌ترین ذخایر فسفات جهان را در خود جای داده است. مهم‌تر از همه، این کشور دارای قرارداد تجارت آزاد با اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکاست.
افزایش رقابت در بازار باتری خودروهای الکتریکی
عرضه خودروی هیبریدی مدل «L6» از سوی شرکت چینی «Li Auto»، نمونه‌ای از ترکیب فناوری‌های مورد استفاده در این نوع خودروها و باتری لیتیوم آهن فسفات بوده که تصورات پیش‌فرض در مورد بازار خودروهای الکتریکی را تغییر داده است.
طبق اطلاعیه شرکت مذکور، در تولید باتری خودروی هیبریدی مدل «L6» از آخرین نسل باتری لیتیوم آهن فسفات (LFP) استفاده شده است. بر اساس این اطلاعیه، خودروی هیبریدی مدل «L6» با یک بار شارژ باتری در حالت تمام الکتریکی، امکان طی مسافت ۲۱۲ کیلومتری را خواهد داشت و در حالت هیبریدی مسافت طی شده به وسیله این خودرو به یک هزار و ۳۹۰ کیلومتر می‌رسد.
شتاب مدل خودروی نام برده شده در ۵٫۴ ثانیه از صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد. چنین عملکرد فوق‌العاده‌ای در یک خودروی هیبریدی با باتری لیتیوم آهن فسفات (LFP)، تمام نگرانی‌ها در رابطه با عملکرد ضعیف این نوع از باتریها را در برابر باتری‌های غنی از نیکل برطرف خواهد کرد.
عرضه چنین محصولاتی تمایل مصرف‌کنندگان به گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر در صنعت خودرو را افزایش می‌دهد و جایگزینی مقرون به صرفه و مطمئن تا رسیدن به زمان استفاده فراگیر از خودروهای تمام الکتریکی در آینده خواهد بود.
اقداماتی از این دست از سوی شماری از خودروسازان و تولیدکنندگان باتری، این ایده که بازار جهانی خودروها مستقیما از خودروهای با موتور احتراق داخلی به سمت وسایل نقلیه تمام الکتریکی خواهد رفت را به چالش کشیده است.
به گفته تعدادی از خودروسازان و تولیدکنندگان، این موضوع که تمام خودروهای الکتریکی به نیکل و کبالت برای افزایش قدرت و عملکرد نیاز دارند، از اساس اشتباه است.
آنچه مسلم بوده، این است که انقلاب در صنعت باتری به تازگی آغاز شده است. بر همین اساس تولیدکنندگان باتری با هدف توسعه باتری‌های مقرون به صرفه و قدرتمندتر، سرمایه‌گذاری زیادی در بخش تحقیق و توسعه این باتریها انجام می‌دهند.
با این اوصاف، حتی ممکن است جایگاه باتری‌های لیتیوم‌یون از سوی باتری‌های یون سدیم به خطر بیفتد. در همین راستا، طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، هزینه تولید باتری‌های یون سدیم حدود ۲۰ درصد کمتر از دیگر باتریها است. از این باتری در تولید سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی ثابت و باتری خودروهای الکتریکی درون‌شهری استفاده می‌شود. در تولید باتری نامبرده شده به استفاده از لیتیوم نیازی نیست اما بسته به نوع آن، می‌توان از نیکل و منگنز استفاده کرد.
انتهای پیام//
