این اولین باری نیست که بورس فلزات لندن با طول عمری بالغ بر ۱۴۵ سال با بحران مواجه می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌ آنلاین» و به نقل از «Reuters»، بحران قلع در سال ۱۹۸۶، بحران نیکل در سال ۱۹۸۸ و آنچه در آن زمان رسوایی سومیتومو نامیده می‌شد و اکنون از آن به عنوان بحران مس در سال ۱۹۹۶ نام برده می‌شود، از جمله بحران‌هایی به شمار می‌آید که بورس فلزات لندن با آن مواجه بوده است.

با این حال، امسال نه یک بحران بلکه دو ابر بحران، تجارت فلزات صنعتی را به لرزه درآورده است و همچنان بورس فلزات لندن در برابر آن‌ها ایستادگی می‌کند.

در ماه مارس سال جاری، این بورس با دومین بحران نیکل مواجه شد که نسبت به بحران اول سهمگین‌تر بود اما اکنون بورس فلزات لندن با بحران غیر‌قابل پیش‌بینی فلزات روسیه دست و پنجه نرم می‌کند.

در همین راستا حجم معاملات پس از فروکش کردن بحران نیکل به شدت کاهش یافت و یک وضع بلاتکلیفی در مورد آینده معاملات فیزیکی این بورس به وجود آمد.

از آنجایی که معامله‌گران فلز برای جشنواره سالانه هفت روزه بورس فلزات در لندن گرد هم می‌آیند، به نظر وضعیت این بورس به مهم‌ترین موضوع مورد بحث تبدیل خواهد شد.

بحران بورس فلزات لندن در ماه مارس سال جـاری، منعکس‌کننــده آشفتگــی بــود کــه در زنجیره‌های تامین فلزات بازار فیزیکی این بورس رخ داده است.

صنعت جهانی فلزات تحت تاثیر قرنطینه‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا، آشفتگی در بخش حمل‌ونقل جهانی و تنش‌های ژئوپلتیک ناشی از تهاجم روسیه به اوکراین، آسیب جدی دید.

قلع اولین فلزی بود که در ماه فوریه سال گذشته قیمت آن افزایش یافت. به علاوه اختلاف قیمت نقدی به نسبت قیمت سه ماهه به ۶ هزار و ۵۰۰ دلار در هر تن رسید.

فلز مس در رتبه بعدی قرار گرفت و بورس فلزات لندن مجبور شد وارد عمل شود و محدودیت‌های بکواردیشن را در ماه اکتبر امسال اعمال کند؛ چراکه ذخایر موجود انبارهای این بورس به ۱۴ هزار و ۱۵۰ تن کاهش یافت که برای تامین تقاضای جهانی تنها به مدت پنج ساعت کافی بود.

به علاوه آغاز تهاجم روسیه علیه اوکراین در روز ۲۴‌ ماه فوریه ۲۰۲۲، منجر به رشد هیجانی و ایجاد حباب قیمت و بحران در سیستم کلیرینگ (سیستم مالی پرداخت و تسویه حساب) بورس فلزات لندن شد.

وضعیت فلز روسیه در انبارهای بورس فلزات لندن، اکنون به یک معضل بزرگ برای این بورس تبدیل شده است؛ تا جایی که این بورس موضوع تعلیق برندهای روسی فلزات موجود در انبارهای خود را در مقاله‌ای مباحثه‌ای مطرح کرد.

تعلیق فلزات روسیه موجود در انبارهای بورس فلزات لندن، می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر قیمت فلزات و پریمیوم بازار فیزیکی این بورس داشته باشد.

اما ریسک اصلی قریب‌الوقوع عرضه فلز فروخته نشده روسیه در انبارهای بورس فلزات لندن، به عنوان آخرین راهکار به بازار است که باعث به وجود آمدن یک نوع روش قیمت‌گذاری از نوع دیکتاتورمابانه و به نفع روسیه خواهد شد.

واردات حجم ۲۷۱ هزار و ۸۰۰ تن آلومینیوم به انبار سوله‌های بورس فلزات لندن از ابتدای ماه اکتبر سال جاری، نشان می‌دهد که دیر یا زود باید در این مورد تصمیم‌گیری شود.

وجود چنین بحران‌هایی منجر به انجام اقداماتی ویژه در قالب سقف قیمتی و محدودیت‌های حرکت قیمت در تمام قراردادهای قابل عرضه بورس فلزات لندن شد. بنابراین ممکن است این اقدامات تا مدتی ادامه داشته باشد.

آخرین باری که اروپا شاهد درگیری نظامی مشابه جنگ روسیه و اوکراین بود، بورس فلزات لندن روند تجارت را در سال ۱۹۴۱ به حالت تعلیق درآورد. این بورس به شرط لغو سیستم کنترل دولتی بر قیمت روی حاضر شد دوباره روند تجارت خود را در سال ۱۹۵۳ آغاز کند.

بحران نیکل؛ قسمت دوم

در روز بحران نیکل، بورس فلزات لندن تمامی معاملات انجام شده در طول روز را لغو کرد. هیچ‌کدام از شرکت‌های سرمایه‌گذاری «Elliott Associates» و «Jane Street Global Trading» نتوانستند داشتن حق بورس فلزات لندن به منظور لغو معاملات انجام شده نیکل در این روز را بپذیرند.

این دو شرکت سرمایه‌گذار از بورس فلزات لندن به ترتیب ۴۵۶ میلیون دلار و ۱۵ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار درخواست غرامت کردند. پنج شرکت دیگر نیز به دلیل افشای اسناد پیش از برگزاری دادگاه بریتانیا، درخواست شکایت از بورس فلزات لندن را مطرح کردند.

بورس فلزات لندن در جواب این شکایات بیان کرد که در راستای رونق بازار عمل کرده است و طرح این شکایات را فاقد ارزش توصیف کرد.

واضح است که بورس فلزات لندن تنها به این دلیل دست به چنین اقدامی زد که از تکرار بحران قلع واهمه داشت زیرا کاهش حاشیه سود نیکل به دلیل کمبود این فلز، کارآمدی معامله‌گران و سیستم کلیرینگ «LME» را تهدید می‌کرد؛ هرچند اکنون درستی یا نادرستی این موضوع توسط وکلا مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

علاوه بر سیستم کلیرینگ بورس فلزات لندن، موسسه تهاتری لندن نیز در کانون توجه قرار داشت. این موسسه در تست استرس ریسک بازار در سناریوها و حالت‌های مختلف اخیر که توسط بانک انگلستان انجام شد، عملکرد ضعیفی نسبت به همتایان خود نشان داد. این آزمایش، یک تست تکمیلی و بدون ارزیابی رد یا تایید بود که سیستم کلیرینگ بورس فلزات لندن را رو به کاهش توصیف کرد. با این حال، باید عنوان کرد جای تعجب نیست که وضعیت ایجاد شده در بورس فلزات لندن به خاطر بحران نیکل به وجود آمد.

آخرین باری که بورس فلزات لندن معاملات خود را متوقف کرد، در سال ۱۹۸۸ بود. یعنی درست زمانی که سیستم توزیع نیکل دچار بحران گشت و این اتفاق منجر به ایجاد خلاء نقدینگی (اختلاف قیمت فاحش در بازار) شد.

به همین دلیل یک جلسه اضطراری از سوی هیئت مدیره این بورس برای تخصیص یک وام محدود برگزار شد تا امکان از سرگیری معاملات فراهم شود، بنابراین قیمت آغازین روز معاملاتی بر مبنای قیمتی که تاکنون در معاملات ارائه نشده بود، کاهش پیدا کرد.

در همین راستا در این سال‌ها، شرایطی برای مباحثات در این صنعت در مورد کاستی‌های قرارداد بورس فلزات لندن فراهم شد که حتی در آن زمان تنها بخش کوچکی از طیف محصولات نیکل را شامل می‌شد.

در همین رابطه، هیچ گونه راه‌حلی برای این مسئله پیدا نشد و قرارداد مربوط به نیکل با خلوص ۹۹٫۸ درصد یا بیشتر، امروز بخش کوچکتری از تولید نیکل جهان را پوشش می‌دهد.

با توجه به اینکه شرکت «Tsingshan» بیشترین موقعیت‌های فروش را در ماه مارس سال جاری برای عرضه  و فروش در اختیار داشت اما هدف این شرکت تحویل کالاها به انبارهای بورس فلزات لندن نبود.

بازگشت به اصول اولیه؟

فلز نیکل به یک مکانیسم قیمت‌گذاری جدید نیاز دارد تا بتوان محصولات جدیدی را که در بخش باتری خودروهای الکتریکی عرضه می‌شوند، مدیریت کرد.

در همین راستا، سوالاتی از جمله اینکه آیا بورس فلزات لندن می‌تواند برای بحران به وجود آمده در این رابطه راه حلی ارائه دهد یا با توجه به اینکه بخشی از بازار نیکل تحت سلطه عرضه این فلز از اندونزی به مقصد چین است، احتمال اینکه کفه ترازو به سمت مبادلات بیشتر در آسیا سنگینی کند چقدر است، مطرح می‌شود.

بورس سنگاپور به تازگی دو پلتفرم معاملات مرتبط با فلز کبالت و دو پلتفرم معاملات مرتبط با فلز لیتیوم را در تلاش برای گرفتن سهمی از بازار باتری خوردروهای الکتریکی راه‌اندازی کرده است.

فلز نیکل یک عنصر مناسب برای ترکیب با دیگر عناصر برای فروش در بازارهای منطقه‌ای است که قبل از مکانیسم قیمت‌گذاری بورس فلزات لندن کنار گذاشته شد.

در همین حال، معاملات کبالت در بورس «CME» از زمان راه‌اندازی آن در پایان سال ۲۰۲۰ به طور پیوسته رشد داشته است؛ حتی در شرایطی که معاملات در بورس فلزات لندن کاهش داشت.

بورس ایالات متحده آمریکا، معاملات محصولات جدیدی مانند میکرو مس‌ها را راه‌اندازی کرده است که علی‌رغم حجم کم دو هزار و ۵۰۰پوندی هر لات معاملاتی آن، معادل تقریبا ۴۰۰هزار تن در پنج ماه اول عرضه معامله شد.

بورس آتی شانگهای نیز با راه‌اندازی معاملات مس و مشارکت با بورس بین‌المللی انرژی، درصدد است تا وارد بازارهای بین‌المللی و خارج از مرزهای چین شود. در همین راستا، حجم معاملات تا ماه سپتامبر امسال ۲۴ درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته و حجم معاملات باز نیز دو برابر شده است.

همان طور که صنعت جهانی شده فلزات به طور فزاینده‌ای در حال منطقه‌ای شدن است، طبیعی است که قدرت قیمت‌گذاری بورس فلزات لندن در حال از بین رفتن باشد.

شرکت‌های سرمایه‌گذاری تمام تلاش خود را در جهت یافتن راه حلی برای عبور از این بحران موجود می‌کنند. این در حالی است که بورس فلزات لندن در ۹ ماهه سال جاری، کاهش ۶ درصدی حجم معاملات را تجربه کرد. این امر بدان معناست که تا زمانی که گره مشکل بورس فلزات لندن در دادگاه در رابطه با بحران نیکل رفع نشود، این بورس نمی‌تواند به دوران اوج خود بازگردد.

نکته مهم در این رابطه، وجود پایگاه مشتریان صنعتی بورس فلزات لندن است که هنوز یک امتیاز بسیار مثبت برای این بورس تلقی می‌شود و اگر این بورس بخواهد دوباره در مسیر اوج قرار بگیرد، باید بر این پایگاه خود تکیه کند.

این بورس می‌تواند کار خود را با اطمینان از تطبیق دادن نیازهای مشتریان خود با قراردادهای قابل‌ عرضه بورس فلزات خود شروع کند. بحران به وجود آمده در رابطه با نیکل می‌تواند نشانی از این موضوع باشد که اگر ارتباط بین بازار فیزیکی و بورس قطع شود، چه بحران‌هایی به وجود می‌آید.