تولید جهانی کروم در پنج سال گذشته، روند صعودی را طی کرده است. میانگین تولید جهانی کروم در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، حدود ۳۸ میلیون و ۴۰۰ هزار تن بوده و به طور میانگین سالانه ۷ درصد رشد داشته است. کروم در ساخت فولاد ضد زنگ بسیار مهم است. اکثر فولادهای ضد زنگ حاوی حدود ۱۸ درصد کروم هستند. در سال ۲۰۲۱، بزرگترین تولیدکنندگان کروم آفریقای جنوبی با ۱۸ میلیون تن، ترکیه و قزاقستان هفت میلیون تن، هند سه میلیون تن و فنلاند دو میلیون و ۳۰۰ هزار تن بودند و چین به عنوان بزرگترین مصرفکننده کروم، بیشترین میزان کروم را از آفریقای جنوبی وارد کرده است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، کروم عنصر شیمیایی شکننده، براق و سختی است. کرومیت که یک اکسید کروم آهن «FeCr2O4» است، تنها سنگ معدنی به شمار میآید که عنصر کروم را تولید میکند. کروم، افزودنی اصلی در تولید فولاد ضد زنگ است که باعث خاصیت ضد خوردگی آن میشود. همچنین کروم به عنوان فلزی که دارای خاصیت جلاپذیری بالا بوده، در مقابل کدر شدن نیز مقاومت بسیار خوبی دارد و از اهمیت فراوانی برخوردار است.
در نمودار ۱، میزان تولید کروم در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گرفته است. میزان تولید جهانی کروم در سال ۲۰۲۱، حدود ۴۱ میلیون تن بوده که نسبت به سال ۲۰۱۷ با تولید حدود ۳۱ میلیون تن، افزایش ۱۰ میلیون تنی رقم خورده است. تولید کروم در سال ۲۰۲۰، ۴۰ میلیون تن بوده است که کاهش چهار میلیون تنی نسبت به سال قبل داشته است که این کاهش ناشی از بیماری کرونا بود.
در سال ۲۰۱۹، با افزایش تولید ترکیه و فنلاند، بیشترین میزان تولید جهانی کروم طی بازه مورد بررسی در این سال اتفاق افتاد و به میزان ۴۴میلیون تن رسید که حدود ۲۲ درصد نسبت به سال ۲۰۱۸ با مقدار تولید ۳۶ میلیون تن رشد داشت. کمترین میزان تولید نیز در سال ۲۰۱۷ به عنوان اولین سال در بازه مورد بررسی به ثبت رسیده که حدود ۳۱میلیون تن بوده است.
تولید و مصرف جهانی کروم، همراستا با روند افزایش تقاضا برای تمامی محصولات معدنی روند افزایشی را طی کرده است. کروم در بازار جهانی به شکل فروکروم، آلیاژ آهن و کروم خالص معامله میشود. چین تولیدکننده بزرگ فروکروم و همچنین بزرگترین تولیدکننده فولاد ضد زنگ در جهان است اما فلز کروم تولید نمیکند. این کشور به واسطه تولید بسیار زیاد فولاد ضد زنگ، بزرگترین مصرفکننده جهانی کروم بوده و همچنین با واردات حدود ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تنی در سال ۲۰۲۱، بزرگترین واردکننده کروم نیز به شمار میرود. با توسعه صنعت فولاد ضد زنگ در چین همراستا با رشد صنایع مصرفکننده فولاد، مصرف کروم این کشور نیز با رشد روبهرو شده است.
در سال ۲۰۲۱، آمارهای واردات کروم کشورهای اندونزی حدود ۵۰۱ هزار تن، روسیه ۴۴۲ هزار تن، هند ۲۵۲ هزار تن و امارات متحده عربی با ۱۶۷ هزار تن نشان از مصرف و تقاضای روزافزون کروم و افزایش تولید فولاد ضد زنگ است. طبق گزارش انجمن بینالمللی فولاد، تولید فولاد ضد زنگ در سال ۲۰۱۸ با ۵.۵ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۷، به ۵۰ میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسید. آمار کشورهای بزرگ واردکننده کروم در جهان، به نوعی نشاندهنده بزرگترین مصرفکنندگان این فلز است؛ چراکه بسیاری از این کشورها تولیدکننده داخلی کروم به شمار نمیروند. این آمار همچنین گویای اختلاف بسیار زیاد مصرف در چین با سایر کشورهای بزرگ مصرفکننده است.
در سال ۲۰۲۲، پیشبینی میشود قیمت کروم به دلیل افزایش هزینههای انرژی افزایش یابد. در سال ۲۰۲۱، تولید سنگ معدن کروم با ۳ درصد افزایش نسبت به سال قبل، به ۴۱ میلیون تن رسید؛ بهبود بازار پس از همهگیری کرونا، مهمترین دلیل این رشد است. نکته حائز اهمیت در خصوص روند آتی بازار جهانی کروم، اعمال استانداردهای سختگیرانهتر زیستمحیطی طی سالهای آتی در چین به عنوان بزرگترین مصرفکننده است که میتواند بر تولید فروکروم و فولاد ضد زنگ تاثیر بگذارد و منجر به کاهش تولید آلیاژ یا افزایش قیمت تولید شود که ممکن است رشد بازار کروم را مختل کند.
رشد چشمگیر ترکیه در تولید کروم
در نمودار ۲، بزرگترین کشورهای تولیدکننده کروم در پنج سال اخیر قابل مشاهده هستند. آفریقای جنوبی با سهمی معادل ۴۲ درصد، بیشترین میزان تولید کروم را به خود اختصاص داده است. در ردههای بعدی ترکیه با ۱۷ درصد، قزاقستان ۱۶ درصد، هند ۹ درصد و فنلاند با ۶درصد قرار گرفتهاند.
همان طور که اشاره شد، آفریقای جنوبی با اختلاف کاملا محسوس بزرگترین تولیدکننده جهانی کروم است. میانگین تولید این کشور در بازه مورد بررسی، حدود ۱۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تن بوده است. میزان تولید این کشور در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ یکسان بوده و حدود ۱۶ میلیون تن کروم تولید کرده است. تولیدات این کشور در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، روند صعودی را طی کرده و کمترین میزان تولید را در سال ۲۰۱۷ با مقدار ۱۵ میلیون تن به ثبت رسانده است.
از جمله ذخایر بزرگ آفریقای جنوبی که تاثیر محسوسی در میزان تولید این کشور داشتهاند، میتوان به معدن «Dwarsrivier» بزرگترین معدن در شمال شرق آفریقای جنوبی با ذخایر تخمینی ۵۵میلیون تن سنگ معدن و ۲۱ میلیون تن فلز کروم و همینطور معدن «THABA» با ذخیره بالغ بر ۲۳میلیون و ۶۰۰ هزار تن کرومیت اشاره کرد. معدن «THABA» از معادن روباز آفریقای جنوبی بوده است و این دو معدن بخش قابل توجهی از تولید این کشور را پوشش میدهند.
دومین کشور تولیدکننده برتر کروم ترکیه است. ترکیه به طور متوسط با نرخ رشد ۲۸ درصدی، از دو میلیون و ۸۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۷، به هفت میلیون تن در سال ۲۰۲۱ رسیده است و به طور فزایندهای حجم تولیدات کروم را در این سالها افزایش داده است. معدن «Etikrom» بزرگترین تولیدکننده سنگ معدن کروم در ترکیه و «Yildirim» همچنین یکی دیگر از معادن بزرگ ترکیه است. ترکیه ۱۰ میلیون تن کروم در سال ۲۰۱۹ تولید کرده است. تقویت بازار فولاد ترکیه میتواند از مهمترین عوامل تمرکز این کشور بر تولید کروم برای تولید فولاد ضد زنگ به شمار رود.
میزان تولید کروم در سالهای اخیر در قزاقستان سیر صعودی را طی کرده است. بزرگترین معدن قزاقستان «Vokshod» است که ۶ میلیون و ۷۰۰هزار تن کروم تولید میکند. کارخانه استخراج و فرآوری سنگ معدن «Donskoy»، کارخانه فروآلیاژ «Aktob»، کارخانه فروآلیاژ «aksu» و شرکت معدنی «Kazmarganets»، چهار قطب معدنی هستند که بخش عمده سنگ معدن کروم قزاقستان را تامین میکنند. هند روند مثبتی را در این سالها طی نکرده است و با کاهش ۲ درصدی از سه میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال ۲۰۱۷، به سه میلیون تن در سال ۲۰۲۱ رسیده و بیشترین میزان تولید کروم هند در سال ۲۰۱۹، حدود چهار میلیون و ۱۰۰ هزار تن بوده است.