قیمت مواد اولیه صنعت آلومینیوم مانند آلومینا از روند بازار فلز آن تبعیت می‌کند. با توجه به کاهش شدید قیمت جهانی آلومینیوم به‌ویژه در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۸، شاهد کاهش قیمت آلومینا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مواد اولیه صنعت آلومینیوم بودیم. با وجود کاهش ۲۵ درصدی قیمت آلومینیوم در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۸، کاهش قیمت آلومینا شدیدتر و حتی حدود ۴۰ درصد بود.
به گزارش «فلزات‌آنلاین»، آلومینا عمدتا از بوکسیت استحصال می‌شود و معادن بوکسیت نیز به‌صورت عمده در کشورهای استوایی و معتدل و با بارندگی بسیار زیاد مانند برزیل، گینه، هند، استرالیا، روسیه و چین وجود دارند. در نتیجه کشورهای یاد شده به‌جز گینه، بیشترین میزان تولید آلومینا را انجام می‌دهند.
نکته مهم در مورد آلومینا آن است که استحصال آن برخلاف آلومینیوم نسبتا ساده‌تر بوده و نیازی به تجهیزات بسیار پیشرفته و تکنولوژیک ندارد. در اغلب کشورهای تولیدکننده آلومینیوم، عمدتا واحدهای تصفیه آلومینا در کنار واحدهای ذوب وجود دارند.
به‌طور مثال در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس که حدود ۱۰ درصد از تولید جهانی آلومینیوم را برعهده دارند، اغلب واحدهای تصفیه آلومینا در کنار اسملترها واقع است.
نکته مهم دیگر آن است که اغلب تولیدکنندگان بزرگ آلومینیوم مانند آلومینیوم امارات خود دارای زنجیره کامل یعنی معدن بوکسیت و واحد آلومینا هستند و در معدود فعالان بخش بالادستی زنجیره آلومینیوم گسستگی به چشم می‌خورد؛ به‌طور مثال چین با وجود تولید بیش از ۳۶ میلیون تن آلومینیوم، واردات به نسبت کمی از آلومینا دارد.
چرا که این کشور بیش از ۷۰ میلیون تن آلومینا تولید می‌کند. در مقابل استرالیا با وجود تولید اندک آلومینیوم، بیشترین میزان صادرات آلومینا را برعهده دارد. به عبارت بهتر بازار صادرات آلومینا تقریبا انحصاری و در اختیار تعداد معدودی از کشورها، از جمله استرالیا است. البته برزیل و جامائیکا نیز در این بازار سهمی دارند.
نمودار ۱ نشان می‌دهد که قیمت آلومینا در ۳ ماهه پایانی سال ۲۰۱۸ متناسب با قیمت آلومینیوم در سراشیبی سقوط قرار گرفت. چرا که اعتصاب کارگران معادن بوکسیت و تعدادی از پالایشگاه‌های آلومینای شرکت آلکوای استرالیا پایان یافت و باعث شد تا عرضه این محصول در بازار افزایش یافته و قیمت آن نیز کاهش یابد.
علاوه بر آن، در اواخر سال، از میان برداشته شدن تحریم روسال، به‌عنوان یکی دیگر از تولیدکنندگان آلومینا نیز عامل دیگری بود که قیمت آلومینا را در سطح پایین‌تری نسبت به اوایل دوره مورد بررسی نگه داشت. قیمت آلومینا در ابتدای اکتبر تحت تأثیر اعتصاب کارگران در استرالیا، با رشد مواجه می‌شود و از ۴۵۰ دلار بر هر تن به ۵۲۵ دلار بر هر تن می‌رسد، ولی پس از آن در سراشیبی سقوط می‌افتد و حتی تا ۴۰۰ دلار بر تن نیز کاهش پیدا می‌کند.
لازم به یادآوری است که قیمت آلومینا در تابستان سال جاری رشدهای قیمتی کم‌سابقه‌ای را ثبت کرد و حتی در اواخر آوریل ۲۰۱۸، به ۷۰۰ دلار بر هر تن هم رسید. ضمن اینکه قیمت این ماده اولیه صنعت آلومینیوم با شروع سال ۲۰۱۹ نیز ادامه سقوط قیمت را تجربه کرد و حتی به ۳۶۰ دلار بر هر تن هم رسید. با این حال، در حال حاضر قیمت این ماده نزدیک به ۴۲۰ دلار بر تن قرار دارد.
