کنسانتره سرب ماده اولیه جهت فرآوری فلز سرب است که کاربردهای فراوانی به خصوص در صنعت باتریسازی دارد. بررسیها نشان میدهد علیرغم اینکه چین بزرگترین تولیدکننده کنسانتره سرب است، به عنوان بزرگترین واردکننده این محصول در جهان نیز شناخته میشود. این امر گویای بالا بودن تقاضای داخلی چین برای این محصول است. از سوی دیگر، پرو با اینکه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سرب معدنی در جهان به شمار میرود اما بیشتر کنسانتره سرب تولیدی خود را به مقاصد کره جنوبی و چین صادر میکند که حکایت از فقدان تقاضای داخلی برای این محصول است. همهگیری ویروس کرونا بر بازار جهانی سرب تاثیر منفی گذاشت و کاهش چشمگیری در روند تجارت این محصول ایجاد کرد که پیشبینی میشود با مهار این روند، بازار جهانی کنسانتره سرب نیز دوباره روند رو به رشدی را در پیش بگیرد.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، کانسنگ سرب و کنسانتره آن با کد تعرفه ۲۶۰۷ در جهان تجارت میشود. هدف این گزارش، بررسی تجارت جهانی کنسانتره سرب در سالهای اخیر است. نمودار ۱ بیانگر میزان واردات جهانی این محصول در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ است. همانطور که در نمودار ۱ نیز ارائه شده است، روند واردات جهانی کنسانتره سرب در بازه زمانی مورد بررسی، اگرچه با افت و خیزهایی همراه بوده است اما روند کلی آن افزایشی بوده و از ۲.۶ میلیون در سال ۲۰۱۱ به ۲.۹ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ رسیده است. این بدین معناست که صادرات کنسانتره سرب به طور متوسط، سالیانه با ۱.۲ درصد رشد همراه بوده است.
چنان که از نمودار ۱ نیز برمیآید و با توجه به اینکه چین تقریبا در بیشتر فلزات از جمله سرب، بزرگترین مصرفکننده جهان به شمار میرود، بزرگترین واردکننده کنسانتره سرب در جهان در بازه زمانی مورد مطالعه است. نکته مهمی که در مورد عبارت کنسانتره سرب در چین مطرح است، کاهش روند واردات کنسانتره سرب به چین در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ است که کمتر از یک درصد کاهش سالیانه را تجربه کرده است. از آنجایی که فرایند پالایش سرب یکی از فرایندهای آلاینده به شمار میرود و با توجه به محدودیتهای زیستمحیطی وضع شده در چین، تولید فلز سرب در چین طی این دوره زمانی کاهش یافته است و در نتیجه تقاضا برای کنسانتره سرب نیز سیر نزولی پیموده و از حجم واردات این محصول در مقطع زمانی مورد مطالعه کاسته شده است.
میزان تولید معدنی و رقم واردات، نشان از میزان بالای مصرف سرب در این کشور دارد. در بازه مورد مطالعه، کشورهای متعددی کنسانتره سرب به چین صادر کردهاند که مهمترین مبادی وارداتی به کشور چین شامل کشورهای روسیه (۱۹.۵ درصد)، ایالات متحده آمریکا (۱۰.۱ درصد)، پرو (۸.۲ درصد)، میانمار (۸.۱ درصد)، ترکیه (۶.۸درصد) و استرالیا (۴.۹ درصد) است. در چنین شرایطی، کره جنوبی به شدت واردات کنسانتره سرب خود را در بازه زمانی مورد بررسی افزایش داده است و دلیل آن تقاضای بالا برای فلز سرب جهـــت کاربــرد باتریهــای سربــی در صنایــــع خودروسازی این کشور است که واردات این محصول را از ۲۹۶ هزار تن در سال ۲۰۱۱، به ۶۶۰ هزار تن در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است. به عبارتی دیگر، سالیانه به طور میانگین حدود ۹.۳ درصد بر حجم واردات این محصول به این کشور افزوده شده است. کره جنوبی به دلیل عدم برخورداری از ذخایر سرب، عمده کنسانتره سرب مورد نیاز خود را از کشورهای پرو، ایالات متحده آمریکا، بولیوی، استرالیا و مکزیک تامین میکند.
واردات کنسانتره سرب در بازه زمانی مورد بررسی به آلمان نیز روند به نسبت ثابت و پایداری را پیموده و تنها کاهش بسیار کمی را تجربه کرده است. این در حالی است که واردات این محصول به هلند در بازه زمانی مورد مطالعه، سالانه به طور متوسط ۳۶ درصد افزایش یافته است که این افزایش واردات، ناشی از افزایش تقاضای این کشور در راستای افزایش نیاز صنعت خودروسازی در این کشور است.
پس از بررسی واردات این محصول جهت تکمیل اطلاعات تجارت، در نمودار ۲ به بررسی صادرات آن در بازه زمانی مورد مطالعه پرداخته شد. با توجه به این نمودار، مشخص است که روند کلی صادرات کنسانتره سرب در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰، سیر صعودی را پیموده و از ۲.۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۱ به ۲.۸ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ رسیده است. به عبارتی دیگر، سالانه کمتر از یک درصد بر حجم صادرات جهانی کنسانتره سرب افزوده شده که این مهم نشاندهنده افزایش تقاضای جهانی برای فلز سرب است. ذکر این نکته قابل تامل است که به دلیل شروع همهگیری کرونا ویروس در سال ۲۰۲۰ و در پی آن کاهش تولیدات جهانی این محصول، تجارت کنسانتره سرب نیز از این واقعه در امان نماند و کاهش قابل ملاحظهای را در این سال تجربه کرده است. مهمترین صادرکنندگان این محصول به ترتیب پرو، روسیه، استرالیا و آمریکا هستند که هر یک سهم ۱۴، ۱۳، ۱۱ و ۱۰ درصدی از کل صادرات جهانی کنسانتره سرب را در سال ۲۰۲۰ در اختیار داشتهاند.
همان طور که در نمودار ۲ نیز مشخص شده است، میزان صادرات کنسانتره سرب از مبدا پرو در بازه زمانی مورد بررسی، سالیانه به طور متوسط حدود ۰.۱ درصد افزایش داشته است. کشورهای کره جنوبی (۳۶.۷ درصد)، چین (۳۵.۱ درصد)، کانادا (۱۴.۸ درصد)، ژاپن (۳.۹ درصد) و استرالیا (۳.۵ درصد) به ترتیب از مهمترین مقاصد صادراتی کنسانتره سرب این کشور بودهاند. روند تغییرات صادرات محصول مورد نظر از روسیه، بالاترین تغییرات را داشته است و میتوان گفت در مقطع زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰، سالانه به طور متوسط حدود ۱۰ درصد بر حجم صادرات کنسانتره سرب به این کشور افزوده شده است.
در مورد استرالیا آنچه قابل توجه است، کاهش ۳.۵ درصدی صادرات کنسانتره سرب است که میتوان آن را به کاهش واردات کنسانتره سرب از استرالیا به مقصد چین نسبت داد. به عبارتی دیگر، صادرات کنسانتره سرب از استرالیا از ۴۳۳هزاران در سال ۲۰۱۱ به ۴۱۳ هزاران در سال ۲۰۲۰ رسیده است. بزرگترین مقاصد تجاری استرالیا جهت صادرات کنسانتره سرب، به ترتیب کره جنوبی، چین و تایوان هستند که در سالهای اخیر صادرات این محصول به کشورهای چین و تایوان کاهش محسوسی داشته است.
این کشورها همگی جزو کشورهایی با بالاترین ذخایر و تولید معدنی سرب به شمار میروند اما نکته حائز اهمیت این است که در برخی کشورها مانند چین، کنسانتره سرب تولیدی در همان کشور توسط سایر صنایع پاییندستی مورد استفاده قرار میگیرند؛ در حالی که در سایر کشورها به دلیل تقاضای کم داخلی برای این محصول، عمده محصول تولیدی در بازارهای خارجی عرضه میشود و توسط کشورهایی نظیر کره و هلند که میزان تقاضای بالایی دارند اما از ذخایر سرب بیبهره هستند، خریداری میشود. به طور کلی در سال ۲۰۲۰، به دلیل همهگیری کرونا ویروس بازار جهانی کنسانتره سرب نیز مانند سایر محصولات با افت شدیدی مواجه شد اما پیشبینی میشود با مهار این ویروس، تجارت سرب دوباره رونق بگیرد.