کره جنوبی در سال ۲۰۲۱، بالغ بر ۳۰ درصد کادمیم تجارت شده در سطح جهان را تامین کرده است؛ در حالی که جذاب‌ترین مقصد تجاری نیز به نام هند رقم خورده و این کشور در سال ۲۰۲۱، بیش از نیمی از واردات جهانی این فلز را به خود اختصاص داده است. کادمیم فلزی سنگین و دارای خواص سمی است. به همین دلیل کشورهای اروپایی تولید این فلز را ممنوع کرده‌اند و هم‌اکنون سهم آسیا از تولید و تجارت این فلز رو به افزایش رفته است. کادمیم در حوزه باتری‌ها به ویژه تولید باتری خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین عمده مشتریان این صنعت را کشورهایی تشکیل می‌دهند که تولیدات صنعتی بالایی دارند. البته با توجه به میزان سمیت این محصول، به صورت عمده در کشورهای در حال توسعه کاربرد دارد و کشورهای توسعه یافته سهم خود را از تولید و مصرف این فلز کاهش داده‌اند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، کادمیم فلزی نرم است و ظاهری سفید و نقره‌ای دارد. از سایر ویژگی‌های این فلز می‌توان به انعطاف‌پذیری و چکش‌خواری بالای آن اشاره کرد. این فلز غالبا به عنوان فلز خالص در پوسته زمین وجود ندارد بلکه اغلب به صورت ترکیب‌های اکسیدی، سولفیدها و کربنات‌های موجود در سنگ معدن روی، سرب و مس در سطح زمین یافت می‌شود. کادمیم به عنوان محصول جانبـتی معــدن و در فراینـد ذوب و پالایش و به عنوان محصـول جانبی تولید سرب، روی و مس تولیــد می‌شــود. بنابراین تولید کادمیــم رابطــه مستقیمی با تولید سرب، روی و مس دارد. بیشتریـن کاربـــرد کادمیـــم در تولیـــد باتری‌هـــای نیکــل کادمیمی است. البته در آبکاری و پوشش‌ها به عنوان مواد ثبات‌بخش در پلاستیک‌ها و رنگ‌ها نیز کاربرد دارد.
کره جنوبی، بزرگترین تاجر کادمیم تصفیه شده
در این گزارش جهت اطلاع از روند تغییرات تجارت جهانی کادمیم تصفیه شده در جهان، به بررسی صادرات جهانی این محصول در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ پرداخته شده است. با توجه به نمودار ۱، میزان صادرات محصول مورد بررسی از حدود ۱۲هزار تن در سال ۲۰۱۲، به بیش از ۱۵هزار تن در سال ۲۰۲۱ رسیده و این به معنای افزایش سالیانه ۲.۶ درصد صادرات کادمیم تصفیه شده در جهان است. با توجه به نمودار مذکور، بیشترین سهم از صادرات کادمیم تصفیه شده متعلق به کره جنوبی است که این کشور از سال ۲۰۱۵، وارد گردونه رقابت در تجارت این محصول شد. به طوری که در سال ۲۰۱۶، بازار صادراتی کادمیم این کشور رشد ۱۱۶ درصدی را تجربه کرد. ارزش کادمیم تصفیه شده صادراتی کره جنوبی در سال ۲۰۱۶، بالغ بر ۶ هزار دلار گزارش شده است. گفتنی است در سال ۲۰۲۱، بیش از ۳۰ صادرات کادمیم تصفیه شده در جهان به کره جنوبی تعلق دارد.
همان طور که در نمودار ۱ نیز مشخص است، سهم ژاپن از صادرات جهانی کادمیم تصفیه شده افزایش یافته و در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۱ درصد صادرات جهانی این محصول به این کشور تعلق داشته است. در حالی که در سال ۲۰۱۲، سهم ژاپن حدود ۸ درصد بوده است. صادرات کادمیم تصفیه شده کانادا طی بازه زمانی مورد بررسی، اندکی رشد داشته و سالیانه به طور متوسط حدود یک درصد بر حجم صادرات این کشور افزوده شده است. درباره صادرات کادمیم تصفیه شده در کشور قزاقستان، می‌توان گفت در بازه زمانی مورد بررسی، روند باثباتی را طی نکرده و طی این مدت با نوساناتی همراه بوده است اما به طور کلی، روند صادرات کادمیم این کشور کاهشی بوده اســت. اگرچــه در پی ممنوعیــت تولیــد و مصرف کادمیم در اروپا به علت سمی بودن این فلز، صادرات کادمیم تصفیه شده در کشورهای اروپایی کاهش یافت اما سهم فرانسه از صادرات جهانی این محصول در بازه زمانی مورد بررسی رو به افزایش نهاد و به طور متوسط سالانه حدود ۰.۵درصد رشد کرده است.
پس از کاهش تولید کادمیم کشورهای اروپایی، مصرف کادمیم نیز در این کشورها محدود شد اما همچنان تقاضا برای آن در اروپا وجود دارد. بنابراین نیاز بازار اروپا و کاهش سهم تولید آن‌ها، منجر به فراهم‌سازی فرصتی برای کشورهای آسیایی شد تا بتوانند سهم بیشتری را از بازار جهانی کادمیم به دست آورند. از این رو کره جنوبی که پیش از سال ۲۰۱۵ صادرات قابل توجهی نداشت، صادرات خود را از سال ۲۰۱۶ به طرز چشمگیری افزایش داده است.
تغییر جهت واردات کادمیم از چین به هند
واردات جهانی کادمیم تصفیه شده در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گرفت و در نمودار ۲ به نمایش گذاشته شده است. همان طور که نمودار نیز نشان می‌دهد، واردات کادمیم در سطح جهان روند نزولی داشته و سالیانه به طور متوسط ۱.۳ درصد کاهش یافته است. یکی از دلایل اختلاف در حجم واردات و صادرات ناشی از اشتباهات صورت گرفته در گمرک کشورها است.
بزرگترین واردکنندگان این محصول نیز به ترتیب چین، هند و بلژیک هستند که سهم‌های ۵۸، ۳۲ و ۱۸ درصدی از کل تجارت جهانی کادمیم را به خود اختصاص داده‌اند. چین، یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان فلز کادمیم در جهان شناخته می‌شود. از آنجایی که جهت پاسخگویی به نیازهای بازار داخلی خود لازم است نسبت به واردات این محصول از سایر کشورها نیز مبادرت ورزد، بنابراین این کشور به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کادمیم تصفیه شده در سطح جهان بدل شده است.
بیشتر کادمیم مصرفی در جهان برای تولید باتـــری مــورد استفــاده قرار می‌گیــرد. بنابراین عجیب به نظر نمی‌رسد که بزرگترین واردکنندگان کادمیم تصفیه شده در گروه کشورهایی باشند که دارای تولیدات صنعتی قابل توجهی هستند و چین در صدر این کشورها قرار دارد. رشد سریع صنعت باتری‌سازی، محرک اصلی گسترش بازار کادمیم در جهان بوده است. باتری ابتکاری نیکل کادمیم از نظر عمر مفید نسبت به همتای سرب اسید خود برتر بوده است و از دیگر ویژگی‌های آن می‌توان به سبک‌تر بودن این باتری اشاره کرد که می‌توان آن را با همان سیستم‌هایی که برای باتری‌های سرب اسیدی خودرو استفاده می‌شود، شارژ کرد. لازم به ذکر است که رقابت شدید باتری‌های لیتیم یون، عامل محدودکننده اصلی رشد سریع بازار باتری‌های نیکل کادمیم است.
چنانچه نمودار ۲ نشان می‌دهد، هند هم‌اکنون بزرگترین واردکننده کادمیم تصفیه شده در جهان است و در بازه زمانی مورد بررسی روندی صعودی داشته و از ۴۴۰ تن در سال ۲۰۱۲، به بیش از ۸۹ هزار تن در سال ۲۰۲۰ رسیده است. به عبارتی دیگر، واردات کادمیم تصفیه شده در هند، سالیانه به طور متوسط حدود ۴ درصد رشد داشته است. برخلاف هند، چین در این بازه زمانی واردات کادمیم را کاهش داده است. تا پیش از سال ۲۰۱۸، چین بزرگترین واردکننده کادمیم تصفیه شده در جهان بود اما از سال ۲۰۱۸ به بعد، رکم کم با کاهش سهم چین از واردات جهانی کادمیم تصفیه شده و افزایش سهم هند، کشور هند در مقام نخست واردات کادمیم تصفیه شده قرار گرفت. علت این امر را می‌توان معطوف شدن توجه دولت چین به مسائل زیست‌محیطی ذکر کرد که باعث شد از سال ۲۰۱۸ مصرف را در صنایع آلاینده و سمی کاهش دهند که کادمیم نیز در دسته این محصولات قرار داشت. کاهش مصرف کادمیم در چین به کاهش تقاضا و در نهایت کاهش واردات کادمیم در چین انجامید. هم‌اکنون، هند برای صادرکنندگان کادمیم تصفیه شده جذاب‌ترین مقصد صادراتی است و هند بیش از نیمی از واردات کادمیم تصفیه شده در جهان را در اختیار دارد.
تجارت کادمیم زیر ذره‌بین ۱۰ ساله
چنانچه لازم باشد صادرات جهانی کادمیم تصفیه شده به صورت تجمعی در بازه ۱۰ ساله ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گیرد، همچنان کره جنوبی در مقوله صادرات کادمیم تصفیه شده پیشتاز است و به طور کلی می‌توان گفت این کشور بالغ بر ۲۰ درصد حجم صادرات کادمیم تصفیه شده در جهان را در دوره زمانی ۱۰ ساله به خود اختصاص داده است. در زمینه واردات نیز علی‌رغم اینکه در سال‌های اخیر کشور هند به بزرگترین واردکننده کادمیم تصفیه شده بدل شده است اما هند در بازه زمانی ۱۰ ساله در مجموع ۲۵ درصد از کادمیم تصفیه شده در این مدت را به خود اختصاص داده و حجم صادرات چین نزدیک به دو برابر حجم کادمیم صادر شده توسط هند بوده است.
عرضه اولیه کادمیم به دلایل زیست‌محیطی در حال کاهش است و تنها افزایش اندکی در تولید از طریق بازیافت وجود دارد. اگرچه مصرف کادمیم در کاربردهای مختلف با نگرانی‌هایی در مورد سمیـت و اثــرات خطرنــاک آن بر سلامت انسـان و محیط زیســـت همــراه اســت امـا تولید کادمیم به عنوان یک محصول جانبی تا زمانی که مس، سرب و روی تولید می‌شود، ادامه خواهد داشت. در نتیجه افزایش تولید مس، سرب و روی در آینده، تولید اجباری کادمیم نیز رو به افزایش خواهد رفت اما با توجه به کاهش تقاضا برای کادمیم به دلیل خواص سمی این فلز، در آینده بازار کادمیم با کاهش تجارت در سطح جهان مواجه می‌شود.
