معاون توسعه معادن و صنایع معدنی «ومعادن» گفت: چه به لحاظ علم زمین‌شناسی و چه تجهیزات و چه به لحاظ سرمایه‌گذاری که در اکتشاف کشور انجام می‌شود، ذخایر در مقایسه با پتانسیل معدنی بسیار ناچیز است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، امین صفری در خصوص توسعه اکتشاف در «ومعادن»، بیان کرد: در حوزه اکتشاف طی ۱۸ ماه گذشته، شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات در مقایسه با دوران قبل بسیار متحول شده است. چه از طریق مزایده و چه از طریق مشارکت با بخش خصوصی به آن ورود کرده و در هر سه بخش محدوده، تجهیزات و ایجاد ساختار و شرکت‌های مرتبط فعال عمل کرده است.
وی در ارتبط با اهمیت اکتشاف، عنوان کرد: چرایی این امر، تامین مواد اولیه است. در سراسر جهان، کشورهایی که معدن‌خیز هستند، باید اکتشاف انجام دهند. ما نیز روی منطقه کمربند پلی‌متال و کمربند مس و از نظر معدنی جزو کشورهایی هستیم که از نظر منابع جزو ۱۰ کشور پرپتانسیل دنیا قرار داریم و در نتیجه اکتشاف باید انجام شود. این مقوله در کشور ما طی ۶۰ تا ۷۰ سال اخیر به صورت سیستماتیک انجام شده است. همچنین در ۷۰ سال گذشته، عمده اکتشافات هوایی منتج به معادن بزرگی مانند سرچشمه، چغارت، چادرملو و گل‌گهر شده است. اوایل دهه ۹۰ یا اواخر دهه ۸۰، دوباره برنامه‌ریزی کلانی برای کشور شد که اکتشافات از سر گرفته و پهنه‌ها تعریف شدند و در واقع یک سری معادن مثل معدن مس جانجا از دل آن بیرون آمد اما واقعیت این است که در کل چه به لحاظ علم زمین‌شناسی و چه تجهیزات و چه به سرمایه‌گذاری که در اکتشاف می‌شود، ذخایر در مقایسه با پتانسیل بسیار ناچیز است.
عقب‌ماندگی ایران در حوزه اکتشاف
معاون توسعه معادن و صنایع معدنی «ومعادن» ادامه داد: کشور استرالیا در چند سال اخیر، سالانه میانگین هفت تا ۱۰ میلیون متر حفاری دارد و ما طی ۶۰ سال گذشته، حدود ۱۰ میلیون متر حفاری کردیم و به طور میانگین، سالانه حدود ۴۰۰ یا ۵۰۰ هزار متر حفاری داریم. در نتیجه این نشان می‌دهد که فاصله ایران با سایر کشورها در حوزه اکتشاف بسیار زیاد است. نکته مهم اینکه اگر یک شرکت چه خصوصی بورسی و یا غیردولتی بخواهد وارد اکتشاف شود تا آن محدوده برای آن شرکت بلوکه نشود و هر اقدامی که بخواهد انجام دهد، باید روی همان محدوده صورت پذیرد. طی دو سال اخی، معادن و فلزات روی بحث اکتشاف به صورت جدی اقدام کرده‌اند.
صفری تصریح کرد: واقعیت امر این است که ما نتوانستیم پهنه‌ای از سازمان زمین‌شناسی و یا وزارت صمت و ایمیدرو که در واقع متولی آن وزارت صمت است، بگیریم و در آن کار اکتشافی انجام دهیم تا آن را به محدوده‌های معدنی و در واقع به بهره‌برداری برسانیم. یکی از موضوعاتی که مطرح می‌شود، این است که سازمان زمین‌شناسی متولی اکتشاف است که معتقدیم سازمان زمین‌شناسی در واقع در دنیا در جایگاه تولیدکننده اطلاعات است و امور ابتدایی را انجام می‌دهد و ژئوشیمی نقشه‌های زمین‌شناسی را برای بخش‌های مختلفی که کارهای اکتشافی انجام می‌دهند، تولید می‌کند.
وی اضافه کرد: ما چند متولی اکتشاف در کشور داریم. اکنون ایمیدرو به نوعی متولی است، شرکت ملی مس در حوزه مس، سازمان زمین‌شناسی در بعضی از بخش‌ها و مهارت معدنی هم در بخش‌هایی که می‌خواهد این پهنه‌ها را در اختیار بگذارد، متولی است و در نتیجه معتقدیم که اکتشاف خیلی شفاف نیست. در «ومعادن» موفق شدیم که در محدوده‌های خود و محدوده‌های جدید با بخش خصوصی مشارکت کنیم و کار اکتشافی انجام دهیم اما آن اتفاقی که باید بیفتد، از نظر معدنی نیفتاده است.
اهمیت تکمیل زنجیره از اکتشاف تا فرآوری
معاون توسعه معادن و صنایع معدنی «ومعادن» در ارتباط با اهمیت تکمیل زنجیره، تصریح کرد: بدیهی است که هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری مانند توسعه معادن و فلزات، پیش از این فقط سهام یک سری از شرکت‌ها را داشته است که آن‌ها ابتدای هر سال سود پرداخت می‌کردند و این سود تقسیم می‌شد. شرکت‌های بزرگ متوجه این موضوع که منابع اولیه رو به اتمام است، شدند و در نتیجه اگر این زنجیره در کنار هم نباشد، شرکت با مشکل مواجه می‌شود. اکنون اکثر شرکت‌ها مانند فولاد مبارکه و ذوب آهن اصفهان که انتهای زنجیره بودند، ابتدای زنجیره را تشکیل دادند و معاونت معدنی و شرکت‌های معدنی ایجاد کردند و دنبال اکتشاف معادن رفتند. شرکت‌هایی هم که ابتدای زنجیره بودند، مثل گل‌گهر و چادرملو به انتهای زنجیره و در واقع فولادسازی پیوستند.
صفری ابراز کرد: شرکت‌ها برای اینکه بتوانند بهترین عملکرد را داشته باشند، مستقل هستند و به سمتی که باید بروند، حرکت می‌کنند. این حاکمیت است که اگر می‌خواهد توازنی ایجاد کند، باید با دستورالعمل‌ها و روش‌ها این مسیر را شفاف کند. معتقد هستیم که به صورت کلی بدون توجه به حاشیه‌ها و مسائلی که امروز در کشور داریم، از نظر مسائل معدنی شرکت‌ها هرچه به سمت تکمیل زنجیره بروند و شرکت‌های بزرگ و کوچک با هم ادغام شوند، شرکت‌های موفق‌تری خواهند بود.
وی در پاسخ به این سوال که در دوران تحریم در بخش جذب سرمایه با هدف توسعه فنی چه اقدامات و دستاوردهایی داشته‌اید، گفت: در واقع در این بخش مشکل اساسی وجود دارد. هم‌اکنون اکتشاف دیگر مثل قدیم و به شیوه سنتی اتفاق نمی‌افتد. در دنیا هم به لحاظ مدل‌های زمین‌شناسی و طراحی و بحث‌های استفاده از علم روز و ادغام علوم با یکدیگر مانند زمین‌شناسی، احتمالات، ریاضی و… که در دانشگاه‌ها به صورت سنتی تدریس می‌کنیم. نسل جدید هنوز هم کار اکتشافی را سنتی انجام می‌دهد. حتی هنگامی که تجهیزاتی جدید می‌خریم که متعلق به ۴۰ سال پیش است، تا بخواهیم تغییر ایجاد کنیم، زمان خواهد برد.
معاون توسعه معادن و صنایع معدنی «ومعادن» خاطرنشان کرد: امروزه دستگاه‌هایی وجود دارد که هم‌زمان با حفاری، آنالیز هم می‌کند و سر زمین می‌توانید در لحظه تصمیم بگیرید. دستگاه‌هایی آمده است که با توجه به طراحی شخص می‌تواند در عمق زمین زاویه را تغییر دهد. دستگاه‌هایی که در ایران استفاده می‌شود، این گونه نیست و در حوزه ژئوفیزیک دستگاه‌هایی با دقت و کیفیت بالاتر آمده است.
صفری اذعان کرد: در نتیجه اختلاف ما با دنیا زیاد است و در گذر زمان بیشتر هم خواهد شد. همواره با بعضی از دانشگاه‌های خارجی در ارتباط هستیم و یا بعضی از شرکت‌های مجموعه که خارج از کشور هستند، اقداماتی را در این راستا پیش می‌برند اما واقعیت این است که به صورت جدی اتفاق ویژه‌ای نیفتاده است.
لزوم تدوین نقشه راه مصوب در اکتشاف
وی با بیان اینکه باید یک نقشه راه داشت که در تدوین آن از همه ذی‌نفعان مشورت گرفته و طی چند سال برنامه‌ریزی شود، تاکید کرد: وقتی که در حوزه صنایع معدنی یک برنامه ۱۰ تا ۲۰ ساله داشته باشیم و بر اساس آن قیمت‌گذاری و طرح‌های توسعه و طرح‌های جامع هر صنعتی اعم از فولاد، مس و آلومینیوم مشخص شود، شرکت‌هایی مثل «ومعادن» تکلیف خود را خواهند دانست.
معاون توسعه معادن و صنایع معدنی «ومعادن» عنوان کرد: اگر قیمت‌گذاری دستوری ابلاغ می‌شود، باید مدت زمان داشته باشد. برای مثال این قیمت باید برای ۵ سال در نظر گرفته شود. دخالت هیچ اشکالی ندارد اما زمان آن مشخص باشد که سرمایه‌گذار شرکت‌ها و ذی‌نفعان تکلیف خود را بدانند. مشکل صاحبان صنایع این است که ثبات وجود ندارد.
صفری در ارتباط با اقدامات صورت گرفته در این شرکت، بیان کرد: اکتشافات جدید در صبانور نتایج خوبی داشته است. ذخایر خوبی در سنگ‌آهن پیدا شده که ذخایر سنگ‌آهن در غرب کشور را بسیار افزایش داده است که این نوید توسعه در غرب کشور است. یعنی زنجیره قبل نگرانی داشت و فولاد کردستان و تامین مواد اولیه با مشکل مواجه بود. البته تمام این‌ها مصوبه دارد و در حالی که می‌توانیم بگوییم ذخایر صبانور خیلی افزایش پیدا کرده و زنجیره طرح‌های غرب کشور را کمک می‌کند اما در شرق و جنوب شرق در حوزه اکتشاف و حوزه معدن همه باید صبور باشند.
وی در پایان یادآور شد: بدین صورت نیست که ما یک موضوعی را شروع می‌کنیم، دو ماه بعد به نتیجه برسیم. این مسئله در حوزه صنایع معدنی زمان‌بر است و مشکلات خاص خود را دارد. در سیستان در جانجا کار در حال انجام بوده اما در مناطق دیگر ممکن است شرایط برای نیروی انسانی و متخصص مهیا نباشد.
انتهای پیام//
