مدیرعامل شرکت فولاد اردستان گفت: خط نورد شرکت آماده تولید است اما آن را فعال نکردهایم زیرا تولید مقاطع فولادی در شرایط کنونی به هیچ عنوان مقرون به صرفه نیست. ظرفیت خط تولید شمش و مقاطع هر کدام حدود ۵۰۰ هزار تن است که در حال حاضر تنها بخش شمش فعال است و تقریبا با ۱۰۰ درصد ظرفیت خود تولید میکند.
مجید ساوجی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» در خصوص وضعیت شرکت فولاد اردستان اظهار داشت: پروژه مقاطع فولادی شرکت ما با ظرفیت ۵۰۰ هزار تن راهاندازی شد و به بهرهبرداری نیز رسید اما فعلا تولید نخواهد داشت؛ زیرا با وجود آنکه خط تولید کامل است، تصمیم نداریم به بحث تولید مقاطع وارد شویم.
وی در خصوص علت نبود تولید مقاطع فولادی در این شرکت عنوان کرد: معضل بسیار مهم بازار فولاد، عدم توازن قیمت در زنجیره فولاد است. بهطور مثال قیمت تمام شده تولید شمش با هزینه مالیات بر ارزش افزوده برای تولیدکنندگان حدود چهار هزار تومان بهازای هر کیلوگرم است؛ در حالی که قیمت میلگرد حداکثر به چهار هزار و ۵۰ تومان بهازای هر کیلوگرم میرسد. این یعنی تفاوت کالای نیمهنهایی و نهایی در این زنجیره تقریبا نزدیک به صفر است. بنابراین دلیلی وجود ندارد شرکت ما با صرف هزینه، نیروی انسانی، انرژی، زمان و… کالایی را تولید کند که ارزش افزوده چندانی را ندارد. نکته مهم دیگر آن است که قیمت جهانی شمش فولادی ۳۷۰ دلار بهازای هر تن است؛ در حالی که متوسط قیمت صادراتی مقاطع فولادی نیز حدود ۳۷۰ دلار است. به همین دلیل فعلا قصد تولید مقاطع فولادی را نداریم.
مدیرعامل شرکت فولاد اردستان با بیان اینکه پروژه را با وجود عدم استفاده رها نکردهایم، عنوان کرد: خط نصب شده قادر به تولید انواع محصولات فولادی است. از جمله محصولات احتمالی تولیدی علاوه بر تیرآهن، نبشی، ناودانی، ریل و… خواهد بود.
ساوجی اظهار کرد: شرکت ما یک خط تولید شمش فولادی را نیز در اختیار دارد و با توجه به در دسترس بودن ماده اولیه، میتوان تمام مقاطع را با سرعت تولید کرد. اما شرایط بازار مطلوب نیست. کوره موجود در شرکت دومنظوره است و میتواند بر اساس سفارش و نیاز بازار شمش یا اسلب تولید کند که از شمش میتوان مقاطع طویل و از اسلب نیز مقاطع تخت تولید کرد. به همین دلیل دست شرکت برای انتخاب روش ریختهگری باز خواهد بود.
وی به وضعیت آشفته بازار داخلی اشاره و تصریح کرد: بخش عمدهای از مقاطع فولادی تولید داخلی، بازار مناسبی ندارند. ضمن اینکه صادرات تیرآهن بهدلیل بازار بسیار محدود، دشوار و تقریبا دست نیافتنی است. نکته مهمی که نباید فراموش شود آن است که تیرآهن بهعنوان یک محصول طویل فولادی، مصرف جهانی ندارد. هر چند که ممکن است برخی کشورهای توسعه نیافتهتر از ایران خرید تیرآهن و مقاطع را داشته باشند اما این امر در کشورهای متوسط و پیشرفتهتر به چشم نمیخورد.
صادرات راه نجات صنعت فولاد
مدیرعامل شرکت فولاد اردستان در خصوص راه پیشرفت صنعت فولاد در زمینه مقاطع فولادی خاطرنشان کرد: تجربه ۴۰ ساله بازرگانی بنده در زمینه صنعت فولاد نشان میدهد تا زمانی که کشور ما به بازارهای جهانی صادرات نداشته باشد، حرفی برای گفتن در زمینه تولید محصولات فولادی نخواهد داشت. لازم به یادآوری است که زمانی کشور ما تمام مقاطع فولادی مصرفی را از کشورهای خارجی وارد میکرد اما سالها است که فولادسازان کشور توانستهاند با افزایش تولیدات خود در زمینه مقاطع فولادی، موجبات کاهش واردات این محصولات را فراهم کنند و الان به جرات میتوان گفت که صادرات به صفر رسیده است.
ساوجی تصریح کرد: مهمترین عاملی که میتواند به رونق بازار محصولات طویل فولادی کمک کند، صادرات است. زیرا مصرف داخلی بهشدت کاهش پیدا کرده و پروژههای عمرانی نیز انجام نمیشوند.
وی ادامه داد: اگر نگاهی به بودجههای عمرانی مصوب شده طی چند سال اخیر بیندازیم، متوجه خواهیم شد که هیچگاه این بودجهها محقق نشدهاند و طرحهای عمرانی نیمهتمام باقی ماندهاند. طرحهای عمرانی مهمترین مصرفکنندگان مقاطع فولادی مانند تیرآهن و نبشی هستند. ساختمانسازی نیز بهعنوان بخش مهم مصرفکننده تیرآهن، دچار رکود شده است.
دولت در صنعت فولاد دخالت نکند
مدیرعامل شرکت فولاد اردستان با بیان اینکه تقاضا میشود که دولتمردان در صنعت فولاد و بهویژه در بخش خصوصی دخالت نکنند، گلایه کرد: بسیاری از سیاستگذاران نسبت به شرایط تولید و وضعیت تولیدکنندگان آگاه نیستند و بهتر است برای تصمیمگیری در حوزه صنعت فولاد، از فعالان این حوزه نظرخواهی و سپس تصمیمگیری کنند.
وی مشکل دیگر صنعت فولاد را اداره بنگاههای اقتصادی توسط دولت دانست و تصریح کرد: قیمت تمام شده محصول در بنگاههای دولتی و خصولتی بهدلیل نفوذ دولت بیشتر از بخش خصوصی است. در حالی که بخش خصوصی میتواند قیمت تمام شده تولید را در برخی بنگاههای دولتی به نصف کاهش دهد. بهطور مثال بخش خصوصی اعلام کرده میتواند برخی از خودروهای داخلی که در حال حاضر دو شرکت بزرگ خودروساز تولید میکنند را با نصف قیمت تمام شده کنونی تولید کند.
ساوجی در پایان یادآور شد: بیش از ۴۰ سال پیش، هر کیلوگرم ورق فولادی به قیمت ۳۲ ریال بود که با دلار ۶۹ ریالی به کشور وارد میشد. در همان زمان قیمت پروفیل نیز ۶۴ ریال یعنی دو برابر ورق بود. این یعنی با تبدیل یک کالای خام به کالای فرآوری شده، حدود دو برابر ارزش افزوده ایجاد میشد زیرا تولید این کالا در انحصار تنها ۳ کارخانه در کشور بود. پس از اتمام جنگ تحمیلی، بخش خصوصی به تولید پروفیل فولادی وارد و موجب شد که اکنون تفاوت قیمت ورق فولادی با پروفیل تنها ۲ درصد باشد. این یعنی ورود بخش خصوصی به یک صنعت باعث ایجاد رقابت میان تولیدکنندگان و کاهش قیمت تمام شده میشود.