رئیس‌ جمهور پاناما با بازدید هوایی از معدن مس شاخص این کشور، نگاه دقیق‌تری به این پروژه متوقف‌ شده انداخت؛ اقدامی که امید سرمایه‌گذاران برای راه‌اندازی مجدد این پروژه ۱۰ میلیارد دلاری را زنده کرده است.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به نقل از وب‌سایت «Yahoo Finance»، خوزه رائول مولینو بازدید خود را از معدن مذکور، شگفت‌انگیز توصیف کرد و وعده داد که راهکارهای نوآورانه‌ای را برای راه‌اندازی مجدد این پروژه بررسی کند. لازم به ذکر است که فعالیت‌های این معدن در اواخر سال ۲۰۲۳ به دلیل موجی از اعتراضات زیست‌محیطی و آشفتگی‌های سیاسی متوقف شد.

اظهارات رئیس‌ جمهور پاناما همراه با تلاش‌های مالک معدن شرکت «First Quantum Minerals Ltd.»، نشانه‌هایی از احتمال ازسرگیری این پروژه را به همراه دارد. تعطیلی این معدن نه‌ تنها بازار جهانی مس را متاثر کرد بلکه به اقتصاد پاناما نیز آسیب رساند. تحولات اخیر، باعث شد ارزش سهام شرکت «First Quantum» و اوراق قرضه دولتی پاناما این هفته با رشد قابل‌توجهی مواجه شوند.

با این حال، چشم‌انداز بازگشایی معدن همچنان بسیار نامشخص است. مولینو که اخیرا درگیر تنشی با دونالد ترامپ، رئیس‌ جمهور ایالات متحده آمریکا بوده و هم‌زمان با چالش‌های داخلی بر سر اصلاح مقررات تامین اجتماعی دست‌ و پنجه نرم می‌کند، هنوز با مدیران شرکت «First Quantum» دیدار نکرده است.

وی پیش از این عنوان کرده بود تا زمانی که این شرکت کانادایی شکایت خود را در دیوان داوری علیه پاناما پس نگیرد، مذاکره‌ای انجام نخواهد داد.

این پروژه همچنان در میان بخش‌هایی از مردم پاناما محبوبیت ندارد؛ چراکه برخی نگران پیامدهای زیست‌محیطی آن هستند و برخی دیگر معتقدند که «First Quantum» قرارداد بسیار پرسودی را به دست آورده است. اتحادیه‌ای که در سال ۲۰۲۳ اعتراضات گسترده‌ای علیه این معدن برگزار کرد، همچنان بر مخالفت خود پافشاری می‌کند. علاوه‌براین، موانع حقوقی، سیاسی و اجرایی بزرگی بر سر راه هرگونه تلاش برای بازگشایی معدن قرار دارد.

معدن مذکور که «Cobre Panama» نام دارد، حدود ۵ درصد از اقتصاد پاناما را پیش از تعطیلی تشکیل می‌داد و ازسرگیری فعالیت آن می‌تواند فرصت‌های شغلی ایجاد کند، درآمد دولت را افزایش دهد و تا حدودی به بازار جهانی مس که با محدودیت عرضه مواجه است، کمک کند. در همین حال، با تداوم مشکلات اقتصادی و افزایش تلاش‌های «First Quantum» برای جلب حمایت عمومی، مخالفت‌ها با معدن‌کاری به تدریج در حال کمرنگ‌تر شدن است.

مولینو بیان کرد: نهادهای دولتی مشغول بررسی راهکارهای موجود برای این معدن هستند و این موضوع از پیچیدگی‌های بسیاری برخوردار است.

مشاغل از دست رفته

ده‌ها کامیون معدنی ساخت شرکت آلمانی «Liebherr-International»، با ظرفیت حمل ۳۶۰ تن مواد، در کنار بولدوزرهای ساخت شرکت «Caterpillar Inc» و تراکتورهای «John Deere & Co.» بلااستفاده مانده‌اند. هوای مرطوب دریای کارائیب به تدریج باعث خوردگی و زنگ‌زدگی این تجهیزات می‌شود. شرکت «First Quantum» تاکنون هزاران نیروی کار خود را تعدیل کرده و هشدار داده است که اگر معدن همچنان بسته بماند، به تعداد تعدیلی‌ها افزوده خواهد شد.

تنها چند مایل دورتر از معدن، پیامدهای اقتصادی تعطیلی آن در جریان یک تور رسانه‌ای که توسط «First Quantum» ترتیب داده شده، به‌ خوبی مشهود بود.

رودی سدینو که در یک تعاونی نساجی با ۲۰ زن دیگر، همکاری و لباس کار از جمله پیراهن، کلاه و ماسک برای معدنچیان تولید می‌کرد، بیان کرد: زمانی سفارش‌های ما به هزاران عدد می‌رسید اما اکنون تنها سفارش‌های پراکنده و جسته‌وگریخته‌ای از سوی چند مشتری کوچک دریافت می‌کنیم.

برخی از اعضای این تعاونی برای پیدا کردن شغل در جای دیگر، کار را ترک کرده‌اند و یک مدرسه که از حمایت مالی «First Quantum» برخوردار بود، مجبور به تعطیلی شده است.

وی افزود: معترضان در شهر پاناما سیتی که چهار ساعت با معدن فاصله دارد، اهمیت این معدن را برای جوامع محلی به‌ درستی درک نکرده‌اند.

به گفته شورای ملی شرکت‌های خصوصی، تعطیلی این معدن پیامدهای گسترده‌ای به همراه داشته و منجر به از بین رفتن ۵۴ هزار شغل شده است.

مولینو در سخنرانی خود در پایتخت، مطرح کرد: بخشی از مشکلات اقتصادی پاناما به دلیل از بین رفتن فرصت‌های شغلی و منبع ثروتی است که این معدن در اختیار کشور قرار می‌داد. با این حال، وی جزئیاتی درباره گزینه‌های مورد بررسی برای معدن «Cobre Panama» ارائه نداد.

چالش‌های «First Quantum» در سطح کشوری به تلاش‌های این شرکت برای تمدید قرارداد بهره‌برداری از معدن بازمی‌گردد. شرکت مذکور در زمان دولت پیشین، موفق به مذاکره برای تمدید ۴۰ ساله این قرارداد شد که براساس آن، متعهد به پرداخت حداقل ۳۷۵ میلیون دلار در سال بود.

در ماه اکتبر ۲۰۲۳، دولت لورنتینو کورتیزو، رئیس‌ جمهور وقت پاناما این قرارداد را تصویب کرد اما این اقدام منجر به اعتراضاتی شد که اقتصاد پاناما را دچار اختلال کرد. دادگاه عالی، این توافق را مغایر با قانون اساسی تشخیص داد و در آستانه انتخابات، کورتیزو با تغییر موضع خود، روند تعطیلی معدن را در پیش گرفت.

بحران مربوط به معدن مذکور، پیامدهای مهمی برای بازار جهانی مس به همراه داشت. نخست، این تعطیلی حدود ۱.۵ درصد از عرضه جهانی را کاهش داد؛ آن هم در شرایطی که تقاضا رو به افزایش است اما مهم‌تر از آن، این اتفاق هشداری جدی درباره پیچیدگی‌های اجتماعی و سیاسی بود که می‌توانند در آینده مانع توسعه و افزایش تولید معادن جدید شوند.

هرچند اعتراضات علیه این معدن پس از ناآرامی‌های سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است اما سائول مندز، رهبر اتحادیه کارگران ساختمانی که در اعتراضات ضدمعدن سال ۲۰۲۳ نقش محوری داشت، تاکید می‌کند که این اتحادیه همچنان مخالف پروژه مذکور است.

وی اظهار داشت: بازگشایی معدن «Cobre Panama» غیرقابل قبول است و اتحادیه کارگران ساختمانی در کنار مردم به مبارزه ادامه خواهد داد.

در آینده چه خواهد شد؟

برای بازگشایی این معدن که در گذشته ۴۰ درصد از درآمد «First Quantum» را تشکیل می‌داد، لازم است مجموعه‌ای از موانع برطرف شوند.

مولینو تاکید کرد: پیش از تمرکز کامل بر آینده معدن «Cobre Panama»، باید اصلاح مقررات تامین اجتماعی را که در حال حاضر در مرحله نهایی بررسی در کنگره قرار دارد، به سرانجام برساند.

لغو ممنوعیت استخراج از معادن روباز که توسط دولت پیشین به تصویب رسیده بود، یکی از الزامات بازگشایی معدن محسوب می‌شود. با این حال، دولت مولینو در مجمع ملی که تحت کنترل مخالفان است، از حمایت کافی برای این اقدام برخوردار نیست. از همه مهم‌تر، شرکت «First Quantum» و مقامات دولتی باید برای کاهش نگرانی‌هایی که باعث اعتراضات مردمی شده است، اقدام کنند.

ریسا گرایس تارگو، مدیر بخش آمریکای لاتین در شرکت «Eurasia Group» بیان کرد: هرگونه تلاش برای بازگشایی این معدن باید با مشورت‌های گسترده و رایزنی‌های محلی همراه باشد؛ راه‌حلی برای نگرانی‌های زیست‌محیطی ارائه دهد؛ سهمی از مالکیت را برای دولت در نظر بگیرد و منافع اقتصادی روشنی برای پاناما به دنبال داشته باشد.

دولت و حامیان معدن مذکور تاکید می‌کنند که رئیس‌ جمهور مولینو از نفوذ سیاسی کافی برخوردار است و آن را برای حل بحران این معدن به کار خواهد گرفت.

گابریل دیز، رئیس شورای ملی شرکت‌های خصوصی به خبرنگاران گفت: ذات ما این‌گونه است که بحث‌های کنونی گاهی داغ و پرتنش می‌شود اما در نهایت، بعد از مدتی اعتراض، مثل همیشه پای میز مذاکره می‌نشینیم و راه‌حلی پیدا می‌کنیم.

کارلوس هابنر، مدیر معدن «Cobre Panama» با تاکید بر اینکه بازگشت معدن به ظرفیت عملیاتی کامل خود، حدود ۶ ماه زمان خواهد برد، خاطرنشان کرد: شرکت باید هزاران نیروی کار را دوباره استخدام کند و ماشین‌آلاتی را که بیش از یک سال بدون استفاده مانده‌اند، تعمیر و راه‌اندازی کند.

مایکل کاماچو، رئیس اتحادیه کارگران معدن مذکور که برای بازگشایی آن تلاش کرده است نیز یادآور شد: وضعیت اقتصادی کشور، مناطق اطراف و کارگران فعلی و سابق رو به وخامت گذاشته است و ما منتظر تصمیم نهایی هستیم.

انتهای پیام//