علی عبدی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: در شرایط کنونی، برای اکثر تولیدکنندگان امکان تولید محصول به شدت سخت شده و به نوعی روند تولید متوقف شده است. دلیل این رکود تولید نیز خروج کنسانتره مورد نیاز تولیدکنندگان از کشور است که هیچ مسئولی توضیحی برای این خام‌فروشی بی‌رویه ندارد.
وی افزود: در کنار این موضوع، با بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های خلق‌الساعه‌ای که پشت درهای بسته، تصویب می‌شوند و مسئولین آن را لازم‌اجرا می‌دانند، چطور می‌توان توقع داشت رونق تولید شکل بگیرد؟ عدم هماهنگی بانک مرکزی و سازمان امور مالیاتی با تولیدکنندگان باعث شده است خسارت‌های زیادی به صنعت به خصوص بخش خصوصی تحمیل شود.
عدم هماهنگی میان دستگاه‌ها
این تولیدکننده سرب بیان کرد: شرکت رادمان صنعت سرب آذر در سال گذشته به عنوان واحد نمونه صادرات در استان قم، انتخاب شد اما بانک مرکزی به جای حمایت از این واحد تولیدکننده شمش سرب، به ما مطلبی متفاوت با آن‌چه به گمرک ابلاغ کرده، ارائه می‌کند. عدم هماهنگی میان گمرک و بانک مرکزی موجب شده است تا در موضوع ورود موقت کالا، ارزی از تولیدکننده طلب شود که وجود خارجی ندارد. به این ترتیب، شناسه‌های ملی این شرکت را مسدود ساخته است که با این وجود، نمی‌توانیم صادرات و وارداتی انجام دهیم. علاوه بر این موضوع، سایر ضمانت‌نامه‌های قبلی نیز تمدید نمی‌شوند و به ناچار، مبلغی حدود ۱۰ میلیارد تومان را به عنوان ضمانت‌نامه به گمرک ارائه کرده‌ایم تا وضعیت به حالت عادی برگردد.
صادرات کنسانتره سرب
مدیرعامل شرکت رادمان صنعت سرب آذر در خصوص دیگر چالش‌های موجود در این صنعت، عنوان کرد: اصلی‌ترین معضل برای تولیدکنندگان، تامین مواد اولیه است که دولت به جای اینکه بستر را برای تامین هرچه راحت‌تر خاک معدنی فراهم کند، متاسفانه در این مسیر مانع ایجاد می‌کند. به نوعی می‌توان گفت که فعالان صنعت سرب از آینده بسیار دلسرد شده‌اند و هیچ امیدی به آن ندارند. حرف تمام تولیدکنندگان این است که احتیاجی به حمایت دولت ندارند و خود قادر به حل مشکلات هستند؛ تنها کمک دولت می‌تواند این باشد که هیچ دخالتی در امور صنعت نکند.
وی ادامه داد: مواد اولیه بدون اینکه به دست نیازمندان واقعی آن یعنی همین تولیدکنندگان برسد، از کشور بدون هیچ حساب و کتابی خارج می‌شود و هیچ سازمانی هم توضیحی در این باره نمی‌دهند. برای تمام تولیدکنندگان شمش سرب این سوال بی‌پاسخ مانده است که چرا با وجود تمام نامه‌نگاری‌ها از سوی آن‌ها با وزارت صمت، باز هم کنسانتره سربی که نیاز این تولیدکنندگان است، به کشورهای دیگر صادر می‌شود؟! چرا تولیدکننده باید مجبور شود سرب مورد نیاز خود را از طریق واردات تامین کند حال آنکه می‌توان خاکی که برای صادرات آمده شده است را به دید سهمیه در نظر گرفت و به واحدهای کوچک و بزرگ عرضه کرد؟ مسئولین اگر می‌توانند در این خصوص برنامه‌ریزی‌های مفید و راه‌گشا ارائه کنند، بهتر است هرچه زودتر دست به کار شوند.
شاید ایران واردکننده شمش سرب شود!
عبدی در پاسخ به این سوال که آیا تمهیداتی جهت جلوگیری از صادرات کنسانتره سرب صورت گرفته است یا خیر، عنوان کرد: در ابتدا طی صحبت‌هایی با سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت شده بود، مقرر شد تا عوارض خروج ۲۵ درصدی را اعمال کنند که کنسانتره سرب مورد نیاز تولیدکنندگان شمش سرب، کمتر از کشور خارج شود. حتی این نکته نیز به صورت یک هشدار گفته شد که در آینده نزدیک ایران نیز واردکننده شمش سرب مورد نیاز خواهد شد اما کسی به این هشدار توجهی نکرد. اکنون نیز این بی‌توجهی گریبان این صنعت را گرفته است و همه تولیدکنندگان به شدت با کمبود مواد اولیه مواجه هستند.
این فعال صنعت سرب درباره عمده مواد اولیه مورد استفاده این شرکت، تشریح کرد: برای تولید شمش سرب در این واحد، از باتری‌های اسقاطی، کنسانتره سرب اکسیدی و سولفیدی استفاده می‌شود و از ضایعات دیگری، تولید صورت نمی‌گیرد.
چالش تامین باتری فرسوده
مدیرعامل شرکت رادمان صنعت سرب آذر گفت: برای تولید شمش سرب، نیاز به باتری‌های فرسوده است که در حال حاضر بعضی از باتری‌سازان کشور، در کارخانه‌های خود واحد ذوب نیز دارند و نیاز خود را با سرب به دست آمده از تولید باتری، تامین می‌کنند و این امر باعث شده تا متقاضیان برای باتری فرسوده افزایش یابد. واحدهایی نظیر شرکت ما نیاز خود به باتری فرسوده را از طریق واردات از کشورهایی نظیر عراق، ارمنستان و چند کشور دیگر تامین می‌کرد که در حال حاضر، متاسفانه به علت محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های گوناگونی که وضع شده است، امکان واردات باتری فرسوده را نداریم.
وی مطرح کرد: برای دریافت مجوز جهت واردات باتری فرسوده، یک بازه زمانی ۶ ماهه صرف می‌شود تا بانک مرکزی و گمرک با ارائه مجوزهای لازم موافقت کنند. به عنوان یک تولیدکننده باید هزینه و زمان زیادی را صرف بروکراسی اداری کنیم.
عبدی درباره نحوه قیمت‌گذاری مواد اولیه شمش سرب ثانویه، گفت: قیمت‌گذاری ضایعات سرب و باتری فرسوده از طریق دلالان صورت می‌گیرد؛ به گونه‌ای که بر اساس نوسانات نرخ ارز و قیمت LME، نرخ مورد نظر خود را به‌روزرسانی می‌کنند و به مشتری ارائه می‌دهند.
معادن راکد، آزاد شوند
این تولیدکننده شمش سرب در پاسخ خود به این سوال که چه ارزیابی درباره آینده بازار شمش سرب، با توجه به جایگزینی تدریجی باتری‌های لیتیوم-یون با باتری‌های سرب-اسید دارید، تشریح کرد: آینده بازار سرب در نهایت تا ۲۰ سال آینده ماندگار خواهد بود زیرا این فلز کاربردهای دیگری به جز استفاده در باتری دارد. جهت جلوگیری از تشدید معضل کمبود باتری فرسوده نیز باید به سمت استفاده بیشتر از خاک معدنی حرکت کرد. منابع سرب فراوانی در کشور وجود دارد که زمان آن رسیده است که به بهره‌برداری و مصرف برسند تا صنعت سرب چشم‌انداز تاریک خود را روشن سازد اما تاکنون این اتفاق مهم و موثر رخ نداده است.
وی در ادامه اذعان کرد: برخی از افراد ده‌ها معدن در اختیار دارند که اکثر آن‌ها راکد مانده است که در این خصوص باید پیگیری لازم جهت آزادسازی و فعال‌سازی این معادن از سوی مسئولین امر صورت بگیرد.
توانایی تولید بیشتر
مدیرعامل شرکت رادمان صنعت سرب آذر در تشریح میزان فعالیت این شرکت، اظهار کرد: میزان ظرفیت تولید این شرکت ۱۰ هزار تن است که در حال حاضر با به وجود آمدن شرایط نامطلوب فعلی، تقریبا با یک‌‌چهارم ظرفیت خود مشغول به تولید شمش سرب هستیم. عمده مشتریان این محصول، شرکت‌های باتری‌ساز هستند و در مواقعی نیز وزارت دفاع هم سفارش محصول خود را به ما ارائه می‌دهد. این نکته را در ارتباط با ظرفیت تولید باید خاطرنشان کرد که اگر مواد اولیه به سهولت در دسترس قرار بگیرد، به صراحت می‌توان چند برابر ظرفیت یاد شده شمش سرب تولید و عرضه کرد.
وی در ارتباط با حفظ محیط زیست و نحوه پیگیری سازمان محیط زیست در خصوص فعالیت تولیدکنندگان حوزه سرب، مطرح کرد: سازمان محیط زیست به جای تهدید و ایجاد ترس با بیان اینکه تولیدکننده به مراجع قضایی ذی‌ربط، ارجاع داده می‌شود، بهتر است با ارائه راه‌حل به مدیران و آگاهی‌رسانی مناسب کمک کند تا از نشت احتمالی سرب به طبیعت جلوگیری شود. چراکه با تهدید و سپردن این واحدها با مراجع قضایی، مشکلی از بین نخواهد رفت.
رعایت اصول محیط زیستی در دپوی باتری فرسوده
عبدی درباره چگونگی دپوی باتری فرسوده در این مجموعه، بیان کرد: سالانه حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تن باتری فرسوده وارد می‌کردیم که متاسفانه در حال حاضر، این امکان وجود ندارد و بیشترین میزان واردات سالانه تنها به اندازه ۱۰ تا ۲۰ هزار تن است. در این شرکت کلیه اصول استاندارد زیست‌محیطی در رابطه با دپوی باتری فرسوده رعایت شده است و محل دپو دارای سالن‌های مسقف با تهویه مناسب و فضای کافی است. برای ذخیره خوراک ورودی جهت تولید شمش سرب، دارای ظرفیت پنج هزار تن بودیم که البته به صورت یک جا این مقدار را برای دپو وارد انبار نمی‌کردیم و با فاصله زمانی این کار انجام می‌گرفت؛ به صورت کلی گردش در انبار به صورت منظم انجام می‌شد.
به متخصصان ایرانی برای بومی‌سازی ماشین‌آلات فرصت داده شود
این تولیدکننده شمش سرب درباره ماشین‌آلات مورد استفاده در این صنعت، تصریح کرد: متخصصین سازنده ماشین‌آلات حرفه‌ای در کشور حضور دارند که حتی توان بالاتری نسبت به سازندگان خارجی دارند اما به این افراد مجال کافی برای اثبات توانایی خود داده نشده و اعتماد لازم به آن‌ها وجود نداشته است. به همین علت بیشتر ماشین‌آلات مورد استفاده تولیدکنندگان از خارج از کشور تامین می‌شود. به عنوان مثال، دستگاه TRASHER مورد استفاده در شرکت که نمونه مشابه ایتالیایی آن با قیمت بیشتری در دسترس تولیدکنندگان بود را با بهره‌گیری از دانش همین متخصصان، توانستیم بومی‌سازی کرده و از آن برای خردایش باتری فرسوده، استفاده کنیم.
مدیرعامل شرکت رادمان صنعت سرب آذر در پایان این گفت‌گو در خصوص میزان نرخ بهره‌برداری این شرکت از ظرفیت تولید، تصریح کرد: گفتنی است، تاکنون با وجود این شرایط نامطلوب، به نوعی جنگیده‌ایم تا روند تولید را در شرکت حفظ کنیم. میزان فشارهای ناشی از معضلات اقتصادی سال ۱۳۹۹، در سال‌های گذشته، بسیار کمتر بوده است. برای سال‌های آینده، دیدگاه مثبتی به ادامه فعالیت این صنعت نداریم زیرا تلاشی از سوی مسئولین صورت نگرفته است تا کمی امیدوار شویم و بتوانیم برای طرح‌های توسعه‌ای که از پیش در نظر گرفته بودیم، اقدامات لازم را انجام دهیم.
