معادن مس آفریقا از گذشته تا به امروز، حاشیه سود نقدی و همچنین هزینههای کلی تولید و استخراج مقرون به صرفهای داشته است. همچنین با توجه به پیشبینیهای انجام شده مبنی بر افزایش قیمت فلز مس، سود قابل ملاحظهای در انتظار معادن مس در آفریقا است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از موسسه تحقیقاتی «CRU»، اگرچه تنها ۶ درصد از تولیدات کانسنگ مس در جهان متعلق به آفریقا است اما این قاره با در اختیار داشتن ۱۶ درصد از واحدهای استخراج مس در دنیا، سومین منطقه بزرگ تولید مس در سال ۲۰۲۳ بود. این امر به دلیل عیار بالای کانسنگهای استخراج شده از کمربند مس در آفریقای مرکزی بوده که منبع ۹۰ درصد مس آفریقا است.
در سال ۲۰۲۳، حجم کل مس استخراج شده در آفریقا به رقم ۳٫۶ میلیون تن رسید که نشانگر رشد سالانه ۸ درصدی این فلز معادل ۱۶ درصد از کل مس استخراج شده در جهان است. این روند افزایشی به طور عمده ناشی از گسترش فعالیتهای جمهوری دموکراتیک کنگو در حوزه پروژههای معادن این کشور است. تولید مس در جمهوری دموکراتیک کنگو به میزان یک میلیون تن افزایش یافته و طی پنج سال گذشته، استخراج مس در این کشور دو برابر شده است. این رشد قابل ملاحظه به علت وجود پروژههای مهمی نظیر کاموا-کاکولا «Kamoa-Kakula»، سیکوماینز «Sicomines» و متالکول «Metalkol» بوده است. چشمانداز تولید مس در کنگو به دلیل افزایش بهرهبرداری از معادن «Kamoa-Kakula» و «Tenke Fungurume رو به رشد است.
زامبیا نیز عضوی از کمربند مس در آفریقای مرکزی است که سابقه طولانی در تولید و استخراج مس دارد. برخلاف کاهش تولید در سه سال اخیر، میزان تولید مس این کشور در سال ۲۰۲۳ تقریبا به ۸۰۰ هزار تن رسید. تایید مجوز توسعه معدن S3 در کانسانشی «Kansanshi» و همچنین فاز توسعهای معدن لوموانا «Lumwana»، به همراه بازپسگیری و بهرهبرداری دوباره از معادن کانکولا «Kankola» توسط شرکت ودانتا «Vedanta»، باعث شده است زامبیا در میانمدت وارد فاز افزایش تولید فلز مس شود.
استخراج مس در آفریقا نسبت به مناطق دیگر، چه از نظر هزینههای کلی استخراج و چه از نظر هزینههای نقدی تعدیل شده بر اساس قیمت نقدی مس در بازار بورس فلزات که شامل بهره مالکانه نیز میشود، به صرفهتر است؛ به طوری که هزینههای کلی استخراج چیزی بالغ بر چهار هزار و ۷۳۱ دلار بر تن و هزینههای نقدی تعدیل شده بر اساس قیمت نقدی مس در بازار بورس فلزات، بالغ بر سه هزار و ۶۷ دلار بر تن برآورد شده است. در حال حاضر این آمار آفریقا را تبدیل به سومین منطقه مقرون به صرفه از لحاظ استخراج مس در دنیا کرده است. آمریکای لاتین و آسیا (به جز چین)، در رتبههای اول و دوم قرار دارند؛ این در حالی است که آفریقا ۱۴ سال پیش، گرانترین منطقه استخراج مس در جهان محسوب میشد.
اگرچه به طور میانگین معادن مس آفریقا از لحاظ هزینه نقدی تعدیل شده مقرون به صرفه هستند، با نگاهی دقیقتر میتوان از پراکندگی جزئی و ظریف آنها پرده برداشت. بزرگترین معادن تولید مس با هزینه تعدیل شده پایین (در محدوده چارک دوم) در کنگو قرار دارند. این معادن به خصوص حاوی محصولات جانبی مانند کبالت هستند که علیرغم کاهش تدریجی ارزش کبالت، به طور ملموس از هزینههای کلی تولید مس میکاهد.
در نقطه مقابل، زامبیا در حال حاضر گرانترین کشور برای تولید و استخراج مس است و از آنجایی که ذخایر مس در این منطقه، صرف نظر از میزان اندک طلا و نقره موجود در این ذخایر، هیچ محصول جانبی دیگری ندارد، در نتیجه بیشتر این معادن در بالای منحنی هزینههای نقدی تعدیل شده قرار میگیرند که بیشتر بین صدکهای ۷۵ و ۹۵ متمرکز است.
هزینههای تعدیل شده کنگو که در صدکهای پایین منحنی قرار گرفتهاند، تنها به خاطر عایدی حاصل از محصولات جانبی نیست بلکه به طور عمده ناشی از هزینههای کلی کمتر واحدهای استخراج نسبت به زامیبا است.
اختلاف هزینه تولید و استخراج، بیشتر مربوط به تفاوت فاحش عیار حد مس در دو منطقه است. کنگو، بالاترین عیار حد مس در میان تمامی معادن دنیا را در دست دارد که ۳٫۴ درصد برآورد میشود و این میزان در زامبیا ۱٫۱ درصد است. به عبارت سادهتر، میزان کانسنگ مورد نیاز برای یک معدن در زامبیا جهت تولید یک واحد مس، معادل سه برابر حجم آن برای تولید میزان مشابه در یکی از معادن کنگو است. با این اوصاف، عیار حد زامبیا در مقایسه با متوسط ۰٫۵۸ درصد جهانی آن، هزینه تولید و استخراج مس در این کشور را نسبت به دیگر کشورها رقابتی نگه داشته است.
معادن مس آفریقا به طور متوسط هزینه تعدیل شده نقدی نسبتا خوبی در زمانهای مختلف داشتهاند. اگر دهه ۲۰۰۰ میلادی که هزینههای تولید و استخراج مس نسبتا بالا بود را فاکتور بگیریم، این هزینه در تمامی ادوار مقرون به صرفه و عمدتا نتیجه عوایدی حاصل از کبالت به عنوان یک محصول جانبی در کنگو بوده است.
نظر به اینکه پیشبینی میشود قیمت مس ۱۲ هزار دلار بر تن را در سال ۲۰۲۸ رد کند، محصولات جانبی اثر مثبت خود در کاهش هزینهها را به تدریج از دست خواهند داد. علاوهبراین، با توجه به پیشبینی افزایش هزینه تولید و استخراج و همچنین هزینههای نقدی تعدیل شده در آفریقا، قیمت پیشبینی شده مس بیشتر از هزینه تولید و استخراج و هزینههای نقدی تعدیل شده خواهد بود که باعث افزایش حاشیه سود میشود. از این لحاظ آفریقا و به طور خاص کنگو و زامبیا، بیشترین نفع را خواهند برد.
انتهای پیام//