آلومینیوم یک فلز سبک وزن است که در برابر زنگ‌زدگی از خود مقاومت نشان می‌دهد. آلومینیوم همچنین قابلیت تبدیل شدن به آلیاژ و ترکیب با سایر فلزات را دارد. در حال حاضر، فلز آلومینیوم پس از آهن دومین فلز پراستفاده در جهان به شمار می‌رود و حجم تقاضای آن در حال افزایش است.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به‌ نقل از پایگاه خبری «Nation Publications»، چهار واحد ذوب آلومینیوم در استرالیا حدود ۱۰ درصد از سهم برق مصرفی این کشور و نزدیک به ۵ درصد از کل میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند. این مسئله نشان می‌دهد تولید آلومینیوم علاوه بر اینکه هزینه‌بر بوده، حجم زیادی از انرژی برق را نیز مصرف می‌کند. فرایند ذوب فلزات به ویژه آلومینیوم به قدری انرژی‌بر است که بسیاری از کشورها مجبور شده‌اند تنها به منظور تامین برق مورد نیاز برای ذوب آلومینیوم، نیروگاه‌های جدیدی مبتنی بر سوخت‌های فسیلی راه‌اندازی کنند.

اخیرا دولت فدرال استرالیا سیاست‌گذاری جدیدی را با هدف گسترش بخش واحدهای ذوب آلومینیوم سبز پیشنهاد کرده است. بر اساس طرح مذکور که بین سال‌های ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۶ اجرایی می‌شود، تولیدکنندگان آلومینیوم برای هر تن آلومینیوم تولید شده با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، میزان مشخصی بودجه از سوی دولت فدرال دریافت خواهند کرد. بر همین اساس، اگر واحدهای ذوب آلومینیوم بیشتری از این طرح استقبال کنند، می‌توان این انتظار را داشت که منابع مالی بیشتری برای تامین تقاضای انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص پیدا کند.

سوالی که در این بین می‌تواند مطرح شود، اینکه آیا اهداف تعیین شده در آن به طور کامل محقق خواهد شد؟ در پاسخ می‌توان بیان کرد که تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد استرالیا می‌تواند تا سال ۲۰۵۰ میزان انتشار آلومینیوم خود را از بخش استخراج گرفته تا واحدهای ذوب حدود ۹۸ درصد کاهش دهد؛ البته پیش شرط‌هایی مانند رشد استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و همچنین افزایش مصرف داخلی انرژی‌های پاک در صنعت آلومینیوم برای دستیابی به هدف‌گذاری مذکور باید رعایت شود.

اهمیت بالای تمرکز بر توسعه پایداری در صنعت آلومینیوم استرالیا

پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰، حجم تقاضای جهانی آلومینیوم حدود ۵۰ درصد افزایش یابد که عمدتا رشد آن را می‌توان به افزایش تقاضای تولید خودروهای الکتریکی، تجهیزات مبتنی بر انرژی پاک و بخش ساخت‌وساز نسبت داد.

استرالیا، یکی از معدود کشورهایی به شمار می‌آید که از صنایع آلومینیومی تقریبا کاملی برخوردار است و از استخراج سنگ معدن بوکسیت گرفته تا فرآوری آن به آلومینا و ذوب آلومینیوم برای تولید این فلز را شامل می‌شود. سالانه حدود ۱٫۶ میلیون تن آلومینیوم در استرالیا، تولید و تقریبا تمام محصولات تولید شده به مقاصد هدف صادر می‌شود. قابل ذکر است که حجم صادرات آلومینیوم استرالیا، حدود ۱۰ درصد از سهم کل صادرات این فلز در جهان را به خود اختصاص داده است.

اگرچه میزان انتشار کربن تولید شده در تمامی بخش‌های صنایع آلومینیومی وجود دارد اما به نظر می‌رسد بخش واحدهای ذوب، بیشترین سهم را در این رابطه در اختیار داشته باشند.

در سال ۲۰۲۰، واحدهای ذوب آلومینیوم استرالیا حدود ۴٫۶ درصد از میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در این کشور که برابر با ۲۲٫۸ میلیون تن دی‌اکسید کربن معادل بود را به خود اختصاص دادند. در استرالیا، چهار واحد ذوب بزرگ وجود دارد که در مناطقی مانند توماگو در ایالت نیو ساوت ولز، بخش بوین در ایالت کوئینزلند، شهر پورتلند در ایالت ویکتوریا و خلیج بل در ایالت تاسمانی واقع شده‌اند. گفتنی است حدود ۱۴ هزار کارگر در این چهار واحد ذوب آلومیینوم مشغول به کار هستند.

اگرچه تعدادی توربین بادی در نزدیکی واحد ذوب آلومینیوم در شهر پورتلند برای تامین انرژی آن مستقر شده است اما واحدهای ذوب فلز مذکور تا رسیدن به نقطه مطلوب راه درازی در پیش دارند؛ بنابراین تعداد کارگران این واحدها باید افزایش پیدا کند.

گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر در صنایع آلومینیومی استرالیا تا چه میزان دشوار خواهد بود؟

در حال حاضر، انرژی مورد نیاز برای فعالیت واحدهای ذوب آلومینیوم استرالیا عمدتا از سوختن زغال‌سنگ تامین می‌شود. به منظور گذار به انرژی‌های سبز در صنایع آلومینیومی، نیاز به تحولی خاص در فرایندهای صنعتی نخواهد بود و تنها استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای تامین حجم تقاضای مصرف‌کنندگان کافی است. محدودیت‌های فنی در واحدهای ذوب آلومینیوم فعلی استرالیا و نبود مشوق‌های مالی ترغیب‌کننده برای استفاده از تجهیزات مبتنی بر انرژی‌های سبز به این معناست که واحدهای ذوب مذکور نمی‌توانند به راحتی ظرفیت تولید و فروش خود را کاهش دهند.

به کمک ساخت نیروگاه‌های خورشیدی و بادی می‌توان انرژی سبز مورد نیاز واحدهای ذوب در استرالیا را تامین کرد؛ به این معنا که انرژی مازاد تولیدی در این نیروگاه‌ها را می‌توان برای روز مبادا ذخیره کرد تا در صورت نیاز در دسترس مصرف‌کنندگان قرار بگیرد. همچنین واحدهای ذوب می‌توانند از سیستم‌های فناورمحور برای تعیین زمان‌بندی مصرف انرژی استفاده کنند.

در همین راستا، برخی از شرکت‌های آلومینیومی با هدف کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای اقداماتی را در دستور کار خود قرارداده‌اند. در سال ۲۰۲۴، شرکت «Rio Tinto» قراردادی را برای تامین انرژی سبز پروژه تولید آلومینیوم «Gladstone» خود به امضا رسانده است.

قابل ذکر است که بیش از یک‌سوم ( حدود ۳۴ درصد) از کل برق مورد استفاده در تولید آلومینیوم در سطح جهانی، در حال حاضر از منابع بدون آلایندگی به ویژه از نیروگاه‌های برق‌آبی تامین می‌شود. در همین رابطه، نیروگاه‌های برق‌آبی در استرالیا گزینه مناسبی برای تامین برق واحدهای ذوب آلومینیوم در این کشور به شمار می‌رود. به عنوان مثال، برای تامین برق مورد نیاز واحد ذوب آلومینیوم خلیج تاسمانی، نیروگاهای برق‌آبی به کار گرفته شده است.

تولید آلومینیوم در قاره آسیا به طور پیوسته در حال افزایش است و انرژی مورد نیاز برای تولید این فلز در قاره مذکور از نیروگاه‌های با سوخت فسیلی تامین می‌شود. در همین رابطه، ویتنام قصد دارد ۱۱٫۷ میلیارد دلار استرالیا برای افزایش ظرفیت تولید آلومینیوم سرمایه‌گذاری کند.

با توجه به افزایش رقابت میان واحدهای ذوب آلومینیوم مستقر در استرالیا، بهترین گزینه برای تامین نیاز به برق از طریق راه‌اندازی هرچه بیشتر نیروگاه‌های مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر خواهد بود. بر همین اساس زیرساخت‌های تولید انرژی باید با سرعت بیشتر و مقیاس گسترده‌تری برای دستیابی به جاه‌طلبی‌های صادراتی استرالیا و پاسخ‌گویی به تقاضای فزاینده برق داخلی توسعه پیدا کند. برای انجام این کار، ظرفیت پروژه‌های تجدیدپذیر در دست ساخت در استرالیا باید دو برابر افزایش یابد.

طی دهه گذشته، قیمت برق در استرالیا به طور قابل‌توجهی به ویژه به دلیل رشد قیمت گاز افزایش پیدا کرده است. در همین راستا، دولت وقت استرالیا اقداماتی را برای حمایت از واحدهای ذوب آلومینیوم در برابر افزایش قیمت برق انجام داد. در سال ۲۰۲۱، دولت استرالیا حدود ۱۵۰ میلیون دلار استرالیا یارانه به واحد ذوب آلومینیوم در شهر پورتلند ایالت ویکتوریا اختصاص داد. هدف از تخصیص این یارانه، کاهش میزان انتشار کربن تولیدی و افزایش سرعت گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر در بخش ذوب آلومینیوم ذکر شده است. با این تفاسیر، واحدهای ذوب استرالیا خواهند توانست از برق تولید شده در روز به منظور تامین برق مورد نیاز خود در زمان پیک مصرف که هزینه به مراتب کمتری برای آن‌ها نسبت به برق تولید شده از انرژی‌های فسیلی به دنبال خواهد داشت، استفاده کنند؛ با این احتساب، هزینه مصرف برق برای واحدهای ذوب استرالیا به طرز چشمگیری کاهش خواهد یافت.

ضرورت همکاری دولت استرالیا با صنایع آلومینیومی در خصوص گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر

دسترسی به نور خورشید، انرژی باد و آب فراوان، یکی از مزیت‌های بوده که استرالیا از آن می‌تواند برای گذاری راحت‌تر به انرژی‌های تجدیدپذیر در صنایع آلومینیومی خود استفاده کند. تخصیص اعتبار مالیاتی و ارائه بسته‌های تشویقی از سوی دولت استرالیا می‌تواند شرایط را برای تولید محصولات آلومینیومی سبز هموار کند و زمانی که صنایع آلومینیومی به یک نقطه مطلوب رسید، دولت می‌تواند پرداخت اعتبارات مالیاتی و ارائه بسته‌های حمایتی خود را متوقف کند.

ناگفته نماند گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر در واحدهای فرآوری آلومینا در استرالیا، به هزینه‌کردهای بیشتری نیاز دارد و طولانی‌تر نیز خواهد بود. تولید آلومینیوم سبز، فرصتی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در استرالیا ایجاد خواهد کرد و در عین حال زمینه را به منظور رشد تقاضا برای محصولات آلومینیومی کم‌کربن فراهم می‌کند.

در پایان می‌توان بیان کرد برای تحقق بخشیدن به هدف‌گذاری‌های مربوط به مشوق‌های ارائه شده از سوی دولت استرالیا، همکاری صنایع آلومینیومی با دولت این کشور ضروری خواهد بود. در مجموع، تداوم همکاری میان این دو تقویت جایگاه صنایع آلومینیومی سبز در استرالیا را در آینده به دنبال خواهد داشت.

انتهای پیام//