جلال عبدالهی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: شرکت تولید شمش روی امین صنعت پویا از سال ۱۳۹۳ در زمینه تولید شمش روی با خلوص ۹۹٫۹۹ درصد فعالیت می‌‌کند. ظرفیت تولید این شرکت سه هزار تن است و تا مهر ماه سال جاری موفق شدیم بالغ بر ۴۰۰ تن شمش روی تولید کنیم.
وی افزود: در حال حاضر، میزان تولید مجموعه به صفر نزدیک شده و تقریبا فعالیت این شرکت متوقف شده است. دلیل این اتفاق، سیاست‌گذاری‌های نادرست متولیان امر است که در شعار حامی بخش تولید هستند اما در عمل با وضع قوانین دست و پا گیر، تولیدکنندگان کوچک و متوسط را با ضررهای سنگین مواجه می‌کنند. باید توجه داشت که تولیدکنندگان، سربازان جنگ اقتصادی هستند و در کشور چین نه تنها حمل‌ونقل صنایع معدنی به عهده دولت است بلکه مشوق‌های زیادی را نیز برای تولیدکنندگان لحاظ کرده‌اند.
زمینه کافی برای صادرات وجود ندارد
مدیرعامل امین صنعت پویا مطرح کرد: شمش روی این شرکت از خلوص بالایی برخوردار است و میزان سرب آن به زیر ۵۰ ppm می‌رسد. شرکت‌های تولیدکننده محصولات گالوانیزه از این شمش‌ها کمتر استفاده می‌کنند. به این ترتیب، عمده مشتریان این مجموعه، آندساز حفاظت کاتدی، صنایع کشتی‌سازی، فولاد، آلومینیوم و تولیدکنندگان محصولاتی که از طریق الکترولیت آبکاری روی آن‌ها صورت می‌گیرد، هستند. این نوع شمش در کشور تاکنون تولید نشده بود و ما در این شرکت نزدیک به دو سال است که موفق شدیم این شمش روی با درجه خلوص ۹۹٫۹۹ درصد که در سال‌های گذشته از طریق واردات تامین می‌شد را تولید کنیم.
وی در ادامه گفت: محصول شرکت امین صنعت پویا، با توجه به کیفیت استانداردی که دارد، می‌تواند فروش صادراتی خوبی داشته باشد اما زمینه‌های لازم برای صادرات وجود ندارد و با توجه به محدودیت‌هایی که وزارت صمت و بانک مرکزی در این خصوص لحاظ کرده‌اند، اعطای صادرات را به لقای آن بخشیده‌‌ایم.
عمده خاک مصرفی، اکسیدی است
عبدالهی در رابطه با تکنولوژی تولید شمش روی، تصریح کرد: در ایران روشی که برای تولید شمش روی مورد استفاده قرار می‌گیرد، با سراسر دنیا تفاوت دارد. در کشورهای دیگر، عمدتا برای تولید شمش روی از خاک‌های سولفوری استفاده می‌شود اما در ایران خاک مصرفی اکسیدی بوده و فرایند تولید شمش روی، همراه با الکترولیز و محلول‌سازی است. پس از انجام این مراحل، برخی مواد به آن اضافه و مراحل کنترلی انجام می‌شود. در نهایت، شمش روی با آنالیز مورد نظر به دست می‌آید.
وی اضافه کرد: خاک سولفوری موجود در کشورهای دیگر عمدتا عیار ۷۰ درصدی دارد اما عیار خاک اکسیدی که در صنعت روی کشور استفاده می‌شود، ۱۰ تا ۳۰ درصد عیار دارد. این موضوع نشان‌دهنده دانش فنی تولیدکنندگان داخلی است که می‌توانند از خاک کم‌عیار شمش خالص با گریدهای جهانی تولید کنند.
این تولیدکننده عنوان کرد: متاسفانه به دلیل شرایط تحریمی، شمش‌های روی ایرانی به قیمت کمتر از نرخ LME در بازارهای جهانی به فروش می‌رسد در صورتی که از مرغوبیت بالایی برخوردار است.
عدم توزیع سهمیه خاک معدنی
مدیرعامل شرکت امین صنعت پویا اظهار کرد: متاسفانه باید گفت که میزان تولید این شرکت هر سال نسبت به سال قبل از آن، کاهش یافته است؛ چراکه هر سال به میزان دو هزار تن از سهمیه خاک معدنی کم شد و توزیع آن به صورت فصلی درآمد. این در حالی است که متاسفانه از فروردین ماه سال جاری تاکنون سهیه خاک معدنی هیچ کدام از تولیدکنندگان شمش روی تحویل داده نشده و این اتفاق، خلاف اصل حمایت از تولید است.
وی خاطرنشان کرد: تا به امروز به بهانه‌های مختلفی، مدیران مربوطه از انجام وظایف خود سرباز زدند. در ابتدا مطرح کردند که قرار است این خاک در بورس کالا عرضه شود و بعد از آن، بحث قیمت‌گذاری را پیش کشیدند؛ در نهایت نیز مجددا اعلام کردند که خاک معدنی سهمیه‌ای باید مستقیم به دست واحدها برسد. سوالی که اینجا مطرح می‌شود، این است که چه کسی قرار است افت تولید و ضرردهی ۹ ماهه واحدهای تولید شمش روی را جبران کند؟!
نقش اساسی واحدهای تولیدی کوچک
عبدالهی اذعان کرد: مدیرانی که با تصمیم‌ها و سیاست‌گذاری‌های اشتباه، چه در سال‌های گذشته و چه در سال جدید، موجب ضرر تولیدکنندگان شده‌اند، بهتر است به واحدهای کوچکمقیاس مراجعه کنند تا اثرات سوء تصمیم‌های غلط خود را به وضوح و از نزدیک مشاهده کنند. واحدهای کوچکمقیاس مانند عقربه‌های ساعت عمر واحدهای بزرگ‌مقیاس عمل می‌کنند و در حقیقت، باعث گردش چرخ تولید آن‌ها می‌شوند. واحدهای تولیدی کوچک که عمدتا خصوصی هستند، به راحتی قادر به دور زدن تحریم‌ها، ارزآوری و واردات تکنولوژی و دانش فنی هستند و پتانسیل بالایی در این زمینه‌ها دارند.
وی تصریح کرد: تقریبا ۱۵ سال پیش، شمش روی کشور از طریق واردات آن از کشور ژاپن تامین می‌شد اما اکنون نه تنها وارداتی در این زمینه انجام نمی‌شود، بلکه به دلیل تولید مازاد شمش روی، توانایی صادرات آن نیز وجود دارد و این بیانگر پتانسیل بخش خصوصی و واحدهای کوچک است اما اکنون، مدیران نالایق و فاقد هرگونه دانش مدیریتی صحیح، با سیاست‌هایی که تبیین کرده‌اند، تصمیم به حذف واحدهای کوچک و سرپا نگه داشتن شرکت‌های بزرگ، گرفته‌اند. به طوری که همین واحدهای کوچک، باعث احیای شرکتی مثل کالسیمین شدند. این سیاست اشتباه در صورتی که ادامه پیدا کند و با آن مقابله نشود، قطعا صنعت روی به طور کلی نابود خواهد شد.
این تولیدکننده در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» که آیا تمهیداتی در خصوص حمایت از تولیدکنندگان کوچک اندیشیده شده است یا خیر، گفت: در این خصوصانجمن تولیدکنندگان شمش روی تمام سعی خود را کرده است تا بتواند راه‌حل‌های مفید و دقیقی ارائه دهد و از این تلاش هم دست برنداشته است اما متاسفانه تاکنون شاهد اثربخشی لازم نبوده‌ایم.
کدام شمش؟
مدیرعامل امین صنعت پویا مطرح کرد: در جدیدترین تصمیم‌گیری دولت، قرار بر این شده است که شرکت‌هایی که ظرفیت تولید زیر پنج هزار تن دارند، موظف هستند تا محصولات خود را در بورس کالا عرضه کنند. وقتی ۹ ماه متوالی، خاک معدنی مورد نیاز خود را برای تهیه شمش روی دریافت نکرده‌ایم، کدام شمش روی را باید در بورس عرضه کنیم؟! ضمن اینکه فرایند ثبت برند و اخذ گواهی استاندارد برای حضور در بورس کالا نیز بسیار طولانی و پرچالش است و تقاضای مطلوبی در این بازار نیز وجود ندارد.
تعهد ارزی که رفع نشد
عبدالهی در پاسخ به این سوال که عمده‌ترین مشکلات صنعت روی چه مواردی را شامل می‌شود، تاکید کرد: به طور کلی، در تامین مواد اولیه مورد نیاز خود دچار بحران شدیدی هستیم و در کنار این معضل، اکنون بانک مرکزی در خصوص رفع تعهد ارزی برای تولیدکنندگان و موضوع ورود موقت کالا هنوز نتوانسته تصمیم نهایی و درستی را اتخاذ کند. وقتی که این نهاد نمی‌تواند این معضل را حل و فصل کند، شاید بهتر بود که ابتدا چنین دستوراتی را صادر نمی‌کرد که تولیدکنندگان روی را به دردسر بیندازد. بسیاری از واحدهای تولیدی خاک معدنی مورد نیاز خود را در ازای شمش روی صادراتی، از کشور ترکیه وارد می‌کردند و اکنون به خاطر بحث تعهد ارزی، قادر به انجام چنین کاری نیستند و از تولید بازمانده‌اند.
وی افزود: از دیگر مشکلات مهم این صنعت که در حال دست و پنجه نرم کردن با آن هستیم، نبود شفاف‌سازی در قیمت‌گذاری و میزان سرمایه‌گذاری‌های معدنی انجام شده است که گزارشی در این خصوص وجود ندارد.
عرضه خاک معدنی به قیمت مناسب
مدیرعامل امین صنعت پویا بیان کرد: خاک معدنی داخل کشور اگر در مزایده بین‌المللی برای فروش عرضه شود، هیچ تقاضاکننده‌ای به غیر از تولیدکنندگان داخلی نخواهد داشت. بهتر است این خاک با قیمت متناسب در بازارهای داخلی کشور عرضه شود تا تولیدکنندگان میزان تولید شمش روی خود را افزایش دهند و با صادرات آن بتوانند ارزآوری داشته باشند. علاوه‌براین شرکت‌های کوچکمقیاس می‌توانند با ارزی که به دست آورده‌اند، ماشین‌آلات و دستگاه‌های جدید و به‌روز دنیا را وارد کنند و فعالیت خود را توسعه دهند.
وی در ادامه اذعان کرد: در واقع، تاکنون خاک مورد نیاز خود را از طریق واردات از کشورهای آفریقایی و ترکیه و همچنین معدن انگوران تامین کرده‌ایم. بر اساس سهمیه مصوب، باید به میزان ۳۰ درصد از ظرفیت هر واحدی به آن خاک معدنی تعلق گیرد اما حدود ۱۰ درصد ظرفیت تولید، خاک معدنی داده می‌شود. باید به این نکته توجه داشت که این سهمیه بر اساس وزن خاک است؛ در صورتی که مقدار فلز روی موجود در آن برای تولیدکننده اهمیت دارد. در سال جاری، به علت تحریم‌های موجود و محدودیت‌های داخلی، نتوانستیم خاک معدنی مورد نیاز خود را از این کشورها تامین کنیم.
این تولیدکننده عنوان کرد: تامین خاک معدنی از طریق دلالان اقتصادی نیست زیرا قیمت ارائه شده از سوی آن‌ها بیش از قیمت رسمی است و هزینه حمل را نیز شامل می‌شود. این در حالی است که ما نمی‌توانیم قیمت شمش تولیدی خود را بیشتر از نرخ جهانی تعیین کنیم. روی مانند فلزاتی نظیر آلومینیوم، مس و… نیست که نسبت به قیمت جهانی حباب داشته باشد و در منطقه خاورمیانه با قیمت کمتر از نرخ LME معامله می‌شود.
عبدالهی در انتهای این گفت‌وگو خاطرنشان کرد: توقع ما از مسئولین این است که اجازه دهند صنعت روی به دست مدیران و فعالان آن مدیریت شود زیرا تصمیم‌های اتخاذ شده از جانب دولت و نهادهای مربوطه نه تنها معضلات موجود را برطرف نکرده بلکه وضعیت این صنعت را آشفته‌تر نیز کرده است.
