مدیرعامل رادمان صنعت سرب آذر گفت: کشور ما یکی از قطب‌های مهم صنعت سرب در آسیا محسوب می‌شود که اگر برنامه‌ریزی و همت مسئولین همراه تولیدکنندگان این بخش باشد، به راحتی می‌توانیم در آینده نزدیک سهم زیادی از بازار آسیا را در اختیار بگیریم.
با این حال، اگر مواد اولیه کافی به واحدهای تولیدی تزریق نشود، بدون تردید واحدهای صنعتی راهی جز کاهش میزان تولید خود ندارند و کاهش میزان تولید نیز مساوی با کمبود شمش سرب در بازار داخلی خواهد بود که می‌تواند منجر به وارداتی شدن این صنعت شود.
علی عبدی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبــری و تحلیلـــی «فلـــزات آنلایـــن»، اظهــــار داشت: فعالیت مجموعه به حدود ۲۰ سال قبل برمی‌گردد؛ تا سال ۱۳۹۴ شرکت را عمدتا با نام حقیقی اداره می‌کردیم اما پس از آن و همزمان با ورود تجهیزات به‌روز و پیشرفته، با نام حقوقی و برند رادمان صنعت سرب آذر، فاز جدید تولید را آغاز کردیم.
وی افزود: یکی از بزرگ‌ترین بحران‌هایی که باعث افت شدید قیمت شمش سرب شد و اغلب شرکت‌های تولید شمش سرب را رو به تعطیلی برد، در سال ۱۳۹۴ رخ داد اما تولید شمــش ســرب مجموعــه بـــدون خللی ادامــه یافت؛ بــه طــوری کـــه بـــا تلاش شبـــانه‌روزی توانستیم میزان تولید شمش سرب را افزایش هم بدهیم.
بنابراین با وجود اینکه خیلی از شرکت‌ها در مقابل افول بازار شمش سرب در سال ۱۳۹۴ تن به شکست دادند و ذیل همین بحران به تعطیلی کشیده شدند، ما توانستیم علاوه بر تجهیز و ورود ماشین‌آلات به‌روز، تولید را به فراتر از انتظار رسانده و نبض بازار را به طور ویژه‌ای در دست بگیریم.
مدیــــرعامـــل رادمــــان صنعـــت ســرب آذر گفت: در حــال حاضــر ســه کارخانه به صورت مجــزا در اختیـــار کــل مجموعــه قرار دارد کـــه ظرفیــت ثبــت شـــده در پروانـــه تولیـــد بــرای مجمــوع ســه کارخانــه، نزدیک بـه ۲۵ هزار و ۵۰۰تن است. یکی از واحدهــای تولیـــدی در زمینـه تولیـــد شمــش سرب از مواد اولیــه یا همــان خاک معــدنی (کنسانتــره) فعالیت دارد و دو واحد دیگر به تولید شمش سرب از طریق بازیافت باتری می‌پردازند.
صادرات کنسانتره بلای تولید است!
عبدی اظهــار کرد: یکی از مشکلات مهم و اساسی پیش روی صنعت سرب، کمبود مواد اولیه برای افزایش تولید شمش سرب واحدهای معدنی و صنعتی است و در حال حاضر صادرات کنسانتــره سرب به راحتــی از طریق مسیرهـــای رسمــــی و قانـــونی کشـــور انجـــام می‌گیـــرد. حــال، پرســش اســـاسی از مسئولین دولتی کــه اجازه صادرات ماده اولیه این فلز استراتژیک و مهم در کشور را صادر کرده‌اند این است که با توجه به کمبود مواد اولیه تولید شمش سرب در کشور، اجازه صادرات آن به چه صورت صادر شده و آیا کنسانتره سرب صادراتی مازاد مصرف داخلی بوده است؟
وی عنـــوان کـــرد: در ســـال رقمـــی حـــدود ۱۰۰هزار تن کنسانتره سرب به خارج از کشور صادر می‌شود که این آمار بر اساس آمار گمرک، نزدیک به ۴۰ هزار تن است؛ اما ۶۰ هزار تن دیگر در کجا مصرف یا فروخته می‌شود؟
پتانسیل بالای معادن کوچک مقیاس
مدیرعامل رادمان صنعت سرب آذر مطرح کرد: در بحث تامین کنسانتره سرب برای تولیـــد شمـــش سرب، شرکـــت‌هـــای بــــزرگ تولیدکننــده کنسانتره سرب، تمایل زیادی به صادرات دارنـــد حتـــی در مــواردی که قیمـت پیشنهــادی مــا بــرای خرید کنسانتــره سرب، هم‌پایه نرخ قیمتی خریداران چینی است ولی بــاز هم تمایـــل تولیدکننـــدگان در کشـــور به صادرات ایـن محصول مهم است. از طرفی با وجود وضع عوارض ۱۲ درصدی بر صادرات کنسانتره سرب توسط معاونت معادن و صنایع معدنی وزارت صمت، باز هم تمایل به سمت صادرات، زیاد است.
با این حال، عمده مواد اولیه مورد نیاز تولید شمش سرب در این واحـد صنعتی، از طریق معادن کوچک مقیاس تهیه می‌شود.
عبـــدی افــزود: میــزان بهره‌برداری واقعی معادن کوچک مقیاس بیش از حد انتظار است به طوری که با در نظر گرفتن پتانسیل مناسب و درخور توجه این معادن، سیاست مجموعه برای تامین مواد اولیه به سمت خرید کنسانتره از معادن کوچک سوق پیدا کرده و با این اوصاف، میــزان خریـــد کنسانتــره برای تامین مواد اولیه مجموعه، نزدیک به چهار هزار تن در مــاه است کـــه ایـــن میـــزان اگــر بـــر اســـاس پتانسیل مجموعه برنامه‌ریزی و تامین شود، به ۱۰ هزار تن در ماه نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
وی اظهار داشت: میزان بازیابی سرب از کنسانتره آن در واحد ما بیش از ۹۵ درصد است که البته در این زمینه پیشرفتهای مناسبی به دست آورده‌ایم؛ به طوری که بسیاری از شرکت‌های معدنی تولید شمش سرب اذعان می‌کنند که تولید شمش سرب از کنسانتره سرب سولفوره، نه تنها امکان‌پذیر نیست بلکه در مواردی بسیار سخت و با معیارهای تولید صنعتــی در کشــــور تطابقــــی نـــدارد، ولـــی مـــا توانستیم میزان بازیابی سرب را به بیش از ۹۵درصد افزایش دهیم.
ایمنی بالا در سایه استانداردهای زیست محیطی
مدیرعامل رادمان صنعت سرب آذر تصریح کرد: تمامی روش‌های این واحد صنعتی برای تولید شمش سرب از طریق کنسانتره سرب، بر اســـاس استانداردهـــای زیســـت محیطـــی صــورت می‌گیـــرد و ایـــن مسئلـــه به صـــورت دائمی توسط کارشناسان محیط‌زیست رصد و ارزیابـــی می‌شـــود. بـــه عنـــوان مثـــال فرآیند کراشینگ باتری، عملیات تفکیک مواد باتری، شارژ باتـــری فرســـوده بـــه کوره‌هـــای ذوب و نهایتا ذوب شدن سرب به کـــار رفتـــه در آن، تماما به صورت اتوماتیک و توسط ماشین‌آلات پیشرفته انجام می‌شود.
عبدی افزود: ۱۷ کوره دوار بلند با ظرفیت ۱۵ تن در واحدهای صنعتی مشغول به فعالیت هستند که اگر ظرفیت تولید را بر اساس ظرفیت اسمی در نظر بگیریم، روزانه به ۲۵۰تن کنسانتره سرب نیاز داریم. از طرفی دو کوره پنجاه تنی در اختیار داریم که در مجموع برای تولید در این دو کوره، به حدود ۱۲۰ تن باتری فرسوده نیاز داریم که در این زمینه البته مشکلات فراوانی وجود دارد که در صدد رفع و رجوع آن هستیم.
وی در خصـــوص فروش شمــش ســـرب این مجموعـــه، بیـــان کـــرد: در بحـــث صـــادرات علی‌رغم وجود موانعی در این مسیر همچون تحریم‌های بین‌المللی همه جانبه، پتانسیل صادراتی مجموعه را حفظ کرده‌ایم و در جهت توسعه آن نیز برنامه‌ریزی خواهیم کرد. در حال حاضــر، عمــده شمش سرب تولیدی به کشورهای جنوب شرق آسیا که طرف قرارداد شرکت ما هستنــد، صـــادر می‌شـــود.
در بـــازار داخلـــی نیـــز بـــه برخی از شرکــت‌هــای بزرگ همچون صبا باتری، آذر باتری، سپاهان باتری، برنا باتری و… شمش سرب عرضه می‌کنیم. بر اساس ظرفیت تولید مجموعه، مازاد مصرف داخلی به خارج از کشور صادر می‌شود که بــرای مجموعــه مــا حدود پنــج تـــا ۶ هزار تـــن شمش سرب است.
واردات بی رمق باتری فرسوده
مدیرعامل رادمان صنعت سرب آذر عنوان کرد: تولیــد شمــش ســرب از طریـــق بازیافــت سرب باتــری فرســوده با چنــد مشکل و چالــش روبــه‌رو است که ازجملـــه آن‌هـــا می‌توان به میزان اندک باتری‌های فرسوده در کشور اشاره کرد؛ به طوری که همان میزان اندک نیز توسط شرکت‌های باتری‌سازی که اکثرا واحدهای ذوب باتری فرســوده نیز تاسیــس کرده‌انـد، مصــرف می‌شــود. از طرفــی وجود تحریم‌هـای بیـــن‌المللی عامـــل مهــم دیگــری محســوب می‌شود که واردات باتری فرسوده از کشورهای دیگر همچون افغانستان، عراق، تاجیکستان، ترکمنستان، ارمنستان و… را با چالش جدی مواجه کرده است.
عبدی تاکید کرد: در چند سال اخیر برخی از شرکت‌ها، واحدهایی را برای تولید شمش ســرب از طریــق بازیافــت باتــری فرســوده در کشورهای همسایه تاسیس کرده‌اند. بزرگ‌ترین مشکل این فرآیند، قرار دادن تکنولوژی تولید شمش سرب به صورت رایگان در اختیار این کشورها است.
وی تصریح کرد: ممنوعیت صادراتی وضع شده توسط دولت، در به وجود آمدن چنین شرایطی بی‌تاثیر نبوده است؛ چراکه در این موج ممنوعیت صادراتی، خیلی از واحدهای تولیدی بــه دلیل عدم توانایی در مدیریت، فروش محصول و مهم‌تر از همه، تامین باتری فرسوده برای واحد تولید شمش سرب به خاطر تحریم‌ها و مشکلات گمرکی داخل کشور، راهکــاری جــز این پیدا نکرده‌انــد که به طــور کامل واحد تولیدی خود را در یکی از کشورهای غنی از باتری فرسوده شامل افغانستان، عراق و گرجستان راه‌اندازی کنند.
سقوط واردات باتری فرسوده
مدیرعامل رادمان صنعت سرب آذر عنوان کــرد: طی سال‌هــای گذشتـــه واردات باتـــری فرســوده بــه کشــور به صورت سالانه رقمی حدود ۱۰ هزار تن بود که البته در حال حاضر این میزان به چهار هزار تن کاهش پیدا کرده است. از طرفی میزان باتری فرسوده نسبت به میانگین تولید آن در کشور، به حداقل ممکن رسیده تا جایی که میزان باتری فرسوده تامین شده از بازار داخلی توسط مجموعه ما، حدود دو هزار تن به صورت سالانه است.
عبـــدی اظهــار کـــرد: با توجــه به اینکــه تکنولوژی ساخت باتری تولیدکنندگان داخلی با شرکت‌هـــای تولیــدکننــده خارجـی از لحاظ میزان به کارگیری سرب در باتری، متفاوت اســت، بنابرایــن وجــود تفـــاوت در میــزان استحصال سرب از هر یک از باتری‌های ایرانی و خارجی، یک امــر بدیهــی است. در واقـع، میزان سرب به کار رفته در باتری‌های خارجی کمتر از باتری‌های داخلی تولید شده توسط تکنولوژی‌های قدیمی کشور است. با این حال، میزان استحصال سرب از باتری‌های خارجی حدود ۶۲ درصد وزن باتری است که این میزان در باتری‌های داخلی به ۶۵ درصد از وزن باتری فرسوده می‌رسد.
وی در پایــان خاطرنشــان کـــرد: کشـــور ما یکی از قطب‌های مهم صنعت سرب در آسیا به حساب می‌آید که با برنامه‌ریزی، همت مسئولین و تولیدکنندگان می‌توانیم در مدت زمانی کوتاه، سهم عظیمی از بازار آسیا را در اختیـــار بگیریـــم. با این حــال، واقعیت‌هـــای امروز چیز دیگری نیز به ما می‌گویند؛ اول اینکه در این زمینه، توان رقابت با کشور بزرگ و پیشرفتهای همچون چین وجود ندارد اما رقابت با کشوری همچون هند امکان‌پذیر است.
بدیهی است که با توجه کردن به مشکلات و چالش‌های مهم این صنعت مانند کمبود کنسانتره سرب (به دلیل صادرات بی‌رویه آن) و نیز باتری فرسوده و یافتن راه حل برای این چالش‌ها، می‌توان چشم‌‌انداز این صنعــت مهـــم را روشن‌تـــر و امیدوارتر ترسیــم کرد. تقاضــای مــا تولیدکننـــدگان از دولتی‌ها و متولیـــان ایـــن امـــر ایــن اســت کــه برای تامیـــن مــواد اولیــه برای واحدهــای تولیدکننده ســرب فکـــری کنند زیرا اگر مواد اولیه کافی به واحدهای تولیدی تزریق نشود، بدون تردید واحــدهــای صنعتـی راهی جـــز کاهــش میزان تولیــد ندارنــد و کاهش میــزان تولید مساوی با کمبود شمش سرب در بازار داخلی و روی آوردن این کشور به واردات آن خواهد بود.
