از آنجایی که کبالت عمدتا محصول جانبی فرایند تولید مس (۶۰ درصد) و نیکل (۳۸ درصد) است، وضعیت بازارهای این دو فلز تاثیر قابل‌توجهی بر آینده کبالت خواهد داشت. سال ۲۰۲۴ با افت قیمت و عرضه بیش از حد کبالت همراه بود و این سوال مطرح می‌شود که تغییرات بازارهای مس و نیکل چه آینده‌ای را برای این فلز رقم خواهند زد؟
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از موسسه «Fastmarkets»، جمهوری دموکراتیک کنگو با معادن مس کبالت خود، همچنان بزرگ‌ترین تامین‌کننده کبالت جهان است؛ به طوری که ۷۶ درصد از تولید جهانی این فلز در سال ۲۰۲۳، متعلق به این کشور بود و طبق پیش‌بینی‌ها، این سهم طی سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ نیز حفظ خواهد شد.
از آنجایی که کبالت معمولا با نسبت ۱۰ به یک از مس استخراج می‌شود، افزایش هزینه‌های تولید مس، مستقیما بر قیمت و میزان عرضه کبالت اثرگذار است. در سال گذشته میلادی، قیمت‌های بالای مس و کمبود کنسانتره موجب افزایش قابل توجه ظرفیت استخراج مس شد.
به عنوان مثال، شرکت «China Molybdenum»، تولیدکننده بزرگ مس کبالت، از افزایش ۷۸ درصدی تولید مس در ۹ ماهه سال ۲۰۲۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد که منجر به جهش ۱۲۷ درصدی (۴۷ هزار و ۳۹۹ تن) در تولید کبالت و رسیدن آن به ۸۴ هزار و ۷۲۲ تن در همین مدت شد.
تاثیر قیمت بالای مس بر عرضه کبالت
با وجود تقاضای پایین برای کبالت، افزایش قیمت مس همچنان باعث عرضه بیش از حد این فلز خواهد شد و از آنجایی که تولید مس نیز در حال افزایش است، این وضعیت قیمت کبالت را تحت فشار قرار خواهد داد. محققان «Fastmarkets» پیش‌بینی می‌کنند قیمت مس به دلیل افزایش تقاضا برای انرژی‌های تجدیدپذیر و خودروهای برقی، تا پایان سال ۲۰۲۴ و در طول سال ۲۰۲۵ همچنان بالا باقی بماند.
به گفته رابرت سیرل، تحلیلگر «Fastmarkets»، قیمت بالای مس همچنان انگیزه‌ای برای افزایش تولید از معادن جمهوری دموکراتیگ کنگو در کوتاه‌مدت خواهد بود.
یک معامله‌گر نیز با بیان اینکه کبالت محصول جانبی است و عرضه بیش از حد آن ادامه خواهد داشت، افزود: سودآوری بالای مس، تولیدکنندگان در جمهوری دموکراتیک کنگو را به ادامه استخراج آن ترغیب می‌کند؛ حتی اگر کبالت به فروش نرسد، سود حاصل از مس برای تولیدکنندگان بسیار قابل‌توجه خواهد بود.
محققان «Fastmarkets» پیش‌بینی می‌کنند که عرضه مس پالایش‌شده در سال ۲۰۲۵، حدود ۱.۱ درصد افزایش یابد.
تاثیر فزاینده نیکل اندونزی بر بازار کبالت
تولید نیکل، به خصوص با افزایش تولید ترکیب رسوب هیدروکسید (MHP) در اندونزی، به طور فزاینده‌ای بر بازار کبالت تاثیر گذاشته است. اندونزی به دومین تامین‌کننده بزرگ کبالت در جهان تبدیل شده و سهم این کشور از تامین کبالت جهان، از ۷ درصد در سال ۲۰۲۳، به ۱۰ درصد در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته است.
صنعت نیکل پالایش شده اندونزی با سرمایه‌گذاری چین، به یکی از منابع اصلی تامین نیکل برای این کشور تبدیل شده است و حضور پررنگ تولیدکنندگان چینی در پروژه‌های (MHP) اندونزی، تامین پیوسته مواد اولیه برای صنعت باتری چین را تضمین می‌کند.
علی‌رغم افت کوتاه‌مدت قیمت نیکل و وضعیت نامساعد بازار، سرمایه‌گذاری‌های چین در پروژه‌های استخراج کبالت از سنگ لاتریت نیکل با استفاده از فرایند اسیدشویی فشارقوی (HPAL)، نشان‌دهنده یک استراتژی بلندمدت برای تامین منابع حیاتی تولید باتری است.
به گفته الیویه ماسون، تحلیلگر «Fastmarkets»، انتظار می‌رود استفاده از نیکل در تولید باتری‌ها به میزان قابل‌توجهی افزایش یابد. این پروژه‌های اسیدشویی فشار قوی، رشد مداوم تولید کبالت اندونزی را تضمین می‌کنند و انتظار می‌رود تولید کبالت از (MHP) با افزایش ۱۷ درصدی، از ۲۹ هزار تن در سال ۲۰۲۴، به ۳۴ هزار تن در سال ۲۰۲۵ برسد.
به گفته منابع خبری، در حالی که پیش‌تر سولفات کبالت از (MHP) تولید می‌شد، روندهای اخیر به دلیل سودآوری بیشتر و سهولت در ذخیره‌سازی، تولیدکنندگان را به سمت تولید کبالت فلزی سوق داده است. یکی از تولیدکنندگان بزرگ نیکل و کبالت اظهار داشت: فلز کبالت در پروژه‌های اسیدشویی آن‌ها، یک محصول جانبی به شمار می‌رود و تقریبا بدون هزینه اضافی تولید می‌شود. بر همین اساس آن‌ها در حال بررسی گزینه‌های مختلف صادرات این فلز هستند.
به گفته منابع، کبالت اندونزی برخلاف کبالت چینی که مشمول تعرفه ۲۵ درصدی است، می‌تواند بدون تعرفه وارد بازار ایالات متحده آمریکا شود. این موضوع می‌تواند باعث نگرانی‌هایی در مورد تغییر شرایط عرضه جهانی و افزایش فشار بر قیمت کبالت شود.
عرضه مازاد در سایه ابهامات بازار کبالت
با افزایش تولید مس و نیکل، انتظار می‌رود بازار کبالت در سال ۲۰۲۵ همچنان با عرضه بیش از حد مواجه باشد. موسسه «Fastmarkets» پیش‌بینی می‌کند که بازار جهانی کبالت در سال ۲۰۲۵، با مازاد عرضه ۲۱ هزار تنی مواجه خواهد شد.
با این حال، ابهاماتی نیز وجود دارد. در مورد مس، با وجود پیش‌بینی افزایش قیمت، بازار همچنان تحت تاثیر شرایط اقتصاد کلان و رویدادهای ژئوپلیتیکی قرار دارد. برای مثال، افزایش ارزش دلار ایالات متحده آمریکا و کاهش تقاضای صنعتی در اقتصادهای غربی می‌تواند بازار این فلز را دچار اختلال کند. به گفته محققان «Fastmarkets»، احتمالا به دلیل کاهش تولید اولیه، رشد عرضه مس پالایش شده در سال ۲۰۲۵ کندتر خواهد شد.
در مورد نیکل، رشد تولید در اندونزی منجر به تعدیل عرضه و تعطیلی برخی معادن در سایر کشورها شده است زیرا بیشتر ذخایر کبالت خارج ار جمهوری دموکراتیک کنگو، معادن نیکل کبالت هستند.
سیرل خاطرنشان کرد: عرضه بیش از حد و قیمت پایین نیکل، هم برای تولیدکنندگان فعلی خارج از اندونزی و هم برای پروژه‌های آینده در کشورهایی مثل استرالیا و کانادا، مشکلاتی ایجاد کرده و توجیه اقتصادی آن‌ها را زیر سوال برده است.
وی تصریح کرد: به دلیل هزینه‌های بالای استخراج و فرآوری در معادن نیکل کبالت استرالیا و همچنین ورود حجم زیاد نیکل به بازار طی سه سال گذشته، بسیاری از این معادن دیگر سودآور نیستند.
تنش‌های ژئوپلیتیکی نیز ابهامات را بیشتر می‌کنند؛ اگرچه فلز کبالت اندونزی به صورت تئوری می‌تواند بدون تعرفه به ایالات متحده آمریکا صادر شود اما موانع ژئوپلیتیکی و سیاست‌های تجاری ممکن است جلوی صادرات آن را بگیرد.
یک معامله‌گر دیگر اظهار داشت: از آنجایی که بیشتر واحدهای تولید کبالت در اندونزی تحت مالکیت مشترک شرکت‌های چینی هستند، ورود این فلز به بازار ایالات متحده آمریکا همچنان با مشکلاتی روبه‌رو خواهد بود؛ ناگفته نماند که انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور نیز می‌تواند این موانع را بیشتر کند.
بنابراین، اگرچه پیش‌بینی می‌شود تولید مس و نیکل در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد اما عواملی مانند شرایط اقتصاد کلان، تحولات تجاری و پیشرفت‌های فناوری می‌توانند تاثیر بسزایی بر روند بازار کبالت داشته باشند.
انتهای پیام//
