طبق نظر تحلیلگران بورس فلزات لندن «LME»، زمانی که سخن از فلز آلومینیوم به مبان می‌آید، نمی‌توان به سهم آلومینیوم تولیدی با مبدا روسیه و نقش این کشور در این صنعت اشاره‌ای نکرد.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از موسسه «Fastmarkets»، برخی فعالان بازار معتقدند که با افزایش حجم آلومینیوم با مبدا تولید روسیه در انبارهای بورس فلزات لندن و عدم تمایل بسیاری از فعالان بازار کشورهای غربی به معامله یا مصرف آن‌ها، به نظر می‌رسد که اختلاف قیمت مبادلات این فلز در بورس کالاها و قیمت آلومینیوم در بازار فیزیکی افزایش پیدا کرده است.
این فعالان بر این باورند که بورس فلزات لندن باید با تحریم فلزات با مبدا تولید روسیه، علاوه بر افزایش پویایی در بازار این فلز و اعتباربخشی مجدد به آن، شرایط را برای کاهش اختلاف قیمت‌ها در بورس کالاها و بازار فیزیکی فراهم کند.
از سوی دیگر، برخی فعالان و مشارکت‌کنندگان بازار در اروپا عنوان کردند که با توجه به کاهش ظرفیت واحدهای تولید آلومینیوم در این قاره، اختلالات مداوم ایجاد شده در زنجیره تامین کالاها در کانال پاناما و همچنین بحران به وجود آمده در مسیر کشتیرانی در دریای سرخ، عرضه آلومینیوم روسیه در بازار امری کاملا ضروری است.
به گفته خورخه گومز، مدیرعامل شرکت «Extrusax» که دفتر مرکزی آن در اسپانیا قرار دارد، صنعت فرآوری منطقه‌ای در قاره اروپا همچنان به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به واردات آلومینیوم اولیه، آلیاژها و یا عناصر آلیاژی دیگر از روسیه متکی است.
وی در گفت‌و‌گوی خود با موسسه «Fastmarkets» به ارتباط تنگاتنگ زنجیره‌های تامین جهانی با در نظر گرفتن دو کانال اصلی واردات فلز به کشورهای عضو اتحادیه اروپا، یکی از طریق دریای بالتیک از روسیه و دیگری از خاورمیانه، هند و قاره آسیا از طریق کانال سوئز اشاره کرد.
مدیرعامل شرکت «Extrusax» بیان کرد: رسیدگی به اهداف بلندپروازانه فرایند کربن‌زدایی که از طریق اتحادیه اروپا در قالب قوانینی به تصویب رسید و ارائه شد، با گذر زمان بیش از پیش دشوارتر خواهد شد و به همین دلیل، درک این مسئله از سوی فعالان بازار ضروری به نظر می‌رسد.
گومز در ادامه عنوان کرد: تحقق این اهداف هزینه‌بر خواهد بود و به همین دلیل اگر تولید آلومینیوم کم‌کربن به دلیل اعمال تحریم‌ها علیه صنعت آلومینیوم روسیه افزایش پیدا نکند، چگونه می‌توان انتظار داشت که قیمت آلومینیوم سبز افزایش نیابد و حجم عرضه آن کم نشود؟
وی تصریح کرد: باید از ظرفیت شرکت‌های بزرگ تولیدکننده آلومینیوم همچون شرکت «Rusal» که سالانه بیش از ۴٫۳ میلیون تن از این فلز و آلیاژ آلومینیوم اولیه در سراسر جهان را تولید و عرضه می‌کند، بهره برد.
مدیرعامل شرکت «Extrusax» خاطرنشان کرد: فعالان بازار مخالف و موافق اعمال تحریم بر صنعت آلومینیوم روسیه، هر کدام منافع خود را در نظر می‌گیرند و واضح است که بورس فلزات لندن هر تصمیمی در رابطه با آلومینیوم روسیه بگیرد، نمی‌تواند هر دو گروه مخالف و موافق را به طور کامل راضی نگه دارد.
گومز ادامه داد: از این رو، با توجه به اینکه مبدا تولید حدود ۹۰ درصد از آلومینیوم ذخیره شده در انبارهای بورس فلزات لندن از کشور روسیه است، رفع فشار وارد شده بر روی این بورس به منظور تصمیم‌گیری در رابطه با فلزات با مبدا تولید روسیه زمان‌بر خواهد بود.
وضعیت کنونی صادرات آلومینیوم روسیه
درست است که بورس فلزات لندن هنوز به طور مستقیم تصمیم خود را در رابطه با تحریم کلی آلومینیوم روسیه نگرفته است اما از زمان اعلام تحریم‌های غیر رسمی علیه صنعت آلومینیوم روسیه به این مسئله به طور غیرمستقیم و در حد محدود واکنش نشان داده است.
بورس فلزات لندن پس از انتشار یک مقاله جنجالی از سوی برخی رسانه‌ها با موضوع تحریم صنعت آلومینیوم روسیه در ماه نوامبر ۲۰۲۲، مخالفت خود را در عمل علیه انجام چنین اقدامی اعلام کرد. در ماه آوریل ۲۰۲۲، بورس فلزات لندن امکان ثبت محموله‌های آلومینیوم با مبدا تولید روسیه در انبارهای این بورس در بریتانیا را به حالت تعلیق درآورد.
پس از آن و در ماه فوریه ۲۰۲۳، بورس فلزات لندن فرایند ذخیره‌سازی فلزاتی مانند آلومینیوم، مس، سرب، نیکل و یا آلیاژ آلومینیوم اولیه با مبدا تولید روسیه در انبارهای این بورس مستقر در ایالات متحده آمریکا را به حالت تعلیق درآورد. به علاوه، بورس فلزات لندن دستورالعمل جدیدی در ارتباط با صدور حواله‌های فروش و معاملات آلومینیوم روسیه برای فعالان بازار مستقر در بریتانیا در این بورس در ماه دسامبر ۲۰۲۳ صادر کرد.
تمامی اقدامات انجام شده توسط بورس فلزات لندن در پی تصمیمات اتخاذ شده از سوی دولت بریتانیا و طبق ضوابط این بورس، همراه با اعمال تعرفه‌های واردات آلومینیوم روسیه به آمریکا که قراردادهای آلومینیوم در بورس مذکور بر اساس آن قیمت‌گذاری می‌شوند، انجام شد.
در همین راستا، اگرچه دولت آمریکا هنوز آلومینیوم تولیدی با مبدا روسیه را تحریم نکرده است اما این صنعت در روسیه، سابقه تحریم شدن از سوی آمریکا در گذشته را دارد.
در ماه آوریل ۲۰۱۸، آمریکا دارایی‌های اولگ دریپاسکا، یکی از تجار روسی با نفوذ سیاسی بالا که در آن زمان مالکیت اکثریت سهام شرکت‌های «En+ Group» و «Rusal» را بر عهده داشت، مسدود کرد و نام این شخص نیز در فهرست افراد تحت تحریم قرار داده شد.
به دنبال این تحریم‌ها، ایالات متحده آمریکا مجوزهایی را صادر کرد که از طریق آن، شرکت «Rusal» اجازه دارد سفارش‌های مبتنی بر قراردادهایی که قبل از اعمال این تحریم‌ها به امضا رسیده بود را به مشتریان تحویل دهد. پس از وضع این تحریم‌ها، بورس فلزات لندن صدور حواله فروش برای آلومینیوم با مبدا تولید شرکت «Rusal» را از روز ۶ آوریل ۲۰۱۸ محدود کرد.
در ادامه و در ماه ژانویه ۲۰۱۹، تحریم‌ها علیه شرکت‌های «En+ Group» و «Rusal» و تحریم صدور حواله فروش برای آلومینیوم با مبدا تولید شرکت «Rusal» برداشته شد. اخیرا نیز اتحادیه اروپا تحریم‌هایی را بر محصولات آلومینیومی از جمله سیم، فویل و لوله آلومینیومی تولید شده در روسیه اعمال کرده است.
گفتنی است این محصولات، حدود ۱۲ تا ۱۵ درصد از حجم واردات محصولات آلومینیومی به کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به خود اختصاص داده‌اند. با این وجود، هنوز تحریمی علیه بیشتر حجم صادراتی آلومینیوم روسیه به اتحادیه اروپا از جمله آلومینیوم اولیه وضع نشده است.
همچنین برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در حال لابی‌گری برای افزایش دامنه تحریم‌ها علیه صنعت آلومینیوم روسیه هستند و برخی نیز مخالفت خود ذا با انجام چنین اقدامی ابراز کرده‌اند. در همین راستا، تمام ۲۷ کشور عضو این اتحادیه در صورت توافق می‌توانند تحریم‌های جدیدی را بر صنعت آلومینیوم روسیه وضع کنند.
با توجه به اینکه سیاست‌گذاری‌ها، مجموعه‌ای از بده‌بستان‌ها محسوب می‌شوند که بر اساس آن، ارزش‌هایی که برای اکثر مردم و سیاست‌مداران در زمان‌های خاصی تعیین می‌شود، هر اتفاقی ممکن است در رابطه با صنعت فلزات آلومینیوم در روسیه بیفتد.
وضعیت واردات آلومینیوم با مبدا تولید روسیه
بر اساس ارزیابی‌های صورت گرفته از سوی موسسه «Fastmarkets»، اگرچه اتحادیه اروپا همچنان به واردات آلومینیوم روسیه ادامه می‌دهد اما حجم واردات این فلز طی چند سال گذشته به میزان قابل‌توجهی به این منطقه از جهان کاهش یافته است زیرا بسیاری از فعالان بازار آلومینیوم در اتحادیه اروپا، دیگر تمایلی به خرید آلومینیوم با مبدا تولید روسیه ندارند.
لازم به ذکر است سالانه حدود ۴٫۵ میلیون تن آلومینیوم به کشورهای عضو اتحادیه اروپا وارد می‌شود. بررسی داده‌های تجاری اخیر نشان می‌دهد که حجم واردات آلومینیوم اتحادیه اروپا از روسیه، حدود ۱۰ درصد از حجم کل واردات این فلز در سال ۲۰۲۳ را به خود اختصاص داده است که تقریبا حجم آن ۴۰ درصد کاهش داشته و بسیار کمتر از حجم بیش از یک میلیون تن صادرات آلومینیوم از مبدا روسیه به این اتحادیه قبل از آغاز جنگ در اوکراین است.
عمده حجم آلومینیوم وارداتی به کشورهای عضو اتحادیه اروپا از خاورمیانه، هند و کشورهای آسیای جنوب شرقی تامین می‌شود. با این حال، محموله‌های آلومینیومی صادر شده از مقاصد مذکور به این اتحادیه تحت تاثیر برخی مسائل مختلف لجستیکی همچون اختلال در مسیر کشتیرانی در دریای سرخ قرار گرفته است.
با توجه به اختلالات ایجاد شده در زنجیره تامین کالای اروپا، به نظر می‌رسد پریمیوم تعیین شده برای تحویل کالاها به این قاره در سال ۲۰۲۴ با روندی افزایشی همراه شود. بر اساس ارزیابی صورت گرفته از سوی موسسه «Fastmarkets»، پریمیوم آلومینیوم آلیاژی «P1020A» در روز سه‌شنبه ۲۳ ژانویه ۲۰۲۴، حدود ۲۴۰ تا ۲۵۰ دلار در هر تن تعیین شد که نسبت به پریمیوم ۲۳۰ تا ۲۴۵ دلار در هر تن به ثبت رسیده در یک هفته قبل از تاریخ مذکور و پریمیوم ۱۹۰ تا ۲۱۵ دلار در هر تن ارزیابی شده در ابتدای سال ۲۰۲۴ افزایش داشت.
لازم به ذکر است کشور چین، بزرگ‌ترین خریدار آلومینیوم روسیه به شمار می‌آید. از این رو برخی تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که حدود سه چهارم از حجم آلومینیوم وارد شده به چین، مربوط به فلز تولیده شده با مبدا تولید روسیه است؛ حجمی که انتظار نمی‌رود در سال ۲۰۲۴ کاهش یابد و حتی ممکن است افزایش هم پیدا کند.
نیکلاس اسنودن، تحلیلگر شرکت ارائه‌دهنده خدمات مالی «Goldman Sachs» عنوان کرد: با توجه به اینکه عرضه آلومینیوم چین احتمالا به دلیل سقف ظرفیت تولید سالانه ۴۵ میلیون تنی تعیین شده از سوی دولت و افزایش حجم تقاضا برای استفاده از آلومینیوم سبز محدود می‌شود، نیاز چین به واردات این فلز طی سال‌های آینده افزایش خواهد یافت.
وی یادآور شد: با توجه به اینکه حجم صادرات سالانه آلومینیوم روسیه کمی بیش از سه میلیون تن در هر سال است، این احتمال وجود دارد که چین نزدیک به ۷۰ درصد از این حجم در سال ۲۰۲۴ را خریداری کند که در مقایسه با آمار ارائه شده در همین زمینه در سال ۲۰۲۲، افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.
اگر تمایل چین به افزایش واردات آلومینیوم تولید شده در روسیه به رشد خود ادامه دهد، حجم تحویل محموله‌های این فلزات به انبارهای ذخایر بورس فلزات لندن روندی کاهشی را تجربه خواهد کرد.
چشم‌انداز وضعیت آلومینیوم تولید شده با مبدا روسیه
آن‌طور که به نظر می‌رسد، بسیار بعید است بورس فلزات لندن به صورت یک‌جانبه عمل کند و هرگونه تحریم جدیدی را بر آلومینیوم با مبدا تولید روسیه، به جز آن دسته تحریمی‌هایی که از سوی هر یک از دولت‌های بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و یا اتحادیه اروپا وضع می‌شود، اعمال کند.
با این وجود، در حال حاضر تمرکز اصلی بورس فلزات لندن اطمینان از تحویل محموله‌های آلومینیوم به ثبت رسیده در سیستم انبارهای این بورس به مشتریان است که شامل فلز آلومینیوم تولید شده در روسیه می‌شود.
بریتانیا همانند ایالات متحده آمریکا معتقد است صدور مجوزهای تجاری باعث می‌شود تجارت جهانی آلومینیوم بدون اختلال ادامه پیدا کند. از همین رو، تمام نگاه‌ها به جلسات آتی اتحادیه اروپا معطوف خواهد بود که در آن قرار است وضعیت تشدید یا ادامه وضعیت فعلی تحریم‌های صنعت آلومینیوم روسیه مشخص شود.
یادآوری این نکته امری ضروری به نظر می‌رسد که بریتانیا دیگر عضوی از اتحادیه اروپا نیست و بنابراین مشمول اجرای قوانین وضع شده در آن نمی‌شود. بنابراین حتی اگر اتحادیه اروپا تحریم‌هایی را علیه صنعت آلومینیوم روسیه، اعمال و از صدور مجوزهای تجاری برای این فلز با مبدا تولید روسیه خودداری کند، اجرای این تحریم‌ها برای بورس فلزات لندن الزام‌آور نخواهد بود.
اگرچه اعمال تحریم‌های جدید از سوی اتحادیه اروپا، بورس فلزات لندن را ملزم به اجرای این قوانین جدید نخواهد کرد اما این بورس را تحت فشارهای زیادی ناشی از اعمال این تحریم‌ها قرار خواهد داد.
با توجه به فرا رسیدن دومین سال حمله روسیه به اوکراین، به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا بسته‌های تحریمی جدیدی علیه صنعت آلومینیوم روسیه تدارک دیده است. با این حال، فعالان جهانی بازار در حال آماده شدن برای احتمال افزایش تحریم‌های آلومینیوم روسیه و انجام اقدامات لازم در راستای مقابله با آن در آینده هستند.
انتهای پیام//
