عضو هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی گفت: برای اینکه یک تولیدکننده بتوانند در بازار باقی بماند و با سایر تولیدکنندگان رقابت کند، باید سبد محصولی متنوعی داشته باشد.
سید مرتضی عطایی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» اظهار داشت: ایجاد تنوع در یک کارخانه پروفیل فولادی به بهرهمند بودن از خطوط تولید متعدد بستگی دارد. به طوری که برای تولید محصولات بیشتر و متنوعتر، به ماشینآلات بیشتری نیاز است و همه محصولات را نیز نمیتوان تنها در یک خط، تولید کرد.
وی افزود: به طور مثال، در یک کارخانه با ۲۰ خط تولید نسبت به یک کارخانه با دو تا سه خط تولید، میتوان تنوع بیشتری در محصولات ایجاد کرد. کارخانه دارای تعداد زیادی خطوط تولید، میتواند سبد متنوعی از محصول را در اختیار مشتریان قرار دهد. ممکن است بتوان با یک خط تولید تعداد انگشتشماری محصول را تولید کرد اما تولید محصولات متنوع با تعداد خطوط تولید کم و ماشینآلات اندک، زمان نسبتا بیشتری را از تولیدکننده میگیرد و هزینه بیشتری را تحمیل میکند.
عضو هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی خاطرنشان کرد: تولیدکنندگان پروفیل فولادی با چالشهایی در زمینه تامین مواد اولیه و فروش دست و پنجه نرم میکنند که علت آنها، صدور دستورالعملهای پیاپی و بیاطلاعی مسئولان و نداشتن نظارت بر صنعت پروفیل است.
عطایی تصریح کرد: تولید پروفیل فولادی یک فرایند تخصصی بوده و تولیدکننده باید به انواع و کاربردها، بازارهای مصرف و مشتریان اشراف کامل داشته باشد. ضمن اینکه فرایندهای تولید انواع پروفیلها با یکدیگر متفاوت بوده و تولیدکننده باید به این موضوع کاملا واقف باشد.
کمبود مواد اولیه، مشکل تکراری و خستهکننده
عضو هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی بزرگترین مشکل صنعت پروفیل فولادی را تامین مواد اولیه و عدم اطلاع مدیران از وضعیت بازار که موجب آشفتگی در صنایع پاییندستی ورق فولادی شده است، دانست و عنوان کرد: پیشتر وزارت صنعت، معدن و تجارت به همراه تولیدکنندگان و تشکلهای تخصصی، هر سال یک تا دو بار به مصرفکنندگان ورق فولادی مراجعه و وضعیت آنها را در مصرف ورق و تولید محصول مشاهده میکردند. این امر باعث میشد ارتباط میان صنایع بالادستی و پاییندستی تقویت شود و ورق فولادی به میزان مناسبی در اختیار مصرفکننده قرار گیرد. همچنین این امر، رونق نسبی را در تولید به همراه داشت.
وی ادامه داد: تا پیش از سال گذشته، ورق فولادی به عنوان ماده اولیه تولید پروفیل به صورت اعتباری دو تا سه ماهه در بورس کالا عرضه میشد. به این صورت که خریدار ۱۰ درصد از هزینه خرید ورق فولادی از بورس کالا را پرداخت و دو یا سه ماه بعد آن را دریافت میکرد. متاسفانه مسئولان جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت دیدگاه نادرستی نسبت به این صنعت دارند و در اقدامی ناگهانی، تمام معاملات ورق فولادی را به صورت نقدی درآوردند. این در حالی است که یک تولیدکننده به اندازهای سرمایه ندارد که بتواند سهمیه پیشین خود را به صورت نقدی از بورس کالا خریداری کند.
عطایی با ذکر مثالی بیان کرد: اگر یک شرکت دو هزار تن سهمیه ماهانه خرید ورق فولادی از بورس کالا را با قیمت ۱۵ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم داشته باشد، این یعنی خرید ورق به حدود ۳۰ میلیارد تومان سرمایه نیاز است. در فرایند خرید از بورس، هزینه معامله در همان زمان دریافت میشود؛ در حالی که کالا سه ماه بعد در اختیار تولیدکننده قرار میگیرد. تولیدکننده باید به اندازهای سرمایهدرگردش و قدرت نقدینگی داشته باشد که علاوه بر خرید ۳۰ میلیارد تومانی ورق فولادی در هر ماه و عدم دریافت آن، بتواند از پس همه مخارج خود برآید. در پایان سه ماهی که قرار است تولیدکننده اولین سهمیه خود را دریافت کند، تولیدکننده باید بدون دریافت یک کیلوگرم ورق به عنوان ماده اولیه، حداقل ۹۰ میلیارد تومان هزینه خرید پرداخت کرده باشد.
وی اذعان کرد: لغو این شیوه معامله در اختیار دولت است و هیچ زیانی را متوجه دولت و عرضهکننده نخواهد کرد اما چندین چالش جدی را به وجود میآورد. نخستین چالش این است که تولیدکننده پروفیل فولادی که نمیتواند با دریافت تسهیلات از بانک به صورت نقدی از بورس خریداری کند، باید به دنبال سرمایهدار (دلال یا واسطه) برای تامین مواد اولیه خود باشد تا با آن برای تامین مواد اولیه خود مشارکت کند؛ طبعا این مشارکت ۵۰ـ۵۰ خواهد بود. چالش دیگر این است که در این شیوه مشخصا سود تولیدکننده نصف میشود و حتی باید مالیات ۵۰ درصد مربوط به واسطه را نیز پرداخت کند. تنها حسن این معامله برای عرضهکننده است و سرمایه در گردش آن را به واسطه معاملات نقدی روز به روز بیشتر میکند. در حالی که در تمام دنیا عکس این موضوع اتفاق میافتد و صنایع بالادستی باید صنایع پاییندستی را در تامین مواد اولیه به نوعی حمایت کنند.
عضو هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی تاکید کرد: بارها سندیکا از وزارتخانه درخواست کرده که ضمانتنامه مدتدار تحت نظر این تشکل توسط تولیدکنندگان واقعی صادر و معاملات به شیوه اعتباری بازگردانده شود و به محض آماده شدن ورق فولادی برای تحویل به خریدار، ضمانتنامه آزاد و بهای آن از سوی خریدار به عرضهکننده پرداخت شود اما این شیوه هنوز مورد موافقت قرار نگرفته است. بنابراین نتیجه چنین معاملاتی، عدم دسترسی تولیدکنندگان واقعی به مواد اولیه و کاهش ظرفیت فعال صنعت پروفیل فولادی به ۲۰ تا ۳۰ درصد ظرفیت اسمی است. متاسفانه بیتدبیری برخی از مسئولان باعث چنین وضعیتی در صنعت شده است.
عطایی با اشاره به ایجاد تنوع در خطوط تولید مجتمع فولاد گستر حداد کچو، ابراز کرد: شرکت ما ۲۰ خط تولید لوله و پروفیل فولادی، چهار خط برش ورق و چهار خط تست در اختیار دارد و همین امر باعث ایجاد تنوع و افزایش قدرت رقابت محصول در بازارهای داخلی و بینالمللی میشود. محصولات شرکت ما بیش از ۵۰ نوع دارد که شامل لولههای گازی، پروفیل باز، پروفیل بسته، لولههای API و لولههای سیاه میشود. طبق پروانه بهرهبرداری، ظرفیت کلی شرکت ما بیش از ۳۰۰ هزار تن در سال است اما متاسفانه در بحث سهمیهبندی و اختصاص ورق فولادی، میزان ظرفیت ما دخالت داده نمیشود؛ به طوری که پیش از این، سهمیه اختصاص یافته پنج هزار تن در ماه بود اما اکنون این سهمیه به دو هزار تن در ماه تقلیل یافته است. یک تولیدکننده با ظرفیت بیش از ۳۰۰ هزار تن، با ۲۵ هزار تن ماده اولیه چه اقدامی را میتواند انجام دهد؟
این تولیدکننده یادآور شد: در شرایط کنونی، تولیدکنندگانی میتوانند در بازار موفق باشند که محصولات متنوعی را تولید کنند. شرکت فولاد گستر حداد کچو میتواند بیش از ۵۰ نوع محصول حوزه لوله و پروفیل تولید کند که این محصولات شامل ۱۰ نوع لوله گازی، ۲۰ نوع لوله صنعتی، پروفیل فولادی از یک سانتیمتر در دو سانتیمتر تا ۱۴ سانتیمتر در ۱۴ سانتیمتر میشوند.
وی تصریح کرد: برخی از واحدهای تولیدی که ظرفیت کمتری دارند و حتی فعال هم نیستند، از طریق رانت و با ارائه اطلاعات غلط به سامانه بهینیاب، از طریق سهمیههای چند هزار تنی در ماه ورق فولادی دریافت کردهاند و نه تنها آن را در تولید محصول به کار نبردهاند؛ بلکه با عرضه بسیار گرانتر آن در بازار آزاد، به التهابات صنعت لوله و پروفیل فولادی دامن زدهاند. با وجود اینکه چنین موضوعی بارها به مسئولان گفته شده اما برای تغییر آن و کوتاه کردن دست دلالان اقدامی صورت نگرفته است.
کاهش قیمت ورق فولادی به سود مصرفکننده نهایی است
عضو هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی با بیان اینکه التهاب در بازار فولاد کشور به ویژه در خصوص ورق، لوله و پروفیل، باعث تورم قیمت ورق فولادی و محصولات پاییندستی آن شده است، خاطرنشان کرد: اگر ورق فولادی سهمیهای به درستی در اختیار تولیدکنندگان واقعی قرار گیرد و تولید محصول در فضایی به دور از تنش و التهاب انجام شود، قطعا کاهش قیمت اتفاق خواهد افتاد و نفع آن به مصرفکنندگان نهایی خواهد رسید. هرچند که کاهش قیمت باعث کاهش حاشیه سود تولیدکننده میشود اما میزان فروش افزایش مییابد که در نهایت، به افزایش سود کلی منجر خواهد شد. در تجارت نیز قانونی تحت عنوان «سود کمتر، فروش بیشتر؛ فروش بیشتر، سود بیشتر» وجود دارد.
وی ابراز کرد: قطعا عمده تولیدکنندگان پروفیل و لوله فولادی با افزایش قیمت رخ داده در حوزه تامین مواد اولیه و حتی محصولات خود، با کاهش سود و حتی زیان مواجه شدهاند زیرا افزایش قیمت مواد اولیه، موجب کاهش قدرت خرید و کاهش میزان فروش آنها شده است. در حالی که با بهکارگیری خطوط تولید بیشتر و افزایش میزان تولید محصول، میتوان برای افراد بیشتری نیز شغل ایجاد کرد. ضمن اینکه افزایش تولید محصول، باعث افزایش رقابت میان تولیدکنندگان و کاهش قیمت محصول نهایی شده و این امر منجر به افزایش قدرت خرید مصرفکنندگان نهایی میشود. هنگامی که فروش محصول افزایش یابد، نقدینگی بیشتر شده و تولیدکننده میتواند مواد اولیه بیشتری خریداری کند.
در مسیر بومیسازی…
عضو هیئت مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی با اشاره به اینکه تکنولوژیهای تولید پروفیل فولادی در ایران تقریبا بومیسازی شده است، مطرح کرد: واقعیت آن است که سازندگان ماشینآلات توانستهاند بخشی از دستگاههای مورد نیاز را بومیسازی کنند اما هنوز از نظر عملکرد با نمونههای مشابه خارجی فاصله دارد. در خصوص بومیسازی باید توجه داشت که خرید دستگاه بومی با اینکه عقبتر از نمونههای خارجی است اما قطعا دهها صنعت ایرانی درگیر ساخت آن بودهاند. بومیسازی باعث اشتغالزایی در کشور و رونق تولید صنعتی میشود که چرخ کل صنعت را به گردش درخواهد آورد.
وی اضافه کرد: برخی از خطوط ساخت داخل عملکرد بهتری نسبت به نمونه خارجی آن به ویژه در حوزه پروفیل سبک و ریزبار داشتهاند اما در مورد پروفیلهای سنگین فولادی به ویژه با قطر بالای ۱۲ اینچ، هنوز بومیسازی صورت نگرفته و یا با ماشینآلات خارجی فاصله زیادی دارد. نکته قابل توجه دیگر این است که قالب پروفیل یا لوله فولادی کیفیت محصول نهایی را تعیین میکند و سایر ماشینآلات فعال در خط تولید، چندان نقشی در کیفیت ندارد.
انتهای پیام//