شرکت فولاد شرق کاوه با در نظر گرفتن پتانسیل موجود در منطقه سنگان، توسعه متوازن و پایدار را در دستور کار خود قرار داده است. تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر و تکمیل زنجیره ارزش، بخشی از مهم‌ترین برنامه‌های آینده این شرکت به شمار می‌آید و در این راستا، شرکت فولاد شرق کاوه به دنبال احداث کارخانه گندله‌سازی با ظرفیت تولید پنج میلیون تن گندله در سال است.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، بخش معدن و صنایع معدنی، از جمله فرصت‌های ارزشمند سرمایه‌گذاری و رونق اقتصادی کشور به شمار می‌آید که زمینه مناسبی را برای افزایش تولید ناخالص داخلی، رشد صادرات، اشتغال پایدار و توسعه متوازن کشور ایجاد کرده است. منطقه سنگان واقع در استان خراسان رضوی، یکی از قطب‌های معدنی و صنعتی کشور محسوب می‌شود که بخش بزرگی از ذخایر سنگ‌آهن ایران را در خود جای داده و از اهمیت ویژه‌ای برای تامین مواد اولیه مورد نیاز صنعت فولاد کشور برخوردار است. به واسطه سرمایه‌گذاری‌های خصوصی و دولتی، شرکت‌های معدنی و صنعتی متعددی در راستای بهره‌برداری و فرآوری سنگ‌آهن موجود در این منطقه شکل گرفته‌اند.

شرکت فولاد شرق کاوه، یکی از شرکت‌های فعال در زنجیره فولاد کشور به شمار می‌آید که فعالیت خود را در راستای تامین بخشی از مواد اولیه مورد نیاز فعالان زنجیره فولاد آغاز کرده است. این شرکت که در شهرستان خواف استان خراسان رضوی واقع شده است، با تامین سنگ‌آهن مورد نیاز خود از معادن سنگان، ماده معدنی را به کنسانتره سنگ‌آهن با عیار بالا تبدیل می‌کند. با توجه به طرح‌های توسعه‌ای که شرکت فولاد شرق کاوه در دستور کار دارد، می‌توان اذعان داشت که این شرکت می‌تواند به یکی از بزرگترین فعالان زنجیره فولاد در شمال شرق کشور تبدیل شود.

بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌ شده و سند چشم‌انداز ۱۴۰۴، تولید فولاد کشور باید به ۵۵ میلیون تن در سال برسد؛ البته این هدف در صورتی محقق می‌شود که توسعه در تمام حلقه‌های زنجیره به صورت هم‌زمان و یکسان اتفاق بیفتد. به منظور توازن بخشیدن به حلقه‌های مختلف زنجیره فولاد و بهره‌مندی بیشتر از پتانسیل‌های معدنی شمال شرق کشور، پروژه احداث و راه‌اندازی شرکت فولاد شرق کاوه در سال ۱۳۹۱ آغاز شد. این طرح عظیم با سرمایه خارجی ۸۹ میلیون دلار و سرمایه‌گذاری داخلی ۳۷۲ هزار و ۸۷۳ میلیارد ریالی (در مجموع چهار هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال) با هدف پرعیارسازی سنگ‌‎آهن معادن سنگان در زمینی به مساحت ۴۰۰ هکتار، واقع در ۲٫۵ کیلومتری از معادن ‎در دستور کار قرار گرفت. در حال حاضر ظرفیت اسمی تولید شرکت فولاد شرق کاوه در ناحیه سنگ‌شکن، برابر با پنج میلیون تن در سال و ظرفیت تولید کنسانتره سنگ‌‎آهن نیز دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال است. در این شرکت از تکنولوژی فرآوری تر برای پرعیارسازی و تولید کنسانتره سنگ‌آهن استفاده می‌شود. سنگ‌آهن مورد نیاز واحد خردایش و سنگ‌شکنی شرکت فولاد شرق کاوه نیز از آنومالی «A» معدن سنگان که بهره‌برداری از آن توسط سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) انجام شده، تامین می‌شود. با توجه به شرایط فعلی که تامین مواد اولیه به ریسکی اساسی در صنعت فولاد کشور تبدیل شده، شرکت فولاد شرق کاوه که فعالیت خود را به تازگی آغاز کرده است، با تولید کنسانتره سنگ‌آهن، می‌تواند پاسخگوی بخشی از نیاز فعالان زنجیره فولاد کشور باشد.

اقدامات موثر و کارشناسانه در راستای رفع چالش‌ها

تولیدکنندگان فعال در زنجیره فولاد کشور در چند سال گذشته با چالش‌های مهمی مواجه بوده‌اند و شرکت فولاد شرق کاوه در راستای کاهش ریسک‌های کسب‌وکار خود، نسبت به شناسایی و برنامه‌ریزی برای رفع آن‌ها اقدام کرده تا بتواند روند تولید را در بالاترین سطح کیفیت دنبال کند. چالش‌های تولیدکنندگان در حلقه‌های نخست زنجیره فولاد را می‌توان به چند بخش زیرساخت، زیست‌محیطی و سیاست‌گذاری دولتی دسته‌بندی کرد؛ مشکلات مرتبط با حوزه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، محدودیت‌های مصرف برق و گاز، کیفیت پایین کلوخه‌های معدنی استخراج‌ شده، آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از فرآوری ماده معدنی و نحوه قیمت‌گذاری در حلقه‌های نخست زنجیره، از جمله چالش‌هایی هستند که تولیدکنندگان فعال در حلقه نخست زنجیره با آن دست ‌و پنجه نرم می‌کنند.

از طرفی، منطقه فولاد سنگان خراسان به لحاظ توپوگرافی در ناحیه‌ کوهستانی و پرشیب‌ قرار گرفته است؛ از آنجایی که محل احداث کارخانه و معدن سنگ‌آهن ۲٫۵ کیلومتر از یکدیگر فاصله دارند، شرکت فولاد شرق کاوه با چالش حمل بار و تردد ماشین‌آلات در شیب جاده‌ای نامناسب مواجه است. از این رو، این شرکت با همکاری مشاوره پروژه، نسبت به طراحی شیب استاندارد متناسب با ماشین‌های حمل بار معدنی اقدام کرده است تا به این ترتیب بتواند سرعت و دقت حمل کلوخه را از محل معدن تا کارخانه سنگ‌شکنی افزایش دهد.

به طور کلی در فرایندهای معدن‌کاری، ماشین‌آلات و تجهیزات معدنی از اهمیت بالایی برخوردارند و کارایی و عملکرد آن‌ها، تاثیر زیادی بر بهره‌وری کل فرایند تولید خواهد داشت. با این حال فرسودگی ناوگان معدنی، یکی از چالش‌هایی است که فعالان معدنی کشور با آن مواجه هستند و به‌روزرسانی ماشین‌آلات معدنی و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل از طریق واردات، تنها راه‌حل ممکن در گذر از بحران فعلی به نظر می‌رسد زیرا فرسودگی ناوگان معدنی، موجب افزایش هزینه‌های تولید و بعضا افت کیفیت محصول می‌شود. از طرفی کیفیت سنگ معدنی، موضوعی است که نمی‌توان نقش آن در ارتقای بهره‌وری زنجیره فولاد را نادیده گرفت زیرا وجود باطله فراوان در کلوخه معدنی، موجب دشوارتر شدن فرآوری ماده معدنی و افزایش آلودگی‌های ناشی از آن شده و به صوت زنجیروار، منجر به کاهش کیفیت محصول نهایی می‌شود.

علاوه‌براین، در واحدهای تولید کنسانتره، جمع‌آوری و دپوسازی اسلاری باطله دشوار است و رهاسازی آن در طبیعت موجب آلودگی‌های‌ محیط‌ زیستی می‌شود. در این راستا، شرکت فولاد شرق کاوه سد باطله‌ای با ظرفیت تولید دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن احداث کرده است که در حال حاضر حدود ۵۰ درصد از آب موجود در باطله پشت سد، پس از ته‌نشینی به مدار تولید برمی‌گردد و باطله پس از تبخیر آب اضافی، به دپوی باطله منتقل می‌شود. شرکت فولاد شرق کاوه در نظر دارد تا با احداث سالن آبگیری، ۹۵ درصد آب موجود در باطله را به چرخه تولید برگرداند. این اقدام نه‌ تنها موجب کاهش آلودگی محیط‌ زیست می‌شود بلکه یک گام استراتژیک در خصوص صرفه‌جویی و تامین آب مورد نیاز واحد تولید کنسانتره است.

تحقق توسعه پایدار در شرکت فولاد شرق کاوه

تولید پایدار ۵۵ میلیون تن فولاد به تامین سالانه بیش از ۸۰ میلیون کنسانتره سنگ‌آهن نیاز دارد؛ این در حالی است که ظرفیت تولید کنسانتره در کشور ۶۰ میلیون تن است که این مسئله توسعه نامتوازن ظرفیت تولید در حلقه‌های مختلف زنجیره فولاد را به تصویر می‌کشد. در واقع فاصله چشمگیری که در حال حاضر میان ظرفیت‌های معدنی و تولید کنسانتره کشور با واحدهای آهن اسفنجی و فولادسازی وجود دارد، نیاز به توسعه بخش بالادست را با هدف نیل به اهداف چشم‌انداز ۱۴۰۴، الزامی و ضروری می‌کند.

شرکت فولاد شرق کاوه با توجه به نقش استراتژیکی که می‌تواند در زنجیره فولاد کشور ایفا کند، توسعه را به عنوان یک اصل اساسی دنبال می‌کند و بخشی از برنامه‌های توسعه‌ای خود را در راستای ارتقای ظرفیت تولید در حلقه‌های نخست زنجیره متمرکز کرده است. در این راستا، احداث فاز دوم واحد تولید کنسانتره سنگ‌آهن این شرکت با ظرفیت تولید دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال، اولین پروژه در دست اقدام به شمار می‌آید که مناقصات احداث آن در حال برگزاری است. با بهره‌برداری از این پروژه، ظرفیت تولید کنسانتره در این شرکت به پنج میلیون تن در سال افزایش می‌یابد. با توجه به نگاه بلندمدت شرکت فولاد شرق کاوه به توسعه، از این رو برنامه‌ریزی‌های لازم برای احداث و فراهم کردن زیرساخت‌های مورد نیاز جهت تولید سالیانه پنج میلیون تن کنسانتره انجام شده است؛ برنامه‌ریزی هدفمندی که موجب می‌شود پروژه‌های شرکت فولاد شرق کاوه با کمترین مشکلاتی در خصوص تامین و برخورداری از زیرساخت‌های مورد نیاز در مدار تولید قرار بگیرند. از جمله زیرساخت‌های مشترک فاز اول و دوم پروژه‌های توسعه‌ای در دستور کار این شرکت، می‌توان به سیستم‌های آبگیری از باطله، سیستم تصفیه آب بهداشتی، باسکول خروجی کنسانتره، آزمایشگاه مرکزی و برخی ساختمان‌های غیرصنعتی اشاره کرد.

در پایان باید گفت شرکت فولاد شرق کاوه با در نظر گرفتن پتانسیل موجود در منطقه سنگان، توسعه متوازن و پایدار را در دستور کار خود قرار داده است. تولید محصولات با ارزش افزوه بالاتر و تکمیل زنجیره ارزش، بخشی از مهم‌ترین برنامه‌های آینده این شرکت به شمار می‌آیند و در این راستا، احداث کارخانه گندله‌سازی با ظرفیت تولید سالانه پنج میلیون تن در دستور کار شرکت فولاد شرق کاوه قرار گرفته است؛ اگرچه بسیاری از شرکت‌های فعال در زنجیره فولاد از جمله شرکت فولاد شرق کاوه در صدد آن هستند که نقش خود را در تامین مواد اولیه و زنجیره فولاد پررنگ‌تر کنند اما باید در نظر داشت که لازم است در ابعاد کلان نیز چالش‌ها و معضلات تولید برطرف شوند. تغییر در سیاست‌گذاری‌ها، نحوه قیمت‌‎گذاری‌ها و تسهیل در اخذ مجوزها خصوصا در حلقه‌های نخست زنجیره می‌تواند بسیاری از مشکلات و چالش‌های پیش‌روی صنعت فولاد کشور را برطرف کند و بستر توسعه صادرات در صنعت فولاد را فراهم سازد.

انتهای پیام//