فعال در صنعت سرب و روی گفت: در حالی که واردات ماشین‌آلات معدنی به عنوان یک سرمایه‌گذاری مهم جهت تکمیل زیرساخت‌های یک کشور محسوب می‌شود اما متاسفانه با توجه به وضع تعرفه گمرکی ۱۲۰ تا ۱۶۰ درصدی در این زمینه و همچنین جهش نرخ دلار، عملا راهی برای واردات ماشین‌آلات به‌روز باقی نمی‌ماند. بنابراین وجود چنین شرایطی باعث شده است که ما معدن‌داران بخش سرب و روی کشور نتوانیم در راستای توسعه فعالیت معدنی از ماشین‌آلات و تجهیزات روز دنیا بهره‌مند شویم.
چنگیز خسروی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: متاسفانه قیمت‌ها در زمینه اکتشاف و استخراج سرب و روی به حدی افزایش یافته که مجال کار کردن را از هر معدن‌داری گرفته است. با توجه به نوسانات موجود در بازار و عدم ثبات قیمت‌ها به خصوص در زمینه تامین ماشین‌آلات معدنی، هنوز نمی‌دانیم که چه سیاستی را برای بقا در برابر این مصائب و مشکلات اتخاذ نماییم.
وی افزود: در گذشته اجاره بیل مکانیکی برای استخراج ماده معدنی به حدود ۷۰ هزار تومان به ازای هر ساعت می‌رسید که با توجه به تورم موجود در اقتصاد کشور، این رقم به ۳۷۰هزار تومان به ازای هر ساعت افزایش پیدا کرده است. آنچه که امروز در معادن کشور و به خصوص معادن کوچک‌مقیاس سرب و روی شاهد آن هستیم، جز نابودی و رکود نیست و باید منتظر ماند و دید که تا چه اندازه می‌توان در برابر شرایط موجود تاب آورد.
کاهش میزان استخراج
فعال در صنعت سرب و روی گفت: معدن حاجی آبــاد اردکــان بــه عنــوان یک معــــدن کوچک‌مقیاس، از سال ۱۳۸۱ در اختیار ما قرار دارد. حدود ۳۰۰ هزار تن ذخیره سرب و روی در این معدن وجود دارد که به طور سالانه رقمی بین دو تا سه هزار تن به فراخور وضعیت هر سال، ماده معدنی از آن استخراج می‌شود. ظرفیت مورد انتظار ما برای استخراج ماده معدنی سرب و روی به صورت سالانه، فراتر از ارقام امروز است اما متاسفانه شرایط اقتصادی و افزایش نرخ اجاره‌بهای ماشین‌آلات معدنی، آنچنان افزایش افسارگسیخته‌ای داشته است که راهی جز کاهش میزان استخراج و اکتفا به مقادیر استخراج شده کنونی در معدن حاجی آباد اردکان وجود ندارد.
خسروی یادآور شد: در شرایطی که هیچ‌گونه امکانی برای افزایش میزان استخراج سالانه از این معدن وجود ندارد، دولت هیچ‌گونه توجهی به وضعیت نابسامان معادن و به خصوص معادن کوچک‌مقیاس ندارد و هیچ اقدامی نیز در این خصوص انجام نمی‌دهد. انتظار ما این است که با توجه به کمبود مواد اولیه تولید شمش‌های سرب و روی و همچنین کاهش ذخایر معادن بزرگی همچون انگوران، توجه دولت به معادن کوچک‌مقیاس بیشتتتر شود؛ در این صــورت می‌توان رونق را در اقتصاد معدنی مشاهده کرد.
وی افزود: ماده معدنی استخراج شده از معدن حاجی آباد اردکان به طور کامل به شهرک صنعتی روی زنجان تحویــل داده می‌شــود. بسیاری از شرکت‌های مستقر در شهرک صنعتی روی زنجان مشتری ذخایر معدنی ما هستند اما وضعیت بلاتکلیف تولید محصولات معدنی، خرید ماده اولیه را نیز برای آن‌ها بسیار دشوارتر از گذشته کرده است.
بقای صنعت سرب و روی در فعال‌سازی معادن کوچک است
فعال در صنعت سرب و روی عنوان کرد: سال ۱۳۸۲ به عنوان اولین مجموعهای بودیم که در حوزه معادن کوچک‌مقیاس فعالیت خود را آغاز کردیم. توجه به معادن کوچک‌مقیاس در ابتدای دهه ۸۰ شمسی آنچنان که امروز تبدیل به شعار شده است، متداول نبود؛ چراکه با وجود معدن پر عیار و بزرگی همچون معدن انگوران، ضرورتی برای فعال‌سازی معادن کوچک وجود نداشت.
مشاهدات آن زمان ما یعنی اصرار بر حفظ و فعالیت در یک معدن کوچک، تصدیقی بر مسیر امروز ما در راستای ایستادگی برای حفظ معدن است. به باور ما صنعت سرب و روی کشور در صورت توجه به معادن کوچک، می‌تواند فقدان و کمبود مواد اولیه مورد نیاز خود را جبران کند.
وی یادآور شد: از همان ابتدای دهه ۸۰ شمسی تا به امروز، فعالیت در معادن کوچک‌مقیاس پر هزینه بوده است. اگر سرمایه برای تامین نیازهای معادن کوچک کافی نباشد، بی‌تردید شکست در این زمینه امری حتمی است. بنابراین باید در این زمینه به دنبال ایده‌های نو و تازه بود.
صادرات ماده معدنی را ممنوع اعلام کردیم
خسروی بیان کرد: با توجه به کمبود مواد اولیه سرب و روی در داخل کشور و محدودیت‌های گسترده در زمینه واردات خاک معدنی از کشور ترکیه، هیچ‌گونه خاکی از معدن ما صادر نمی‌شود البته از همان ابتدای فعالیت در معدن سرب و روی حاجی آباد اردکان، جز واحدهای فرآوری داخل کشور، مقصد دیگری را برای فروش خاک معدنی در نظر نگرفته‌ایم.
در حوزه فرآوری وارد نخواهیم شد
فعال در صنعت سرب و روی عنوان کرد: میزان ذخایر سرب و روی در خاک معدن حاجی آباد برابر است و هر کدام به ۵۰ درصد می‌رسد. از طرفی عیار هر دوی آن‌ها به طور میانگین حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد تخمین زده می‌شود. علاوه بر سرب و روی، مقادیر اندکی از ذخایر نقره نیز در خاک این معدن یافت می‌شود.
وی اشاره کرد: هیچ تمایلی از طرف شرکت ما برای ورود به بخش فرآوری سرب و روی وجود ندارد. قرار نیست هر فرد یا مجموعهای که معدن در اختیار دارد، در زمینه فرآوری ماده معدنی نیز فعال شود. ما فکر می‌کنیم همچنان که گاهی می‌شود معدن‌دار صاحب واحد فرآوری شود، گاهی ضرورتی در این زمینه وجود ندارد و نباید هزینه و زمانی را برای این موضوع صرف کرد.
تحریم داخلی ماشین‌آلات معدنی
خسروی اذعان کرد: بیل، لودر، کمپرسی و… جزو مهم‌ترین تجهیزات مورد نیاز ما در زمینه استخراج مواد معدنی است. در حال حاضر تمام تجهیزات موجود در شرکت فرسوده و مستهلک شده‌اند و ما نیز برای ادامه حیات در معدن، نیاز به ماشین‌آلات جدید داریم. میانگین سنی اغلب ماشین‌آلات موجود بین ۳۰ تا ۳۵ سال است.
فعال در صنعت سرب و روی ادامه داد: به طور مثال، بیل مکانیکی مجموعه در سال ۱۹۹۸ میلادی و در شرایط کاملا متفاوتی از امروز به قیمت ۱۲۲ میلیون تومان خریداری شده است. عمر مفید این دستگاه حدود ۱۰ سال تعریف شده که در مواردی تا ۲۰ سال نیز با استهلاک زیاد به کار در معدن ادامه می‌دهد.
وی افزود: بیل مکانیکی که در حال حاضر جزو موجودی مجموعه به حساب می‌آید، دچار فرسودگی و استهلاک شده است؛ به طوری که برای خرید هر کدام از قطعات آن باید نزدیک به ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان هزینه کنیم و تن دادن به این موضوع منطقی به نظر نمی‌رسد. بنابراین ما در نظر داریم که نمونه به‌روزتری را جایگزین بیل مکانیکی موجـــود کنیـــم اما فرآینـــد واردات ماشین‌آلات معدنی آنچنان پیچیده شده است که انجام آن در حال حاضر بعید به نظر می‌رسد.
خسروی اذعان کرد: تحریم‌های بین‌المللی همواره همچون سایه‌ای بزرگ بر معادن تاثیر گذاشته و به هیچ عنوان آثار خوشایندی را در پی نداشته است اما در جلسه‌ای با نماینده مردم زنجان در مجلس شورای اسلامی، از سوی تولیدکنندگان مطرح شد که تحریم‌های داخلی بیش از تحریم‌های بین‌المللی بر اقتصاد و به خصوص بخش معدن و صنایع معدنی تاثیر نامطلوب گذاشته است.
فعال در صنعت سرب و روی یادآور شد: دولت بر واردات ماشین‌آلات معدنی تعرفه ۱۲۰تا۱۶۰ درصدی وضع کرده است. ضربه‌ای که مدیران داخلی در خصوص واردات ماشین‌آلات معدنی وارد کرده‌اند، هیچ دولت خارجی وارد نکرده است. متاسفانه دولت در زمینه واردات تجهیــزات و ماشیــن‌آلات معــدنی، سیاسـت نادرستی را پیش گرفته است.
وی اظهار کرد: گویا رویکرد دولت به واردات ماشین‌آلات بزرگ معدنی و راه‌سازی به‌مثابه خودروهای لوکس و لاکچری است! در حالی که دولت باید به هدف واردات ماشین‌آلات معدنی توجه کند که بر توسعه بخش معدن و صنایع معدنی دلالت دارد. علاوه‌براین تولیدکنندگان ماشیـــن‌آلات معــدنی در کشــور نمی‌تواننـــد پاسخ‌گوی تمام نیازهای معدنکاران باشند.
خسروی اضافه کرد: دولت باید بداند که واردات تجهیزات معدنی و راه‌سازی به عنوان اهرمی برای تکمیل زیرساخت‌های کشور به حساب می‌آید. وقتی دولت بابت ورود یک ماشین بزرگ معدنی که به طور مثال ۱۲۰ هزار دلار قیمت دارد، عوارض ۱۲۰ درصدی وضع می‌کند، این یعنی علاوه بر ۱۲۰ هزار دلار پرداختی به شرکت خارجی، ۱۲۰ هزار دلار نیز باید به اداره گمرک عوارض پرداخت شود.
فعال در صنعت سرب و روی بیان کرد: شواهد نشان می‌دهد که بسیاری از شرکت‌های معدنی و راه‌سازی به واسطه عدم توانایی در تامین ماشین‌آلات معدنی، ورشکست شده‌اند و یا به مرز ورشکستگی رسیده‌اند. یک شرکت معدنی باید چقدر نقدینگی داشته باشد تا بتواند در شرایط موجود تصمیم به واردات ماشین‌آلات بگیرد؟! به نظر می‌رسد برای بازگشت به شرایط عادی در این زمینه، بهتر است وزارت صمت به اتخاذ سیاست‌های تازه روی بیاورد.
