سیروس میانجی در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، در خصوص اثر تحریمها بر صنعت سرب و روی، اظهار داشت: خوشبختانه صنعت سرب و روی وابستگی خارجی چندانی در مقایسه با دیگر صنایع ندارد و بهطور کلی کمتر از ۵ درصد این صنعت، شامل واردات برخی مواد شیمیایی و تجهیزات به منابع خارجی وابسته است. البته طی یک سال اخیر خوشبختانه بخشی از این وابستگیها به تامینکنندگان داخلی انتقال یافته و نیاز کشور از طریق آنها برطرف میشود.
وی با بیان اینکه وابستگی خارجی صنعت سرب و روی بیشتر مربوط به مواد افزودنی است، بیان کرد: حتی در شرایط تحریمی، این مواد از اقصی نقاط دنیا مانند آفریقای جنوبی و دیگر کشورهای آفریقایی قابل تامین هستند. ترکیه نیز بهعنوان شریک راهبردی ایران در بسیاری از مسائل اقتصادی، یکی دیگر از تامینکنندگان مواد اولیه صنعت سرب و روی است و هر سال شاهد ورود حجم زیادی خاک از این کشور به ایران هستیم که پیشبینی میشود در سال جاری حجم واردات خاک سرب و روی از ترکیه به بیش از ۳۰۰ هزار تن برسد. بنابراین مشخصا تحریمها نتوانسته تاثیر سویی بر صنعت سرب و روی داشته باشد.
عضو هیئت مدیره انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران با اشاره به بومیسازی صورت گرفته در این صنعت، تصریح کرد: برای تولید روی باید پرمنگنات وارد میکردیم که موجب خروج ارز میشد، خوشبختانه در حال حاضر این ماده شیمیایی مصرفی بسیار مهم، در داخل کشور تولید میشود و بخش عمده نیاز صنعت سرب و روی به آن نیز برطرف شده است. علاوه بر این، سایر مواد افزودنی عمدتا شیمیایی که از خارج کشور وارد میشدند نیز قرار است توسط منابع داخلی تامین شود، البته برخی از تامینکنندگان داخلی برای تولید آنها اعلام آمادگی کردهاند و همچنین نتایج رضایتبخشی از تولید برخی از این مواد که هماکنون در ایران تولید میشود، حاصل شده است.
میانجی مهمترین تاثیر تحریمهارا بر صنعت سرب و روی، در بخش صادرات دانست و عنوان کرد: بزرگترین مشکل صنایع سرب و روی در رابطه با تحریمها، مراودات مالی و نقل و انتقالات ارزی است، زیرا بیش از ۷۰ درصد تولیدات روی کشور، به مقصد کشورهای دیگر ارسال میشود؛ مصرف داخلی روی بسیار کم است و این صنایع برای ادامه حیات خود باید صادرات انجام دهند. نقل و انتقال پول با دو سه واسطه انجام میشود که طبیعتا هزینههای صادرات را افزایش میدهد.
ممنوعیت صادرات، بهدلیل ترس از عدم عرضه در بازار داخلی
وی به مشکلات ارزی سال گذشته اشاره و اظهار کرد: در سال گذشته بهدلیل نوسانات ارزی و ترس از عدم عرضه روی در بازارهای داخلی، وزارت صنعت، معدن و تجارت طی بخشنامههای بسیار متعدد صادرات شمش روی را ممنوع و آن را منوط به عرضه داخلی در بورس کالا کرد. این تصمیم باعث شد حدود ۶ماه صادرات شمش روی کشور متوقف شود.
عضو هیئت مدیره انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران با بیان اینکه وضعیت صادرات روی ایران در سال ۹۶ بسیار مطلوب بود، ادامه داد: در آن سال و قبل از شروع نوسانات ارزی سال۹۷، هرگز چنین مشکلاتی در امر صادرات وجود نداشت و صادرکنندگان به هر میزانی که میخواستند، محصول صادر میکردند، در کنار آن نیاز داخلی نیز تامیـــن میشـــد و هرگـــز مشکلــی بــترای مصرفکنندگان روی بهوجود نیامد اما با ورود وزارت صنعت، معدن و تجارت به مقوله صادرات به بهانه تنظیم بازار و تامین نیاز داخلی، وضعیت صنعت سرب و روی آشفته شد و بازارهای خارجی از دست رفت. حتی پس از مشروط شدن صادرات، بهدلیل محدویتهایی که در این بخشنامه برای صادرکنندگان در نظر گرفته شده بود، میزان صادرات افزایش چندانی نیافت.
میانجی تاکید کرد: وضعیت صادرات روی در سال جدید با وجود تحریمهایی که علیه صنعت فلزات کشور اعمال شده، نسبت به سال گذشته بهبود یافته است اما نسبت به سالهای قبل اوضاع صادرات همچنان مطلوب نیست. گر چه تحریمهای دور قبل هم اثری بر صنعت سرب و روی نداشت و تولیدکنندگان بهراحتی قادر به فروش محصولات خود در بازارهای بینالمللی بودند.
وی تلاشهـای تولیدکننــدگان و بهویـــژه انجمن صنایع و معادن سرب و روی را که برای لغو بخشنامه منع صادرات صورت گرفت، مثمر ثمر خواند و افزود: پس از پیگیریهای فراوان، فعالان این صنف وزارت صنعت، معدن و تجارت را متقاعد کردند صادرات شمش روی آزاد شود.
دولت در کار صنایع دخالت نکند
عضو هیئت مدیره انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران بهترین راه خنثیسازی تحریمها علیه صنایع کشور را عدم دخالت دولت در امور آنها دانست و عنوان کرد: کشور ما سالهای زیادی است که مورد تحریم قرار گرفته و به همین دلیل بخش خصوصی همواره با معضلات زیادی دست و پنجه نرم کرده است. از این رو با همه راهکارهای دورزدن تحریمها آشنا است و قادر خواهد بود تاثیرات مخرب آن را کمتر کند. هر چند که هزینههای دور زدن تحریمها زیاد است.
میـانجــی پیشنهـــاد داد: دولـــت بـــه تولیدکنندگان صنایع سرب و روی اجازه دهد با خریداران بازار داخلی به توافق برسند، سپس مازاد محصول را صادر کنند، دولت در این چرخه دخالت نکند و بهجای دخالت بیمورد در بازار به کنترل و نظارت آن بپردازد و در صورت لزوم، با پیگیری، از تخلفات احتمالی جلوگیـری کنـد. این عدم دخالـــت میتوانــد شامـــل قیمــتگذاری دستوری، الزام عرضه در بورس، تعیین قیمت صادراتی، شرایط خرید مواد اولیه و خاک، واردات مواد مصرفی و… باشد.
وی با گلایه نسبت به بروکراسی اداری صادرات گفت: در حال حاضر برای صادرات سه مرحله تحت عنوان «سه تیک» در نظر گرفته شده که این سه مرحله شامل اخذ مجوزهای مرتبط از سازمانهای گمرک، بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت است. در این سیستم سه کارشناس از سه متولی یاد شده اختیار ارائه و یا عدم ارائه مجوز به صادرکننده را دارند. بهطور مثال اگر یکی از سه کارشناس یاد شده به مرخصی و یا ماموریت برود، صادرکنندگان با مشکلات بسیاری مواجه خواهند شد.
عضو هیئت مدیره انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران با بیان اینکه دولت به دلیل اینکه با تولیدکنندگان، تشکلها و صاحبنظران صنایع مشورت نمیکند، همواره آنها را با مشکلات و بحرانها مواجه میسازد، پیشنهاد داد: دولتمردان بهجای نشستن در اتاقهای دربسته و تصمیمگیری در مورد صنایع، از موضع مشورت و نظرخواهی با صنایع وارد شوند و پس از تبادل نظر، تصمیمات لازم را اتخاذ و اجرایی کنند.
میانجـــی راهکارهــای دیگــری را بـــرای خنثیسازی اثر تحریمها بر صنعت سرب و روی ارائه و سخنان خود را اینگونه پایان داد: برای مقابله با اثرات تحریمها باید از تمامی ظرفیـــتهای کشـــور ازجملــه شرکــتهای دانشبنیان، محققان و دانشگاهها کمک گرفت. جدای از این، راهکار دیگر این است که معادن کوچک غیرفعال سرب و روی، فعال شوند تا مصرفکنندگان بتوانند خاک مورد نیاز خود را از این طریق تامین کنند.