در سال ۲۰۲۲، چین به عنوان دومین کشور پرجمعیت جهان پس از هند و بزرگ‌ترین تولیدکننده کودهای شیمیایی، بیشترین میزان تقاضا برای این محصولات را دارا است. در این سال، مصرف کود به دنبال کاهش تولید و سقوط واردات کودهای فسفات و نیترات توسط چین کاهش یافت. در سال ۲۰۲۲، چین تقریبا ۴۸ میلیون تن کود فسفات و نیترات تولید کرده است و بالغ بر ۹۹ درصد از این میزان تولید شده، صرف مصارف داخلی شده است. صادرات درصد باقیمانده به‌ترتیب به مقاصد هند، ویتنام، استرالیا و پرو صورت گرفت.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، چین با یک میلیارد و ۴۲۵ میلیون نفر جمعیت، دومین کشور پرجمعیت جهان پس از هند است و نیاز غذایی بالایی دارد. این موضوع کشور چین را به بزرگ‌ترین تولیدکننده و همچنین مصرف‌کننده کود شیمیایی در جهان تبدیل کرده است. سالانه در حدود یک سوم از تولید کودهای شیمایی جهان و ۳۵ درصد از مصرف جهانی این کودها توسط چین صورت می‌گیرد. گفتنی است که ۶۷ درصد از مصرف سالانه کود در این کشور در زمینه تولید غلات است.
میزان تولید کودهای نیترات و فسفات در چین طی سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ در نمودار یک ارائه شده است.
همان‌طور که در نمودار یک مشخص است، تولید کودهای نیترات سهم بیشتری نسبت به تولید کودهای فسفات در بازه زمانی مورد نظر داشته است. تولید کود نیترات بر خلاف کود فسفات طی سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲، همواره روند افزایشی داشته است و از ۳۴ میلیون و ۵۷۰ هزار تن در سال ۲۰۱۸، به ۳۸ میلیون و ۲۱۳ هزار تن تا پایان سال ۲۰۲۲ رشد پیدا کرده است. تولید کود فسفات با افزایشی جزئی، به ۱۳ میلیون و ۸۴ هزار تن تا پایان سال ۲۰۱۹ رسید. در سال ۲۰۲۰ با همه‌گیری کرونا و ایجاد مشکلاتی در زمینه بخش‌های کشاورزی و بازار کودهای شیمیایی و همچنین اختلالات در تولید معدنی فسفات، میزان تولید کود فسفات با ۱۹ درصد کاهش نسبت به سال پیش از آن، به ۱۰ میلیون و ۵۷ هزار تن رسید.
با پایان همه‌گیری کرونا در چین طی سال ۲۰۲۱، تولید کود فسفات دوباره وارد روند افزایشی شد. در سال ۲۰۲۲ با حمله روسیه به اوکراین، یکی از اصلی‌ترین بخش‌هایی که در پی این اتفاق دستخوش تغییر و تحولات شد، مربوط به تولید کودهای شیمیایی در بخش کشاورزی است. به این ترتیب تولید کود فسفات تا پایان این سال با ۵.۲ درصد کاهش، به ۹ میلیون و ۸۴۰ هزار تن رسید.
آمار تجارت کودهای فسفات و نیترات در چین
تجارت مجموع کودهای فسفات و نیترات چین طی سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ در نمودار ۲ ارائه شده است.
کمبود اسید فسفریک، تبعات جبران‌ناپذیری برای صنعت کشاورزی ایران رقم زده که مهم‌ترین آن، آسیب دیدن خاک به دلیل استفاده بیش از حد از کودهای نیتروژنه در کشور بوده است. در شرایطی که جهان در سال ۲۰۰۸، حدود ۳۰ درصد کود فسفاته و در سال ۲۰۲۰، حدود ۱۳ درصد کود مصرفی خود را به کودهای فسفاته اختصاص داده، ایران از این الگو تبعیت نکرده است و با استناد به آمارهای ارائه شده توسط جهاد کشاورزی، در سال ۲۰۰۸ بالغ بر ۲۹ درصد و در سال ۲۰۲۰ تنها ۲ درصد از کود فسفاته استفاده کرده و به جای آن ۹۶ درصد کود نیتروژنه به کار برده است که این امر از ضعف صنعت کودهای فسفاته در کشور حکایت دارد. با توجه به اینکه ایران یکی از کشورهای مطرح دارنده گاز طبیعی در جهان است، همواره مقادیر قابل‌توجهی از کودهای نیتراته در کشور تولید شده است و دسترسی راحت به این کود، مسبب افزایش مصرف کودهای نیتراته و تفاوت الگوی مصرف کود در کشور مقایسه با جهان شده است. گفتنی است زیاده‌روی در مصرف کودهای نیتراته، منجر به برهم خوردن ترکیب عناصر مغذی خاک می‌شود.
شایان ذکر است که در سال‌های اخیر، سیاست‌هایی در راستای متعادل‌سازی عناصر مغذی زمین‌های کشاورزی و باغات در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است؛ به نحوی که انتظار می‌رود سال‌های آتی مصرف کودهای نیتراته به ۶۲ درصد، کودهای فسفاته به ۱۲ درصد و کودهای پتاسه به حدود ۱۲ درصد رسیده و در نهایت در سال‌های پس از آن، به استانداردهای جهانی که شامل ۲۶ درصد کود نیتراته، ۳۱ درصد کود فسفاته و ۱۱ درصد کود پتاسه برسد. موارد ذکر شده بر این موضوع دلالت دارد که نسبت مصرف انواع کود باید اصلاح شود و این امر در صورتی محقق خواهد شد که تولید کودهای فسفاته و پتاسه در کشور افزایش یابد و این مهم جز در سایه اندیشیدن تدابیری جهت افزایش تولید اسید فسفریک در کشور محقق نخواهد شد.
این مهم با توجه به وجود اسیدسولفوریک در بازار داخلی کشور و با توجه به تولید اجباری اسیدسولفوریک توسط شرکت ملی صنایع مس ایران و تقاضای بازار دست‌نیافتنی نبوده و به آسانی می‌توان یکی از خطرات زیست‌محیطی ناشی از انتشار گازهای گوگردی در واحدهای ذوب و پالایش کاتد را به فرصتی برای تولید و در نهایت استفاده از اسید فسفریک در صنعت کشاورزی بدل ساخت.
انتهای پیام//
