مدیرعامل شرکت سازند روی، تولیدکننده شمش روی گفت: متاسفانه روزبه‌روز شرایط صنعت روی در کشور وخیم‌تر شده و اگر دولت اقدامات لازم در رابطه با تامین مواد اولیه واحدهای تولیدی را انجام ندهد، نمی‌توان به آینده امیدوار بود. از سوی دیگر چالش رفع تعهد ارزی باعث شده تا مشکلات جدیدی برای تولیدکنندگان به وجود آید و روند صادرات شمش و واردات خاک معدنی مختل شود.
کریم قربانیان در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با بیان اینکه در حال حاضر فعالان صنعت روی در کشور از شرایط مناسبی برخوردار نیستند، عنوان کرد: یکی از دلایل مهمی که باعث به وجود آمدن این شرایط شده، کمبود خاک معدنی است؛ به همین دلیل تولیدکنندگان برای ادامه فعالیت ناچار به واردات مواد اولیه هستند اما واردات خاک از کشور ترکیه با توجه به عیار و کیفیت پایین آن، هزینه‌های زیادی را به ما تحمیل کرده و مقرون به صرفه نیست. باید اذعان کنم که اکنون صنعت در شرایط خوبی قرار نداشته و دولت هم برای بهبود اوضاع گامی برنمی‌دارد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش فعالیت‌های اکتشافی در معدن انگوران و وارد مدار شدن سایر معادن در کشور، تاثیری بر فعالیت واحدهای تولیدی دارد، گفت: در حال حاضر خاک معدن انگوران در بورس کالای ایران عرضه شده و به سبب رقابت تنگاتنگ خریداران، تنها تولیدکنندگان بزرگ که قیمت‌های بالایی پیشنهاد می‌دهند، موفق به خرید خاک می‌شوند. با رقابت خریداران در این تالار صنعتی، قیمت خاک افزایش یافته و تولیدکنندگان کوچک‌مقیاس که توان خرید بالایی ندارند، مجبور به تامین آن از بازارهای داخلی و واردات می‌شوند. به همین دلیل تعداد واحدهای تولیدی که از خاک معدنی انگوران استفاده می‌کنند، بسیار محدود است؛ در مقابل تولیدکنندگان با مذاکره با تامین‌کنندگان مواد اولیه در بازار آزاد، امکان خرید خاک با قیمت پایین‌تری نسبت به بورس کالا را دارند. باید اضافه کنم که ۱۰ سال پیش شرایط متفاوت از امروز بود و برای واحدهای صنعتی، متناسب با ظرفیت تولید سهمیه خاک در نظر گرفته می‌شد؛ نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که خاک‌‌های داخلی کیفیت بالایی نداشته و عناصر مزاحم موجود در آن بیشتر از حد استاندارد است؛ در این شرایط برخی تولیدکنندگان برای ادامه فعالیت، ناچار به خرید این نوع خاک و ترکیب آن با خاک باکیفیت هستند. این در حالی است که در گذشته به دلیل وجود مواد اولیه به مقدار کافی و باکیفیت در کشور، ما نیازی به واردات نداشتیم و خاک مورد نیاز را از معادن و تامین‌کنندگان استا‌ن‌های یزد، کرمان، سمنان و… خریداری می‌کردیم.
زنجیره طولانی مشکلات
مدیرعامل شرکت سازند روی با اشاره به سایر چالش‌هایی که با آن مواجه هستند، اذعان کرد: رفع تعهد ارزی نیز یکی از موانع بزرگ در مسیر حرکت تولیدکنندگان است. زمانی که ما به دنبال اخذ مجوز برای واردات مواد اولیه هستیم، به دلیل عدم هماهنگی بین سازمان امور مالیاتی کشور، بانک مرکزی و گمرک ایران، مجوز به ما اعطا نمی‌شود زیرا اعلام می‌کنند که رفع تعهد ارزی خود را انجام نداده‌ایم؛ در صورتی که ما اقدامات لازم را انجام داده و اطلاعات جدید از سوی بانک مرکزی به سازمان امور مالیاتی کشور ابلاغ نشده است. به طوری که ما به ۹۰ درصد تعهدات خود عمل کرده‌ایم اما به دلیل عدم به‌روزرسانی اطلاعات، در سیستم‌های اداری این عدد ۲۵ درصد ثبت شده است. برای حل این مشکل پیگیری‌های فراوانی را انجام دادیم اما دسترسی به مسئولان بانک مرکزی و تماس با آن‌ها بسیار دشوار است؛ متاسفانه دولت مانع بزرگی را در مقابل صنعتگران قرار داده و ما نه راه پیش داریم و نه راه پس. در این شرایط گمرک به اعلام می‌کند که با سپرده‌گذاری، امکان واردات مواد اولیه را داریم اما سرمایه ما محدود بوده و به سبب عدم تخصیص اعتبار، اخذ وام از بانک‌ها ممکن نیست. از سوی دیگر این عدم هماهنگی و چالش رفع تعهد ارزی باعث شده تا ما بعد از سپری کردن مراحل اداری طولانی و دشوار موفق به اخذ ارزش افزوده از سازمان امور مالیاتی شویم. این چالش هر ساله وجود داشته و تا زمانی که رفع تعهد ارزی ما برای این سازمان محرز نشود، موفق به دریافت ارزش افزوده نمی‌شویم؛ لازم به ذکر است که برای صادرات و واردات مجدد مواد اولیه نیز گمرک ایران باید در سیستم‌های خود تسویه حساب شرکت‌ها را ثبت کند؛ یعنی به هر میزانی که مواد اولیه وارد شده به طور متناسب صادرات محصول صورت گرفته است اما در برخی موارد این کار به طول انجامیده و ما مجبور هستیم به گمرک مراجعه کنیم.
قربانیان در همین راستا ادامه داد: در زمینه انرژی هم با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم؛ به عنوان مثال تابستان سال جاری به ما اعلام شد که یا میزان تولید خود را کاهش دهید و یا چند روز در هفته برق مجموعه قطع خواهد شد. همچنین می‌توانستیم یک ماه به طور موقتی مجموعه را تعطیل کنیم تا این چالش را پشت سر بگذاریم؛ با در نظر گرفتن تمام جوانب، تعطیلی موقت مجموعه انتخاب شد اما بعد از یک ماه مجددا به ما اعلام شد که باید میزان مصرف برق خود را ۴۰ درصد کاهش دهید. در فصل زمستان هم یا گاز مجموعه قطع می‌شود و یا باید میزان مصرف را کاهش دهیم. مشکل دیگری که با آن مواجه هستیم، افزایش قیمت و کمیاب شدن برخی قطعات یدکی در بازار است. لازم به ذکر است که در برخی از بخش‌های کارخانه امکان فعالیت افراد تازه‌کار وجود دارد اما در سایر بخش‌ها مانند الکترولیز باید افراد متخصص مشغول به فعالیت شوند؛ در حال حاضر به سبب کمبود نیروی انسانی متخصص، اکثر واحدها برای جذب نیرو در بخش الکترولیز با مشکل مواجه هستند. ما در این مجموعه زمینه اشتغال ۱۱۰ نفر را فراهم کرده‌ایم اما اگر با تمام توان فعالیت داشته و به سبب دلایلی مانند کمبود خاک، محدودیت‌های انرژی و کمبود سرمایه در گردش فرایند تولید متوقف نشود، امکان اشتغال‌زایی برای تعداد افراد بیشتری را داریم.
کیفیت، رمز موفقیت
وی در رابطه با ماشین‌آلات و تجهیزات مورد استفاده در خطوط تولید، اظهار داشت: خوشبختانه اکثر تجهیزات و قطعات مانند پمپ‌ها و الکتروموتورها در کشور بومی‌سازی شده و تنها برخی از دستگاه‌ها مانند دستگاه اتمیک که برای آزمایش و کنترل کیفیت مواد در خط تولید استفاده می‌شوند، وارداتی هستند. با استفاده از این دستگاه آزمایشات متعددی انجام می‌دهیم تا میزان عناصر موجود در خاک و محلول را آنالیز و اندازه‌گیری کنیم زیرا وجود بیش از حد برخی عناصر در خاک (مانند کلر، منیزیم، نیکل، منگنز و کادمیوم) باعث برهم خوردن فرایند و از بین رفتن آند و کاتدهای خط تولید می‌شود؛ به همین دلیل پس از آزمایش خاک و مشاهد نتایج آن، مواد اولیه را خریداری می‌کنیم. در مراحل تولید نیز مجددا این آزمایشات تکرار شده و اقدامات لازم توسط متخصصان مجموعه برای تولید شمش روی باکیفیت، صورت می‌گیرد. یکی از استراتژی‌های ما برای جلب بیش از پیش رضایت مشتریان قدیمی و جذب افراد جدید، تولید محصولات باکیفیت است؛ گفتنی است که ما شمش‌‌هایی با عیار ۹۹٫۹۶ درصد تا ۹۹٫۹۹ درصد تولید کرده و به کشور ترکیه صادر می‌کنیم. لازم به ذکر است که در گذشته این دستگاه را از کشور استرالیا وارد کرده‌ایم اما اکنون اطلاع دارم سایر کشورها نیز موفق به ساخت آن شده‌اند. همچنین باید اضافه کنم که در زمینه تعمیر و نگهداری این دستگاه با مشکلی روبه‌رو نیستم و قطعات یدکی به کشور وارد می‌شوند اما همان طور که اشاره شد افزایش قیمت‌ها برای تولیدکنندگان دردسرساز شده است.
مدیرعامل شرکت سازند روی در خصوص میزان تقاضای شمش روی، تصریح کرد: خوشبختانه میزان تقاضا در بازارهای خارجی برای شمش روی مناسب است اما در بازارهای داخلی تقاضا برای شمش روی بالا نبوده و اکثر واحدهای تولیدی به سبب مشکلات ذکر شده یا تعطیل شده و یا کمتر از توان خود مشغول به تولید هستند. البته میزان ظرفیت تولید روی در کشور بیش از حد نیاز است که صنعت روی را به صنعتی صادرات محور تبدیل کرده است؛ به همین دلیل اگر زمانی فرایند صادرات متوقف شود، به دلیل تقاضای پایین بازارهای داخلی سرنوشت خوبی در انتظار صادرکنندگان شمش روی نخواهد بود. گفتنی است که با تحقق تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ و افزایش فعالیت صنایع گالوانیزه در کشور، شاهد افزایش میزان مصرف شمش روی در بازارهای داخلی خواهیم بود.
قربانیان در پاسخ به این سوال که آیا این واحد تولیدی در مسیر خود با چالش‌های زیست‌محیطی دست به گریبان بوده است، ابراز کرد: ما در این مجموعه به دلیل رعایت تمام مسائل زیست‌محیطی و ایمنی، مشکلی با سازمان حفاظت محیط زیست نداریم زیرا در واحد ذوب از بگ فیلترهای مناسب استفاده کرده و در سایر بخش‌ها، آب‌های سطحی که در فرایند تولید مورد استفاده قرار گرفته‌اند را کنترل می‌کنیم. این آب‌ها دارای اسید بوده و ما برای جلوگیری از ورود هرگونه آلودگی به محیط زیست، آن را درون یک حوضچه جمع‌آوری می‌کنیم؛ علاوه بر اسید، حاوی مقداری روی نیز است که به منظور جلوگیری از هدررفت مواد، مجددا در فرایند تولید از آن استفاده می‌کنیم.
تغییر موضع رقبا
وی شرایط صنعت روی در کشورهای همسایه و ایران را مقایسه کرد و افزود: در حال حاضر تعداد تولیدکنندگان روی در کشور ترکیه محدود است، در غیر این صورت تمایلی به خام فروشی مواد اولیه نداشتند. هزینه‌های بالای انرژی، عدم انجام اقدامات گسترده در صنعت روی و… نیز باعث شده تا تولیدکنندگان مواد اولیه در ترکیه به دنبال صادرات باشد اما در آینده ممکن است شرایط تغییر کند زیرا تا جایی که اطلاع دارم درصدد رشد صنعت روی و افزایش واحدهای تولیدی هستند. به همین دلیل اگر میزان مصرف داخلی خاک در ترکیه افزایش یابد، میزان صادرات خاک ترکیه کاهش یافته و قیمت آن صعودی شده و فعالیت ما تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. در این شرایط ما باید مانند همکاران خود اقدام به واردات خاک از کشورهای آفریقایی و یا سایر کشورها کنیم که این موضوع باعث پیچیده‌تر شدن مشکلات و افزایش هزینه‌های حمل‌و‌نقل می‌شود. در پایان باید خاطرنشان کنم که تنها خواسته ما این است که اگر دولت از تولیدکنندگان حمایت نمی‌کند، به سنگ‌اندازی در مسیر تولید هم ادامه ندهد؛ صنعتگران داخلی با توانایی‌های فراوان خود به راحتی می‌توانند باعث شکوفایی و رشد صنعت کشور شوند اما سرنوشت واحدهای تولیدی به سبب کمبود مواد اولیه به تعطیلی ختم می‌شود. لازم به ذکر است که برای راه‌اندازی واحد تولیدی با ظرفیت تولید ۲۴ تن شمش روی در روز، با توجه به مساحت زمین مجموعه به ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه نیاز است.
انتهای پیام//
