رضا بابایی در گفت‌وگو با پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: شرکت کیمیاگران نقش جهان با ظرفیت تولید ۲۳ هزار تن در زمینه استحصال سرب از باتری و تولید شمش سرب فعالیت دارد. توانایی مجموعه به شرط تامین مواد اولیه، بیش از ظرفیت درج شده در پروانه بهره‌برداری است. علاوه بر باتری‌های فرسوده، از کربنات سدیم و کک متالوژی نیز برای تولید سرب استفاده می‌کنیم.
وی افزود: اگر واردات باتری‌های فرسوده انجام نشود، صنعت سرب کشور دچار مشکل خواهد شد زیرا در طی سال حدود ۱۱ میلیون باتری تولید می‌شود که این میزان تولید نیازمند ۱۵۰ هزار تن سرب است. در فرآیند بازیافت شاید پنج تا ۶ هزار تن از سرب مورد نیاز به دست آید. هر باتری فرسوده به طور متوسط حدود ۶۰ درصد سرب درون خود دارد که تمامی این میزان قابلیت استحصال دارد. بقیه نیاز کشور به فلز سرب باید از طریق واردات باتری‌های فرسوده تامین شود.
تبعات ممنوعیت واردات باتری فرسوده
مدیرعامل شرکت کیمیاگران نقش جهان با اشاره به ممنوعیت واردات باتری، تاکید کرد: از طرفی واردات باتری فرسوده ممنوع است و از طرف دیگر قاچاق دارای فضای خاصی است و در این حوزه نمی‌تواند چاره کار باشد. توجه داشته باشید که معمولا برای قطعات کوچک مانند رله، کنداکتور برخی از افراد اقدام به قاچاق می‌کنند اما به همین سادگی نمی‌توان اقدام به قاچاق باتری‌های فرسوده کرد زیرا انجام این کار چیزی جز دردسر برای افراد در بر نخواهد داشت و به طور کامل نیز نمی‌توان نیاز به سرب را تامین کرد.
بابایی در ارتباط با نحوه قیمت‌گذاری باتری در بازار داخلی، خاطرنشان کرد: قیمت‌گذاری ضایعات سرب دقیقا مانند نوسان قیمت طلا و دلار، به‌روز بوده و هماهنگ با این تغییرات، افزایش پیدا می‌کند که این امر به خودی خود یکی از بزرگ‌ترین معضلات ما در زمینه تامین مواد اولیه بوده و طی چند ماه گذشته به شدت نقدینگی شرکت ما و دیگر همکاران را دچار کمبود کرده است.
وی اضافه کرد: خریداران شمش‌های سرب تولید شده در این شرکت، باتری‌سازی‌ها، کابل‌سازی‌ها، صنایع دفاعی و… هستند. به طو مثال، دسته‌ای از کابل‌های فشار قوی هستند که احتیاج به شیلد دارند که از جنس سرب است که شرکت ما نیاز برخی از کابل‌سازی‌ها به این فلز را تامین می‌کند.
مدیرعامل شرکت کیمیاگران نقش جهان در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» مبنی بر اینکه آینده بازار بازیافت سرب را با توجه به جایگزینی تدریجی باتری‌های لیتیوم-یون با باتری‌های سرب-اسید، چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: باتری‌های لیتیومی اغلب در لوکوموتیوها کاربرد دارند و البته بیش از نیمی از مواد تشکیل دهنده همین باتری‌ها سرب است. باتری‌های سربی-اسیدی به دلیل اینکه در خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرند، با تقاضای بیشتری مواجه هستند؛ در نتیجه، صنعت باتری‌سازی کشور بیشتر به تولید این نوع باتری‌ها گرایش دارد.
اهمیت رعایت نکات زیست‌محیطی
بابایی در خصوص تاثیر بازیافت سرب بر محیط زیست و میزان توجه و پیگیری‌های فعالان محیط زیستی، بیان کرد: همان‌طور که می‌دانید آب، هوا و خاک می‌توانند تحت تاثیر سرب که در حین تولید وارد محیط زیست می‌شود، آلوده شوند و زندگی انسان‌ها، حیوانات، درخت و گیاه و… را به خطر نابودی بکشاند. به همین دلیل ناظران سازمان محیط زیست به صورت دوره‌ای از واحدهای تولیدی بازدید می‌کنند.
وی اذعان کرد: آلوده شدن آب به این ترتیب اتفاق می‌افتد که عدم اتصال صحیح کارخانه به سیستم فاضلاب باعث شود آب اسیدی ناشی از تولید شمش سرب وارد خطوط جریان آب شهری شود. همچنین اگر واحدهای تولیدی فیلتر هوای مناسب نداشته باشند، هوای محیط پیرامون کارخانه پر از ذرات سرب خواهد شد. آلوده شدن خاک به سرب نیز با انتقال و رها شدن پسماند بر سطح زمین و یا دفن آن‌ها در خاک، رخ می‌دهد. این زنجیره باعث نابودی محیط زیست و به تبع آن، حیات بشر خواهد شد.
دپوی باتری‌های فرسوده
مدیرعامل کیمیاگران نقش جهان درباره نحوه دپو کردن باتری‌های فرسوده، تصریح کرد: دپو کردن در همه زمینه‌ها واجد شرایط خاص است؛ به عنوان مثال، در دپو کردن باتری‌های فرسوده، باید بتن‌های مخصوص حتما مسقف باشند، سیستم خردایش مکانیزه وجود داشته باشد که مجموع این عوامل شرایط استانداردی را برای نگهداری فراهم می‌کند تا هم باتری‌های فرسوده تحت تاثیر منفی شرایط محیطی قرار نگیرند و هم آسیبی به محیط زیست وارد نکنند.
وی اضافه کرد: در این خصوص تولیدکنندگان شمش سرب ثانویه علاوه بر فراهم‌سازی فضایی مناسب برای دپوی باتری‌های فرسوده باید به ظرفیت تولید و میزان سفارش‌ها از سوی مشتریان نیز توجه داشته باشند. شرکت ما در نظر دارد حدود ۸۰۰ تا یک هزار تن باتری فرسوده دپو کند تا در مواقعی که با افزایش تقاضا مواجه است، با کمبود مواد اولیه روبه‌رو نشود.
۹۵ درصد تکنولوژی تولید، سنتی است
مدیرعامل کیمیاگران نقش جهان درباره تکنولوژی تولید شمش سرب، یادآور شد: متاسفانه نزدیک به ۹۵ درصد تکنولوژی‌های مورد استفاده در این صنعت، کاملا سنتی و غیر استاندارد است و فقط ۵ درصد واحدهای تولیدی دارای سیستم خردایش مکانیزه، آزمایشگاه‌های بسیار مجهز به همراه کارکنان متخصص، سالن‌های مناسب از جهت استاندارد ساخت و ماشین‌آلات و کوره‌های مخصوص هستند که البته با وجود این تفاسیر شاید نتوان حتی نام پنج شرکت را به صراحت به زبان آورد.
بابایی اظهار کرد: لازم به ذکر است کشور تاکنون قادر به بومی‌سازی تکنولوژی تولید شمش‌های ثانویه نشده و دلیل این عقب‌افتادگی، می‌تواند این باشد که تولیدکنندگان هنوز به فکر تغییر در رویه تولید و جدا شدن از روش‌های سنتی نیفتاده‌اند و خواهان پیشرفت در تولید و استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز نیستند.
وی در پایان با اشاره به وضعیت بازار نسبت به مدت مشابه سال قبل و میزان نرخ بهره‌برداری از ظرفیت، خاطرنشان کرد: میزان فروش شمش‌های تولیدی شرکت نسبت به سال گذشته و همچنین سال‌های قبل، حداقل تا ۵۰ درصد کاهش یافته است. در خصوص نرخ بهره‌برداری نیز باید این نکته را ذکر کرد که هر سال نسبت به سال قبل از آن روند نزولی را طی کرده‌ایم که علت اصلی آن، کمبود مواد اولیه است.
