مهمترین صادرکنندگان کنسانتره مس در خاورمیانه، ایران و ترکیه هستند. روند صادرات ایران طی یک دهه اخیر صعودی و ترکیه تقریبا بدون تغییر بوده است. گفتنی است، سهم ایران از صادرات کنسانتره خاورمیانه در سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶ به تدریج افزایش یافت.
خاورمیانه از جمله مناطقی است که شانس بهرهمندی از ذخایر مس در جهان را داشته است. با این وجود، پراکندگی ذخایر مس این منطقه به گونهای شکل گرفته که تنها برخی از کشورها، قابلیت بهر هبرداری از معادن مس این منطقه را در دست دارند.
ایران، ترکیه و عربستان سعودی، مهمترین کشورهای تولیدکننده کنسانتره مس در خاورمیانه محسوب میشوند که ایران با اختلاف قابل توجهی بزرگترین تولیدکننده است. روند صادرات و واردات کنسانتره مس در خاورمیانه برای سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶ در نمودار ۱ قابل مشاهده است.
علاوه بر این، نمودار ۱، سهم صادرات کنسانتره مس خاورمیانه از تجارت جهانی این ماده معدنی را نشان میدهد. صادرات کنسانتره مس از خاورمیانه، با وجود افت و خیزهای قابل توجه در سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶، سیری صعودی را پشت سر گذاشت و با نرخ رشد سالانه ۱۲٫۶ درصدی، از حدود ۱۷۵ هزار تن در سال ۲۰۰۱ به بیش از یک میلیون تن در سال ۲۰۱۶ رسید.
در مقابل، واردات کنسانتره به خاورمیانه، با توجه به افزایش حجم تولید کنسانتره مس در ایران و ترجیح ترکیه به صادرات این محصول معدنی و واردات کاتد برای تامین تقاضای خود، سیری نزولی داشت و از حدود ۱۰۸ هزار تن در سال ۲۰۰۱ با نرخ رشد سالانه ۱۰٫۳ درصدی کاهش یافت و به کمتر از ۲۲ هزار تن در سال ۲۰۱۶ رسید.
خالص صادرات کنسانتره مس خاورمیانه طی سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶ مثبت بود، به استثنای سال ۲۰۰۳ که خالص صادرات این منطقه به دلیل حجم بالای واردات کنسانتره مس ایران حدودا بالغ بر ۱۸۵ هزار تن منفی شد. با توسعه واحدهای معدنی ایران طی سالهای اخیر، وضعیت صنعت بالادستی مس در کشور، رشد شایانی را پشت سر گذاشت.
با توجه به کاهش واردات کنسانتره مس منطقه، متوسط خالص صادرات کنسانتره خاورمیانه حدودا برابر با ۴۲۰ هزار تن بود که از ۶۷ هزار تن در سال ۲۰۰۱ به حدودا یک میلیون تن در سال ۲۰۱۶ رسید. سهم صادرات کنسانتره مس خاورمیانه از مجموع تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱ برابر با ۱٫۳ درصد بود که در سال ۲۰۱۶ به ۳٫۲ درصد افزایش یافت.