با افزایش نرخ ارز و قیمت جهانی آلومینیوم، قیمت این فلز در بازار داخلی افزایش یافت و تقاضا برای آن به حداقل رسید اما در بازه‌های زمانی که هر کدام از این دو مولفه کاهش یافت، شاهد رونق معاملات آلومینیومی در بورس کالا نبودیم و در این میان، حتی برخی از تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی، مواد فلزی یا غیرفلزی دیگری را جایگزین این فلز کردند. در این رابطه با حمید محرابی، نایب رئیس هیئت مدیره شرکت پروفیل اراک به گپ‌وگفت نشسته‌ایم که مشروح آن را در ادامه خواهید خواند:
درباره تاریخچه فعالیت شرکت پروفیل اراک، توضیحاتی بفرمایید.
شرکت پروفیــل اراک در حــال حاضــر در زمینه تولید مقاطع صنعتی آلومینیومی و همچنین بیلت‌های آلیاژی فعالیت می‌کند. ظرفیـــت تولیــد ایـــن شرکـــت که در پروانه بهره‌برداری هم قید شده، سه هزار تن در سال است که البته با توجه به بحران‌ها و چالش‌های اخیر که همه تولیدکنندگان در تمام صنایع با آن مواجه هستند، این میزان به حدود دو هزار تن کاهش پیدا کرد. به عبارت دیگر، با نزدیک به ۶۰ تا ۷۰درصد ظرفیت اسمی تولید در حال فعالیت هستیم. تکنولوژی تولید در این واحد تولیــدی، اکستروژن بـــوده که آن هـــم البتـــه نیمه‌مدرن است؛ یعنی همـــه خطوط تولید خــود را مجهـــز بــه ماشیــن‌آلات و تجهیــزات پیشرفته و به‌روز نکرده‌ایم.
مقاطع خاص آلومینیومی که در این شرکت تولیـد می‌شود، مختــص صنایــع خودروسازی، نفت، گاز و پتروشیمـــی اســت کــه در صنعت خودروسـازی مقاطعی ماننـــد قطعات کولــر، بخاری و در کل مقاطعـــی که بایـــد حتمـــا از آلومینیــوم و به روش اکستـــرود ساخته شده باشند، تولید می‌شود.
به نظر شما، مهم‌ترین علت کاهش تقاضا برای خرید شمش آلومینیوم در بورس کالا چیست؟
همزمان با شیوع ویروس کرونا در آغاز سال ۱۳۹۹، متاسفانه نرخ دلار به شدت افزایش یافت و این افزایش قیمت بی‌رویه به صورت مستقیم روی بورس کالا نیز تاثیر گذاشت. قیمت شمش آلومینیومی در بورس کالا هماهنگ با افزایش نرخ دلار، دچار رشد شد و در این میان، مشتریان به نوعی دست نگه داشتند تا قیمت‌ها کاهش پیدا کند. بعدتر با افت اندک نرخ دلار، قیمت شمش آلومینیومی کاهش نیافت و این امر، سردرگمی مشتریان را به همراه داشت زیرا به هیچ عنوان نمی‌توانستند به درستی برنامه‌ریزی داشته باشند و مشخص نبود که آیا قیمت آلومینیوم در کشور کاهش می‌یابد یا خیر. این رونـد تـا سـال ۱۴۰۰ نیز تا حدودی ادامه یافته اســـت و همچنـــان شاهـــد رونـــق معامــلات آلومینیومی در بورس کالا نیستیم.
لازم به ذکر اسـت چون در این واحد تولیدی، مقاطـــع خـــاص صنعتـــی آلومینیــومی تولیــد می‌شود، مشتری به خاطر نیاز خود به این محصولات، مجبور است با قیمت‌های جدید کنار بیاید و خرید خود را انجام دهد اما در خصوص در و پنجره‌‌های آلومینیومی، باید گفت متاسفانه به علت اینکه آلومینیوم ثبات قیمت بسیار کمتری را دارا است، تولیدکنندگان این محصول به سمت جایگزین کردن UPVC به جای آلومینیوم در ساخت در و پنجره رفته‌اند. شاید این سوال پیش بیاید که چرا PVC بیش از آلومینیوم خواهان پیدا کرده است؟ پاسخ این است که PVC نسبت به آلومینیوم ثبات قیمت بالاتری دارد یعنی مانند شمش و بیلت آلومینیومی هر روز در حال تغییر نیست و از نوسان قیمتی کمتری برخوردار است. به همین علت نیز مصرف آن برای تولید در و پنجره بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
علاوه‌براین، در حال حاضر اکثر کارخانه‌هایی هم که در حوزه تولید در و پنجره فعالیت می‌کنند، تنها با ۲۰ تا ۳۰ درصد ظرفیت تولید خود مشغول به تولید و فروش هستند. طبیعی اســـت، زمـــانی کـــه مهم‌تریـــن مـــواد اولیــــه کارخانه‌ای شمــش آلومینیـــومی باشــد و بـــا یک‌چهارم ظرفیت خود محصول تولید کند، میزان عرضه شمش آلومینیوم در بورس با تقاضای آن تفاوتی فاحش پیدا کند. گفتنی است برخلاف تصور برخی تولیدکنندگان، در بازار آزاد معاملات شمش آلومینیومی آنچنان تفاوتی با میزان معاملات صورت گرفته در بازار بورس کالا ندارد و روند خرید و فروش تقریبا همانند بورس کالا است.
با توجه به افت معاملات بورسی، آیا همچنان الزامی برای اجرای سهمیه‌بندی وجود دارد؟
همان‌طور که می‌دانید، سهمیه‌بندی برای خرید مواد اولیه مورد نیاز از بورس کالا تنها بر اساس ظرفیـــت تولید قیـــد شـــده در پروانه بهره‌برداری تخصیص داده شده است اما اکنون اجرای سهمیه‌بندی به آن شکلی که در اذهان عمومی ترسیم شده، انجام نمی‌شود؛ در حقیقت به نحوی میزان عرضه و فروش را کنترل می‌کنند تا بیشتر تولیدکنندگان موفق به تامین مواد اولیه خود بشوند. دلیل این کنترل نیز، به وجود آمدن مازاد عرضه در بورس کالا است که به عنوان مثال در این رینگ صنعتی، ۶ هزار تن شمش و بیلت آلومینیومی توسط تامین‌کنندگان مواد اولیه مختلف، عرضه می‌شود اما تنها دو هزار تن معامله صورت می‌گیرد و آن چهار هزار تن باقی‌مانده که به قسمت مچینگ بورس کالا در صورت عدم تقاضا و معامله وارد می‌شود، ممکن است توسط یک تولیدکننده یا یک واسطه خریداری شود و از طرفی چون قیمت آلومینیوم در بازار بورس فلزات لندن روند رو به رشد دارد و در داخل کشور هم به تبع آن، قیمت آلومینیوم و همچنین نرخ ارز رو به افزایش است، دلالان با علم بر اینکه قیمت‌ها روند افزایشی را طی می‌کننــد، در هفته‌هـــای بعــدی محصــولات خریداری شــده از بورس کالا را به تولیدکنندگان خواهند فروخت اما اگر قیمت کاهش پیدا کند و هر سه شاخصی که ذکر شد، روند نزولی در پیش گیرند، این اتفاق نخواهد افتاد و میزان معاملات در بورس بهبود می‌یابد و دلالان هم نمی‌توانند خود روزبه‌روز به سود خود بیفزایند.
تــا زمـــانی کـــه نرخ ارز ثبــات پیـدا نکند، مشکلات جاری است و معضلی برطرف نخواد شد. متاسفانه ناکارآمدی دولت در کنترل نرخ دلار در کشور، به شدت به تمام صنایع آسیب زده و این معضلات ذکر شده تنها مختص آلومینیوم نیست و صنعتی مانند فولاد که یکی از صنایع مهم و بزرگ در کشور است نیز دستخوش این اتفاقات قرار گرفته است.
تحریم‌ها، چه میزان بر فعالیت شرکت پروفیل اراک تاثیرگذار بوده است؟
طبیعی است زمانی که علیه یک کشور، تحریمی وضع شود، ارتباط با سایر تولیدکنندگان و خریداران خارجی به طور کلی قطع شود. در این شرایط، تمام مشتریان در داخل کشور هستند که بنا به شرایط اقتصادی شاید به آن میزانی که در دوره قبل از تحریم‌ها به کشورهای دیگر صادرات انجام می‌دادیم و با این امر، باعث ارزآوری نیز می‌شدیم، صادرات نداشته باشیم. متاسفانه صنعت آلومینیوم و تمام آلیاژهای آن نیز جزو موارد تحریم بوده است و نه می‌توان آن را صادر کرد و نه وارداتی در این زمینه انجام داد.
به صورت کلی، تحریم‌های همه جانبه بر تمام صنایع تاثیرات منفی گذاشته و کماکان اعمال تحریم ادامــه دارد و معلوم نیست چــه زمانی متوقف خواهـــد شـــد. بـــا ایـــن وجـــود کیفیت محصـولات تولید شده شرکت پروفیل اراک، از ســـال گذشتـــه تـــا کنـــون تغییرات مثبتی داشتـــه و بهتـــر شــده اســت چراکه هر روز در حـــال تلاش بـــرای ارتقـــای تکنولـــوژی تولیــد خود هستیــم تـــا بتوانیـــم مشتریـــان بیشتری نیز جذب کنیم.
در خصوص برنامه‌های توسعه‌ای شرکت پروفیل اراک، توضیحاتی بفرمایید.
در سال جاری، برنامه‌ریزی‌هایی جهت توسعـــه کارخانـــه صورت گرفتــه اســت کــه می‌توان به واردات ماشین‌آلات از کشور چین برای تولید اواپراتور، کندانسور، رادیاتور خودرو و به طور کلی تمام قطعات داخلی کولر خودرو اشاره کرد که تا به امروز نیز تا حدود زیادی اجرایی شده و تمام تلاش ما بر این است که هرچه سریع‌تر ماشین‌آلات وارد شده و پس از طی مراحل اداری و قانونی از حیث واردات، وارد مدار تولید شود.
