قیمت سنگ آهن در بازارهای بینالمللی پس از روند مداوم کاهشی، از نیمه دوم سال گذشته دوباره احیا شد و جان تازهای گرفت. نمودار ۱ روند قیمتگذاری سنگ آهن را طی ۶ سال اخیر نشان میدهد. همانطور که مشاهده میشود قیمت سنگ آهن از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۱ با افزایش ۹۲ درصدی قیمت به ۱۶۰ دلار بر هر تن رسید که علت آن بهبود شرایط اقتصادی و نقش کشورهای آسیای جنوب شرقی و BRICS بوده است.
بهای سنگ آهن در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ افت تقریبی ۱۰ درصدی را شاهد بود اما تقاضا در سال ۲۰۱۳ نسبتا قدرتمند بود. در پی همین تقاضای عظیم از سنگ آهن، شرکتهای معدنی از جمله نامهای بزرگی چون«بی اچ پی بیلیتون» و «ریو تینتو» به سرمایهگذاری در پروژههای جدید ادامه دادند که این اقدام منجر به افزایش عرضه در بازار شد.
بخش قابل توجهی از تقاضای بجود آمده، ناشی از شرایط مساعد صنعت فولاد چین در این دوره بود که خود از رشد ساختوساز تأثیر پذیرفته بود. میزان واردات سنگ آهن این کشور در ۹ ماه ایتدایی ۲۰۱۳ رشد ۹ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۲ داشت. اما در سال ۲۰۱۴ قیمتها روند کاهشی داشت، که از عوامل آن میتوان به کاهش تقاضای سنگ آهن به دلیل افزایش عرضه فولاد توسط چین در کنار کاهش قیمت تمامشده استخراج سنگ آهن در شرکتهای بزرگ استرالیایی و برزیلی اشاره کرد. این روند در نیمه دوم سال ۲۰۱۶ متوقف شد و با شیب کمی سیر صعودی را آغاز کرد. در واقع به دنبال صعود قیمتهای فولاد، قیمتهای سنگ آهن نیز رشد کرد؛ این روند به آرامی تا امروز ادامه داشته و در حال حاضر قیمت هر تن سنگ آهن تقریبا ۷۶ دلار تعیین میشود.
فاکتورهای تاثیرگذار بر قیمت سنگ آهن را تحت عوامل زیر میتوان نام برد:
روند قیمت هر کالایی از جمله سنگ آهن توسط عرضه و تقاضای بازار برای کالای مورد نظر کنترل میشود. در واقع میزان عرضه و تقاضا از میزان تولید سنگ آهن معدنچیانی مانند بی اچ پی بیلیتون، ریو تینتو، واله و کلیفس نچرال ریسورسز تاثیر میپذیرد. کاهش عرضه سنگ آهن در بازار جهانی، عامل دیگری بر رشد قیمت سنگ آهن بود.
تغییر منحنی هزینه و توسعه ظرفیت توسط معدنچیان که بر قیمت تمام شده تأثیر گذاشت، بر قیمت فروش نیز مؤثر بود. با افزایش و توسعه ظرفیتهای تولید، منحنی هزینه تغییر کرد که منجر به تغییر در قیمت فروش شد.
تصمیم جدی دولت چین و بازدید از واحدهای فولادسازی آلاینده، منجر به کاهش عرضه فولاد در بازار چین و به تبع آن رشد قیمت فولاد شد، رشد قیمت فولاد خود عاملی بر افزایش قیمت سنگ آهن بهشمار میرود.
چشمانداز تولید صنعت فولاد در چین با توجه به رونق ساختوساز در این کشور میتواند افزایش تقاضای فولاد و به تبه آن افزایش تقاضای سنگ آهن را بهدنبال داشته باشد.
کاهش نرخ رشد اقتصاد چین میتواند بزرگترین چالش برای شرکتهای فلزات و مواد معدنی جهانی باشد، به همین دلیل سرمایهگذاران در سنگ آهن باید نگاه دقیقی روی مسائل اقتصادی چین داشته باشند و نهایتا تصمیمگیری کنند. در حالی که تقاضا یک بخش و یک طرف معادله مورد نظر است، عرضه بیشاز اندازه نیز یکی از عوامل اصلی نگرانیها و بدبین بودن نسبت به چشمانداز بازار سنگ آهن است. ظرفیتی که بهصورت بیرویه از برنامههای زیرساختی چین بهعنوان بزرگترین مصرفکننده سنگ آهن برنامهریزی شده بود، دچار تزلزل شد. محدودیت ظرفیت در بخش سنگ آهن یکی از عواملی است که میتواند افت قیمت سنگ آهن را کنترل کند.