مدیرعامل شرکت گروه صنعتی یاران گفت: متاسفانه به دلیل عدم فعال‌سازی پروژه‌های عمرانی از سوی دولت، شاهد کاهش میزان استفاده از ظرفیت تولید در صنعت لوله‌سازی هستیم و بسیاری از تولیدکنندگان در این صنعت، وارد حاشیه زیان شده‌اند زیرا بسیاری از ظرفیت‌های کنونی بر مبنای طرح‌های عمرانی و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، احداث شده‌اند اما این طرح‌ها در موعد مقرر آغاز نشده و یا متوقف مانده‌اند.
سید علی محمد ابویی مهریزی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، در خصوص وضعیت گروه صنعتی یاران، اظهار داشت: این شرکت سه واحد تولید لوله و پروفیل در کشور دارد. یکی از این واحدها قادر به تولید انواع لوله‌های اسپیرال است که از ۱۲ تا ۱۰۰ اینچ قطر دارد. این واحد که قطورسازان اسپادانا نام دارد، در اصفهان واقع شده است.
وی افزود: شرکت قطورسازان می‌تواند لوله‌هایی تا قطر ۱۶ میلی‌متر را تولید کند. خوشبختانه این واحد در سال جاری به بهره‌برداری رسید و توانست نخستین محصولات خود را در اختیار قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا (ص) قرار دهد. با توجه به شرایط اقتصادی کشور و کاهش تقاضای لوله‌های قطور، اغلب کارخانه‌های تولید لوله با چالش نبود پروژه‌های عمرانی مواجه هستند. در دو واحد دیگر یعنی شرکت یاران و فولاد صنعت مهدی، قادر به تولید لوله‌هایی با قطر یک تا چهار اینچ هستیم که در شوفاژخانه‌ها و لوله‌های گاز کاربرد دارند.
محصولات متنوع لوله با کاربردهای گوناگون
مدیرعامل شرکت گروه صنعتی یاران در خصوص روش‌های تولید لوله، عنوان کرد: صنعت لوله به دو روش قادر به تولید محصول است: یکی لوله‌های درزجوش مستقیم و دیگری اسپیرال یا قیفی. لوله‌های اسپیرال عموما در صنایع بزرگ مانند انتقال آب، فاضلاب، نفت و گاز به کار می‌رود که با توجه به منطقه خاورمیانه و موقعیت بسیار استراتژیک کشور ما، این لوله‌ها کاربرد زیادی دارند. لوله‌های اسپیرال، مصرف بسیار بالایی در خطوط لوله انتقال نفت، گاز و آب دارند.
ابویی با بیان اینکه در حال حاضر حدود پنج کارخانه تولید لوله‌های اسپیرال در کشور وجود دارد، بیان کرد: می‌توان گفت از نظر ظرفیت و تکنولوژی تولید محصول، شرکت قطورسازان بهترین و جدیدترین کارخانه داخلی در این حوزه است. طراحی این کارخانه تماما داخلی بوده اما ماشین‌آلات و دستگاه‌های آن از اقصی نقاط دنیا، از جمله ایران تامین شده است. این کارخانه در فاصله کمی نسبت به شرکت فولاد مبارکه قرار دارد زیرا هزینه انتقال مواد اولیه تولید لوله میزان بالایی از بهای تمام شده را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل، تصمیم گرفتیم کارخانه مذکور در کنار فولاد مبارکه احداث شود.
وی با تاکید بر کاربردهای لوله در صنایع مختلف، تصریح کرد: در صورتی که از دیدگاه کلان انواع لوله مورد بررسی قرار گیرد، دو نوع لوله وجود دارد که یکی لوله‌های صنعتی و دیگری لوله‌های انتقال سیالات هستند. لوله‌های صنعتی انواع بسیار گوناگونی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به کاربرد لوله‌های ظریف در صنایع تولید لوستر، دسته‌های جاروبرقی، مبلمان شهری، دکل‌های مخابراتی، ایمنی و ضربه‌گیر در پل‌ها، زیبایی بنا‌ها و سازه‌ها اشاره کرد.
مدیرعامل شرکت گروه صنعتی یاران در رابطه با کاربرد و اهمیت لوله با ذکر مثالی، اظهار کرد: پل طبیعت در تهران تقریبا از لوله فولادی ساخته شده است. همچنین لوله به دلیل شکل ظاهری متفاوت و استحکام بالای آن، هم امنیت بیشتری به پیرامون محل مصرف می‌دهد و هم اینکه از نظر شکل هندسی، ضربه بیرونی را راحت‌تر دفع میکند. بنابراین کاربرد لوله در بخش‌های مختلف هر روز بیشتر می‌شود. کاربری لوله فولادی به اندازه‌ای بالا است که حتی در ساخت میز و صندلی خانگی یا اداری نیز از آن استفاده می‌شود.
ابویی خاطرنشان کرد: لوله‌ها در انتقال سیالات هم کاربرد فراوانی دارند. در این رابطه می‌توان موارد استفاده بسیاری مانند اجاق گاز، شوفاژ داخل منازل، انتقال آب، نفت و گاز در مقیاس بسیار بزرگ نام برد. لوله‌ها حتی در کارخانه‌های فولادسازی برای انتقال اکسیژن به کوره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی در ادامه اضافه کرد: مصرف لوله در این بخش با وجود رکود و شرایط سخت اقتصادی، باقی مانده است اما با توجه به اینکه بودجه‌های عمرانی و شرایط تحریم به کشور و به ویژه دولت فشار وارد کرده است، قطعا دولت با کسری بودجه مواجه خواهد شد و این مسئله در نهایت بر بودجه‌های عمرانی و ساخت‌وساز که مصرف‌کننده اصلی لوله‌های فولادی هستند، تاثیر منفی گذاشته و خواهد گذاشت.
نبود پروژه‌های عمرانی فعال به تولیدکنندگان لوله زیان وارد میکند
مدیرعامل شرکت گروه صنعتی یاران نسبت به عدم فعال‌سازی پروژه‌های عمرانی این‌گونه گلایه کرد: بسیاری از پروژه‌های انتقال نفت، گاز و آب به علت نبود بودجه‌های عمرانی، از سوی دولت متوقف شده‌اند. حال آنکه در سال ۹۳ قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا (ص) به عنوان یکی از پیمانکاران اجرای پروژه‌های بزرگ انتقال آب، نفت و گاز خواهان محصولات بیشتری از شرکت ما بود. در آن زمان شرکت ما حدود ۲۵۰ هزار تن ظرفیت تولید لوله‌های بزرگ داشت و قرارگاه از ما درخواست کرد که ظرفیت تولید را به یک میلیون تن افزایش دهیم. حتی از سوی قرارگاه وعده داده شده بود که خرید یک سال آینده را تضمین میکند اما وقتی کشور با کمبود بودجه عمرانی مواجه شده است، همین خطوط موجود نیز دچار تولید مازاد و ظرفیت‌های خالی شده‌اند. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی، تولیدکنندگان لوله‌های انتقال سیالات در مقیاس بزرگ، حداکثر بین ۱۰ تا ۱۵ درصد ظرفیت فعال دارند.
ابویی تصریح کرد: در این میان موضوعی که تا حدودی توانسته است صنعت تولید لوله را با وجود مشکلات فراوان استوار نگه دارد، صادرات است. کشورهای همسایه ایران حدود ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت دارند و بازار بسیار بکری در زمینه صادرات لوله محسوب می‌شوند. صنعت تولید لوله در کشور توانسته است با صادرات به این کشورها، به صورت مقطعی، تا حدودی از وضعیت رکود خارج شود زیرا قیمت فولاد صادراتی ایران از دیگر کشورها مناسب‌تر بوده و از زنجیره کامل تامین مواد اولیه تولید لوله برخوردار است. علاوه‌براین، ایران تکنولوژی مناسبی برای تولید محصولات مختلف زنجیره فولاد به ویژه در بخش صنایع پایین‌دستی مانند تولید لوله دارد که حدود ۸۵ درصد از آن بومی است. از این رو، با توجه به کاهش مصرف داخلی لوله و پروفیل، صادرات به شرکت‌های مقتدر و «سالم» کمک کرده است که بتوانند تولیدی پایدار داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر شرکت‌های صادرکننده لوله و پروفیل، شرکت‌هایی که توان اقتصادی مناسبی داشتند نیز در این شرایط سخت رکود پابرجا ماندند. به جرات می‌توان گفت که شرکت‌های باقی‌مانده قوی‌تر از سال گذشته، در بازارهای داخلی و صادراتی حضور دارند.
مدیرعامل شرکت گروه صنعتی یاران با بیان اینکه کاهش پروژه‌های عمرانی و مصرف داخلی، خطری بزرگ نه‌تنها برای صنعت لوله‌سازی، بلکه برای تمام صنایع مرتبط محسوب می‌شود، گفت: زمانی که صنایع می‌توانند از ۷۰ درصد ظرفیت خود استفاده کنند، در نقطه سر به سر قرار می‌گیرند. صنایع با فعال‌سازی ظرفیت خود به بیش از ۷۰ درصد به فاز سوددهی می‌رسند. هنگامی که شرکتی اعلام میکند با ۵۰ درصد از ظرفیت خود فعالیت میکند یا از سرمایه موجود خود استفاده میکند و یا اینکه مجبور به تعدیل نیروی انسانی می‌شود. در هر دو مورد هم به نیروی کار و اشتغال کشور ضرر وارد خواهد شد و هم به سودآوری. در حال حاضر، اغلب کارخانه‌های تولید لوله در کشور وارد فاز زیان‌دهی شده‌اند.
ابویی اذعان کرد: گروه صنعتی یاران در دو کارخانه از کارخانه‌های خود، شرایطی بهتر از سال گذشته را تجربه کرده است اما در خصوص شرکت قطورسازان اسپادانا که روی تولید و سودآوری آن بر اساس تقاضای حاصل از فعال شدن طرح‌های عمرانی حساب باز کرده بودیم، نشد از ظرفیت بهینه آن استفاده کنیم ولی امیدوار هستیم با مذاکرات صورت گرفته، بتوانیم در مقوله صادرات، اقداماتی را انجام دهیم.
کمبود مواد اولیه، مشکل اساسی لوله‌سازان
وی اظهار کرد: لازمه ایجاد وضعیت بهتر در صنعت لوله آن است که مواد اولیه به موقع به این صنعت برسد. این یعنی اگر تولیدکنندگان ورق گرم به عنوان ماده اولیه تولید لوله، همچنان به صادرات این ماده اولیه اصرار داشته باشند، برخی از کشورهای همسایه با توجه به توانمندی ایجاد شده در آن‌ها برای تولید لوله و پروفیل، از این موقعیت نهایت استفاده را خواهند کرد و جای شرکت‌های ایرانی را در بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی خواهند گرفت. بنابراین صادرات ورق می‌تواند اشتغال در صنایع پایین‌دست را با خطر مواجه کند.
مدیرعامل شرکت گروه صنعتی یاران تصریح کرد: در صورتی که مزیتهای تولید فولاد در کل زنجیره این محصول تقسیم و رویکرد بنگاه‌محوری در صنایع به کشورمحوری تبدیل شود، صنایع پایین‌دست می‌توانند در بازارهای داخلی و بین‌المللی، از تولیدکنندگان صاحب نام در منطقه و جهان پیشی بگیرند. تولیدکنندگان ایرانی با نیروی کار متخصص می‌توانند بازارهای ترکیه، عراق ترکمنستان، افغانستان و حتی روسیه را تسخیر کنند.
ابویی با بیان اینکه در حال حاضر تولیدکنندگان لوله و پروفیل مواد اولیه خود را به صورت نامنظم دریافت می‌کنند، اذعان کرد: برخلاف تکمیل بودن زنجیره تولید داخلی که باید به صنایع پایین‌دستی جهت تامین مواد اولیه آرامش خاطر بدهد، صادرات مواد اولیه به آفتی بر جان صنایع پایین‌دستی بدل شده است. به این مسئله باید نوسانات قیمت را هم اضافه کرد که خرید ورق گرم از بورس کالا در تیر ماه و مرداد ماه با زمان تحویل در مهر و آبان، اکنون حدود ۸۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم ارزان شده است. به همین دلیل قطعا کارخانه‌هایی که ورق گرم را از بورس کالا پیش‌خرید کرده‌اند، همه دچار زیان‌دهی شده‌اند. چالش کاهش قیمت مواد اولیه و زیان‌دهی صنایع پایین‌دستی را نمی‌توان منتج از تحریم دانست. متاسفانه تحریم داخلی بلای جان تولیدکنندگان شده است. هم‌اکنون تسهیم مزیتهای داخل کشور برای تولید فولاد در کل زنجیره منطقی نیست. متاسفانه دولت تنها از برخی صنایع که از آن‌ها نفع می‌برد، حمایت میکند.
وی تاکید کرد: قطعا تولید فولاد خام و صادرات آن که انرژی ارزان در تولید این محصول به کار رفته، هیچ مزیتی برای کشور ایجاد نمی‌کند. صادرات برای کشور ارزآوری به همراه دارد اما مالیات و عوارضی برای آن پرداخت نمی‌شود. در صورتی که همزمان با توسعه صنعت فولاد کشور، همگام با افق چشم‌انداز کشور در سال ۱۴۰۴، سایر صنایع مصرف‌کننده مانند خودروسازی، ساختمان‌سازی، لوازم خانگی، پروژه‌های عمرانی، پروژه‌های بزرگ انتقال نفت، آب و گاز رشد نکنند، صرف توسعه صنعت فولاد و صادرات مواد اولیه به صورت خام هیچ مزیتی را برای کشور ایجاد نمی‌کند و تنها صادرات انرژی و مواد خام است.
مدیرعامل شرکت گروه صنعتی یاران با بیان نکته مهم دیگری مبنی بر اینکه که صادرات مواد خام مانند سنگ‌آهن، گندله و… از سوی آمریکا تحریم نشده، خاطرنشان کرد: تولیدکنندگان میلگرد برای صادرات حتی به کشورهای همسایه با مشکل مواجه شده‌اند و کمبود مواد اولیه دارند. اگر قرار است که مزیتهای تولید فولاد در کشور افزایش پیدا کند، باید تامین داخلی در اولویت قرار گیرد. صنایع بالادستی باید همواره پشتیبان صنایع پایین‌دستی در سختی‌ها، به ویژه تحریم‌ها باشند اما شرایط از سوی صنایع بالادستی به پایین‌دستی تحمیل می‌شود.
ابویی در پایان عنوان کرد: ممکن است صنعت فولاد کشور در بخش بالادست به اهداف خود در افق ۱۴۰۴ نرسد اما صنعت لوله و پروفیل هم‌اکنون به اهداف از پیش تعیین شده دست یافته است. صنعت لوله و پروفیل ظرفیتی بالغ بر ۲۰ میلیون تن را ایجاد کرده است و می‌تواند به همین میزان محصول در اختیار مصرف‌کنندگان قرار دهد. در صورتی که چرخ صنعت دور رونق بچرخد، به طور حتم تکنولوژی تولید محصول در صنعت لوله و پروفیل نیز به‌روزرسانی خواهد شود. قبل از اینکه صنعت فولاد کشور در بخش بالادست حرکت جدیدی داشته باشد، صنعت لوله و پروفیل پویا بوده و حتی با وجود واردات به فعالیت خود ادامه داده است. حتی بهانه احداث کارخانه‌های تولید ورق نیز تامین داخلی نیاز صنایع لوله و پروفیل به این ماده اولیه بوده است.
انتهای پیام//
