یک تولیدکننده قطعات ریختگی مسی گفت: متاسفانه علی‌رغم اهمیت بالای صنعت ریخته‌گری به عنوان یکی از صنایع مادر و تاثیرات پردامنه آن بر شرایط سایر واحدهای تولیدی، ریخته‌گران با نوسان قیمت مس و فعالیت گسترده واسطه‌گران در بازار مواجه هستند. به همین دلیل درخواست ما از نهادهای بالادستی و مسئولان این است که با کنترل نوسانات بازار و شناسایی این افراد و سامان‌دهی آن‌ها، زمینه تثبیت قیمت‌ها و شرایط تولید را فراهم کنند تا به دنبال آن، شاهد توسعه بیشتر صنعت ریخته‌گری در ایران باشیم.
غضنفر اسکندری در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» با اشاره به وضعیت صنعت ریخته‌گری و واحدهای فعال در این صنعت طی سه ماهه نخست سال جاری، بیان کرد: متاسفانه تولیدکنندگان در این مدت از شرایط مطلوبی برخوردار نبودند، چراکه با افزایش قیمت‌ها و بهای بالا فلزات، مشتریان امکان خرید محصولات را ندارند. لازم به ذکر است که مواد اولیه این کارگاه ریخته‌گری برای تولید محصولات، ضایعات مس است که در خرداد ماه سال جاری آن را با قیمت ۵۳۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم خریداری کردیم اما با اختلاف ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومانی، قیمت ضایعات در مدت مشابه سال گذشته حدود ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم بود. باید توجه داشت که کیفیت ضایعات مسی عرضه شده در بازار با توجه به تولید این فلز با خلوص بالا در صنایع بالادستی، نسبت به گذشته تغییری پیدا نکرده است اما برخی از افراد و واسطه‌گران که هدف اصلی آن‌ها کسب سودهای کلان است، با خرید عمده ضایعات و دپوی آن میزان عرضه ضایعات در بازار را کنترل میکنند. به همین دلیل با محدودیت دسترسی به مواد اولیه، قیمت‌ها در مسیر صعودی حرکت خواهند کرد و فروشندگان، ضایعات را با نرخ بالاتری به فروش می‌رسانند. البته این موضوع جدیدی نیست و واسطه‌گران با پیش‌بینی شرایط و هماهنگی با دیگر عرضه‌کنندگان، کنترل وضعیت بازار ضایعات را به دست می‌گیرند. گفتنی است که هیچ ارگان و یا سازمان دولتی در قیمت‌گذاری ضایعات نقشی نداشته و این بازار متولی خاصی ندارد.
تغییرات همواره مثبت نیست
وی در خصوص سایر چالش‌های تامین مواد اولیه، عنوان کرد: متاسفانه علی‌رغم اینکه حدود سه سال از سهمیه خرید کاتد مس از بورس کالای ایران برخوردار بودیم، در این مدت موفق نشدیم مواد اولیه مورد نیاز خود را از این تالار صنعتی خریداری کنیم. همچنین ذکر این نکته خالی از لطف نیست که کمترین میزان تعیین شده برای خرید کاتد از بورس کالای ایران ۲۰ تن است که با در نظر گرفتن قیمت این محصول در عرضه روز یکشنبه ۱۰ تیر ماه ۱۴۰۳ برابر ۵۰۶ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم، تولیدکنندگان باید حدود ۱۰ میلیارد تومان سرمایه برای خرید کاتد در اختیار داشته باشند. ضمن اینکه مواد اولیه بلافاصله پس از پرداخت این هزینه به تولیدکنندگان تحویل داده نمی‌شود و محموله‌های خریداری شده بعد از گذشت ۲۰ روز یا یک ماه در اختیار واحدهای تولیدی قرار می‌گیرند. طی این مدت هم تولیدکنندگان به دلیل تغییر شرایط بازار، امکان پیش‌بینی قیمت‌ها را ندارند؛ در نتیجه شاهد هستیم برخی از مشتریانی که قرارداد خود را بر اساس بهای فعلی خرید کاتد منعقد کرده‌اند، پس از تحویل مواد اولیه و کاهش قیمت کاتد مس، آن را فسخ کرده و به طرف‌های خود اعلام میکنند که سایر واحدهای صنعتی بهای کمتری را برای تولید محصولات اخذ میکنند؛ البته باید توجه داشت که این واحدها به جای کاتد مس از قراضه برای ریخته‌گری قطعات استفاده میکنند.
این فعال صنعت ریخته‌گری در رابطه با استراتژی‌های این مجموعه در زمینه فروش محصولات، ابراز کرد: یکی از محصولات تولیدی ما بدنه و پروانه پمپ‌های مورد استفاده در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است که در حال حاضر به دلیل افت تقاضای بازار، قطعات تولید شده را با حداقل حاشیه سود به منظور حفظ میزان فروش مجموعه و ادامه فعالیت کارکنان در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهیم؛ البته با اتخاذ این رویکرد، چالش‌های ما به صورت ۱۰۰ درصدی برطرف نشده و همچنان تحت فشار هستیم. متاسفانه در حالی که تولیدکنندگان با معضلات مذکور دست به گریبان هستند، برخی از واحدهای تولیدی ضایعات را به کشورهای دیگر صادر میکنند. البته این واحدها با توجه به عوارض تعیین شده و شرایط دشوار صادرات مواد خام، ضایعات را ذوب کرده و به شکل بیلت در بازارهای صادراتی عرضه میکنند که این محصول کاربرد صنعتی برای مشتریان خارجی نداشته و آن‌ها برای تولید قطعات مورد نظر خود مجددا بیلت را ذوب میکنند. از سوی دیگر، علی‌رغم اینکه ذوب ضایعات روغنی و صنعتی آلودگی زیادی را به محیط زیست وارد می‌کند، سازمان حفاظت محیط زیست اقدامی در خصوص مقابله و کاهش آلودگی‌های ایجاد شده توسط این واحدهای صنعتی انجام نداده و آن‌ها به صورت شبانه‌روزی به فعالیت خود ادامه می‌دهند. همچنین برخی از افرادی که در این کارگاه‌ها مشغول به کار هستند، اتباع خارجی بوده و به صورت غیرقانونی در ایران فعالیت دارند. این مسائل از معضلات صنعت ریخته‌گری به شمار می‌آیند که امیدواریم با مطرح کردن آن‌ها در رسانه‌ها، مسئولان با جدیت بیشتری به دنبال پیگیری امور و رفع چالش‌های تولیدکنندگان باشند.
اسکندری در ادامه با اشاره به درخواست‌های تولیدکنندگان از نهادهای بالادستی و مسئولان، اظهار داشت: علاوه بر انجام اقداماتی که مانع از خا‌م‌فروشی فلزات می‌شود، خواستار این هستیم که سازمان‌های مربوطه با کنترل اوضاع، سازماندهی تولیدکنندگان و جلوگیری از فعالیت واحدهای ریخته‌گری غیرمجاز که با تولید قطعات ساده و غیرصنعتی ارزش‌آفرینی زیادی برای کشور به همراه ندارند، شرایطی را فراهم کنند که صنعتگران مجاز پس از خرید مواد اولیه از بورس کالای ایران و تحویل آن، متحمل خسارات مالی نشوند. همچنین وضعیت صنایع مصرف‌کننده بهبود یابد تا میزان تولید واحدهای ریخته‌گری روند نزولی به خود نگرفته و تولیدکنندگان بتوانند همانند گذشته به فعالیت خود ادامه دهند. به عنوان مثال، میزان تولید این کارگاه طی سه ماهه نخست سال جاری کاهش قابل‌توجهی (حدود ۷۰ درصد) را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است و اگر شرایط بازار تا حدودی مناسب باشد، باید حداقل ماهانه ۲۰ تن کاتد مس را برای ریخته‌گری قطعات خریداری کنیم.
وی با بیان اینکه این مجموعه برخی از محصولات خود را بر اساس استانداردهای بین‌المللی «DIN» آلمان و «ASTM» تولید می‌کند، تصریح کرد: علاوه بر قطعات پمپ‌ها، شیرآلات صنعتی مورد استفاده در سدها را هم تولید می‌کنیم اما متاسفانه در سال جاری به دلیل قیمت بالای فلزات، حتی یک درخواست هم برای ریخته‌گری آن‌ها ثبت نشده است. البته گاهی اوقات هم برخی از مشتریان به دلیل فشارهای مالی برای اینکه هزینه‌های خود را کاهش دهند، به جای ریخته‌گری قطعات با فلز مس، تقاضای تولید قطعات فولادی را دارند اما با این کار ممکن است محصول نهایی از کیفیت لازم برخوردار نباشد. باید توجه داشت که این مجموعه بیش از ۳۰ سال است در صنعت ریخته‌گری آلیاژهای پایه مس فعال بوده و از همان ابتدای مسیر تولید محصولات باکیفیت را سرلوحه اقدامات خود قرار داده است؛ به همین دلیل این رویکرد تغییر نخواهد کرد و همچنان به ریخته‌گری قطعات طبق استانداردهای تعیین شده می‌پردازیم.
استقامت در برابر مشکلات
این تولیدکننده قطعات ریختگی مسی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه روند افزایش قیمت جهانی مس در ماه می چه تاثیری بر فعالیت صنایع داخلی به ویژه ریخته‌گری داشت، گفت: در آن برهه زمانی قیمت مس حتی نزدیک به سطح ۱۱ هزار دلار نیز شد اما اکنون قیمت این فلز (پنجم جولای ۲۰۲۴) به ۹ هزار و ۸۰۹ دلار بر تن رسیده است؛ به همین دلیل مجددا تاکید می‌کنم که اگر تولیدکنندگان، مس را با قیمت بالایی خریداری کنند، ممکن است بعد از گذشت یک ماه و دریافت محموله‌های خود به سبب نوسان قیمت فلز سرخ متحمل خسارات مالی هنگفتی شوند. همچنین تولیدکنندگان به موجب قرارداد و تعهدی که نسبت به مشتریان دارند، ناچارند حتی با افزایش قیمت مواد اولیه و عدم تعدیل در مبلغ قرارداد، محصولات را به‌موقع تحویل دهند. به عنوان مثال، این مجموعه در بهمن ماه سال گذشته قراردادی را برای تولید یک قطعه منعقد کرد که در سال جاری با تحویل آن حدود ۲۵۰ میلیون تومان متضرر شدیم اما برای حفظ اعتبار و مشتریان قدیمی خود، عقب‌نشینی نکرده و تلاش می‌کنیم که کارگاه به فعالیت خود ادامه دهد. لازم به ذکر است که سهم مواد اولیه در بهای تمام شده قطعات ریختگی به نوسان قیمت مس بستگی دارد اما به طور کلی می‌توان گفت که بیش از ۷۰ درصد قیمت محصول به این فلز اختصاص دارد.
اسکندری با بیان اینکه این کارگاه‌های ریخته‌گری به روش ماسه‌ای (ماسه CO2) ریخته‌گری قطعات را انجام می‌دهد و بهای این ماده مصرفی هم نسبت به سال گذشته با افزایش همراه بوده است، خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم صنعت ریخته‌گری ایران را با کشورهای همسایه مقایسه کنیم، باید گفت که صنعتگران ایرانی از تجربه و دانش بالاتری برخوردار بوده و نوع آلیاژ قطعات داخلی مناسب‌تر است اما تولیدکنندگان خارجی به خصوص ریخته‌گران کشور ترکیه به تکنولوژی و ماشین‌آلات به‌روزی دسترسی دارند و ریخته‌گری قطعات را به روش سنتی انجام نمی‌دهند. لازم به ذکر است که برای توسعه فناوری‌های این مجموعه به دنبال واردات خط تولید مدرن از کشور ترکیه بودیم که هزینه تحویل آن بدون ارائه گارانتی، در سال گذشته حدود ۱۸ میلیارد تومان برآورد شد. زمانی که تکنولوژی و ماشین‌آلات جدیدی به کشور وارد می‌شود، به سبب نبود دانش و تخصص کافی برای تعمیر و نگهداری آن باید از کارشناسان خارجی استفاده کرد اما طرف ترک به اعلام کرد که به دلیل عدم ارائه گارانتی به مشتریان ایرانی اگر دستگاه‌ها نیاز به تعمیر داشته باشند، باید تمام هزینه کارشناسان برای انجام اقدامات مربوطه توسط خریدار پرداخت شود که این کار خارج صرفه اقتصادی بود.
انتهای پیام//
